Јаҥы муҥјылдык келер ӧй слерге нени экелер?
Каандык керегинде јетирӱ № 36
Јаҥы муҥјылдык келер ӧй слерге нени экелер?
Јаҥы муҥјылдык јаҥы эраныҥ башталганы ба?
ӰН ортодо јаҥар айдыҥ 31 кӱнинде 1999 јылда XX чак божоды *. Ого кӧп тӱбектӱ учуралдар келишкен. Бу анайда ок јаҥы технологияныҥ, эмчиликтиҥ јаркынду једимдериниҥ, информациялык табыштыҥ чагы ла тӱрген ӧзӧр телекейлик экономиканыҥ эҥ јарык чагы болгон. Бот нениҥ учун кӧп улуска јаҥы муҥјылдык ижемјиниҥ ле солунталардыҥ сӱр-темдеги болот. Ол јуу-согуштарга, јокту-јойуга, айландыра ар-бӱткенди киртидерине ле ооруларга учы-тӱбин экелер бе?
Кӧп улус ого иженгилейт. Је јаҥы муҥјылдыкта солунталар јакшыга уланар деп,— солунталардыҥ болужыла слер ле слердиҥ билегер амыр јадарыныҥ чындыгы канча кире? Биске туштап турган јӱк ле кезик курч сурактардыҥ јаан учурын сананып ийектер.
Айландыра ар-бӱткенниҥ киртигени
Промышленно једимдӱ талалар «бастыра телекейдиҥ ар-бӱткенине коркушту јаан каршуузын јетиргилеп, јерлер сайын кир эдип экосистемаларга чыгым јетирет». Нени де солубаза «алдындагы бойы ар-бӱткенге коомой салтарын јетирери кӧптӧр» («Global Environment Outlook—2000», ООН-ныҥ айландыра айалга керегинде программазы).
Оорулар
«Элбеп ӧскӧн талаларда 2020 јылга инфекция јок оорулардаҥ кажы ла 10 ӧлӱмге 7 келижер, качан бӱгӱнги кӱнде олорго 5-теҥ ас келижип јат». (The Global Burden of Disease», Гарвардский университеттиҥ издательствозы, 1996).
Кезик специалисттердиҥ јӧптӧгӧниле «2010 јылга [СПИД-тиҥ] југужына бастыртып турган 23 таланыҥ эл-јоны 66 миллионго астап калар» («Confronting AIDS: Evidence From the Deveioing Worid», Телекейлик банктыҥ ла ЕС Комиссияныҥ доклады).
Коркушту јоксыраш
«1,3 миллиард кирези кижи кӱнине бир доллардаҥ ас акчага јадат, 1 миллиард кирези кижи эҥ керектӱ не-немеле бойлорын јеткилдеер аргазы јок» («Numan Deveiopment Report 1999», ООН-ныҥ ӧзӱминиҥ прогроммазы).
Јуу — согуштар
«[Башка-башка талаларда] албадаш качан да болбогон једимге једердеҥ айабас. ...Национальный укту ла кудайлык јаҥдардыҥ башказы ла башталган албадаш, келер чактыҥ тӧртинчи ӱлӱзинде эҥ ле јарлу болор... ло кажы ла јыл јӱс муҥдар улустыҥ јӱрӱмин апаргылар» («New Worid Coming: American Security in the 21 st Century», США-ныҥ национальный иженјиниҥ комиссиязы/XXI чак).
Анайдарда јаан табыш јаҥы муҥјылдык башталганыла, айландыра ар-бӱткен киртип турганы, оорулар, коркушту јоксыраш ла јуу-согуштар деген курч сурактар учы-куйы јок масштабтар ла таркап јатканын оҥдорго чаптыгын эдет. Бу курч сурактардыҥ тазылы — ачыркаарында, бӱтпезинде ле мензинеринде, эмезе јаҥыс ла билим једимдердиҥ, технология ла политиканыҥ болужыла јоголтылбас тӧс кебеделдерде.
Улуска алкыштар экелер муҥјылдык
Јебрен ӧйдӧӧ: бичилген: «Кижиниҥ јолы оныҥ кӱӱн-табында эмес... барып јаткан кижиде бойыныҥ тамаштарын уландырар јаҥ јок» (Иеремия 10:23). Кижиде јер ле башкарар јайалта јок, ого ӱзери ондо ондый јаҥ јок. Ол јаҥыс ла бистиҥ Јайаачыста, Иегова Кудайда бар, кижиликтиҥ курч сурактарыныҥ аайы бажына канай чыгарын јаҥыс ла ол билер (Римляндарга 11:33—36; Откровение 4:11).
Је качан ла, кандый эп ле? «Калганчы кӱндер» учында јууктап келген деп, кӧп чындыктар бар. Бойыгардыҥ Библиягарды ачып, 2 Тимофейге 3:1—5 кычырыгар. Мында «калганчы кӱндерде» јадып турган улуска келижер тӧс-кебеделдер чике бичилген. Анайда ок Матфейде 24:3—14 ле Лукада 21:10, 11 «калганчы кӱндер» база кӧргӱзилген. Бу ӱлгерлерде 1914 јылдаҥ бери болуп турган телекейлик јуу-согуштар, југуш оорулар, јерлер сайын торолош деген учуралдарга ајару эдилет.
Удабас «калганчы кӱндер» божор. Даниилда 2:44 айдылат: «Теҥериниҥ Кудайы чактыҥ-чакка јоголбос Каандык тургузар... ол [јердеги] бастыра каандыктарды јок эдер ле бузуп салар, бойы ӱргӱлјиге турар». Мынайып Кудай јер ле башкаратан Каандык, эмезе башкару тӧзӧр деп, озолондыра айдылган болгон. Откровение 20:4 айдылганыла бу башкару бир муҥ јыл башкарар! Темдектезе, мактулу Муҥјылдык каандыктыҥ ӧйинде ончо улустыҥ јӱрӱмин јарандырарга болужары бу:
Экономика. «Туралар туткулап, ондо јаткылар, виноград отургызып, оныҥ јиилектерин јиир. Ӧскӧ кижи јатсын деп тутпас, ӧскӧ кижи јизин деп отургыспас» (Исаия 65:21, 22).
Су-кадык. «Ол тушта кӧрбӧс улустыҥ кӧстӧри ачылар, укпас улустыҥ кулактары јарыыр. Ол тушта аксак кижи аҥ чылап калыр, тил јок кижиниҥ тили кожоҥдоор». «Бир де кижи „мен оору“ деп айтпас» (Исаия 33:24; 35:5, 6).
Айландыра ар-бӱткен. Кудай «јерди ӱреп тургандарды јоголтор» (Откровение 11:18).
Улустар ортодо колбулар. «Мениҥ бастыра агару кырымда јаман неме ле каршу эткилебес, не дезе јер Кудайдыҥ башкартузы ла толо болор» (Исаия 11:9).
Миллиондор тоолу улус библиялык сӧстӧргӧ бӱткилейт, оныҥ да учун келер ӧйгӧ бӱдӱмјилӱ ле ижемјилӱ кӧргӱлейт. Ол олорго јӱрӱмниҥ кӱчтерин алтап барарга болужат. Библия слердиҥ јӱрӱмерге тоомјызын јетирип баштазын деп, нени эдер керек?
Јӱрӱмге апарар, билгир
Билим ле техниканыҥ једимдери бисти кезикте кайкадат. Је улустыҥ билгири кӧп саба улустыҥ јӱрӱмин амыр ла сӱӱнчилӱ эдпеди. Мындый неме јаҥыс ла Библияда Иоанда 17:3 бичилген билгирдиҥ болужыла аргалу болор: «Јаҥыс чын Кудай Бойыҥды, Сениҥ ийген Иисус Христосты билери, ӱргӱлјик јӱрӱм дегени бу».
Бу билгирди Библия берет. Кӧп улуста бу агару бичик керегинде бойлорыныҥ чокум шӱӱлтелери бар да болзо, оны бойы шиҥдеп кӧргӧндӧри ас. А слер керегинде нени айдарга јараар? Библияны кычырарга јаан албаданыш некеп турганы чын. Је албаданарга керек. Библия — «Кудайдыҥ ийде кӱчиле бичилген, ӱренерге, илезине чыгарга, тӱзединерге ле чындыкка турарына тузалу» сок јаҥыс бичик (2 Тимофейге 3:16).
Библия ла канай таныжып баштаар? Иегованыҥ Керечилери бойыныҥ болужын јетирет. Олор миллиондор тоолу улусла акча тӧлӧбӧзинеҥ айылда Библия ӱренерин ӧткӱрет. Бу тушта Иегованыҥ Керечилери Библияга тӧзӧлӧнгӧн јӱзӱн-башка бичимелдер ле тузаланат. Ондо кӧп библиялык сурактарга кыскарта каруулар берилет. Олордыҥ кезиктери бу: Кудай кем андый? Кудай јерге нени эдерге сананган? Кудайдыҥ Каандыгы не андый? Билелик јӱрӱмде Библия канайып болужар аргалу?
[Кӧчӱрӱ]
^ Шӱӱлте кӱнбадыш телекейде таркаган кӧрӱмге тӧзӧлӧнгӧн. Чынынча јаҥы муҥјылдык 2001 јылда чаган айдыҥ 1 кӱнинде башталар.