Amual ti dungu

“Caque quiñeque che fempe quisu tañi dungu”

“Caque quiñeque che fempe quisu tañi dungu”

“Caque quiñeque che fempe quisu tañi dungu”

“Caque quiñeque quisuque ta iñchiñ felei taiñ nentudungual Ngünechen meu” (ROMANOS 14:12).

1. Tüfachi cüla hueche huentru, ¿chem mülefui ñi dullial?

 CUIFI MU, ti rey mülequefulu Babilonia huaria mu deumai quiñe fütra adentun. Ayüfui com che ñi pochongnagal ñi poyeafiel. Inei rume femnole, langümngeai pi. Babilonia huaria mu mülequefuingün cüla hebreo huechequeche Sadrac, Mesac ca Abednego pingefuingün. Mülefui ñi dullial chem ñi chumal engün. ¿Pochongnagpeaingün mai ñi lanoal? ¿Cam femlayaingün quimfule rume ñi layal? Tüfachi cüla huechequeche cüme quimnieingün chem tañi chumal, feimu nehuen piuque mu feipingün: “Ahuem rey, quimaimi taiñ poyequenofiel tami pu dios, ca pochongnaglayaiñ tami milla adentun mu eimi tami tucucünufiel” (Daniel 3:1-18). Felei llemai, tüfachi cüla huechequeche cüme dulli tañi chumal.

2. 1) Pilato, ¿inei dicümtucueyu ñi langümngeal ta Jesús? 2) Pilato, ¿nielai culpa Jesús tañi lan mu piafuiñ?

2 Fentren tripantu rupalu, mülepalu Mapu mu Jesús dalluntucungei. Ca ti gobernante Poncio Pilato pingelu ngüneduami ti dallucan dungu, ca quimürpui Jesús ñi huesa femnon. Huelu tati pu che huirarhuirarngei ñi langümngeal ta Jesús. Ti gobernador pilafui ñi femngeal. Huelu llicaniefi ti pu che, feimu femi müten ñi feipieteu. Pilato tañi culpatungenoal ñi lan mu ta Jesús, cüchacuhui ca feipifi tati pu che: “Iñche ta chumconlan rume tañi layal meu ta tüfachi nor mongen-ngechi huentru”. Fei hultucufi ta Jesús tañi langümngeal. Pilato quisu dullilai chem chumal Jesús meu, doi mai elcünui caquelu che ñi dullial. Huelu femfulu rume, Pilato niei culpa Jesús tañi lan mu (Mateo 27:11-26; Lucas 23:13-25).

3. ¿Chumngelu caquelu che elulayafiyiñ iñchiñ taiñ dullial?

3 Eimi ngüneduamülmi tami chem chumal, ¿inayentuafimi tati cüla hueche huentru cam elcünuafimi caquelu che ñi ngüneduamal? Taiñ cüme dullial, mülei taiñ quim raquiduamal, huelu cüdaungei taiñ femal. Feimu tati pu chau mülei ñi feipial chem ñi femal tañi pu pichiqueche. Quiñeque mu mülei taiñ ngüneduamal doi fentrenque dungu. Femngechi rupale, doi cüdaungeafui tañi cüme dullingeal. Tati pu loncolelu ca pu quelluquelu ngülamtuafeiñmu, huelu feipiquelaeiñmu chem tañi chumal, iñchiñ mai quisuque mülei taiñ dullial (Gálatas 6:1, 2). Fei taiñ femquen mu, “caque quiñeque quisuque ta iñchiñ felei taiñ nentudungual Ngünechen meu” (Romanos 14:12). Biblia ca feipi caque quiñeque che fempe quisu tañi dungu (Gálatas 6:5, TNM). Feimu, ¿chumngechi ngüneduamafuiñ chem chumal taiñ mongen mu? Cüme quimtucunieaiñ taiñ duamniefiel Jehová tañi quellu ca quimürpuaiñ chumngechi taiñ cüme dullial.

Quiñe falin dungu taiñ femal

4. Ñi huesa tripan Adán engu Eva ñi feyentunon, ¿chem pengeli?

4 Ellaca mu Adán engu Eva huesa dullingu chem ñi chumal. Ifingu ti fün anümca hulquelu ñi quimngeal ti cüme dungu ca ti huesa dungu (Génesis 2:16, 17). ¿Chumngelu cüme dullilaingu? Biblia feipi: “Ti domo ngüneduamfi ti anümca ñi fün ñi rume ayüfalün, fei rume illuturquefi ñi iyafiel femngechi tañi nierpual ta quimün. Feimeu nentumei quiñe fün, fei ca ifi. Fei ca femngechi elufi ñi füta, fei ti huentru cafei irquei ti fün” (Génesis 3:6). Eva huesa dulli, quisutu raquiduamcülei ñi iyafiel ti fün, feimu ifi müten. Adán ca femngechi eluhui ñi iyafiel. Femngechi tañi femün mu, ti culpan ca lan dungu conelturpui com pu che mu (Romanos 5:12). Ñi huesa tripan Adán engu Eva ñi feyentunon pengeli inañmanofiliyiñ Jehová tañi ngülam, conelturpuafuiñ huesaque dungu mu.

5. ¿Chumngechi quimeltuqueiñmu Jehová? Ca ¿chumaiñ taiñ doi quelluaeteu?

5 Ayüucüleiñ taiñ quimeltuqueteu ta Jehová. Biblia feipi: “Tamün pilun allcüai quiñe dungun tamün furi püle feipilelu: ‘Tüfa tati rüpü. Amumün tüfa püle’. Amulelmün tamün famtripan man püle cam huele püle” (Isaías 30:21). Jehová dunguqueiñmu Biblia mu, feimu mülei taiñ estudiayafiel ca cüme ngüneduamafiel. Taiñ cüme dullial chem chumal, mülei taiñ cüme quimafiel Jehová tañi ngülam tripalelu Biblia mu. Cafei mülei taiñ femal chem taiñ quimürpuqueel Biblia mu, femngechi quimaiñ chem tañi cümen ca chem tañi cümenon (Hebreos 5:14).

6. ¿Chem duamtuafuiñ taiñ pepicayafiel taiñ raquiduam?

6 Taiñ cüme dullial, mülei taiñ pepicayafiel taiñ raquiduam. Cüme pepicaniefiliyiñ taiñ raquiduam, quimaiñ chem ñi cümen ca chem ñi cümenon (Romanos 2:14, 15). ¿Chumngechi pepicayafuiñ taiñ raquiduam? Mülei taiñ cüme quimafiel ca inayafiel ñi feipin tati Biblia. Cüme pepicanofiliyiñ taiñ raquiduam, inayafuiñ pu che tañi huimtun ca tañi raquiduam, femngechi cüme dullilayafuiñ chem chumal. Huimtuliyiñ taiñ inanoafiel Dios tañi ngülam, rupale antü taiñ raquiduam yafülehueai ca feipihuelayaiñmu taiñ huesa femmequen. Huelu taiñ raquiduam inañmafile Dios tañi ngülam, fei mai ta feipiafeiñmu taiñ huelulcaumequen (1 Timoteo 4:2, TNM).

7. ¿Chumaiñ dullial taiñ cüme femal?

7 Chumngechi taiñ deu pefiel, duamliyiñ cüme dullial, mülei taiñ hune cüme ngüneduamafiel ca inayafiel Biblia ñi ngülam. Ngelai taiñ pürümquechi dullial chem chumal. Doi mai ñochiquechi ngüneduamafiel Dios tañi feipin Biblia mu tripalelu, fei hula feipial chem taiñ femal. Quiñeque mu mülei taiñ pürümquechi raquiduamal. Huelu cüme pepicanieliyiñ taiñ raquiduam, cüme entuaiñ chem taiñ femal chumngechi ñi femün Sadrac, Mesac ca Abednego. Feula peaiñ epu dungu chumngechi taiñ cüme entuafiel.

¿Inei am ta hueni piafuiñ?

8, 9. 1) ¿Chem texto feipi taiñ quintunoal huesaque compañ? 2) Com che cüme mongen yenielu, ¿cüme hueni piafuiñ? Feipinge.

8 Pablo feipi: “Eluuquilmün tamün ngünencangeal […]. Tati huesaque compañ huesalcaquefi tati cüme huimtun” (1 Corintios 15:33). Ca Jesús feipifi tañi pu discipulo tañi coneltulenon tüfachi Mapu tuhun pu che meu (Juan 15:19). Ñi feipin Pablo ca Jesús quimeltuqueiñmu taiñ hueniyeunoal pu ñihuafe, pu hueñefe, pu ngollife no rume (1 Corintios 6:9, 10). Huelu doi quimfiliyiñ Biblia ñi feipin, cafei lelilayafiyiñ pelicula, television, internet cam lifru mu. Cafei hueniyelayafiyiñ quimnoelchi che internet mu, quimnofilu am iñchiñ ineingen engün (Salmo 26:4).

9 Quiñeque che cüme yeniei ñi mongen engün, huelu maneluuquelaingün Chau Dios mu. ¿Cümepeafui mai taiñ hueniyeafiel? Femlai tati. Biblia feipi: “Com tüfachi chüf mapu ñi ngünenieteu tati huecüfü” (1 Juan 5:19). Feimu quiñeque che lif mongen nieafui rume, cümelayafui taiñ hueniyeafiel poyenofile ta Jehová engün. Doi mai mülei taiñ hueniyeafiel Jehová ñi pu che müten.

10. ¿Chem quelluaiñmu cüme femal mangeleliyiñmu pu poyequenofilu ta Jehová?

10 Ngelai taiñ püntüluhal com che mu feyentuquenofilu ta Jehová, Biblia feipilai taiñ femngechi femal (Juan 17:15). ¿Chumngelu? Amuldungun mu, colegio cam cüdau mu hualloñmanieiñmu pu che poyequenofilu ta Jehová. Pu peñi, pu lamngen tañi afcadi feyentuquenofilu ta Jehová doi fülmanieyu tüfachi Mapu ñi huesa raquiduam. Huelu cüme yenieliyiñ taiñ raquiduam, ngüneduamaiñ hueniyenoafiel pu poyequenofilu ta Jehová hualloñmanieeliyiñmu rume (Santiago 4:4). Femngechi cüme quelluaiñmu chem taiñ femal mangelngeliyiñ taiñ cüme rupayal deu tripaliyiñ cüdau cam colegio mu.

Cüme dulliaiñ taiñ cüdau

11. ¿Chem cüdau ürque am lloulayaiñ?

11 Loncontucunieliyiñ Biblia ñi ngülam, cüme ngüneduamaiñ chem cüdau mu coneltual (1 Timoteo 5:8). Hunelu meu, mülei taiñ raquiduamal chem cüdau taiñ femal. Lloulayaiñ quiñe cüdau chaftuniefilu Biblia ñi quimeltuqueel. Feimu pu rüf cristianongen, lloulayafiyiñ chem cüdau rume nüucülelu coilaque religion mu, hueñen dungu mu ca ñi huesa pünengequen ti mollfüñ. Cafei coilatulayaiñ ca encañachelayaiñ taiñ jefe feipieliyiñmu rume taiñ femal (Hechos 15:29, TNM; Apocalipsis 21:8).

12, 13. ¿Ca chem raquiduamaiñ taiñ dullial chem cüdau llohual?

12 Caquelu cüdau mu feipingelayaiñ chi taiñ femal Jehová ñi üdequeel. Huelu petu taiñ connon, mülei taiñ cüme raquiduamal ca ngüneduamal Jehová tañi ngülam. Re atendefulmi ti telefono cheu tañi aucantuquen che plata mu, ¿cümepeafui mai femngechi cüdau? Cafei mülei taiñ raquiduamal cheu tripayai ti sueldo ca cheu taiñ cüdahual. Quiñe peñi niele quisu ñi cüdau ñi pintarucayal, ¿cümepeafui mai ñi pintameal quiñe iglesia? (2 Corintios 6:14-16).

13 Eimi ngen-ngenolmi ti cüdau, tami jefe feipirumeafeimu tami pintameal quiñe iglesia, ¿chem chumafuimi? Ramtuhuafuimi: “¿Pepi famentupeafun mai chi cüdau? ¿Chem cüdau chi feman? ¿Tunte puhuai?”. Cangelu ejemplo: carterongelmi, ¿cümeafui am tami elmeafiel carta cheu ñi femngequen huesaque dungu? Ñi feipin Mateo 5:45 quelluafeimu tami quimal chem chumal. Petu tami dullinon chem cüdau rume, ramtuhuafuimi: “Conli feitachi cüdau mu, ¿tüngcüleai tañi raquiduam cam huesa duamcülean?” (Hebreos 13:18). Feimu tami quimal chem cüdau tami llohual, mülei tami pepicayafiel tami raquiduam.

“Com tami rüpü meu raquiduamanieafimi”

14. ¿Chem mülei taiñ femal taiñ cüme dullial?

14 Taiñ dullial chem femal ti educacion mu ca chem tratamiento taiñ llohual, hunelu mu mülei taiñ ngüneduamal chem feipilei tati Biblia, fei hula dulliaiñ taiñ femal. Biblia feipi: “Maneluunge Jehová meu com tami piuque mu, ca eimi tami raquiduam mu recüluuquinolnge. Com tami rüpü meu raquiduamanieafimi, ca quisu norümaimu cheu tami miyahual” (Proverbios 3:5, 6).

15. Ñi ngülamtufiel Pablo pu hunenque cristiano, ¿chem quimeltuqueiñmu?

15 Chem taiñ dulliqueel mu, mülei taiñ raquiduamal chumngechi pequefingün caquelu. Pu hunenque cristiano ngelafui ñi com inayal chem feipilefui Moisés ñi ley iyael mu. Feula elungequefuingün iyal quiñeque iyael ñi catrütungequen ti ley mu. Feichi mu langümngequefui culliñ chalintucungeal coilaque dios mu. Tüfa fendengequefui ñi ingeal, feimu Pablo huirintucui: ‘Iñche ñi peñi cam lamngen huelulcaule iñche ñi iqueelchi ilo meu, doi cümeai ñi ihuenoafiel iñche tüfa famngechi ilo, femngechi tañi famconnoal ta culpan meu ñi peñi cam lamngen’ (1 Corintios 8:11-13). Feimu pu hunenque cristiano mülefui ñi raquiduamal chumngechi huelulcanoafiel ñi femün mu tañi pu peñi ca pu lamngen. Ca femngechi taiñ dulliqueel mu, ngelai taiñ huelulcayafiel taiñ pu peñi ca pu lamngen (1 Corintios 10:29, 32).

Pediafiyiñ ta Jehová quimün

16. Ti ngillatun, ¿chumngechi quelluafeiñmu taiñ cüme dullial?

16 Quiñe falin-ngechi quellun taiñ cüme dullial fei tati ngillatun. Ti discipulo Santiago feipi: “Quiñeque eimün nienolmün Ngünechen ñi quimün, ngillatufimün ta quisu, fei Ngünechen ta eluaimünmeu. Quisu eluquefi itrocom che ñi quimal quisu ñi cüme dungu” (Santiago 1:5). Feimu maneluhuaiñ Jehová mu taiñ allcütuaeteu taiñ llellipun. Quisu eluaiñmu quimün taiñ cüme dullial. Nütramcayafiyiñ Jehová chem taiñ rupamequen ca quelluen piafiyiñ, femngechi quisu ñi nehuen quelluaiñmu taiñ doi cüme adümafiel Biblia ñi feipin. Ca quelluaiñmu taiñ acordayal quiñeque ngülam taiñ ngoimaniefiel.

17. Pu peñi ca lamngen, ¿chumngechi quelluafeiñmu taiñ cüme dullial?

17 Quiñeque mu duamnieiñ quellun taiñ cüme dullial, feimu ti trahunche mu mülei fentren quimque peñi ca lamngen taiñ quelluaeteu (Efesios 4:11, 12). Feipiafuiñ taiñ quelluaeteu, doi mai duamnieliyiñ taiñ dullial doi falin-ngechi dungu. Tüfachi pu peñi ca lamngen nieingün fentren adümuhun ca cüme quimniefingün tati Biblia, fei engün quelluafeiñmu taiñ cüme “dullial tati doi cümechi dungu” (Filipenses 1:9, 10). Huelu mülei taiñ acordanieal iñchiñ mülei taiñ quisutu dullial.

¿Chum tripaquei inafiliyiñ Biblia ñi ngülam?

18. ¿Chem rupayafui taiñ dulliel mu?

18 Inafiliyiñ ñi feipin ti Biblia, ¿cüme tripayafuiñ? ¡Felei! Huelu hunelu mu raquiduamafuiñ chi ñi cüme tripanoal. Sadrac, Mesac ca Abednego cüme quimniefuingün ñi langümngeal pochongnagnole engün ti adentun mu (Daniel 3:16-19). Ca femngechi rupafuingün pu apostol ñi feyentufiel ta Chau Dios. Hulelcangeingün, fei hula neicümngetuingün (Hechos 5:27-29, 40). Ca femngechi quiñeque mu cüme dullifuliyiñ rume, huesa dungu ruparumeafui, fei cüme tripalayafui (Eclesiastés 9:11). Huelu cüme tripanole taiñ dulliel, maneluhuafuiñ Jehová mu taiñ quelluaeteu. Fei rupalechi antü, cümelcayaiñmu llemai (2 Corintios 4:7).

19. ¿Chem quelluafeiñmu taiñ cüme dullial?

19 Chumngechi taiñ pefiel, dulliliyiñ chem femal, mülei taiñ peal Biblia ñi ngülam, fei hula raquiduamafuiñ chumngechi inayafiel. ¡Tunte falintuquefiyiñ tüfachi quellun cüpalu Jehová ñi nehuen mu ca taiñ quimque pu peñi ca pu lamngen! Com tüfachi quellun mu yafüluhuaiñ, femngechi taiñ cüme dullial.

¿Chem quimürpuimi?

• ¿Chem ngülam inayafuiñ taiñ cüme dullial?

• ¿Chumngechi pengelafuiñ ñi quimchengen dulliel mu taiñ pu hueni?

• Taiñ quimal chem cüdau taiñ dullial, ¿chem mülei taiñ acordanieal?

• ¿Chem quellun nieiñ taiñ cüme dullial?

[Tati chillcatun ñi ramtun]

[Adentun]

Adán ca Eva ñi huesa dulliel quimeltueiñmu chem taiñ femnoal.

[Adentun]

Petu taiñ dullinon quiñe falin-ngechi dungu, quintuaiñ Chau Dios ñi ngülam.