Бир тәсәввүр ет: Ата једди јашлы оғлу илә сөһбәт едир. Она јарадылышдан данышыр: «Чохдан, лап чохдан Аллаһ ҝөјдә Ҝүнәши, Ајы вә улдузлары јаратды. Сонра бизим Јери вә Јердә олан һәр шеји јаратды». Оғлан бир гәдәр дүшүнүр вә сонра сорушур: «Атаҹан, бәс Аллаһы ким јарадыб?»

«Аллаһы һеч ким јаратмајыб», — дејә ата ҹаваб верир, — «О, һәмишә вар олуб». Бу садә ҹаваб ушағы һәләлик гане едир. Амма бөјүдүкҹә, бу суал ону раһат бурахмыр. О, һеч ҹүр анлаја билмир, ахы неҹә ола биләр ки, киминсә әввәли, башланғыҹы олмасын. Мәсәлән, Каинат. Ахы онун да бир башланғыҹ нөгтәси олуб. «Бәс Аллаһ? О неҹә вар олуб?» — дејә артыг бөјүјүб боја-баша чатмыш оғлан һеј дүшүнүр.

Мүгәддәс Китаб бу суала неҹә ҹаваб верир? Тәхминән нүмунәмиздәки атанын оғлуна ҹаваб вердији кими. Муса пејғәмбәр јазмышды: «Еј Јеһова,.. дағлар доғулмаздан әввәл, Сән дүнјаны, торпағы вар етмәздән әввәл әзәлдән әбәдијјәтә Аллаһ Сәнсән» (Зәбур 90:1, 2). Әшија пејғәмбәр дә буна бәнзәр фикир сөјләмишди: «Мәҝәр хәбәрин јохдур? Мәҝәр ешитмәмисән? Јерин һүдудларыны јарадан Јеһова әбәдијјән Аллаһдыр» (Әшија 40:28). Јәһуданын јаздығы мәктубда да Аллаһ «әзәлдән әбәдијјәтә гәдәр» вар олан кими тәсвир едилир​ (Јәһуда 25).

Бу ајәләрдән ајдын ҝөрүндүјү кими, Аллаһ «әбәдијјәт Һөкмдары»дыр. Һәвари Булус Аллаһы бу ҹүр тәсвир етмишди (1 Тимутијә 1:17). Бу о демәкдир ки, заман хәттиндә нә гәдәр ҝеријә ҝетсәк дә, Аллаһ һәмишә вар олуб вә һәмишә дә вар олаҹаг (Вәһј 1:8). Беләҹә ҝөрүрүк ки, әбәдијјән мөвҹуд олмасы Аллаһ-Тааланын әсас ҹәһәтидир.

Нә үчүн бу фикри дәрк етмәк бу дәрәҹәдә чәтиндир? Чүнки һәјатымыз гыса олдуғундан биз заман анлајышыны Аллаһдан тамамилә фәргли шәкилдә дәрк едирик. Аллаһ әбәдидир, онун үчүн мин ил бир ҝүн кимидир (2 Бутрус 3:8). Бир нүмунәјә бахаг: Ҹәми 50 ҝүн өмрү олан бир чәјирткә 70 вә ја 80 иллик инсан өмрүнү дәрк едә биләрми? Чәтин ки! Мүгәддәс Китабда исә инсан Бөјүк Јараданла мүгајисәдә чәјирткәјә бәнзәдилир. Бизим әглимиз белә, онунку илә мүгајисәдә ҹылыздыр (Әшија 40:22; 55:8, 9). Она ҝөрә дә тәәҹҹүблү дејил ки, инсан Јеһованын тәбиәтинин мүәјјән тәрәфләрини там дәрк етмәк игтидарында дејил.

Аллаһын әбәди олмасы фикри өз-өзлүјүндә чәтин бир фикир олса да, бурада мәнтиг вар. Аллаһы башга бир варлыг јаратмыш олсајды, онда елә о варлыг өзү Јарадан оларды. Анҹаг Мүгәддәс Китаб изаһ едир ки, «һәр шејин јараданы» Јеһовадыр (Вәһј 4:11). Бундан әлавә, билдијимиз кими, Каинат һәмишә вар олмајыб (Јарадылыш 1:1, 2). О, һарадан пејда олуб? Ону јарадан ондан әввәл мөвҹуд олмалы иди. Јарадан илк шүурлу мәхлуглар, мәсәлән, Онун илкин Оғлу вә мәләкләр јаранмаздан әввәл вар иди (Әјјуб 38:4, 7; Колослулара 1:15). Ајдындыр ки, әввәлҹә Аллаһ тәк вар олуб. Ола билмәз ки, Аллаһ јарадылсын. Чүнки һәмин вахт, һеч бир варлыг јох иди ки, Аллаһы јаратсын.

Бизим вә бүтүн Каинатын мөвҹудлуғу әбәди Аллаһын вар олдуғуну сүбут едир. Әнҝин Каинаты һәрәкәтә ҝәтирмиш, ону низам алтында сахламаг үчүн физики ганунлары јаратмыш Кәс һәмишә вар олмушдур. Јалныз О, хилгәтә нәфәс верә биләр ​(Әјјуб 33:4).