1, 2. Нәјә ҝөрә вәзијјәтимиз дәјишәндә Мүгәддәс Китаб принсипләринә бахышымыз да дәјишир? Изаһ един.

 ТОЈ ҝүнләриндә бәј вә ҝәлин Мүгәддәс Китаба әсасланмыш никаһ мәрузәсинә диггәтлә гулаг асырлар. Нитгдә сәсләнән принсипләр онлар үчүн јени дејил. Амма бу ҝүндән етибарән бу принсипләр онлар үчүн бөјүк әһәмијјәт кәсб едәҹәк. Чүнки артыг бир әр-арвад кими бунлары өз аиләләриндә тәтбиг едәҹәкләр.

² Мәсиһи әр-арвадлар валидејн оланда да ејни шеј баш верир. Ола билсин, онлар илләр әрзиндә ушагларын тәлим-тәрбијәси илә бағлы чохлу нитгләр ешидибләр, амма инди өзләри ушаг тәрбијә етмәлидирләр вә бу принсипләр онлар үчүн хүсуси әһәмијјәт дашыјыр. Бу, чох бөјүк мәсулијјәтдир. Бәли, вәзијјәтимиз дәјишәндә Мүгәддәс Китабдан јахшы билдијимиз принсипләрә бахышымыз да дәјишир. Јеһованын хидмәтчиләринин бүтүн өмүрләри боју, һәр ҝүн Мүгәддәс Китабы охујуб үзәриндә дүшүнмәләринин сәбәбләриндән бири мәһз будур (Ган. 17:19).

3. Бу мәгаләдә нәји мүзакирә едәҹәјик?

³ Әзиз валидејнләр, бир мәсиһи кими сизә ән бөјүк шәрәфләрдән бири нәсиб олуб. Сиз өвладыныза Јеһова һаггында өјрәдә биләрсиниз. Әлбәттә, өвладыныза Аллаһ һаггында садәҹә гуру биликләр өјрәтмәк истәмәзсиниз. Истәјәрсиниз ки, она Јеһованы үрәкдән севмәјә көмәк едәсиниз. Бәс өвладларынызын үрәјинә Јеһова севҝисини неҹә ашылаја биләрсиниз? Бу мәгаләдә валидејнләрә көмәк едәҹәк дөрд  Мүгәддәс Китаб принсипини арашдыраҹағыг (2 Тим. 3:16). Һәмчинин өјрәнәҹәјик ки, бәзи мәсиһи валидејнләр бу принсипләри тәтбиг етмәјин һансы фајдасыны ҝөрүбләр.

4. Һансы принсип валидејнләрә ушагларынын үрәјиндә Јеһоваја мәһәббәт ојатмаға көмәк едә биләр? (Јагуб 1:5).

⁴ Принсип 1: Јеһовадан сизә јол ҝөстәрмәсини диләјин. Ушағынызын үрәјиндә Јеһоваја мәһәббәт ојатмаг үчүн Јеһовадан һикмәт истәјин. (Јагуб 1:5 ајәсини охујун.) Сизә ән ҝөзәл мәсләһәти О верә биләр. Буну демәк үчүн чох әсасымыз вар. Ҝәлин онлардан икисинә бахаг. Биринҹиси, Јеһова ән улу валидејндир (Зәб. 36:9). Икинҹиси, Онун вердији һикмәтли мәсләһәтләр һәмишә хејримизәдир (Әшј. 48:17).

5. а) Јеһованын тәшкилаты валидејнләрә һансы көмәји ҝөстәрир? б) Аморимләр ҹүтлүјүнүн видеосундан ушагларын тәрбијәси илә бағлы нә өјрәндиниз?

⁵ Јеһова Кәламы вә тәшкилаты васитәсилә бизә бол руһани гида тәгдим едир. Бу мәлуматларын көмәјилә валидејнләр өвладларынын үрәјинә Јеһоваја мәһәббәт ашылаја биләрләр (Мәт. 24:45). Мәсәлән, илләр әрзиндә «Ојанын!» журналынын «Аиләләрә көмәк» рубрикасында валидејнләр үчүн фајдалы мәсләһәтләр дәрҹ олунурду. Инди бу рубрика сајтымызда јерләшир. Һәмчинин jw.org сајтымызда чохлу мүсаһибәләр вә сәһнәләшдирилмиш видеолар вар. Бу видеолар валидејнләрә көмәк едә биләр ки, өвладларынын тәрбијәсиндә Јеһованын вердији мәсләһәтләри тәтбиг етсинләр * (Мәс. 2:4—6).

6. Бир ата Јеһованын тәшкилаты васитәсилә вердији рәһбәрлик һагда нә дүшүнүр?

⁶ Бир чох валидејнләр Јеһованын тәшкилаты васитәсилә ҝөстәрдији көмәјә ҝөрә миннәтдар олдугларыны дејибләр. Ҹо адлы ата бөлүшүр: «Үч өвладымызы һәгигәтдә бөјүтмәк елә дә асан иш дејил. Јолдашымла мән һәмишә Јеһоваја дуа едиб көмәк истәјирик. Фикир вермишик ки, үзләшдијимиз вәзијјәтин өһдәсиндән ҝәлмәк үчүн тәшкилатымызын мәгаләләри вә ја видеолары  дүз вахтында көмәјимизә чатыр. Биз һәмишә Јеһованын рәһбәрлијинә үз тутмушуг». Ҹо илә арвады фикир верибләр ки, бу вәсаитләр өвладларынын Јеһоваја јахынлашмасына көмәк едир.

7. Нәјә ҝөрә валидејнләр гојдуглары нүмунәјә фикир вермәлидирләр? (Ромалылара 2:21).

⁷ Принсип 2: Нүмунә гојун. Ушаглар валидејнләрини диггәтлә мүшаһидә едир вә чох вахт нә ҝөрүрләр, ону да ҝөтүрүрләр. Дүздүр, сәһвсиз валидејн јохдур (Ром. 3:23). Буна бахмајараг, һикмәтли валидејнләр әлләриндән ҝәләни едирләр ки, ушагларына јахшы нүмунә олсунлар. (Ромалылара 2:21 ајәсини охујун.) Бир ата ушаглары барәдә дејир: «Онлар сүнҝәр кими дедијимиз вә етдијимиз һәр шеји өзләринә чәкирләр, өјрәтдикләримизә ујғун давранмасаг, буну мүтләг бизә дејәҹәкләр». Беләҹә, әҝәр истәјириксә ки, өвладларымыз Јеһованы севсин, онда өзүмүзүн Јеһоваја ҝүҹлү мәһәббәти олмалыдыр вә бу, ајдын ҝөрүнмәлидир.

8, 9. Ендрју вә Емманын дедикләриндән нә өјрәндиниз?

⁸ Ушагларын үрәјинә Јеһоваја севҝи ашыламағын јоллары чохдур. Он једди јашлы Ендрју адлы гардаш белә дејир: «Валидејнләрим һәмишә дуанын ваҹиблијини вурғулајыблар. Һәтта өзүм дуа етсәм дә, атам јенә дә һәр ахшам мәнимлә бирликдә дуа едирди. Валидејнләрим һәмишә бизә дејирди: “Јеһова илә үрәјин нә гәдәр истәјир, о гәдәр даныша биләрсән”. Онларын сајәсиндә мән дә дуаја хүсуси өнәм верирәм. Инди мәним үчүн Јеһоваја дуа етмәк чох раһатдыр. Она мәни севән бир Ата кими јанашырам». Әзиз валидејнләр, унутмајын ки, сизин Јеһоваја севҝиниз ушағынызын үрәјиндә дә Она севҝи ојада биләр.

⁹ Ҝәлин Емма баҹынын нүмунәсинә бахаг. Емманын атасы онлары атыб ҝетмишди. Үстәлик, аиләсинин үстүнә чохлу борҹ гојмушду. Емма дејир: «Анам мадди ҹәһәтдән корлуг чәксә дә, һәмишә Јеһованын неҹә гајғыкеш олмасындан, хидмәтчиләринә рузи јетирмәсиндән данышырды. Анамын һәјатындан да ҝөрүрдүм ки, о, буна үрәкдән инаныр. О, тәблиғдә инсанлара өјрәтдикләринә өзү дә әмәл едирди». Бундан һансы нәтиҹәни чыхарырыг? Валидејнләр һәтта чәтин вәзијјәтләрдә өвладларына ҝөзәл нүмунә гоја биләрләр (Гал. 6:9).

10. Исраилли валидејнләрин өвладлары илә сөһбәт етмәк үчүн һансы имканлары олурду? (Ганунун тәкрары 6:6, 7).

¹⁰ Принсип 3: Өвладларынызла мүнтәзәм үнсијјәт един. Јеһова исраиллиләрә әмр етмишди ки, өвладларына даима Онун һаггында өјрәтсинләр. (Ганунун тәкрары 6:6, 7 ајәләрини охујун.) Һәмин дөврдә валидејнләрин өвладлары илә вахт кечирмәк вә онларын үрәјиндә Јеһоваја мәһәббәт ојатмаг үчүн чохлу имканлары олурду. Мәсәлән, исраилли оғлан ушаглары аталары илә бирликдә тарлада әкин-бичин иши илә мәшғул олурдулар, бәзән онлар саатларла бирҝә вахт кечирирдиләр. Гыз ушаглары исә ҝүнүн әксәр һиссәсини аналарынын јанында олур, аналарына тикиш, тохуҹулуг вә диҝәр ев ишләриндә көмәк едирдиләр. Валидејнләрин ушаглары илә бирҝә ишләјә-ишләјә ваҹиб мөвзуларда сөһбәт етмәк имканлары олурду. Мәсәлән, онлар Јеһованын хејирхаһлығындан вә онларын аиләсинә етдији көмәкдән даныша биләрдиләр.

11. Мәсиһи валидејнләрин ушаглары илә сөһбәт етмәк имканларындан бири һансыдыр?

¹¹ Зәманә дәјишиб. Бәзи әразиләрдә валидејнләр ушаглары илә бүтүн ҝүнү бирҝә  вахт кечирә билмирләр. Чүнки, ола билсин, валидејнләр ишдә олур, ушаглар исә мәктәбдә. Буна ҝөрә дә валидејнләр өвладлары илә үнсијјәт етмәк үчүн шәраит јаратмалыдырлар (Ефес. 5:15, 16; Филип. 1:10). Аиләви ибадәтдә бунун үчүн ҝөзәл имкан јараныр. Александр адлы ҝәнҹ гардаш дејир: «Атам аиләви ибадәт үчүн һәмишә һазырлыг ҝөрүр вә о јол вермир ки, нәсә бизим бирҝә вахт кечирмәјимизә мане олсун. Аиләви ибадәтдән сонра орадан-бурадан данышырыг».

12. Аиләви ибадәт вахты аилә башчылары нәји унутмамалыдырлар?

¹² Әҝәр аилә башчысысынызса, аиләви ибадәтин ушагларыныза мараглы олмасы үчүн нә едә биләрсиниз? Бәлкә, онларла јени нәшримиз олан «Әбәди хошбәхт һәјат!» китабыны арашдырасыныз? Бу нәшри арашдыраркән ҝөзәл сөһбәт етмәк имканыныз олаҹаг. Ушагларынызын өз һиссләрини, нараһатлығыны сизинлә бөлүшмәсини истәјирсинизсә, аиләви ибадәт вахты онлара моизә охумајын вә онлары данламајын. Һәмчинин ушағыныз Мүгәддәс Китаб принсипләринә зидд фикир сөјләјәндә кәскин реаксија вермәјин. Әксинә, фикирләрини дүрүст шәкилдә дедијинә ҝөрә миннәтдарлығынызы билдирин вә тәшвиг един ки, һәмишә ачыг данышсын. Ушағынызын нә дүшүндүјүнү биләндә она даһа чох көмәјиниз дәјәҹәк.

13. Валидејнләр өвладларына башга һансы јолларла Јеһоваја јахынлашмаға көмәк едә биләрләр?

¹³ Әзиз валидејнләр, өвладларынызын Јеһоваја јахынлашмасына көмәк етмәк үчүн ҝүн әрзиндә фүрсәтләр ахтарын. Онлара Јеһова һаггында дәрс кечәндән-кечәнә өјрәтмәјин. Лиза адлы бир ана дејир: «Биз тәбиәтдә ҝөрдүјүмүз һәр бир шеј васитәсилә чалышырдыг ки, өвладларымыза Јеһова һаггында нәсә өјрәдәк. Мәсәлән, итимизин һансыса һәрәкәти ушагларымызы ҝүлдүрәндә онлара дејирдик ки, бу, Јеһованын да бизим кими јумор һиссинин, һәјат севҝисинин олдуғуну ҝөстәрир».

14. Валидејнләрин ушагларына јахшы достлар сечмәјә көмәк етмәси нәјә ҝөрә ваҹибдир? (Мәсәлләр 13:20).

¹⁴ Принсип 4: Өвладларыныза јахшы достлар  тапмаға көмәк един. Аллаһын Кәламында ајдын јазылыб ки, достлар бизә ја јахшы, ја да пис тәсир едир. (Мәсәлләр 13:20 ајәсини охујун.) Бәс сиз өвладларынызын достларыны таныјырсыныз? Онларын достлары илә бирҝә вахт кечирирсиниз? Өвладларыныза Јеһованы севән кәсләрлә достлашмаға неҹә көмәк едә биләрсиниз? (1 Кор. 15:33). Јеһова илә сых мүнасибәтләри олан диндашларынызла аиләликҹә вахт кечирмәк ушагларыныза јахшы достлар тапмаға көмәк едә биләр (Зәб. 119:63).

15. Валидејнләр ушагларына јахшы достлар тапмаға неҹә көмәк едә биләрләр?

¹⁵ Ҝәлин ҝөрәк Тони адлы бир гардаш вә онун јолдашы ушагларына јахшы дост тапмаға неҹә көмәк едибләр. О дејир: «Илләр әрзиндә јолдашымла бирҝә евимизә баҹы-гардашлары дәвәт етмишик. Онларын арасында ҹаванлар да олуб, јашлылар да. Онларла бирҝә јемәк јемишик вә аиләви ибадәт кечирмишик. Бу, Јеһованы севән, Она гуллуг едән кәсләрлә таныш олмағын ҝөзәл јолудур. Евимиздә рајон нәзарәтчиләри, хүсуси тәјинатлы мүждәчиләр вә диҝәр баҹы-гардашлар гонаг галыб. Ушагларымыз онларын тәҹрүбәсиндән, шөвгүндән вә фәдакарлығындан чох шеј өјрәниб. Бүтүн бунлар ушагларымызын Јеһоваја јахынлашмаларына көмәк едиб». Әзиз валидејнләр, ушагларыныза јахшы достлар сечмәјә мүтләг көмәк един.

16. Әҝәр өвладыныз Јеһоваја хидмәт етмәк истәмәдијини десә, нә едә биләрсиниз?

¹⁶ Ола билсин, әлиниздән ҝәләни етсәниз дә, өвладыныз артыг Јеһоваја хидмәт етмәк истәмәдијини дејир. Бу заман дүшүнмәјин ки, бир валидејн кими вәзифәнизин өһдәсиндән ҝәлә билмәмисиниз. Јеһова, өвладыныз да дахил олмагла, һәр биримизә ирадә азадлығы, јәни Она ибадәт едиб-етмәмәји сечмәк баҹарығы вериб. Әҝәр өвладыныз Јеһованы тәрк едибсә, онун бир ҝүн ҝери гајыдаҹағына үмидинизи итирмәјин. Итмиш оғул һагда мәсәли јадыныза салын (Лука 15:11—19, 22—24). Һәмин оғлан салеһлик јолундан чох узаглашмышды, амма ахырда ҝери  гајытды. Кимсә дејә биләр: «Бу, бир мәсәлдир. Һәјатда белә бир шеј чәтин ки олсун». Амма Ели адлы бир гардашын һадисәси ҝөстәрир ки, бу, мүмкүндүр.

17. Елинин һадисәси сизи неҹә руһландырды?

¹⁷ Ели валидејнләри һагда дејир: «Онлар Јеһованы вә Кәламыны севмәјим үчүн әлләриндән ҝәләни етмишдиләр. Амма јенијетмәлик илләримдә онларын өјрәтдикләринә гаршы чыхмаға башладым». Ели икили һәјат сүрүрдү. Валидејнләри она Јеһовадан ајрылмамаға нә гәдәр көмәк етмәјә чалышса да, о, онлара гулаг асмады. Ели еви тәрк етди вә пис әмәлләрлә мәшғул олду. Буна бахмајараг, о, һәрдәнбир достуна Мүгәддәс Китаб һагда данышырды. Ели дејир: «Достума нә гәдәр чох Јеһова һагда данышырдым, бир о гәдәр чох Јеһова һагда дүшүнүрдүм. Үрәјимдә јатан һәгигәт тохумлары, о тохумлар ки, валидејнләрим бөјүк зәһмәтлә әкмишдиләр, тәдриҹән дә олса, ҹүҹәрмәјә башлады». Бир мүддәт сонра Ели һәгигәтә ҝери гајытды *. Шүбһәсиз, валидејнләри Елинин үрәјинә көрпә јашларындан Јеһоваја севҝи ашыладыгларына ҝөрә чох севинирдиләр (2 Тим. 3:14, 15).

18. Өвладларына Јеһованы севмәји өјрәтмәк үчүн әлләриндән ҝәләни едән валидејнләрлә бағлы фикирләринизи бөлүшүн.

¹⁸ Әзиз валидејнләр, сизин мүстәсна бир имканыныз вар: јени нәслә Јеһоваја ибадәт етмәји өјрәтмәк (Зәб. 78:4—6). Бу, асан иш дејил. Сизә афәрин ки, өвладларыныза көмәк етмәк үчүн ҝүҹүнүзү әсирҝәмирсиниз! Өвладларыныза Јеһоваја севҝи ашыламаг, Онун тәрбијәси вә өјүд-нәсиһәти илә бөјүтмәк үчүн һәмишә әлиниздән ҝәләни етсәниз, әмин ола биләрсиниз ки, Јеһованын үрәји шад олаҹаг (Ефес. 6:4).