Ifyo Naishibe pa Mifwalile no Kuiyemfya Fyalilengele Nakokola Ukusambilila Icine

ABASHIMIKA ILI LYASHI NI BA EILEEN BRUMBAUGH

NAKULILE mu lupwa ulwalepepa kwi calici lya Old Order German Baptist Brethren. Ifyo aba muli ili icalici basumiinemo fyalipalene ne fyo aba mwi calici lya baAmishi na baMennoni basumiinemo. Ili calici lyatendeke mu 1708 mu Germany, kabili ico aba muli ili icalici balefwaisha sana, kwafwa abantu ukulakonka sana ifyaba mu Baibolo. Icitabo citila The Encyclopedia of Religion cilanda ukuti aba muli ili icalici “balishininkishe ukuti abantu balingile ukukutika imbila nsuma pali Kristu.” Ici e calengele ukuti aba muli ili calici baleya mu ncende ishalekanalekana ku kusambilisha abantu pali Kristu.

Mu 1719, ibumba ilinono ilyo Alexander Mack aletungulula lyaile ku ncende beta pali ino nshita ukuti Pennsylvania, ku calo ca United States. Ukutula ilya inshita, amabumba na yambi aya mapepo yalipangilwe, kabili bamo balefuma muli aya mabumba no kupanga amabumba yambi. Cile bumba lyalecita ifintu ukulingana ne fyo lyalemona ukuti e mwalolele ifyo Alexander Mack alesambilisha. Icalici naleyako lyali ilinono, mwali fye nalimo abantu 50. Kuli ili icalici baletukoselesha ukulabelenga Baibolo no kulakonka sana ifyo aba mwi calici basuminishenye ukuti e fyo tulingile ukulakonka.

Ulupwa lwandi ukutendekela kuli batata abafyele bashikulu ukufika na kuli ine, twalepepa kuli ili calici. Nabatishiwe muli ili calici ninshi ndi ne myaka 13. Ilyo nalekula, baletusambilisha ukuti calilubene ukukwata nelyo ukubomfya motoka, trakita, foni, icilimba, nelyo icipe icili conse icibomfya amalaiti. Fwe banakashi tatwalefwala ifya kufwala ifyabalabata nelyo ifyakwata imilaini nangu amantonintoni ayakulu, tatwaleputula umushishi kabili lyonse twalefwala icisote. Abaume bena tabalebeya umwefu. Twaletontonkanya ukuti pa kutila twiba ulubali lwa calo tatwalingile ukufwala ifya kufwala fya muno nshiku, ukuipenta, ukufwala ifikoosa, amasikiyo nelyo ifya mu mukoshi. Twalemona kwati umuntu nga alecita ifi ninshi wa cilumba.

Baletusambilisha ukucindika sana Baibolo, pantu e mwalefuma ifya kulya fyesu ifya ku mupashi. Cila bushiku ilyo tushilalya ifya kulya fya lucelo, twalekumana pamo ngo lupwa mu muputule wa kutuushishamo kabili batata balebelenga icipandwa cimo ica mu Baibolo kabili balelandapo pa fyo babelenga. Lyena bonse twalefukama e lyo batata bapepa. Batata nga bapwisha ukupepa, bamayo balepepa ipepo lya we Shifwe. Naletemwa sana filya ulupwa lwesu lwalekwata amapepo ya lucelo pantu twalebika sana amano ku fya kwa Lesa.

Twaleikala pe farmu ilyali mupepi ne tauni lya Delphi, ilyali mu Indiana ku America, kabili twalelima ifilimwa ifyalekanalekana. Twaletwala ifi ifilimwa mu kushitisha ukubomfya icikocikala ico twalekulika kuli bakabalwe. Twaleshitisha ifi filimwa mu misebo nelyo pa mayanda ya bantu. Twalemona ukuti nga tulebomba umulimo uwakosa ninshi tulebombela Lesa. Kanshi twalebombesha inshiku shonse ukufumishako fye ubushiku bwa pa Mulungu, pantu batwebele ukuti pali ubu bushiku tatwalingile ukubombapo “umulimo uwakosa.” Na lyo line inshita shimo ulupwa lwesu lwalebombesha ukulima ica kuti caletukosela no kubika amano ku fya kwa Lesa.

Naupwa Kabili Twakwata Abana

Mu 1963 nalyupilwe kuli ba James abo twalepepa nabo ninshi ndi ne myaka 17. Ifikolwe fyabo na fyo fyalepepa kuli ili line icalici. Ine na ba James twalefwaisha ukubombela Lesa, kabili twasumiine ukuti mwi calici lyesu e mo balesambilisha icine.

Ilyo umwaka wa 1975 walefika twakwete abana 6, lyena mu 1983 kasuli wesu alifyelwe. Umwana wesu Rebecca cikonka ibeli, e mwana umukashana fye uo twakwete. Twalebombesha kabili twalebomfya fye indalama ishinono pantu twalyangwishe imikalile. Twalesambilisha abana besu ifya kwa Lesa ifyo abafyashi besu e lyo nabo twalepepa nabo baletusambilisha.

Aba mwi calici lya Old Brethren balibikile sana mano ku mifwalile ne mimonekele ya muntu. Twaletontonkanya ukuti apo te kuti twishibe ifyaba mu mutima wa muntu, ifyo umuntu afwala e filanga ifyo aba. Kanshi uwa mwi calici lyesu nga asakula fye umushishi mu nshila iyaibela, twalemona ukuti wa cilumba. Na kabili nga ca kuti umuntu nafwala ica kufwala icabalaala sana nelyo icikwete imilaini nangu amantonintoni ayakalamba twalemumona ukuti wa cilumba. Inshita shimo twalebika sana amano ku fyo umuntu afwele ne fyo alemoneka ica kuti twalefilwa no kubika amano ku kukonka ifyo Amalembo yalanda.

Ifyacitike mu Cifungo

Ku kupwa kwa ba 1960, ba Jesse bandume ya bena mwandi, balibakakile pa mulandu wa kuti balikeene ukwingila ubushilika. Ba Jesse nabo, balepepa kwi calici twalepepa. Ilyo bali mu cifungo, balikumene ne Nte sha kwa Yehova abasumiine nabo ukuti ukulwa inkondo kwalipusana ne fyo Baibolo ilanda. (Esaya 2:4; Mateo 26:52) Ba Jesse balelanshanya amalyashi ya mu Baibolo ayengi na ba Nte, kabili balimwene imibele iisuma iyo balya ba Nte bakwete. Pa numa ya kusambilila ifingi mu Baibolo, ba Jesse balibatishiwe kabili baishileba Inte ya kwa Yehova. Ala twalipapile!

Ba Jesse bale-ebako abena mwandi ifyo basambilile mu Baibolo. Kabili lyonse balepeela ba James magazini ya Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! Ifyo ba James balebelenga muli aya ma magazini fyalilengele batemwa sana Baibolo. Apo lyonse ba James balefwaisha ukubombela Lesa, balitemenwe fyonse ifingalenga bapalama kuli ena pantu baleumfwa kwati balitaluka kuli Lesa.

Bashimapepo ba mwi calici lyesu baletukoselesha ukubelenga magazini iyalelemba abaAmish, abaMennoni, na ma calici yambi ayo baleita ukuti Old Brethren, nangu ca kuti twalemona aya amacalici ukuti yaba lubali lwa calo. Lelo batata balipatile sana ba Nte. Kanshi tabalefwaya ukuti tulebelenga Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! Kanshi nali sana no mwenso ilyo namwene ba James balebelenga aya ama magazini, pantu nalemona kwati bakatendeka ukukonka ifisambilisho fya bufi.

Nomba kwali fimo ifyo aba mwi calici lya Old Brethren basumiinemo ifyo ba James balemona ukuti fyalipusene ne fyo Baibolo isambilisha, maka maka icisambilisho ca kuti ukubomba “umulimo uwakosa” pa Mulungu lubembu. Ku ca kumwenako, aba mwi calici lya Old Brethren balesambilisha ukuti cali fye bwino ukunwesha ifitekwa amenshi pa Mulungu, lelo baleti nga wanukula fye nangu ka cani mwi bala pa Mulungu ninshi wabembuka. Baeluda ba mu calici tabalelanga ba James amalembo ayalelanda ukuti ukucita ifi lubembu. Mu kupita kwa nshita, na ine nalitendeke ukutwishika ifi ifisambilisho.

Calitukosele ukufuma mwi calici lya Old Brethren pantu pa myaka iingi twasumine ukuti icalici lyesu e lyalepepa fye Lesa ukulingana ne fyo afwaya, kabili twaletontonkanya na pa fyo cali no kuba nga twafuma muli ili icalici. Na lyo line kampingu yesu tayaletusuminisha ukutwalilila ukuba mwi calici ilyo twalemona ukuti talyalekonka fyonse ifyo Baibolo isambilisha. E ico mu 1983 twalilembele kalata pa kuti tulondolole umulandu twasalilepo ukufumina mwi calici, kabili twabebele ukuti bakabelengele icilonganino iyi kalata. E ico balitufumishe mwi calici.

Twatendeka Ukufwaya Ukupepa kwa Cine

Ilyo twafumine muli ili calici twalitendeke ukufwaya ukupepa kwa cine. Twalefwaya icalici ilyalecita ifyo lyalesambilisha abantu ukulacita. Ica kubalilapo twapingwilepo ukutila te kuti tutendeke ukuya ku macalici ayalwako inkondo. Na lyo line, twalitwalilile ukufwaya ukuba mwi calici umwali abantu aba-angwishe imikalile kabili abashalefwala ifya kufwala ifyabalabata nelyo ifyakwatamo imilaini nangu amantonintoni ayakulu, pantu twalemona ukutila nga tabalecita ifi ninshi bali ulubali lwa calo. Kanshi ukufuma mu 1983 ukufika mu 1985 twaleya mu ncende ishalekanalekana mu America mu kufwaya icalici umo balepepa Lesa ukulingana ne fyo afwaya. Twalilongeneko ku macalici ya baMennoni, aya baQuaker e lyo na ku macalici yambi umwali abantu aba-angwishe imikalile kabili abashalefwala ifya kufwala ifyabalabata nelyo ifyakwatamo imilaini nangu amantonintoni ayakulu.

Pali iyi ine inshita, Inte sha kwa Yehova baleisa pa farmu yesu iyali mupepi ne tauni lya Camden, mu citungu ca Indiana. Twalekutika ilyo baletulondolwela ifya mu Baibolo, kabili twabebele ukuti balebomfya fye Baibolo ya King James. Nalitemenwe filya ba Nte bashaleitumpa mu nkondo. Lelo calinkosele ukulakutika ku fyo balesambilisha pantu nalemona kwati abapepa Lesa ukulingana ne fyo afwaya talingile ukufwala ifya kufwala ifyabalabata nelyo ifyakwatamo imilaini nangu amantonintoni ayakulu pantu nga balefwala ifya musango uyu ninshi baba ulubali lwa calo. Nalemona kwati abantu abashalefwala nge fyo twalefwala bali ba cilumba. Na kabili nalemona ukuti ifyo abantu bakwete e fyalelenga baba ne cilumba.

Ba James balitendeke ukuya mu kulongana pa Ng’anda ya Bufumu iya Nte sha kwa Yehova kabili balesendako na bana besu abaume bamo. Nalifulilwe sana pa fyo balecita. Balenjeba ukuti na ine ndekonka mu kulongana, lelo nalekaana. Lyena bushiku bumo banjebele abati, “Nangu ca kuti tawatemwa fyonse ifyo basambilisha, ukayeimwena ifyo batemwana.” Abena mwandi balitemenwe sana ukumona ifyo ba Nte batemwana.

Nalisukile nasumina ukulaya nabo mu kulongana lelo natontonkenye ukuti mfwile ukucenjela. Naingile mu Ng’anda ya Bufumu ninshi nimfwala ifya kufwala filya fine baletukoselesha ukufwala ku calici nali e lyo na kasote. Abana besu abaume bamo bali fye na makasa, kabili nabo bafwele ifya kufwala filya fine baletukoselesha ukufwala ku calici twali. Lelo ba Nte balitupokelele bwino sana. Nalandile mu mutima nati, ‘Nangu ca kuti tatulemoneka nge fyo balemoneka, nabatupokelela bwino sana.’

Nomba nangu ca kuti nalitemenwe ifyo batulangile ukutemwa, nalefwaya fye ukulamonako ifyo balongana. Nshaleiminina pa kwimba kabili nshaleimbako ne nyimbo shabo. Ukulongana nga kwapwa, nalebepusha amepusho ayengi nga nshi pa fyo balecita ifyo nalemona kwati tafyali bwino kabili nalebeba ukunondolwelako umo amalembo yamo yalola. Nangu ca kuti nalebepusha mu nshila iingalenga bakalipa, bonse abo naleipusha balelanga ukuti balimbikileko amano. Cimbi ico natemenwe ca kuti nangu naipusha abalekanalekana icipusho cimo cine, bonse balenjasuka fimo fine. Inshita shimo balenembela amasuko, kabili ici calelenga ndepitulukamo ilyo ndi neka.

Mu nshita ya lusuba mu 1985, twalile na bena mwandi na bana ku kulongana kwa citungu ukwa Nte sha kwa Yehova ukwabelele mu Memphis, ku Tennessee. Ico twailileko, ni co twalefwaya ukuyamona fye ifyo balongana. Pali iyi inshita ninshi ba James tabalatendeka ukubeya umwefu kabili bonse twafwele ifya kufwala filya fine twalefwala ku calici twali. Pa nshita ya kutuusha, ba Nte abengi baleisa mu kutuposha no kulanshanya na ifwe. Twalyumfwile bwino pa fyo balangile ukuti balitutemenwe ne fyo batubikileko amano. Na kabili twalitemenwe ilyo twamwene ukuti nangu twalongana ukwapusanapusana ifyo ba Nte basambilisha pa kulongana ukuli konse fimo fine.

Filya ba Nte babikile amano kuli ba James no kubalanga ukuti balibatemwa fyalengele batendeke ukusambilila Baibolo. Balefwailisha ifishinka fyonse, pa kuti bashininkishe ukuti ifyo balebasambilisha fyali fya cine. (Imilimo 17:11; 1 Abena Tesalonika 5:21) Mu kupita kwa nshita ba James balimwene ukuti balisangile icine. Na lyo line nshaishibe bwino ifya kucita. Nalefwaya ukucita icalungama, lelo nshalefwaya ukuleka ukufwala ifya kufwala ifyo twalefwala ku calici nali kale, pantu nalemona kwati nga filya baletusambilisha kwi calici nalepepa, abantu bakulamona kwati na ine naliba ulubali lwa calo. Ilyo natendeke ukusambilila Baibolo pa muku wa kubalilapo, nali na ma Baibolo yabili. Baibolo ya King James e lyo na Baibolo ya Amalembo ya Calo Cipya. Nga twabelenga ilembo muli Baibolo ya Amalembo ya Calo Cipya nalebelenga na muli Baibolo ya King James pa kuti nshininkishe ukutila ifyo balensambilisha fya cine.

Ifyalengele Nshininkishe Ukuti Ifyo Nalesambilila fya Cine

Ilyo twalesambilila na ba Nte, twalisambilile ukuti Lesa Shifwe wa ku muulu ni Lesa umo, te filya mu macalici yamo basambilisha ukuti muli Lesa umo mwaba abene batatu. Twalisambilile no kuti umuntu e mweo, kabili takwata umweo uushifwa. (Ukutendeka 2:7; Amalango 6:4; Esekiele 18:4; 1 Abena Korinti 8:5, 6) Fimbi ifyo twasambilile fya kuti, helo ni nshiishi, te cifulo umwaba umulilo umo abafwa baya mu kupya. (Yobo 14:13; Amalumbo 16:10; Lukala Milandu 9:5, 10; Imilimo 2:31) Nalitemenwe sana filya nasambilile icine pali helo, pantu abalepepa mwi calici lya Old Brethren tabaishibe bwino bwino umwalolele helo.

Nangu ca kuti nalisambilile fyonse ifi, nshalekele ukutwishika nga ca kuti Inte sha kwa Yehova Bena Kristu ba cine, pantu nalemona kwati ifyo balecita fyalelanga ukuti bali ulubali lwa calo. Balefwaya ifya kufwala ifyabalaala nelyo umwali imilaini nangu amatonintoni ayakalamba kabili nalemona kwati taba-angwishe imikalile. Na lyo line, nalimwene ukuti balekonka ifyo Yesu alandile ukuti tulingile ukubila imbila nsuma ya Bufumu ku bantu bonse. Ala nalipelenganishiwe!—Mateo 24:14; 28:19, 20.

Pali iyi inshita, ba Nte balecita ifyalelanga ukuti balintemenwe, kabili ifi fyalilengele natwalilile ukufwaya ubushininkisho ubwalelanga ukuti Inte sha kwa Yehova Bena Kristu ba cine. Bonse mu cilonganino balibikile amano ku lupwa lwesu. Bamunyinefwe abengi na bankashi baleisa mu kututandalila. Inshita shimo balebepekesha mu kuti baisa mu kushita umukaka na mani pa kuti fye bese batutandalileko. Ifi balecita fyalengele twamona ukuti ba Nte bantu abasuma. Nangu ca kuti balishibe ati kwali Nte uwaletusambilisha Baibolo, tabalekele ukututandalila. Kanshi lyonse nga baisa mupepi no kwabelele ing’anda yesu, baleisa mu kututandalila. Ici calilengele tulefwaisha sana ukwishiba bwino ba Nte, kabili twalimwene ifyo batubikileko amano ne fyo batutemenwe.

Ba Nte abatubikileko amano te balya fye abali mu cilonganino icali mu mupepi sana no ko twaleikala. Pali ilya inshita ilyo nabikile sana amano ku mifwalile ne mimonekele ya bantu, ba Kay Briggs ba Nte abali mu cilonganino cali mupepi no ko twaleikala balishile mu kututandalila. Ba Briggs balisalilepo ukulafwala ifya kufwala ifishabalaala nelyo ifishakwete imilaini nangu amantonintoni ayakulu kabili tabalepenta no kupenta. Ici calilengele ndeumfwa bwino sana ukuba pamo nabo kabili calenyangukila ukulanshanya nabo. Lyena bushiku bumo ba Lewis Flora abakuliile mu lupwa ulwalepepa kwi calici ilyasumiine fimo fine ne fyo nasumiinemo pa mifwalile balishile mu kuntandalila. Ba Lewis balimwene ukuti nalipelenganishiwe, e ico balintumiine kalata iyakwete amabula 10 pa kuti fye bankoseleshe. Ilyo napokelele kalata nalilukwishe ifilamba, kabili nali-ibelengele imiku iingi.

Nalyebele munyinefwe O’Dell uwali kangalila wa muputule ukuti anondolweleko umwalolele ilembo lya kwa Esaya 3:18-23 na 1 Petro 3:3, 4. Namwipwishe nati: “Bushe aya amalembo tayalanga ukuti tatufwile ukulafwala ifya kufwala ifyabalaala nelyo ifyakwata imilaini nangu amantonintoni ayakulu nelyo ifya kuikobaika nga tulefwaya ukusekesha Lesa?” Nabo banjipwishe ati: “Bushe calibipa ukufwala icisote cilya icifwala abanakashi? Bushe ukuluka umushishi na ko kwalibipa?” Kwi calici nalepepa ilya Old Brethren, abakashana twalebaluka umushishi kabili abanakashi abakalamba balefwala ifisote. Nalimwene ukuti ifyo twalelanda te fyo twalecita, kabili nalitemenwe ifyo ulya kangalila wa muputule antekanishishe ne fyo ali ne cikuuku.

Panono panono nalilekele ukutwishika nga ca kuti Inte sha kwa Yehova Bena Kristu ba cine. Na lyo line kwali cimo icalencusha, nalemona ukuti abanakashi tabalingile ukuputula umushishi wabo. Baeluda balilanshanye na ine, kabili banjebele ukuti umushishi wa banakashi bamo taukula sana, e lyo bambi ulakula sana. Lyena banjipwishe nga ca kuti ubutali bwa mushishi umwanakashi akwata bulalenga umushishi wakwe waba uwacindama ukucila umushishi wa banakashi bambi. Balilengele nailuka no kuti umuntu afwile ukukonka kampingu yakwe ilyo alesala ifya kufwala ne fyo alaiyemfya. Balimpeele ne fyebo ifyo nailebelenga ilyo naile ku ng’anda.

Twatendeka Ukukonka Ifyo Twalesambilila

Twalefwaisha ukwishiba Abena Kristu ba cine, kabili twasukile twabeshiba. Yesu atile: “Nga muletemwana, e lyo bonse bakeshiba ukuti muli basambi bandi.” (Yohane 13:35) Twalishininkishe ukuti Inte sha kwa Yehova e bantu ababa no kutemwa kwa cine. Na lyo line abana besu abakalamba, Nathan na Rebecca, balipelenganishiwe pa mulandu ne fyo twasalilepo ukucita pantu balisumiine mu fyo balesambilila kwi calici lya Old Brethren kabili balibatishiwe no kubatishiwa. Mu kupita kwa nshita, balitemenwe ifyo twalebasambilisha mu Baibolo e lyo ne fyo aba bwananyina balebalanga ukuti balibatemwa.

Ku ca kumwenako, Rebecca alefwaisha sana ukuba cibusa wa kwa Lesa. Ilyo asambilile ukuti Lesa tatantikila libela ifyo umuntu akalacita ne fikamucitikila ku ntanshi, tacalemukosela ukupepa kuli ena. Alitemenwe sana Lesa ilyo asambilile ukuti icisambilisho ca kuti muli Lesa umo mwaba abene batatu ca bufi, no kuti Lesa e ko aba kabili kuti twamupashanya. (Abena Efese 5:1) Na kabili alitemenwe ilyo aishibe ukuti pa kupepa kuli Lesa talingile ukulabomfya amashiwi ya kale ayaba muli Baibolo ya King James Version. Ilyo asambilile ifyo Lesa afwaya tulecita pa kuti alekutika amapepo yesu e lyo ne fyo afwaya ukuti abantu bakaleikala umuyayaya mu paradaise pano isonde, alitemenweko Kabumba wakwe kabili aishileba cibusa wakwe.—Amalumbo 37:29; Ukusokolola 21:3, 4.

Imilimo Iyo Twabombako mu Cilonganino ca kwa Lesa

Ine, abena mwandi ba James, na bana besu abakalamba 5, e kutila Nathan, Rebecca, George, Daniel, na John, twalibatishiwe mu lusuba lwa mu 1987 kabili twaishileba Inte sha kwa Yehova. Harley ena abatishiwe mu 1989, e lyo Simon abatishiwe mu 1994. Bonse fye mu lupwa twalibika sana amano ku mulimo Yesu Kristu apeele abasambi bakwe uwa kubila imbila nsuma pa Bufumu bwa kwa Lesa.

Abana besu abaume, e kutila Nathan, George, Daniel, John, na Harley e lyo no mwana wesu umukashana Rebecca, balibombelako pa maofeshi ya musambo aya Nte sha kwa Yehova mu America. George acili alebombela pa maofeshi ya musambo kabili nabomba imyaka 14, e lyo Simon uwapwishishe isukulu mu 2001, na o nomba line fye alitendeka ukubombela pa maofeshi ya musambo aya Nte sha kwa Yehova. Abana besu abaume bonse bamo ni baeluda e lyo bambi babomfi batumikila mu cilonganino ca Inte sha kwa Yehova. Abena mwandi ni baeluda mu cilonganino ca Thayer icaba mu Missouri, kabili na ine ndabombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma.

Twalikwata abeshikulu batatu, Jessica, Latisha, na Caleb. Balatemwa sana ifyo abafyashi babo babasambilisha ukutemwa Yehova. Ifwe bonse mu lupwa tulasekelela pa fyo Yehova atukulila kuli ena, na pa fyo atwafwa ukwishiba abantu bakwe abatemwana nga nshi.

Tulomfwila abantu uluse abafwaisha ukwishiba Lesa, lelo abafilwa ukumwishiba pa mulandu ne nkulilo yabo. Tulesubila ukuti bushiku bumo nabo bakaba ne nsansa nga ifi twaba ne nsansa sha kubila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa ku ng’anda ne ng’anda no kwebako abantu ifisuma ifyo bukacita, ukucila filya twaleya ku ng’anda ne ng’anda mu kushitisha ifilimwa ne fintu fimbi. Ndalukusha ifilamba nga natontonkanya pa fyo abantu abainikwa ishina lwa kwa Yehova batutekanishishe ne fyo baletulanga ukutemwa!

Ninshi ndi ne myaka nalimo 7, e lyo na lintu nakulile

James, George, Harley, na Simon, ninshi nabafwala ifya kufwala ifyo baletukoselesha ukufwala ku calici twali

Icikope nakopelwe ninshi ndeya mu kushitisha ifyo twalelima balicibikile na munyunshipepala

Journal and Courier, Lafayette, Indiana

Ulupwa lwesu