Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

‘Madiseeli luéyuri hasalbarun’

‘Madiseeli luéyuri hasalbarun’

“Derebuguñu humá lidan hafiñen, iñuragua humeime hichügü, ladüga madiseelime luéyuri hasalbarun.” (LÚKASI 21:28)

UREMU 49, 43

1. Ka asuseredubei Herusalén lidan irumu 66? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu.)

LIDAN irumu 66, aba líweruhan aban súdara rómana gíriti Floro saragu seinsu tídangiñe ténpulu to Herusalénboun. Aba hagañidun huríu saragu darí lun háfarun saragu súdaragu rómana ani aba hebedaagun lun Roma. Másügürünti ǘrüwa hati lárigiñe katei ligía, aba legeyedaguni gumadimati rómana le gíribei Cestio Galo uburugu hau 30,000 súdaragu. Sun huríu ha ebedaagubaña aba haramudagun tidan ténpulu. Murusun dan lárigiñe, aba hachülürün súdaragu luagun baríeiru. Aba halouchun saragu gürigia ha uburugubaña. Lun hamuga ñéinñadün lan, ida liña hamuga san hasandiragun hungua?

2. a) Ka meha lunbei hadügüni kristiánugu dan le harihinbalin geyewagua lan uburugu Herusalén? b) Ida liña hadüga lun háfuridun uburugugiñe?

2 Fiú irumu lubaragiñe dan ligía, ayanuhaali meha Hesusu houn lani disipulugu luagu le lunbei lasuseredun. Ariñagati: “Danme harihin geyegua hamá lan súdaragu uburugu Herusalén, subudi huméi luagu yarafaali lan lagünrinchawagun uburugu ligía. Hámeti gürigia ha Hudeabaña, lunti hanurahan luagun burí wübü; ha uburugubaña Herusalén, lunti háfuridun ñéingiñe” (Lúkasi 21:20, 21). Ánheinti geyegu liña lubéi meha uburugu hau súdara, ida liña san háfuridun? Ariñagati meha Hesusu lararamaguba lan éibaahouni ligía (Matéu 24:22). Ani ligía asuseredubei. Sódini, aba houdin rómana Herusaléngiñe. Ruti katei ligía chansi houn kristiánugu ha úaraguabaña lun gaganbadi hamá lun Hesusu ani lun hanurahan. * Lidan irumu 70 aba hagiribudun rómana Herusaléun, ani lidan dan ligía günringua hamuti uburugu. Gama lumoun sun ha gaganbadibaña lun Hesusu séfutiña.

3. a) Kaba asusereda yarafa madise? b) Kaba wakutiha lidan arütíkulu le?

3 Málühadiwa awinwanda aban sügǘ ítarati danme le liabin “óunwenbu asusfuriruni” le lunbei lagumeserun yarafa madise. Haritagua waméi dan le lan lariñagunbalin Hesusu houn lani disipulugu le lunbei lasuseredun Herusalén luma le lunbei hadügüni, layanuhaña meha giñe luagu le lunbei lasuseredun lidan wadaani (Matéu 24:3, 21, 29). Lidan furumiñeti sígulu, móunweguntiña meha kristiánugu ha úaraguabaña dan le lagünrinchawagunbei Herusalén. Ani lidan wadaani, ñéinbaña “saragu gürigia” ásügürütiña lau ibagari danme le lagünrinchawagun ubóu le lani Satanási (aliiha huméi Arufudúni 7:9, 13, 14). Anhein busén wabéi wásügürün lau ibagari, lunti gunfuranda wamani le tariñagubei Bíbülia lasusereduba lan. Lidan arütíkulu le wayanuhaba luagu katei burí le lunbei lasuseredun yarafa madise luma luagu katei le lunbei wadügüni.

IDA LUBA LAGUMESERUN ÓUNWENBU ASUFURIRUNI

4. Ida luba lagumeserun óunwenbu asufuriruni?

4 Lagumeseruba óunwenbu asufuriruni lau lagünrinchawagun sun relihión mama inarüniti. Watu Bíbülia lun sun relihión mama inarüniti ligía “Babilónia to wéiriboun, háguchu horu luma sun luwuyeri iwiyei ubouagu” (Arufudúni 17:5-7). Ka san uagu konparárua lan tuma aban horu? Ladüga múaragun hamá lábutigu relihión burí ligía lun Bungiu. Lubaragiñe hamuga houdin luéigiñe lóubadina Hesusu luma Larúeihan, ábarüga houdin hámagiñe urúeigu ubouaguna. Máhatiña giñe lun saragu arufudahani tídangiñeti Bíbülia lúnrügü háluahan ubafu. Máhuduraguntiña lun Bungiu lau arumani, kei hadügüni kristiánugu anuadirúaaña (2 Korintuna 11:2; Santiagu 1:27; Arufudúni 14:4). Kábati agumucha lau sun relihión mama inarüniti? Ariñagatu Bíbülia le lan “diisi ganchu” le luágubei aban “mónsturu funati” hagíaba lan agumucha lau. Mini lan mónsturu ligía Óundaruni hani néchanigu, ani diisi liganchun ligía sun urúeigu ha íderagubalin óundaruni ligía. Según Bíbülia, ladügüba Heowá lun hagünrinchaguni sun relihión le mama inarüniti (aliiha huméi Arufudúni 17:3, 16-18).

5, 6. Ida liña wasubudiruni danme lan le lagünrinchawagun relihión mama inarüniti móunwegunbaña lan sun lílana?

5 Danme le lagünrinchawagun relihión mama inarüniti, hóunweguba giñe san sun lílana? Uá. Ida liña wasubudiruni? Ladüga ariñagatu Bíbülia hasigiruba lan fiú lábutigu relihión wínwanñu ani hafamuruba lan luagu mádanñaha lumutiña lan relihión mama inarüniti. Luagu katei ligía layanuha profeta Sakaríasi dan le lariñagunbei lariñaguba lan aban gürigia le meha lídanbei relihión mama inarüniti: “‘Mama profeta au, ábunaguti nadü au. Áraabu nuadigimaribei lúmagiñe niñüraü’. Ánheinti ariñaga somu gürigia lun: ‘An buriti biti le buágubei?’ Ábame lóunabun: ‘Hábiñe numadagu hadügei nun’” (Sakaríasi 13:4-6).

6 Kaba asusereda houn lumutuniña Bungiu danme le lagumuchún lau burí relihión? Ariñagati Hesusu: “Lun hamuga madüraagun lubéi lan Bungiu dan ligía, úati hamuga ni aban asalbaruti; gama lumoun ladüraagubei hawagurügü ha lanúadirubaña lun lánigu hamá” (Matéu 24:22). Lidan hadaani furumiñetiña kristiánugu adügati meha Heowá lun lararamagun lagünrinchawagun Herusalén. Ítara liña meha gayara lan hanurahan “ha lanúadirubaña”. Ítara luba giñe lasuseredun lidan wadaani. Mígirunbei Heowá lun hagumuchun urúeigu hau “ha lanúadirubaña”. Lun gayara lan ladouragun hau lumutuniña ladügüba lun lararamun furumiñeti fánreinti lánina óunwenbu asufuriruni. Lárigiñeme furumiñeti fánreinti aniheinbei darangilaü luagu murusun dan.

ABAN DAN LÁNINA ÓUCHAWAGUNI LUMA AGUSERUNI

7, 8. a) Danme le lararamagun leibaahóun relihión, ka lunbei wadügüni? b) Lídanme dan ligía, ka uagu ámubadiwa lubéi hawéi ha híbiri gürigia?

7 Lárigiñe lagünrinchawagun relihión mama inarüniti mósume warufuduni anhein inarüni lubéi hínsiñe lan Heowá woun. Hibe-agei gürigia háluahaba aramudaguagülei “labadinagua dübü le luágubei wübü”, lidan amu dimurei, lidan óundaruni burí le ubouagubei (Arufudúni 6:15-17). Ánheinti wagía wáluahabei lídehan Heowá. Lunti san wagurabahan heseriwiduba lan sun gürigia lun Heowá sódini? Uá. Dan le meha lararamagunbei furumiñeti legeyedawagun Herusalén, madügaguntiña hibe-agei huríu houngua kristiánugume. Ha kristiánuhañabaña adügübalin le lariñagubei Hesusu houn lun háfuridun lídangiñe uburugu. Ítarameme, danme le lararamun lagünrinchawagun relihión mama inarüniti, mídinbaña hibe-agei gürigia lidoun relihión inarüniti. Lubaragiñe lira, mósume harufuduni lubúeingu Heowá luagu hínsiñe lan houn ani híderaguñanu lan kristiánugu anuadirúaaña (Matéu 25:34-40).

Ábanbei chansi lun warufuduni hínsiñe lan Heowá woun

8 Kábati asusereda lidan dan ligía? Masubudirun wamuti lau ichouruni. Gama lumoun, gayarabei lénrengudun ibagari ani mósume wadügün sákürifisiu. Lidan binadu Herusalén, mosu meha hígirunu kristiánugu haban ani sügǘ hagía saragu lénrengunga lun hesefuruni habagari (Márükosu 13:15-18). Ligíati, lunti wálügüdagun woungua: “Aransetina san lun nawinwandun sin saragu lídangiñe katei le númabei? Aransetina san lun nadügün furumiñeguarügü katei lun úaragua nan lun Heowá?”. Samina humá wagíarügübadiwa lan áhuduragua lun Wabungiute lidan dan ligía meberesenga le lunbei lasuseredun, ítara kei meha profeta Danieli (Danieli 6:10, 11).

Yarafaali lagumuchagüle ubóu

9, 10. a) Kaba uganu wapurichiha lídanme lidaani óunwenbu asufuriruni? b) Ida luba hóunabun wáganiñu?

9 Lidan óunwenbu asufuriruni, mapurichihan wamaalime “uganu buiti le luáguti larúeihan Bungiu”. Sügühalime lidaani lapurichihóun uganu ligía. Lidaanihalime lachülürün “lagumuchun ubóu” (Matéu 24:14). Wíchuguba aban uganu lánina asiadihani le lunbei gani lan efekütu hawagu sun gürigia, ani wadügübei lau ganigi. Háfuga luáguti yarafaali lan lagünrinchawagun ubóu le lani Satanási. Ariñagati Arufudúni 16:21 harihibei lan gürigia uganu le kamá lúbara huya dereguati le wéinamuti ani híñaragubei lan Bungiu.

10 Danme haganbuni wáganiñu lanarime uganu ligía, ida luba san hóunabun? Ariñaga lumuti Esekiéli lidan aban profesía kaba lan hasaminara néchanigu ha unbei laguarúa Gogu le magoguna: “Nebelura lau nere lidoun aban ageiraü le úatiña kaba lan ageindagua numa ñein, le ñein hamuti gürigia darangilatiña, hemenigi, lidan burí uburugu le mabarieirúnti, mebenari”. Según le lariñagubei Esekiéli, busenbei Gogu lábürühan hawagun lumutuniña Bungiu lun ligía lan gamanihari hau, ladüga larihibaña kamá “néchani, ha galügüniñutiña bágasu luma burí amu umegeni ha aganóutiña lamidangua ubóu” (Esekiéli 38:10-12). ‘Lamidanguabaña ubóu’ lubúeingu Bungiu, lidan amu dimurei, larihibei sun ubóu luagu amu hamá hawéi ha híbiri gürigia. Mawandun hamaalime néchanigu hayumahan lun hagayuahan hawagu kristiánugu anuadirúaaña luma hawagu ha íderagubaliña.

11. a) Ka lunbei wasubudiruni luagu ida luba lan lasuseredun katei lidan óunwenbu asufuriruni? b) Danme le harihini áganiñu “seini”, kaba hadüga?

11 Kaba asusereda lárigiñe? Ariñagatu Bíbülia lasusereduba lan saragu katei, le mariñagun tubéi kaba lan asusereda furumiñe. Gayarati lasusereduba lan fiú katei lidan aban. Dan le layanuhanbei Hesusu luagu lagumuchun ubóu le lani Satanási, ariñagati: “Lasaliragubati burí seini luagu weyu, luagu hati luma hawagu waruguma; hadiheriduba néchanigu ubouagu, ábame hanufudedagun luagu lanarime lahuuhan luma labounhan lugudi barana. Ladagaruba falalaü hawagu gürigia luma anufudei, lau hasaminarun luagu katei le lunbei lasuseredun, ladüga hánhingichuaba sun waruguma ha siélubaña. Ábameti larihín niabin, au le Wügüri Garaüwarügüti, lidan dúeri lau sun nubafu luma óunwenbu nuéirigun” (Lúkasi 21:25-27; aliiha huméi Márükosu 13:24-26). Ka mini lubéi “seini” le? Lasusereduba san le luagu sielu le warihibei? Mósume wagurabahan lun gayara lan wasubudiruni. Gama lumoun meberesenga kaba lan asusereda lau seini le, subudi wamuti hasandiruba lan láganiñu Bungiu anufudei danme le harihini lasuseredun katei le.

Moun lumuti wanufudedun, ladüga subudi wamuti lesefurubadiwa lan Heowá (Ariha huméi párafu 12 luma 13)

12, 13. a) Kaba ladüga Hesusu danme le liabin lau ‘ubafu luma óunwenbu uéiriguni’? b) Kaba hadüga lubúeingu Bungiu lidan dan ligía?

12 Kaba ladüga Hesusu danme le liabin lau ‘ubafu luma óunwenbu uéiriguni’? Líchuguba hafayeiruaha ha úaraguabaña lun Bungiu ani ha múaragunbaña hibihibei giñe le yuubei houn (Matéu 24:46, 47, 50, 51; 25:19, 28-30). Ida luba ladügüni le? Ligía guánarügü ariñagubei: “Danme nagiribudun, au le Wügüri Garaüwarügüti, ubouagun, niábinba kei urúei geyegu ánheligu nau, ábame nañuurun luagu nala lau uéiriguni lun naguseragüdüniña sun gürigia. Ábame hóundaragun gürigia ha lílana sun fulasu nigibugiñe, ábame nafanreinraguniña hawariuagua kei lafanreinraguniña hóuniri mudún, mudún hádangiñe gábara. Ábame níchuguniña ha richaguabaña [...] luéigiñe nóunwenren; ha wuribabaña [...] luéigiñebaña nubaünan (Matéu 25:31-33). Mini lan le laguseragüdübaña lan Hesusu sun gürigia. Anhein ariha múaragun lan somu gürigia, ábame desidírü lan líchuguni hadoun “gábara”, ani ábame lasiadiruni lun lagünrinchawagun lun súnwandan. Gama lumoun anhein ariha úaragua lan aban gürigia ábame desidírü lan líchuguni hadoun “mudún” ani ábame lígiruni lun lawinwandun lun súnwandan (Matéu 25:46).

13 Ariñagatu Bíbülia danme lan le híchugun gábara fe hagünrinchawagua lan, ábame ‘hasakürihan’ (Matéu 24:30). Kaba hadüga kristiánugu anuadirúaaña hama ha híbiri lubúeingu Bungiu? Hadügübei le lariñagubei Hesusu: “Danme le lagumeserun burí katei le asusereda, derebuguñu humá lidan hafiñen, iñuragua humeime hichügü, ladüga madiseelime luéyuri hasalbarun” (Lúkasi 21:28).

‘HÁMIRIHABA KEI WEYU LIDAN LARÚEIHAN BUNGIU’

14, 15. a) Kaba asusereda danme le lagumeserun lagayuahan Gogu le magoguna? b) Ka mini tubéi Bíbülia dan le tariñagun lóundaragubaña lan Hesusu ‘lánigu ha anúadira láañabaña’?

14 Kaba asusereda lárigiñeme lagumeserun Gogu le magoguna agayuaha hawagu lumutuniña Bungiu? Ariñagati Hesusu: “Ábame nóunahaniña ánheligu óundaraña sun ha nanúadirubaña lídangiñe gádürü larigei ubóu, lúmagiñe lidise-agei ubóu darí lumoun lidise-agei sielu” (Márükosu 13:27; Matéu 24:31). Mini lan san dimurei le hanúadahouba lan kristiánugu anuadirúaaña lidan dan ligía? Odi mini lan hibihibei lan kristiánugu anuadirúaaña ha añaheinguabaña ubouagu lagumuhóun seyu lidan dan ligía? Uá. Lugundun resibi hamaalime seyu ligía lubaragiñe lagumeserun óunwenbu asufuriruni (Matéu 13:37, 38; Arufudúni 7:1-4). Ka mini tubéi Bíbülia dan le tariñagun lóundarubaña lan Hesusu ‘lánigu ha anúadira láañabaña’? Mini lan líchugubei lan hafayeiruaha kristiánugu ha añaheinguabaña ubouagu houn ani barǘ láñame sielun (1 Tesalónikana 4:15-17; Arufudúni 14:1). Lasusereduba le lárigiñe lagumeserun lagayuahan Gogu le magoguna (Esekiéli 38:11). Ligíati, kei lubeibei Hesusu, “hámeti adügübalin le lubeibei Bungiu, ábame hámiridun kei weyu lidan larúeihan Wáguchi Bungiu” (Matéu 13:43). *

15 Gíbetiña gürigia asaminarutiña lagiribuduba lan Hesusu lun lagumadihani ubóu ani gayarabei lan harihini sun gürigia ani lanügübaña lan sielun lau hágubu gürigia. Ligíaba san asusereda houn kristiánugu anuadirúaaña ha añaheinguabaña ubouagu? Uá. Ladüga arufudahatu Bíbülia marihínbei lan Hesusu danme le lagiribudun. Ariñagatu liábinba lan tidan “huánriñu siélugiñe”, ani larihíba lan ‘liseinin Wügüri Garaüwarügüti sielu’ (Matéu 24:30). Gama lumoun, ariñagatu giñe Bíbülia siñabei lan “hebelurun gürigia lau hágubu le ubouaguna lidoun larúeihan Bungiu sielu”. Ida luba hanügǘn Kristiánugu anuadirúaaña ha añaheinguabaña ubouagu sielun? Ariñagatu Bíbülia hasansirawaguba lan “lidan murusun oura, lidan aban léfegechun luma lámurudun agu, danme le laganbúniwa tumalali fidu” (aliiha huméi 1 Korintuna 15:50-53). * Kristiánugu anuadirúaaña ha lunbei añaheingua lanme ubouagu lidan dan ligía hanügǘba sielun lidan murusun oura lau úgubu le hani sífirigu.

16, 17. Ka lunbei lasuseredun lubaragiñe lefeduhóun lamarieidun Mudún?

16 Danme le ñéinhaña 144,000 sielu, gayarahalime san lamarieidun Mudún? (Arufudúni 19:9.) Uá. Mosu lasuseredun amu katei furumiñe. Haritagua waméi lábürühaba lan Gogu hawagun lumutuniña Bungiu danme le añahagua lan kristiánugu anuadirúaaña ubouagu (Esekiéli 38:16). Kaba san wadüga danme le lagumeserun wuribu? Ariñagatu Bíbülia: “Mámaba huguya ageindaguei wuribu le. Deregüdagua humá, harihubei ida luba lan lesefurunün Wabungiute”. Ariñagatu giñe: “Manufudeda humá malouchun huguyame” (2 Krónikasi 20:17). Kei aubei warihei, murusun dan lárigiñe lagumeserun lagayuahan Gogu, hanügǘba kristiánugu anuadirúaaña ha ubouagubaña guentó sielun. Kaba asusereda lárigiñe? Ariñagati Arufudúni 17:14 hageindaguba lan háganiñu lumutuniña Bungiu luma Mudún. Gama lumoun lagañeirubaña, “ani hagañeiruba giñe sun lánigu ha lanúadirubaña Bungiu ani gúnfuli hagía luma”. Ítara luba lesefuruniña Hesusu hama 144,000 urúeigu ha siélubaña lumutuniña Bungiu.

17 Líchuguba wuribu le gíribei Arümahedón uéiriguni lun liri Heowá le sándubei (Arufudúni 16:16). Ha lúnbaña larihiniña Hesusu keisi gábara, hagünrinchawaguba. Úaalime wuribani ubouagu, ani hásügürüba saragu gürigia lau ibagari. Lárigiñemeti Arümahedón, gayarahalime lefeduhóun lamarieidun Mudún, kei lariñaguni Arufudúni (Arufudúni 21:1-4). * Líchugubei Heowá línsiñehabu luma saragu katei buiti houn ha lúnbaña herederun wínwanñu ubouagu. Memeniha wanigi lun lachülürün dan ligía! (Aliiha huméi 2 Féduru 3:13.)

18. Guentó kei subudi wamaali lan katei le lunbei lasuseredun yarafa madise, ka lunbei wadügüni?

18 Subudi wamaali kaba lan asusereda yarafa madise. Ka lunbei wadügüni? Ariñagati apostolu Féduru lunti lan wasaminarun luagu ligaburi wóuserun. Lunti wakipurun aban ibagari harumati, lunti hínsiñe lan Bungiu woun, wakipurun úaraguni luma wakipuruni lidan wasaminan murusunrügaali lan dan lun liabin ‘luéyuri Heowá’. Ariñagati giñe: “Niduheñu hínsiñetiña nun, sun aünha lan agurabahéi burí katei le, houcha humá lun ladarirunün Bungiu lidan darangilaü ligibugiñe, harumañu, madurunga” (2 Féduru 3:11, 12, 14). Ligíati, hudugua wamá lun Heowá sin wawiyedagun woungua lau afiñeni mama inarüniti ani luéigiñe wamá lóubadina Hesukrístu le lurúeite darangilaü.

^ par. 15 Kristiánugu anuadirúaaña ha lúnbaña wínwangiña lan dan ligía manügǘnbei hágubu sielun (1 Korintuna 15:48, 49). Háfuga lagumuchaguba hágubu kei meha lagumuchagun lúgubu Hesusu.

^ par. 17 Ariñagati Sálumu 45 luagu lawuribuhaba lan urúei furumiñe ani lárigiñe ábame lefeduhóun maríei. Íderagua lumutiwa le lun gunfuranda wamani ida luba lan lasuseredun katei.