NIINI nga mga esena, nganong si Jessica lig-ong nakabarog? Tungod kay siya dunay usa ka butang nga wala mabatoni ni Michael. Nahibalo ka ba kon unsa kana? Usa ka identity o ilhanan sa pagkatawo. Kini maoy pagbati nga mopadayag kanimo kon kinsa ka ug kon unsang mga prinsipyo ang imong gibarogan. Pinaagi niini nga kahibalo, makasukol ka sa mga tentasyon—makakontrolar ka sa imong kinabuhi imbes tugotan ang uban nga maoy mokontrolar nimo. Unsay imong himoon aron makabaton kag ingon niini nga pagsalig sa kaugalingon? Ang pagtubag sa mosunod nga mga pangutana makatabang.

Kon nganong hinungdanon kini: Kon mahibalo ka sa imong mga katakos ug maayong mga kinaiya, modako ang imong pagsalig sa kaugalingon.

Palandonga: Ang matag usa lainlaig gasa. Pananglitan, ang uban maayo sa arte o musika, samtang ang uban hawod sa esports. Si Raquel may abilidad sa pag-ayog sakyanan. * Siya miingon, “Sa hapit na kong mag-15 anyos, akong nakita nga gusto kong magmekaniko.”

Panig-ingnan sa Bibliya: Si apostol Pablo misulat: “Bisan kon ako dili batid sa pagsulti, tino nga ako dili ingon niana labot sa kahibalo.” (2 Corinto 11:6) Tungod sa iyang lalom nga pagsabot sa Kasulatan, si Pablo lig-ong nakabarog sa pagsupak sa uban. Wala siya magpadaog sa ilang negatibong tinamdan.—2 Corinto 10:10; 11:5.

Susiha ang imong kaugalingon. Isulat sa ubos ang usa sa imong abilidad o katakos.

Isulat ang imong maayong kinaiya. (Pananglitan, ikaw ba mapinanggaon? manggihatagon? masaligan? moabot sa eksaktong oras?)

“Naningkamot ko nga maanaa kanunay para sa uban. Kon dunay gustong makig-estorya ug puliki ko, mohunong ko sa akong gibuhat ug mamati ko.”—Brianne.

Kon maglisod ka kon unsay isulat, paghunahunag usa ka kinaiya nga naugmad nimog maayo sukad sa pagkabata. Isulat kana sa ubos.—Pananglitan, tan-awa ang kahon nga  “Kon Unsay Gisulti sa Ubang Batan-on.”

Kon nganong hinungdanon kini: Maingon nga ang kadena dili lig-on kon dili ilisan o palig-onon ang bahin niini nga gitay-an, ang imong ilhanan sa pagkatawo madaot pod ug kalit kon magpadaog ka sa imong kahuyangan.

Palandonga: Walay tawong hingpit. (Roma 3:23) Ang matag usa dunay kinaiya nga gusto niyang mabag-o. Si Seija nangutana: “Nganong dali ra man kaayo kong masilo? Maglagot ko bisan sa gagmayng butang ug dili ko makapugong sa akong kaugalingon!”

Panig-ingnan sa Bibliya: Si Pablo nahibalo sa iyang mga kahuyangan. Siya misulat: “Nahimuot gayod ako sa balaod sa Diyos sumala sa akong pagkatawo sa sulod, apan nakita ko sa akong mga sangkap ang laing balaod nga nakigbugno batok sa balaod sa akong hunahuna ug nagbihag kanako ngadto sa balaod sa sala.”—Roma 7:22, 23.

Susiha ang imong kaugalingon. Unsay imong kahuyangan nga kinahanglan nimong kontrolahon?

“Akong namatikdan nga human ko motan-awg salida bahin sa gugma, madala ko sa akong emosyon ug gusto pod kong mahigugma. Busa karon magbantay gyod ko kon unsay akong tan-awon.”—Bridget.

Kon nganong hinungdanon kini: Kon may tumong ka, dunay direksiyon ug katuyoan ang imong kinabuhi. Lagmit mas maglikay ka usab sa mga tawo ug kahimtang nga makababag nimo sa pagkab-ot sa imong tumong.

Palandonga: Mosakay ka bag taksi ug mosulti sa drayber sa paglibotlibot sa usa ka lugar hangtod mahutdan siyag gasolina? Binuang na—ug pag-usik-usik lang nag kuwarta! Kon duna kay tumong, duna kay direksiyon. Duna kay adtoan ug plano kon unsaon pag-abot didto.

Panig-ingnan sa Bibliya: Si Pablo misulat: ‘Wala ako magdagan nga walay tumong.’ (1 Corinto 9:26, Ang Biblia—Bag-ong Hubad nga Binisaya) Imbes magkinabuhi nga walay direksiyon, si Pablo nagtakdag mga tumong ug naningkamot sa pagkab-ot niana.—Filipos 3:12-14.

Susiha ang imong kaugalingon. Isulat sa ubos ang tulo ka tumong nga gusto nimong makab-ot sunod tuig.

1. ․․․․․
2. ․․․․․
3. ․․․․․

Karon pilia ang tumong nga labing hinungdanon kanimo, ug isulat kon unsay imong mahimo karon sa pagkab-ot niana.

“Kon magpondo lang ko, wala koy mahimo sa akong kinabuhi. Mas maayong dunay mga tumong ug maningkamot sa pagkab-ot niana.”—José.

Kon nganong hinungdanon kini: Kon wala kay baroganan, dili ka makahimog klarong mga desisyon. Sama ka bag chameleon nga mag-usab-usab ug kolor aron makapahiangay sa isigkabatan-on? Timaan kana nga wala kay kaugalingong ilhanan kon kinsa ka.

Palandonga: Ang Bibliya nagdasig sa mga Kristohanon sa ‘pagpamatuod sa ilang kaugalingon sa maayo ug dalawaton ug hingpit nga kabubut-on sa Diyos.’ (Roma 12:2) Kon molihok ka sumala sa imong baroganan, imong gipaila kon kinsa ka—bisag unsa pay himoon sa uban.

Panig-ingnan sa Bibliya: Sa tin-edyer pa, ang manalagnang si Daniel ‘nakahukom na sa iyang kasingkasing’ sa pagsunod sa mga balaod sa Diyos, bisag layo sa iyang pamilya ug isigkamagsisimba. (Daniel 1:8) Busa iyang gipaila ang iyang kaugalingon kon kinsa siya. Si Daniel nagkinabuhi sumala sa iyang baroganan.

Susiha ang imong kaugalingon. Unsa may imong gituohan? Pananglitan:

• Nagtuo ka bag Diyos? Kon mao, ngano? Unsay mga pamatuod nga nagpakombinsir nimo nga siya naglungtad?
• Nagtuo ka ba nga ang moral nga mga sukdanan sa Diyos maoy para sa imong kaayohan? Kon mao, ngano? Pananglitan, unsay nakapakombinsir nimo nga ang pagsunod sa balaod sa Diyos bahin sa sekso mas makapalipay kanimo kay sa pagsundog sa luag nga pagkinabuhi sa isigkabatan-on?

Dili kini mga pangutana nga kinahanglang tubagon dayon. Paggahig panahon sa pagpalandong sa imong mga gituohan. Kon mamalandong ka, mas makadepensa ka niana.—Proverbio 14:15; 1 Pedro 3:15.

“Sa eskuylahan, sungogon ka sa mga batan-on kon wala kay pagsalig sa kaugalingon, ug gusto nakong ipakita nga lig-on kog pagtuo. Busa nagtuon ko aron makahatag ug klaro, lig-ong mga rason bahin sa akong tinuohan. Imbes moingon, ‘Gidili na sa among relihiyon,’ mas maayong moingon ka nga ‘Sa akong hunahuna dili na husto.’ Kini ang akong gituohan.”—Danielle.

Unsay gusto nimo—gusto ka bang mahisamag dahon nga paliron rag huyohoy o kahoy nga dili matarog bisag kusokusohon sa kusog nga hangin? Lig-ona ang ilhanan sa imong pagkatawo, ug mahisama ka niana nga kahoy. Ug kana makatabang nimo sa pagtubag sa pangutanang, Kinsa ako?