1. Unsa ang usa ka hinungdanong bahin sa atong pagsimba?

NAKAKITA ka na ba sa ngalan ni Jehova nga gikulit diha sa publikong mga tinukod o diha sa usa ka displey sa museyo? Seguradong malipay ka dihang makita nimo ang ngalan ni Jehova sa maong dapit. Kon buot hunahunaon, ang personal nga ngalan sa Diyos may hinungdanong bahin sa atong pagsimba—kita mga Saksi ni Jehova! Sa tibuok kalibotan, walay laing grupo sa katawhan karon ang naggamit sa ngalan sa Diyos. Apan, nahibalo kita nga ang pribilehiyo sa pagdala sa ngalan sa Diyos naglangkit ug responsabilidad.

2. Unsang responsabilidad ang nalangkit sa atong pribilehiyo sa pagdala sa ngalan sa Diyos?

² Aron mabatonan ang pag-uyon ni Jehova, dili pa igo ang basta lang paggamit sa iyang ngalan. Kinahanglang magkinabuhi kita nga kaharmonya sa iyang moral nga mga sukdanan. Tungod niana, ang Bibliya nagpahinumdom kanato nga ang katawhan ni Jehova kinahanglang ‘mopahilayo sa daotan.’ (Sal. 34:14) Si apostol Pablo tin-awng nagpahayag niining prinsipyoha dihang siya misulat: “Ang matag usa nga nagtawag sa ngalan ni Jehova pabiyaa sa pagkadili-matarong.” (Basaha ang 2 Timoteo 2:19.) Ingong iyang mga Saksi, ilado kita nga nagtawag sa ngalan ni Jehova. Apan sa unsang paagi kita mobiya sa pagkadili-matarong?

3, 4. Unsa nga pamulong ang dugay nang gikalibgan sa mga eskolar sa Bibliya, ug ngano?

³ Tagda ang teksto nga gibasehan sa mga pulong ni Pablo sa 2 Timoteo 2:19. Kini nagtumong sa “lig-ong patukoranan sa Diyos” ug dayon naghisgot sa duha ka pahayag nga gikulit diha niini. Ang unang pahayag, “Si Jehova nakaila sa mga iyaha,” dayag nga gikutlo gikan sa Numeros 16:5. (Tan-awa ang nag-unang artikulo.) Ang ikaduhang pahayag, “Ang matag usa nga nagtawag sa ngalan ni Jehova pabiyaa sa pagkadili-matarong,” dugay nang gikalibgan sa mga eskolar sa Bibliya. Ngano?

⁴ Masabot sa mga pulong ni Pablo nga siya nagkutlo sa laing teksto. Apan, walay teksto sa Hebreohanong Kasulatan ang susama sa pamulong ni Pablo. Busa, unsay iyang gipasabot dihang siya miingon: “Ang matag usa nga nagtawag sa ngalan ni Jehova pabiyaa sa pagkadili-matarong”? Sa gisundan niini nga pamulong, si Pablo nagkutlo gikan sa Numeros kapitulo 16, nga naghisgot sa asoy sa pagrebelde ni Kore. Ang ikaduhang pahayag kaha nalangkit sa samang panghitabo?

5-7. Unsang panghitabo sa adlaw ni Moises ang gibasehan sa pamulong ni Pablo sa 2 Timoteo 2:19? (Tan-awa ang hulagway sa panid 12.)

⁵ Ang Bibliya nag-ingon nga si Datan ug Abiram, nga mga anak ni Eliab, miduyog kang Kore ingong mga lider sa pagrebelde kang Moises ug Aaron. (Num. 16:1-5) Sila walay pagtahod kang Moises ug nagsalikway sa iyang hinatag sa Diyos nga awtoridad. Ang maong mga rebelde padayong nagpuyo taliwala sa katawhan ni Jehova, nga nagpameligro sa espirituwalidad sa mga matinumanon. Sa adlaw nga gipaila ni Jehova ang kalainan tali sa iyang maunongong mga magsisimba ug sa mga rebelde, siya naghatag ug tin-awng sugo.

⁶ Ang asoy mabasa: “Si Jehova misulti kang Moises, nga nag-ingon: ‘Sultihi ang katigoman, sa pag-ingon, “Pahilayo kamo gikan sa palibot sa mga tabernakulo ni Kore, ni Datan ug ni Abiram!”’ Human niana si Moises mitindog ug miadto kang Datan ug kang Abiram, ug ang mga ansiyano sa Israel miuban kaniya. Unya siya misulti sa katigoman, nga nag-ingon: ‘Pahilayo kamo, palihog, gikan sa atubangan sa mga tolda niining daotan nga mga tawo ug ayaw paghikap sa bisan unsa nga ila, aron dili kamo malaglag tungod sa tanan nilang sala.’ Dihadiha sila mipahilayo gikan sa atubangan sa tabernakulo ni Kore, ni Datan ug ni Abiram, gikan sa matag kiliran.” (Num. 16:23-27) Dayon gipamatay ni Jehova ang tanang rebelde. Apan giluwas ang maunongong mga magsisimba—kinsa mibiya sa pagkadili-matarong pinaagi sa pagpahilayo sa mga rebelde.

⁷ Si Jehova makabasa sa mga kasingkasing! Makita niya ang pagkamaunongon niadtong mga iyaha. Bisan pa niana, kinahanglang molihok dayon ang iyang mga maunongon, nga mopahilayo sa mga dili matarong. Nan, posible nga ang gitumong ni Pablo mao ang asoy sa Numeros 16:5, 23-27 dihang siya misulat: “Ang matag usa nga nagtawag sa ngalan ni Jehova pabiyaa sa pagkadili-matarong.” Ang maong konklusyon kaharmonya sa gipahayag ni Pablo: “Si Jehova nakaila sa mga iyaha.”—2 Tim. 2:19.

8. Nganong ang basta lang pagtawag sa ngalan ni Jehova o pagkahimong bahin lang sa Kristohanong kongregasyon dili pa igo?

⁸ Pinaagi sa paghisgot sa maong panghitabo sa adlaw ni Moises, gipahinumdoman ni Pablo si Timoteo nga kinahanglan siyang molihok dayon aron mapanalipdan ang iyang bililhong relasyon kang Jehova. Ang pagkahimong bahin lang sa Kristohanong kongregasyon dili pa igo, sama nga ang basta lang pagtawag sa ngalan ni Jehova dili pa igo sa adlaw ni Moises. Ang matinumanong mga magsisimba kinahanglang molihok dayon sa pagbiya sa pagkadili-matarong. Unsay  gipasabot niini alang kang Timoteo? Ug unsay makat-onan sa mga alagad ni Jehova karon gikan sa inspiradong tambag ni Pablo?

9. Sa unsang paagi ang “binuang ug binurong nga mga pagpangutana” nakaapektar sa Kristohanong kongregasyon kaniadto?

⁹ Ang Pulong sa Diyos naghatag ug espesipikong tambag bahin sa mga matang sa pagkadili-matarong nga angayng isalikway sa mga Kristohanon. Pananglitan, sa konteksto sa 2 Timoteo 2:19, atong mabasa nga giingnan ni Pablo si Timoteo nga “dili makiglantugi bahin sa mga pulong” ug ‘likayan ang mga sulting walay-pulos.’ (Basaha ang 2 Timoteo 2:14, 16, 23.) Ang pipila diha sa kongregasyon nagpasiugdag apostatang mga pagtulon-an. Mopatim-aw usab nga ang uban nagpakaylap ug kontrobersiyal nga mga ideya. Bisag ang maong mga ideya dili direktang nahisupak sa Kasulatan, kini makapabahinbahin. Miresulta kini sa panagbingkil ug panaglalis, nga nagpameligro sa panaghiusa sa kongregasyon. Busa, gipasiugda ni Pablo ang panginahanglan nga “isalikway ang binuang ug binurong nga mga pagpangutana.”

10. Unsay angay natong buhaton dihang motungha ang apostasya?

¹⁰ Karon, dili kaayo daghan ang apostata sa kongregasyon. Bisan pa niana, dihang motungha ang dili kasulatanhong pagtulon-an, bisan asa pa kini naggikan, kinahanglang isalikway dayon nato kini. Dili maalamon nga makigkomunikar sa mga apostata, sa personal man, sa Internet, o sa ubang matang sa komunikasyon. Bisag ang tumong nato mao ang pagtabang sa usa ka apostata, ang pagpakigkomunikar kaniya maoy supak sa teksto nga bag-o lang natong gihisgotan. Hinunoa, ingong katawhan ni Jehova, atong isalikway, oo bug-os likayan, ang apostasya.

11. Unsa kahay mahimong hinungdan sa ‘binuang nga mga pagpangutana,’ ug sa unsang paagi ang mga ansiyano makapakitag maayong panig-ingnan?

¹¹ Gawas sa apostasya, may lain pang mga butang nga makatugaw sa kalinaw sa kongregasyon. Pananglitan, ang managlahi nga opinyon bahin sa kalingawan mahimong moresulta sa “binuang ug binurong nga mga pagpangutana.” Siyempre, kon may indibiduwal nga magpasiugdag kalingawan nga nagsupak sa moral nga mga sukdanan ni Jehova, dili angayng pasagdan sa mga ansiyano ang maong panggawi aron lang malikayan ang panaglalis. (Sal. 11:5; Efe. 5:3-5) Bisan pa niana, magbantay ang mga ansiyano nga dili magpasiugdag kaugalingong mga panglantaw. Maunongon nilang sundon ang Kasulatanhong tambag nga gihatag ngadto sa mga magtatan-aw: “Bantayi ninyo ang panon sa Diyos nga ubos sa inyong pag-atiman, dili . . . mahariharion ibabaw niadtong panulondon sa Diyos, apan mahimong mga panig-ingnan alang sa panon.”—1 Ped. 5:2, 3; basaha ang 2 Corinto 1:24.

12, 13. (a) Unsay baroganan sa mga Saksi ni Jehova bahin sa pagpilig kalingawan, ug unsang prinsipyo sa Bibliya ang mapadapat? (b) Sa unsang paagi ang prinsipyo nga gihisgotan sa parapo 12 mapadapat sa lainlaing personal nga kalihokan?

¹² Bahin sa kalingawan, ang atong organisasyon wala maghimog pagsusi sa espesipikong mga salida, video game, basahon, o mga awit aron itakda kon unsay angay natong likayan. Ngano? Ang Bibliya nagdasig sa matag indibiduwal sa pagbansay sa iyang “gahom sa pagsabot aron sa pag-ila sa maayo ug sa daotan.” (Heb. 5:14) Ang Kasulatan nagtakdag paninugdang mga prinsipyo nga mahimong timbangtimbangon sa usa ka Kristohanon dihang magpilig kalingawan. Sa tanang bahin sa kinabuhi, angay nga ang atong tumong mao ang ‘pagpadayon sa pagtino kon unsa ang dalawaton sa Ginoo.’ (Efe. 5:10) Ang Bibliya nagtudlo nga ang mga ulo sa pamilya dunay awtoridad, busa makadesisyon sila nga idili ang usa ka matang sa kalingawan diha sa ilang panimalay. *—1 Cor. 11:3; Efe. 6:1-4.

 ¹³ Ang mga prinsipyo sa Bibliya nga nahisgotan na, dili lang mapadapat sa atong pagpilig kalingawan. Ang mga opinyon bahin sa pamesti ug pag-areglar sa kaugalingon, pag-atiman sa panglawas ug nutrisyon, ug ubang personal nga mga kalihokan mahimong hinungdan usab sa panaglalis. Busa, kon walay nalapas nga prinsipyo sa Kasulatan, ang katawhan ni Jehova maalamong maglikay sa pagpakiglalis bahin nianang mga butanga, kay “ang ulipon sa Ginoo dili kinahanglang makig-away, kondili kinahanglang magmalumo sa tanan.”—2 Tim. 2:24.

14. Unsang ilustrasyon ang gigamit ni Pablo sa pagpasiugda nga kinahanglang likayan ang daotang panagkauban?

¹⁴ Sa unsa pa tingaling paagi kadtong ‘nagtawag sa ngalan ni Jehova makabiya sa pagkadili-matarong’? Pinaagi sa paglikay sa daotang panagkauban. Makaiikag nga gisundan ni Pablo ug laing ilustrasyon ang iyang ilustrasyon sa “lig-ong patukoranan sa Diyos.” Siya nagsulat bahin sa “usa ka dakong balay” nga adunay “mga sudlanan nga dili lamang hinimo sa bulawan ug plata kondili usab sa kahoy ug kulonon, ug ang pipila alang sa katuyoang dungganon apan ang uban alang sa katuyoang dili dungganon.” (2 Tim. 2:20, 21) Dayon iyang giawhag ang mga Kristohanon sa ‘pagpahilayo,’ o pagbulag sa ilang kaugalingon, gikan sa mga sudlanan nga alang sa katuyoang “dili dungganon.”

15, 16. Unsay atong makat-onan sa ilustrasyon sa “usa ka dakong balay”?

¹⁵ Unsay kahulogan sa maong ilustrasyon? Ang ilustrasyon ni Pablo nagtandi sa Kristohanong kongregasyon ngadto sa “usa ka dakong balay” ug sa matag membro sa kongregasyon ngadto sa “mga sudlanan,” o mga galamiton sa panimalay. Sa usa ka balay, may mga sudlanan tingali nga nahugawan ug dili angayng gamiton. Ilain kana sa tag-iya sa balay aron dili masagol sa limpiyong mga sudlanan, sama sa mga galamiton sa pagluto.

¹⁶ Sa susama, ang katawhan ni Jehova karon, nga naningkamot sa pagkinabuhing hinlo, angayng maglikay sa pagpakigsuod sa mga indibiduwal diha sa kongregasyon nga  padayong naglapas sa mga prinsipyo ni Jehova. (Basaha ang 1 Corinto 15:33.) Kon kinahanglan natong likayan ang pipila nga anaa sa sulod sa kongregasyon, labi na gyong ‘magpahilayo’ kita o dili makigsuod niadtong anaa sa gawas sa kongregasyon, nga daghan kanila ‘mga mahigugmaon sa salapi, dili-masinugtanon sa mga ginikanan, dili-maunongon, tigbutangbutang, mabangis, walay gugma sa pagkamaayo, mabudhion, ug mga mahigugmaon sa kalipayan inay nga mga mahigugmaon sa Diyos’!—2 Tim. 3:1-5.

17. Sa unsang paagi bug-os nga gipakita sa maunongong mga Israelinhon nga sila batok sa pagkadili-matarong?

¹⁷ Espesipikong gihisgotan sa Bibliya nga ang mga Israelinhon milihok dayon dihang giingnan sila nga ‘magpahilayo gikan sa palibot sa mga tabernakulo ni Kore, ni Datan ug ni Abiram.’ Ang asoy nag-ingon nga “dihadiha sila mipahilayo.” (Num. 16:24, 27) Wala sila magpanuko ni maglangaylangay. Ang teksto naghisgot usab nga bug-os ang ilang pagsunod. Sila “mipahilayo . . . gikan sa matag kiliran.” Dili gusto sa mga maunongon nga mameligro ang ilang kinabuhi. Ang ilang pagkamasinugtanon maoy bug-os o tibuok kasingkasing. Tin-aw nilang gipakita nga sila dapig kang Jehova ug batok sa pagkadili-matarong. Unsay atong makat-onan niini nga panig-ingnan?

18. Unsa ang diwa sa tambag ni Pablo kang Timoteo nga “kalagiw gikan sa mga tinguha nga iya sa pagkabatan-on”?

¹⁸ Kon bahin sa pagpanalipod sa atong pagpakighigala kang Jehova, kita kinahanglang molihok dayon. Kini ang diwa sa tambag ni Pablo kang Timoteo nga “kalagiw gikan sa mga tinguha nga iya sa pagkabatan-on.” (2 Tim. 2:22) Nianang panahona, hingkod na si Timoteo, lagmit kapin nag 30 anyos. Bisan pa niana, ang binuang nga “tinguha nga iya sa pagkabatan-on” walay gipiling edad. Dihang motungha ang maong mga tinguha, kinahanglang ‘mokalagiw,’ o isalikway kana ni Timoteo. Sa ato pa, siya kinahanglang ‘mobiya sa pagkadili-matarong.’ Si Jesus namulong ug susama niana: “Kon ang imong mata nagapapandol kanimo, lusoka kini ug isalibay kini gikan kanimo.” (Mat. 18:9) Karon, ang mga Kristohanon nga nagsunod niini nga tambag nagsalikway dayon sa espirituwal nga mga kapeligrohan, nga wala magpanuko o maglangaylangay.

19. Sa unsang paagi ang pipila karon milihok dayon aron panalipdan ang kaugalingon batok sa espirituwal nga mga kapeligrohan?

¹⁹ Ang pipila nga may problema sa alkoholikong ilimnon sa wala pa mahimong Saksi midesisyon nga dili na gyod moinom. Ang uban naglikay sa pipila ka matang sa kalingawan nga dili man sayop apan makapukaw sa ilang kahuyangan. (Sal. 101:3) Pananglitan, sa wala pa ma-Saksi, ang usa ka brader ganahang moadto sa mga sayawsayaw diin ang mga tawo migawi nga imoral. Apan, human makakat-on sa kamatuoran, bug-os na niyang gilikayan ang pagsayaw bisan diha sa mga salosalo sa mga Saksi kay mahadlok siya nga mapukaw ang iyang sayop nga pangibog o panghunahuna sa miagi. Siyempre, ang mga Kristohanon wala did-i sa pag-inom ug alkoholikong ilimnon, pagsayaw, o ubang butang nga dili sayop. Apan, gidahom nga kitang tanan molihok dayon aron panalipdan ang atong kaugalingon batok sa espirituwal nga mga kapeligrohan.

20. Bisag dili tingali sayon ang ‘pagbiya sa pagkadili-matarong,’ unsay makapahupay kanato?

²⁰ Ang pribilehiyo sa pagdala sa ngalan sa Diyos naglangkit ug responsabilidad. Kinahanglan kitang ‘mobiya sa pagkadili-matarong’ ug ‘mopahilayo sa pagkadaotan.’ (Sal. 34:14) Tinuod, dili kanunayng sayon ang paghimo niana. Apan makapahupay gayod ang pagkahibalo nga si Jehova kanunayng mahigugma “sa mga iyaha” ug niadtong magsunod sa iyang matarong nga dalan.—2 Tim. 2:19; basaha ang 2 Cronicas 16:9a.