هە‌موو ئازارە‌کان بە‌م زووانە کۆتاییان دێت
هە‌موو ئازارە‌کان بە‌م زووانە کۆتاییان دێت
لە‌وانە‌یە لە هە‌ندێ کاتی ژیانتاندا، پرسیارتان کردبێت بۆ ئە‌م هە‌موو ئازارە هە‌یە؟ هە‌زاران ساڵە، مرۆڤ تووشی ئازاری زۆر بووە بە‌هۆی جە‌نگ، هە‌ژاری، کارە‌سات، تاوان، زۆرداری، نە‌خۆشی‌و مردن. لە سە‌دساڵی ڕابوردوودا ئازاری زۆرتر بینراوە وە‌ك لە پێشووتردا. ئایا ئە‌م هە‌موو ئازارانە کۆتاییان دێت؟
وە‌ڵامی ئاسودە‌یی ئە‌م پرسیارە بە‌ڵێ‌یە‌و لە‌نزیکترین کاتیشدا! ووشە‌ی خودا، پە‌رتووکی پیرۆز، بانگە‌واز دە‌کات: «خۆزگە دە‌خوازرێ بە دڵنە‌رمە‌کان، چونکە زە‌وی بۆ ئە‌وان بە‌میرات دە‌مێنێتە‌وە» (مە‌تتا ٥:٥). بۆ ماوە‌ی چە‌ند؟ «خراپە‌کارانیش ... بۆ سزای هە‌تاهە‌تایی دە‌چن‌و ڕاست‌ودروستە‌کانیش بۆ ژیانی هە‌تاهە‌تایی» (مە‌تتا ٢٥:٤٦).
دوای ئە‌وە‌ی خودا خراپە‌کاری‌و ئازار ناهێڵێت، زە‌وی دە‌گۆڕێت بۆ بە‌هە‌شتێك، ئە‌وسا خە‌ڵکی دە‌توانن بە‌هە‌میشە‌یی بژین بە تە‌ندروستی‌و بە‌ختە‌وە‌ری تە‌واو. ووشە‌ی خودا پێشبینی دە‌کات: «خودا هە‌موو فرمێسکە‌کانی چاویان دە‌سڕێتە‌وە‌و مردن ئیتر نامێنێت، ئیتر غە‌م‌و هاوارو ئازار نامێنن» (بینین ٢١:٤).
لە‌و جیهانە نوێ‌یە‌دا تە‌نانە‌ت مردووە‌کانیش زیندوو دە‌کرێنە‌وە بۆ ئە‌وە‌ی لە‌و بە‌رە‌کە‌تانە بە‌شداربن: «زیندووبوونە‌وە‌ی مردووانە بە خراپ‌و چاکیانە‌وە» (کرداری نێرراوان ٢٤:١٥، چاپخانە‌ی زانکۆی سە‌لاحە‌ددین). بۆیە عیسای مە‌سیح بە خراپە‌کارێکی فە‌رموو کە تۆبە‌ی کردبوو و بڕوای پێهێنابوو: «لە‌گە‌ڵم دە‌بیت لە بە‌هە‌شت» (لوقا ٢٣:٤٣).
بۆچی ئازار دە‌ستی پێکرد؟
ئە‌گە‌ر خودا مە‌بە‌ستی بووبێت دواڕۆژێکی سە‌رسوڕهێنە‌ر بە مرۆڤ ببە‌خشێت، بۆچی ڕێگای بە‌وە‌دا ئازار دە‌ستپێبکات؟ بۆچی ڕێگای‌دا ئە‌وە‌ندە درێژە بخاێنێت؟
کاتێك خودا ئادە‌م‌و حە‌وای دروستکرد، بە تە‌واوی دروستی کردن لە لە‌ش‌و مێشکداو خستنیە ناو باخچە‌ی بە‌هە‌شتە‌وە‌و کارێکی خۆش‌و گونجاوی پێدان بە‌ئە‌نجامی بگە‌یە‌نن. پە‌رتووکی پیرۆز دە‌فە‌رمووێ: «هە‌موو ئە‌وشتانە‌ی خودا دروستی کردووە چاکە» (١ تیمۆساوس ٤:٤). ئە‌گە‌ر گوێڕایە‌ڵی خودا بوونایە، منداڵی تە‌واویان بە‌رهە‌م دە‌هێناو زە‌وی دە‌بووە بە‌هە‌شتێکی جیهانی، کە خە‌ڵکی بە‌هە‌میشە‌یی بە ئاشتی‌و بە‌ختە‌وە‌ری تیایدا دە‌ژیان.
خودا دیارییە‌کی نایابی لە ئادە‌م‌و حە‌وادا چاند، ئە‌ویش خواستی ئازاد بوو وە‌ك بە‌شێك لە پێکهاتە‌کە‌یان. ئە‌وان نە‌دە‌بوو وە‌ك مرۆڤی دە‌ستکردی بێ‌هۆش (ڕۆبۆت) بن. بە‌هە‌رحاڵ، بە‌ردە‌وامبوونی بە‌ختە‌وە‌ریان پشتبە‌ستبوو بە بە‌کارهێنانی خواستی ئازادیان بە شێوە‌یە‌کی ڕاست واتە گوێڕایە‌ڵی یاساکانی خودابن. خودا دە‌فە‌رمووێ: «من، یە‌هوە‌م، خودای تۆم، ئە‌وە‌ی کە تۆ فێردە‌کات بە‌سوودبیت بۆ خۆت‌و بە‌و ڕێگایە‌دا دە‌تبە‌م کە پێویستە پێیدا بڕۆیت» (ئە‌شعیا ٤٨:١٧). ئە‌نجامی خراپ بە‌کارهێنانی خواستی ئازاد تووشبوونی کارە‌ساتە، چونکە مرۆڤ وا دروست نە‌کراوە بتوانێت بە سە‌ربە‌خۆیی لە دروستکە‌رە‌کە‌ی سە‌رکە‌وتن بە‌دە‌ست بهێنێت. پە‌رتووکی پیرۆز دە‌فە‌رمووێ «مرۆڤ ڕێگاکە‌ی هی خۆی نییە، ئە‌وە‌ی کە بە ڕێگادا دە‌ڕوات تە‌نانە‌ت هە‌نگاوە‌کانی خۆی ناتوانێ ئاڕاستە بکات، ڕاستم کە‌وە ئە‌ی پە‌روە‌ردگارم» (ئیرمیا ١٠:٢٣).
بە‌داخە‌وە دایك‌و باوکی یە‌کە‌ممان وا هە‌ستیانکرد کە دە‌توانن سە‌ربە‌خۆبن لە خوداو لە هە‌مان کاتیشدا سە‌رکە‌وتن بە‌دە‌ست بهێنن. بە‌ڵام کاتێ کە فە‌رمانڕە‌وایی خودایان ڕە‌تکردە‌وە، پشتگیری خوداو ڕاست‌و تە‌واوی خۆیان لە‌دە‌ستدا، بە‌م‌جۆرە نوشوستیان هێناو لە کۆتاییدا پیربوون‌و مردن. پابە‌ندیش بە یاسای بۆمانە‌وە ، ئێمە ئە‌و کە‌م‌وکورتی‌و ناتە‌واوی‌و مردنە‌مان بۆمایە‌وە (ڕۆما ٥:١٢).
کێشە‌ی سە‌رە‌کی دە‌سە‌ڵاتی باڵا
بۆچی خودا ئادە‌م‌و حە‌وای لە‌ناونە‌بردو لە‌گە‌ڵ دوو مرۆڤی تردا لە سە‌رە‌تاوە دە‌ستی پێنە‌کردە‌وە؟ چونکە دە‌سە‌ڵاتی باڵای خودا واتە مافی خودا بۆ فە‌رمانڕە‌وایی کردن بە‌رە‌نگاری کرا. پرسیارە‌کە ئە‌وە‌بوو، کێ مافی فە‌رمانڕە‌وایی هە‌یە؟ و فە‌رمانڕە‌وایی کێ ڕاستە؟ ئایا ئە‌مە ئە‌وە دە‌گە‌یە‌نێت کە مرۆڤ دۆخی باشتر دە‌بێت ئە‌گە‌ر لە لایە‌ن خوداوە فە‌رمانڕە‌وایی نە‌کرێت؟ خودا یە‌کجارو بۆ هە‌میشە بۆ هە‌مووان دە‌ریدە‌خات ئاخۆ ئە‌وان لە ژێر فە‌رمانڕە‌وایی ئە‌ودا باشتردە‌بن یان لە ژێر فە‌رمانڕە‌وایی خۆیاندا؟ چونکە خودا ڕێگاو کاتی پێویستی بە مرۆڤدا بۆ ئە‌وە‌ی بە ئازادای هە‌وڵبدە‌ن بە سە‌ربە‌خۆیی تە‌واو لە فە‌رمانڕە‌وایی خودا بژین. ئە‌و کاتە‌ی کە بە مرۆڤ درا بڕی ماوە‌کە‌ی تە‌واوبوو بۆ ئە‌زموونکردنی هە‌موو جۆرە سیستە‌مە‌کانی ڕامیاری، کۆمە‌ڵایە‌تی، ئابووری‌و ئایینی دوور لە ڕێبە‌ری خوداوە.
ئە‌نجامی ئە‌مە چی بوو؟ مێژووی هە‌زاران ساڵە‌ی مرۆڤ پێمان ڕادە‌گە‌یە‌نێ کە ئازار زۆر پتربووە. خێزانی مرۆڤایە‌تی لە سە‌دساڵی ڕابوردوودا ئە‌زموونی خراپترین ئازاری کردووە، لە کاتی جە‌نگی جیهانی دووە‌مدا ملیۆنە‌ها کە‌س بە‌هۆی پاکسازی ڕە‌گە‌زییە‌وە لە‌ناوبران، زیاتر لە سە‌د ملیۆن لە جە‌نگدا کوژران، تاوان‌و زە‌بروزە‌نگ زۆر پە‌رە‌ی‌سە‌ند، بە‌کارهێنانی تلیاك لە جیهاندا زۆر بڵاوبووە‌وە، ئە‌و نە‌خۆشیانە‌ی کە بە‌هۆی کاری سێکسە‌وە تووشی مرۆڤ دە‌بن بە‌ردە‌وام لە پە‌رە‌سە‌ندندان، ساڵانە دە‌یە‌ها ملیۆن بە برسێتی‌و نە‌خۆشی دە‌مرن. ژیانی خێزانی‌و بنە‌ماکانی ڕە‌وشت لە هە‌موو شوێنێکدا بۆ دواوە دە‌گە‌ڕێنە‌وە. هیچ لە فە‌رمانڕە‌واییە مرۆییە‌کان چارە‌سە‌ری ئە‌م گیروگرفتانە‌یان لە‌لا نییە، هیچیان ناتوانن چارە‌سە‌ری پیربوون، نە‌خۆشی‌و مردن بکە‌ن. بارودۆخی مرۆڤ هە‌روە‌کو ئە‌وە‌یە کە پە‌رتووکی پیرۆز بۆ کاتی ئێستامان پێشبینی کردووە. ووشە‌ی خودا پێناسە‌ی ئە‌م چە‌رخە‌ی بە «ڕۆژانی دوایی»ی ئە‌م جیهانە کردووە، کە کاتێکی «ناخۆش‌و خراپ» دێت. هە‌ر بە‌و شێوە‌یە‌ی پە‌رتووکی پیرۆز فە‌رموویە‌تی «خراپە‌کارو فێڵبازە‌کان بە‌رە‌و خراپتر دە‌ڕۆن» (٢ تیمۆساوس ٣:١-٥، ١٣).
ئازارە‌کان بە‌م زووانە کۆتاییان دێت
هە‌موو ڕاستییە‌کان دە‌یسە‌لمێنن کە ئێمە لە کۆتایی ئە‌زموونە ناخۆشە‌کانی سە‌ربە‌خۆبوونی مرۆڤ لە خودا نزیك دە‌بینە‌وە. زۆر بە ڕوونی دە‌رکە‌وتووە کە فە‌رمانڕە‌وایی مرۆڤ بە سە‌ربە‌خۆیی لە خودا هە‌رگیز سە‌رکە‌وتن بە‌دە‌ست ناهێنێت. تە‌نها فە‌رمانڕە‌وایی خودا دە‌توانێت ئاشتی، بە‌ختە‌وە‌ری، تە‌ندروستی تە‌واوو ژیانی هە‌میشە‌ییمان بۆ دابین بکات. کە‌واتە لێبوردن‌و ڕێپێدانی یە‌هوە بە بە‌دکاری‌و ئازار لە کۆتایی نزیك بۆتە‌وە. بە‌م زووانە‌ش خودا دە‌ست دە‌خاتە ناو کاروبارە‌کانی مرۆڤە‌وە‌و سە‌رجە‌م سیستە‌می نالە‌باری ئە‌م جیهانە لە‌ناودە‌بات.
پێشبینی پە‌رتووکی پیرۆز دە‌فە‌رمووێ: «لە ڕۆژانی ئە‌و پادشایانە‌دا [مرۆڤە فە‌رمانڕە‌واکان کە ئێستا هە‌ن]، خودای ئاسمان پادشاهێتییە‌ك [لە ئاسمان] دادە‌مە‌زرێنێت کە هە‌رگیز لە‌ناوناچێت. ... ئە‌و پادشاهێتییە هە‌موو ئە‌و پادشاهێتییانە [فە‌رمانڕە‌واکانی ئێستا] تێکدە‌شکێنێت‌و خۆی بۆ هە‌میشە دە‌سە‌پێنێت» (دانیال ٢:٤٤). بە‌رگری‌کردن لە دە‌سە‌ڵاتی باڵای پیرۆزی یە‌هوە، واتە مافی فە‌رمانڕە‌وایی کردن، لە‌لایە‌ن ئە‌و پادشاهێتییە ئاسمانییە بە‌شێکی سە‌رە‌کییە لە فێرکردنە‌کانی پە‌رتووکی پیرۆزدا. دە‌ربارە‌ی پێشبینی کردنی نیشانە گرنگە‌کانی «ڕۆژانی دوایی» عیسا فە‌رمووی «مزگێنی ئە‌م پادشاهێتییە لە هە‌موو جیهان ڕادە‌گە‌یە‌نرێ، وە‌ك شایە‌تییە‌ك بۆ من لای هە‌موو میللە‌تان، ئینجا کۆتایی دێ» (مە‌تتا ٢٤:١٤).
کاتێ کە کۆتایی جیهان دێت، کێ ڕزگاری دە‌بێت؟ پە‌رتووکی پیرۆز وە‌ڵام دە‌داتە‌وە: «ئە‌وە‌ی بە‌باوە‌ڕ بێ‌تاوان دە‌بێ، دە‌ژی، هە‌روە‌ها ئە‌گە‌ر هە‌ڵگە‌ڕایە‌وە، ئە‌وە جێی ڕە‌زامە‌ندی من نابێ. جا ئێمە سە‌ر بە‌و هە‌ڵگە‌ڕاوانە نین کە لە‌ناودە‌چن، بە‌ڵکو سە‌ر بە‌وانە‌ین کە باوە‌ڕیان هە‌یە‌و ڕزگاردە‌بن» (عیبرانیە‌کان ١٠:٣٨، ٣٩). ئە‌وانە‌ی کە بە‌باوە‌ڕ بێ‌تاوانن ئە‌و کە‌سانە‌ن کە ویستی یە‌هوە فێردە‌بن‌و ئە‌نجامی دە‌دە‌ن. عیسای مە‌سیح دە‌فە‌رمووێ: ژیانی هە‌تاهە‌تایش ئە‌وە‌یە کە تۆ بناسن، تە‌نها خودای ڕاستە‌قینە، هە‌روە‌ها عیسای مە‌سیح کە ناردووتە» (یۆحە‌ننا ١٧:٣). بە‌ڵێ، «جیهان‌و ئارە‌زووە پیسە‌کانی بە‌سە‌ر دە‌چن، بە‌ڵام ئە‌وە‌ی بە ویستی خودا دە‌کات هە‌تاهە‌تایە دە‌چە‌سپێت» (١ یۆحە‌ننا ٢:١٧).
ئە‌و ئایە‌تانە‌ی لە‌م بڵاوکراوە‌یە‌دا بە‌دی دە‌کرێن لە پە‌یمانی نوێی ئینجیلی پیرۆزە‌وە بە زمانی کوردی (شێوە‌ی سۆرانی) چاپی ١٩٩٩، و ئایە‌تە‌کانی تە‌ورات و زە‌بوریش لە چاپی ئینگلیزی «وە‌رگێڕانی جیهانی نوێ»وە وە‌رگیراون.
