1. Mitleh, doih le eih zumhnak cu zeitlukin dah a karh?

“AFRICA ahcun khuachia thiamnak a ngeimi an um maw, um lo tiah hal hmanh a hau lo. Zei bantuk minung an si hmanhah khuachia thiamnak a um tiah a zummi an um. Mitleh, doih le eih thiamnak kha fimnak a ngeimi zong a ngei lomi zong nih an zumh. Islam le Khrihfa ka si tiah aa timi biaknaklei hruaitu hna zong nih an zumh” tiah African Traditional Religion cauk nih a ti.

2. Mi tampi nih khuachia thiamnak hi khoika in a rami a si tiah dah an zumh?

² Africa ah mi tampi nih hmuh khawh lomi thlarau ṭhawnnak a um tiah an zumh. Pathian nih mah ṭhawnnak kha a uk. Thlarau hna le pupa hna nih mah ṭhawnnak kha an hman khawh. A ṭhami khuachia thiamnak le a ṭha lomi khuachia thiamnak kha duhpaoh in a hmang khomi cheukhat zong an um tiah an zumh.

3. A ṭha lomi khuachia thiamnak cu zeidah a si, mah nih zeidah a tuahter khawh tiah mi nih an zumh?

³ A ṭha lomi khuachia thiamnak kha an ral hna dohnak ah an hman. Mah thiamnak kha hmangin an ral pawl kha va, tho le a dang saram pawl in doh khawh a si tiah an zumh. I tukvelhnak, fahrin khawh lonak, zawtnak le thihnak hna cu a ṭha lomi khuachia thiamnak ruangah a si tiah an zumh.

4. Eih thiamnak he aa tlaiin mi tampi nih zeitindah an zumh, khuachia thiamnak a rak cawngmi mi cheukhat nih zeitindah an chim?

⁴ Mah cu eih thiamnak he zong pehtlaihnak a ngei. Hnam a ngeimi hna nih a dang hnam a ngeimi hna he i ton awk asiloah mi pawl kha an nunnak harnak pek awkah zan ah an hnam kha an pum chungin a chuak i a vak tawn tiah an ti. An pum cu inn ah a it ko tiah khuachia thiamnak a rak cawng balmi hna nih an ti. Tahchunhnak ah, khuachia thiamnak a rak cawng balmi (kumhrafai nu tam deuh) nih an chimmi kong kha Africa mekazin pakhat nih hitin a ti: “Mawṭaw accident in minung 150 ka thah hna.” “Ngakchia panga an thi ka dawp hna i ka thah hna.” “A ka kaltakmi ka tlangval pathum ka thah hna.”

5. A ṭhami khuachia thiamnak timi cu zeidah a si, mah kha zeitindah an hman?

⁵ A ṭhami khuachia thiamnak cu an ral hna sinin i runvennak ah an hman. A ṭhami khuachia thiamnak a thiammi hna nih i huhphenhnak kut hrolh le ban hrolh kha an i hruk. I runvennak sii kha an din asiloah an pum ah an i thuh. An innchung asiloah vawlei tangah i huhphenhnak thilri kha an phum. Koran Baibal cafang asiloah Baibal cafang aa telmi, i huhphenhnak thilri hna kha an i bochan.

6. Hlanlio ah Satan le a khuachia pawl nih zeidah an rak tuah, an ṭhawnnak kha zeitindah kan hmuh awk a si?

⁶ Satan le a khuachia pawl nih mi kha harnak an pek khawh hna ti cu a hmaan ko. Mipawl i an lungthin le an nunnak ah huham an ngei kho. Hlanlio ahcun minung le saram pum chung hmanhah an lut kho. (Matthai 12:43-​45) An ṭhawnnak kha zei rel loin kan um awk a si lo bantukin biapi ah kan chiah awk zong a si lo.

7. Satan nih zeidah zumhter a kan duh, tahchunhnak pe.

⁷ Satan cu hlen a thiam tukmi a si. A tuah khawhmi lengin thil a tuah khomi bantukin mi kha a hlen hna. Tahchunhnak pakhat hi ruathmanh: Africa ram pakhat i raldohnak hmun ah ralkap pawl nih an ral pawl tlerhkhonhnak caah awkhumhmi thilri kha an hman. An doh hna hlanah ralkap pawl nih aw an khumhmi meithal thawng le meithal nganpipi thawng kha thangpi in an phunh. An ral pawl nih hriamnam nganpipi he an kan kulh tiah ruat hna seh ti an duh caah a si. Cu bantukin Satan nih ri a ngei lomi ṭhawnnak ka ngei tiin mi nih ruat hna seh ti a duh. Aa tinhnak cu mi nih ka ṭih hna sehlaw Jehovah duhnak ningin si loin amah duhnak ningin zul hna seh ti kha a si. Mi nih zum hna seh ti a duhmi Satan chimmi lihbia pathum kha zoh hna hmanh u sih.

8. Satan lihbia pakhatnak cu zeidah a si?

⁸ Satan lihbia pakhatnak cu ṭhatlonak hi ruahlopi in a cangmi a si lo, mi pakhatkhat nih a thiamnak kha a hman i a chuahtermi a si. Tahchunhnak ah, ngakchia pakhat cu raifanh zawtnak in a thi. A nu nih raifanh zawtnak cu fikfa ruangah a chuakmi a si kha a hngalh ko. Asinain mi pakhatkhat nih khuachia thiamnak a ngeimi nih fikfa kha hmangin ngakchia kha a thahmi a si tiah a zumhter khawh.

9. Buaibainak vialte cu Satan ruangah a si lo kha Baibal nih zeitindah a langhter?

⁹ Buaibainak cheukhat cu Satan ruangah a chuakmi a si ko nain a dihlak in cun a si lo. Baibal nih hitin a ti: “Tlik zuamnak ah hin khul a rangmi nih teinak an hmu zungzal lem lo i ralṭhami hi tuknak ah teitu an si zungzal lem lo. Mifim mi hi duhdim in an um zungzal lem lo i mifim mi hi mirum an si bal theng lo. A caan le hmuh chung khawh lomi thil hna cu ruahlo pi in a cang kho.” (Phungchimtu 9:​11, NW) Tlik aa zuammi pakhat cu midang nakin a tlik a rang deuh ko nain teinak a hmu men lai lo. ‘A caan le hmuh chung khawh lomi thil hna’ ruangah cheukhat cu an tluk ca, an zawt ca le an ke an i ilh caah an sung kho. Cu bantuk thil sining cu ahopaoh nih an ton khawh. Satan le khuachia thiamnak a ngeimi hna ruangah a cangmi a si lo, amah tein a cangmi a si ko.

10. Hnam a ngeimi hna kong he aa tlaiin zeitindah an chim, mah cu lihbia a si ti kha zeitindah kan hngalh khawh?

¹⁰ Satan lihbia pahnihnak cu hnam a ngeimi hna nih a dang hnam a ngeimi hna he i ton awk asiloah anmah harnak pek a duhmi hna an nunnak lak awkah zanah an hnam kha an pum chungin a chuak timi a si. Hitin i hal: ‘Hnam a ngeimi hna nih cutin an tuah khawh ahcun an pum chungin a chuakmi cu zeidah a si?’ Kan hngalh bantukin soul cu minung pum a si i pum chungin a chuak khomi a si lo. Mah lengah spirit cu kan pum a nuntermi ṭhawnnak a si. Pum chungin chuakin zeihmanh a tuah kho lo.

11. Hnam cu pum chungin a chuak kho lo ti kha zeitindah kan hngalh, mah cu na zum maw?

¹¹ Soul he spirit he pum chungin chuah in ṭhatnak le chiatnak he an tuah kho lo. Cucaah hnam cu pum chungin an chuak kho lo. Kan chim khawh kan tuah khawh tiah an ti ko nain a taktak a si lo.

12. Mi nih an tuah taktak lomi kha an tuahmi bantukin zumhter awkah Satan nih zeitindah a tuah?

¹² Khuachia thiamnak a ngeimi hna i an chimmi kha zeitindah na fianter khawh? A cang taktak lomi thil kha a cangmi bantukin zumh dingin Satan nih a tuah khawh. An ruahnak kha hmangin an hmuh taktak, an theih taktakmi le an tuah taktakmi bantukin a tuah khawh. Mah lam in mi pawl kha Jehovah he a hlatter hna i Baibal cu a hmaan lo tiah Satan nih zumhter a duh hna.

13. (a) A ṭhami khuachia thiamnak cu a ṭha maw? (b) Khuachia thiamnak he aa tlaiin Baibal nih zeidah a chim?

¹³ A pathumnak lihbia cu a ṭha lomi khuachia thiamnak a dohmi a ṭhami khuachia thiamnak cu a ṭha ko timi kha a si. A ṭha lomi khuachia thiamnak le a ṭhami khuachia thiamnak cu an i dang tiah Baibal nih a chim lo. Khuachia thiamnak dihlak kha sual a phawt. Khuachia thiamnak le khuachia thiamnak a tuahmi hna kong he aa tlaiin Israel mi hna sinah Jehovah nih a pekmi hna nawlbia kha ruathmanh.

• “Kut ṭial zoh siseh, eih siseh nan tuah lai lo.”​—Levitikas 19:26.

• “Pa siseh nu siseh khuavang ngei maw camhthiam maw a si ahcun thah a si lai, lung in cheh an si lai.”​—Levitikas 20:27.

• “Nannih lakah . . . litin thiam, bong zummi, mang ih thiam, eih thiam, camh thiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawn thiam, ahohmanh nan um lai lo.”​—Deuteronomi 18:10-​14.

14. Khuachia thiamnak kha tuah lo dingin Jehovah nih zeicah nawlbia a kan pek?

¹⁴ Mah nawlbia ningin Pathian nih a miphun pawl kha khuachia thiamnak tuahter a duh hna lo ti cu a fiang. Jehovah nih a miphun kha mah nawlbia a pekmi hna cu a dawt tuk hna caah le zumhnak hrut ruangah ṭihnak an ngeih dingmi kha a duh lo caah a si. Khuachia huham tangah an um dingmi kha a duh lo.

15. Jehovah cu Satan nakin a ṭhawng deuh ti kha Baibal nih zeitindah a langhter?

¹⁵ Baibal nih khuachia pawl nih an tuah khawhmi le an tuah khawh lomi a dikthliar kong cu a chim lo. Jehovah Pathian cu Satan le a khuachia pawl nakin a ṭhawng deuh tiah a ti. Jehovah nih Satan kha vancung in a thlak cang. (Biathlam 12:9) Satan nih Job kha hneksak awkah nawl a halmi le Pathian nih a nunnak cu na la lai lo tiah ralrin a pek tikah a nawl a ngaihmi kha i cinken.​—Job 2:​4-6.

16. Huhphenh kan si nakhnga ahodah kan i bochan awk a si?

¹⁶ Phungthlukbia 18:10 nih hitin a ti: “BAWIPA min cu a fekmi innsang a si, miding cu khika ah khan an va tli i an him.” Cucaah huhphenh kan si nakhnga Jehovah kha kan i bochan a hau. Pathian salle nih Satan le a khuachia hna ral in i kilven awkah sii le i huhphenhnak thilri hna kha an hmang lo i khuachia thiamnak a tuahmi hna zong kha an ṭih hna lo. Pathian salle nih mah Baibal chimmi hi an zumh: “Vawlei cung dihlak ah hin BAWIPA mit cu aa chok dih i amahlei i an lung soisel awk a um lomi hna cungah a ṭhawnnak kha a langhter.”​—2 Chanrelnak 16:9.

17. Jeim 4:7 nih zeidah a kan zumhter, kanmahlei in zeidah kan tuah a hau?

¹⁷ Nang zong Jehovah na biak ahcun mah bantuk zumhnak hi na ngei kho ve. Jeim 4:7 nih hitin a ti: “Pathian nawl kha ngai ko u. Khuachia kha doh u law aan zamtak ko hna lai.” A hmaanmi Pathian kha na biak i a kuttang ah naa dor ahcun Jehovah nih aan kilven hrimhrim ko lai.