Bible ọdọhọ ke Goliath ọkọniọn̄ “ke cubit itiokiet ye udomo ubọk kiet.” (1 Samuel 17:4) Cubit emi ẹtịn̄de ẹban̄a mi edi centimita 44 ye ubak; udomo ubọk kiet onyụn̄ edi n̄kpọ nte centimita 22. Emi ọwọrọ ke Goliath ama ọniọn̄ ebe ikpat usụkkiet. Ndusụk owo ẹdọhọ ke Goliath ikọniọn̄ke ntre. Edi kere ise: Odu owo kiet ke eyo nnyịn emi ọkọniọn̄de ekpere ikpat usụkkiet. Goliath akada centimita 15 kpọt ọniọn̄ akan owo oro. Kûfre ke Goliath okoto ubon mme Rephaim, ndien mmọ ẹma ẹsikpon ẹnyụn̄ ẹkon̄ etieti. N̄wed Egypt emi ẹkewetde n̄kpọ nte isua 1,200 mbemiso eyo Christ etịn̄ aban̄a ndusụk ikpọ mbonekọn̄ emi ẹkedude ẹkpere Canaan, emi ẹkeniọn̄de ẹbe ikpat itiaita. Ntre, kpa ye oro owo ndomokiet mîniọn̄ke nte Goliath, emi iwọrọke ke enye ikọniọn̄ke ntre.

Enyene ini emi ntaifiọk ẹkedomode ndinam etie nte ke Edidem David edi owo n̄ke, edi edisọsọn̄ mmọ ndinam utọ n̄kpọ oro idahaemi. Mme ọdọkisọn̄ nyom n̄kpọeset ẹma ẹkụt itiat emi ẹkewetde “ufọk David.” Jesus Christ ama etịn̄ n̄ko aban̄a David. (Matthew 12:3; 22:43-45) Matthew ye Luke oro ẹketienede ẹwet Gospel ẹma ẹwet enyịn̄ ediwak owo emi ẹkedude ke udịm ubon oro Jesus akamanade, ndien mmọ ẹma ẹsiak Edidem David ẹsịn ke otu oro. (Matthew 1:6-16; Luke 3:23-31) Emi owụt ke David idịghe owo n̄ke.

Bible ọdọhọ ke ẹken̄wana ekọn̄ emi ke Itịghede Elah. Edi enye etịn̄ ata akpan ebiet emi ẹken̄wanade—ọdọhọ ke mbonekọn̄ Philistia ẹkenam nna ke obot emi odude ke ufọt Socoh ye Azekah. Nditọ Israel ẹkenam nna ke obot emi asakde iso ese obot emi mbon Philistia ẹkedude. Ndi mme utọ itie emi ẹma ẹdu?

Kop se ete kiet emi akade itie oro ndondo emi etịn̄de mi: “Owo emi akadade nnyịn isan̄ ama ada nnyịn aka Itịghede Elah; enye isikaha ufọkabasi. Enye ama ada nnyịn asan̄a usụn̄ kiet ọdọk ekesịm enyọn̄ obot kiet. Nte isụk idade do ise unaisọn̄ oro, enye ama ọdọhọ nnyịn ikot 1 Samuel 17:1-3. Ekem enye anyan ubọk ke itịghede oro onyụn̄ ọdọhọ nnyịn ete: ‘Ndon obio Socoh edi oko ke ufien nnyịn, ndien ndon Azekah edi oko ke nnasia. Mbon Philistia ẹkenam nna mmọ ke obot emi odude ke ufọt obio iba emi, enye ke ida ikụt oko. Etie nte ebiet emi nditọ Israel ẹkenamde nna mmọ ke nnyịn ida emi.’ Mma n̄kere nte Saul ye David ẹkedade ke ebiet oro n̄kadade do. Ekem ima isan̄a isụhọde itịghede oro ikesịm ekpri idịm emi ekperede ndisat, emi n̄kpri itiat ọyọhọde. Mma n̄kere nte David ọnụhọde atan̄ n̄kpri ndọdọnọ itiat ition, onyụn̄ ada kiet ọtọ Goliath owot.” Idem ama akpa ete oro nte esinyụn̄ akpade ediwak mbon eken aban̄a nte mme n̄kpọ emi ẹwetde ke Bible enende.

Idụhe se ikpanamde owo ekere ke se Bible etịn̄de emi iketịbeke. Mbụk emi aban̄a ata mme owo emi ẹkedude ke ebiet emi mme owo ẹdiọn̄ọde. Ke adianade do, Abasi emi “mîkemeke ndisu nsu” ọkọnọ edisana spirit esie ẹda ẹwet mbụk emi ẹsịn ke Ikọ esie.—Titus 1:2; 2 Timothy 3:16.