سؤالات خوانندگان

کتاب مقدّس به طور مستقیم نمی‌گوید که نباید به افتخار یا سلامتی کسی مشروب بخورید،‏ پس چرا شاهدان یَهُوَه از این کار خودداری می‌کنند؟‏

در اکثر کشورهای دنیا،‏ نوشیدن مشروبات الکلی بخشی از زندگی و آداب و رسومشان به حساب می‌آید.‏ مثلاً در بسیاری از کشورها مرسوم است که در جشن عروسی یا مناسبتی دیگر همهٔ مهمانان به افتخار یا بزرگداشت کسی گیلاس‌های شرابشان را بالا ببرند.‏ همچنین بعضی وقت‌ها دو نفر لیوانشان را به هم می‌زنند و به افتخار یا سلامتی همدیگر مشروب می‌نوشند.‏ ممکن است هنگام زدن گیلاس‌ها به هم،‏ کسی بگوید:‏ ‹به سلامتی فلانی،‏ یا فلانی عمر طولانی داشته باشد یا خوش و خرم باشد!‏› اغلب مردم این کار را یک رسم بی‌ضرر می‌دانند،‏ اما دلایل مهمی وجود دارد که چرا شاهدان یَهُوَه با بقیهٔ مردم در انجام این رسم همراه نمی‌شوند.‏ در ادامه به این دلایل می‌پردازیم.‏

در ابتدا باید بگوییم دلیل این که شاهدان یَهُوَه این کار را انجام نمی‌دهند،‏ این نیست که نمی‌خواهند همنوعشان سلامت و شاد باشد.‏ در قرن اول میلادی هیئت اداره‌کننده در انتهای نامه‌ای به همهٔ جماعت‌ها گفت:‏ «سلامتی با شما باد!‏» (‏اعمال ۱۵:‏۲۹‏)‏ همین طور در کتاب مقدّس می‌خوانیم که بعضی از پرستندگان یَهُوَه به پادشاهان زمان باستان گفتند:‏ «پادشاه تا ابد زنده بماند!‏»—‏۱پادشاهان ۱:‏۳۱؛‏ نِحِمیا ۲:‏۳‏.‏

اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که منشأ این رسم از کجاست؟‏ در «دایرة‌المعارف بریتانیکا» چاپ سال ۱۹۱۰ آمده است:‏ «این رسم رایج که مردم به افتخار یا سلامتی همدیگر مشروب می‌خورند،‏ به احتمال قوی به آداب و رسوم بت‌پرستانه در ایّام باستان برمی‌گردد.‏ در آن زمان مرسوم بود که مردم به افتخار خدایانشان یا مردگان مشروب بخورند.‏ مثلاً یونانیان و رومیان هنگام صرف غذا نوشیدنی‌های الکلی‌شان را به افتخار خدایانشان روی زمین می‌ریختند و در مناسبت‌های ویژه‌ای به منظور بزرگداشت خدایانشان و مردگان مشروب می‌خوردند.‏ بدون شک امروز هم وقتی مردم به سلامتی همدیگر مشروب می‌خورند،‏ در واقع به‌نوعی آن رسم باستانی را تکرار می‌کنند.‏»‏

آیا گفتهٔ «دایرة‌المعارف بریتانیکا» هنوز معتبر است؟‏ در کتابی * که در سال ۱۹۹۵ به چاپ رسید،‏ آمده است:‏ «هنگام خوردن مشروب،‏ رسم زدن جام‌ها به هم و گفتن ‹به‌سلامتی› احتمالاً به رسمی در ایّام باستان برمی‌گردد.‏ در آن زمان بسیاری از مردم نوشیدنی‌های الکلی‌شان را به افتخار خدایانشان بر زمین می‌ریختند.‏ مثلاً شرابشان را روی زمین می‌ریختند و در عین حال آرزو یا دعایی می‌کردند؛‏ امروزه هم وقتی هنگام خوردن مشروب عبارت ‹به‌سلامتی› گفته می‌شود گویی آن آرزو یا دعای باستانی تکرار می‌شود.‏»‏

البته شاهدان یَهُوَه هر چیزی را که ریشه‌اش به ادیان دروغین برمی‌گردد،‏ رد نمی‌کنند.‏ برای مثال،‏ به انار فکر کنید.‏ یک دانشنامهٔ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «در ایّام باستان انار نماد یا سمبل مقدّسی در ادیان مشرک بود.‏» با این حال،‏ یَهُوَه خدا فرمان داد که انارهایی روی لباس کاهنان دوخته شود و ستون‌های معبد سلیمان با انارهایی حک‌شده تزیین شود.‏ (‏خروج ۲۸:‏۳۳؛‏ ۲پادشاهان ۲۵:‏۱۷‏)‏ همچنین در ادیان دروغین ایّام باستان چیزی شبیه انگشتر عروسی هم مشاهده می‌شود،‏ اما امروزه اکثر مردم به ریشهٔ آن فکر نمی‌کنند،‏ بلکه انگشتر عروسی را صرفاً سمبل پیوند ازدواج می‌دانند.‏

کتاب مقدّس نشان می‌دهد که در ایّام باستان گاهی خوردن مشروب بخشی از مناسک مذهبی بود.‏ مثلاً کتاب مقدّس در اشاره به پرستندگان بتی به نام بَعَل می‌گوید:‏ «در عید برداشت محصول که در بتکده شکیم برپا شده بود مردم شراب زیادی نوشیدند و به ابیملک ناسزا گفتند.‏» (‏داوران ۹:‏۲۲-‏۲۸‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ آیا به نظرتان یکی از پرستندگان یَهُوَه همراه پرستندگان بَعَل شراب می‌خورد و به ابیملک ناسزا می‌گفت؟‏ مسلّماً خیر.‏ عاموس نبی هم به زمانی اشاره کرد که خیلی از اسرائیلیان بر ضدّ یَهُوَه سرکشی کردند.‏ او گفت:‏ «در جشن‌های مذهبی با لباس‌هایی که با بی‌انصافی از بدهکاران خود گرفته‌اند بر پشتی‌ها لم می‌دهند و در معبد خدای خود [یعنی بتکده‌هایشان] شرابی را که با مال حرام خریده‌اند سر می‌کشند.‏» (‏عاموس ۲:‏۸‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ آیا به نظرتان پرستندگان یَهُوَه در چنین مراسمی شرکت می‌کردند؟‏ مسلّماً خیر.‏ (‏اِرْمیا ۷:‏۱۸‏)‏ پس آیا به نظرتان درست است که پرستندگان یَهُوَه به‌نوعی این رسوم بت‌پرستانه و باستانی را تکرار کنند و به افتخار یا سلامتی کسی گیلاس شرابشان را بالا ببرند یا به هم بزنند؟‏

قابل توجه است که گاهی اوقات در ایّام باستان پرستندگان یَهُوَه دستانشان را به طرف آسمان بالا می‌بردند و از خدا برکت می‌خواستند.‏ در کتاب مقدّس می‌خوانیم:‏ «سلیمان در حضور تمامی جماعت اسرائیل،‏ مقابل مذبح خداوند ایستاد و دستهای خود را به سوی آسمان برافراشت و گفت:‏ ‹ای یهوه،‏ خدای اسرائیل،‏ خدایی چون تو نیست،‏ نه بالا در آسمان و نه پایین بر زمین.‏ .‏.‏.‏ تمنای خدمتگزارت و قوم خویش اسرائیل را که به سوی این مکان دعا می‌کنند،‏ بشنو.‏›» (‏۱پادشاهان ۸:‏۲۲،‏ ۲۳،‏ ۳۰‏)‏ مشابهاً «عِزرا،‏ یهوه خدای عظیم را متبارک خواند و تمامی مردم با دستهایی برافراشته،‏ در پاسخ گفتند:‏ ‹آمین!‏ آمین!‏› سپس خم شدند و روی بر زمین نهاده،‏ خداوند را پرستش کردند.‏» (‏نِحِمیا ۸:‏۶؛‏ ۱تیموتائوس ۲:‏۸‏)‏ کاملاً واضح است که آن پرستندگان یَهُوَه هرگز دستانشان را برای خدایان بخت و سرنوشت به طرف آسمان بالا نمی‌بردند.‏—‏اِشَعْیا ۶۵:‏۱۱‏.‏

مسلّماً امروزه اکثر مردم که به سلامتی همدیگر مشروب می‌خورند،‏ فکر نمی‌کنند که با این کار به خدایان دروغین دعا می‌کنند؛‏ اما همین افراد اغلب نمی‌توانند توضیح دهند که چرا گیلاسشان را به طرف آسمان بالا می‌برند.‏ برای همین پرستندگان یَهُوَه از آن‌ها تقلید نمی‌کنند.‏

شاهدان یَهُوَه در کارهای دیگر هم از مردم اطرافشان تقلید نمی‌کنند.‏ مثلاً خیلی‌ها جلوی پرچم کشورشان ادای احترام می‌کنند و این کارشان را نوعی پرستش نمی‌دانند.‏ اما شاهدان یَهُوَه از شرکت در این مراسم هم خودداری می‌کنند.‏ ولی آن‌ها سنجیده عمل می‌کنند تا دیگران از این کارشان ناراحت نشوند.‏ شاهدان یَهُوَه اعمالی را که نشانهٔ ملی‌گرایی است انجام نمی‌دهند،‏ چون چنین کارهایی با تعالیم کتاب مقدّس مغایرت دارد.‏ (‏خروج ۲۰:‏۴،‏ ۵؛‏ ۱یوحنا ۵:‏۲۱‏)‏ بنابراین شاهدان یَهُوَه از کارهایی که بویی از خرافات یا آداب و رسوم مذهبی می‌دهد،‏ دوری می‌کنند.‏ همان طور که در این مقاله بررسی شد،‏ آن‌ها به خرافات معتقد نیستند و گیلاس شرابشان را به طرف آسمان بالا نمی‌برند،‏ گویی که می‌خواهند از خدایان دروغین یا نیروهای فوق بشری برکت بطلبند.‏—‏خروج ۲۳:‏۲‏.‏

‏[پاورقی]‏