Kɔ no mu nsɛm no do

Nsɛm A Akenkamfo Bisa

Nsɛm A Akenkamfo Bisa

Nsɛm A Akenkamfo Bisa

Bible no nnkã kɔɔpow a nsã wɔ mu a wɔma do serɛ nhyira ma obi no ho asɛm, naaso ebɛnadze ntsi na Jehovah Adasefo nnyɛ dɛm?

Kɔɔpow a nsã wɔ mu a wɔma do dze serɛ nhyira ma obi yɛ adzeyɛ a akyɛr na ɔkɔ do wɔ aman pii do. Ɔsor mbrɛ wɔyɛ no wɔ ɔman biara mu. Ɔtɔ mber bi a, hɔn a wɔyɛ dɛm no ma hɔn kɔɔpow a nsã wɔ mu no do dze bobɔ mu. Nyimpa a ɔreserɛ nhyira ama obi no taa serɛ enyigye, apɔwmudzen, nkwa tsentsen, anaa biribi a ɔtse dɛm. Nkorɔfo a woehyia mu wɔ hɔ no botum abɔ agye do anaa wɔaama hɔn nkɔɔpow a nsã wɔ mu no do dze akyerɛ dɛ wɔpen do ansaana wɔaanom nsã no. Nyimpa pii hɔn afamu no, wobu amandze a ɔtse dɛm dɛ asɛm biara nnyi ho anaa ɔyɛ biribi a ɔkyerɛ dɛ obi n’enyi ebue. Naaso, Jehovah Adasefo wɔ ngyinado papa bi ntsi a wɔmmfa hɔnho nnhyɛ amandze a ɔtse dɛm mu.

Ɔnnyɛ dɛ Christianfo mmpɛ dɛ obi benya enyigye anaa apɔwmudzen wɔ asetsena mu. Sɛ yɛhwɛ krataa a Akwankyerɛ Kuw no kyerɛwee kɛmaa asafo ahorow a nna wɔwɔ asomafo no hɔn aber do no a, nsɛm a obotum akyerɛ “asomdwee nka hom” anaa “onsi hom yie” na wɔdze wiee krataa no. (Ndwuma 15:29) Afei so, Nyankopɔn n’asomfo anokwafo binom kãa kyerɛɛ hɔn ahemfo dɛ: ‘Mo wura ɔhen ntsena ase daa’ anaa “Wɔmma ɔhen ntsena ase daa.”​—1 Ahemfo 1:​31; Nehemiah 2:3.

Ɔnodze, kɔɔpow a nsã wɔ mu a wɔma do dze serɛ nhyira ma obi no, ofi hen bae? Ɔweɔn-Aban January 1, 1968 Borɔfo dze no faa asɛm bi wɔ The Encyclopædia Britannica (1910), Ɔfã 13, krataafa 121 no kãe. Ɔkãa dɛ: “Obotum aba dɛ kɔɔpow a nsã wɔ mu a wɔnom dze serɛ nhyira ma obi no fi tsetse nyamesom amandze a nna wɔnom nsã dze dzi enyame nye ewufo nyi no mu. Sɛ Greekfo nye Romefo ridzidzi a, nna wogu nsã ma hɔn enyame. Afei so, sɛ wɔrotow pon wɔ hɔn afahyɛ ber mu so a, nna wɔnom nsã dze dzi enyame nye ewufo nyi.” Buukuu no dze kãa ho dɛ: “Nsã a wɔnom dze dzi enyame nye ewufo nyi no da nkyɛn a, nna wɔnom bi so dze serɛ nhyira ma atseasefo.”

Aso adzeyɛ yi da ho ara kɔ do? Nwoma bi a wɔato dzin International Handbook on Alcohol and Culture a wɔkyerɛw no wɔ afe 1995 kã dɛ: “Ɔbɛyɛ dɛ [kɔɔpow a nsã wɔ mu a wɔma do dze serɛ nhyira ma obi no] yɛ tsetse amandze a wɔnam do dze nsã anaa bɔgya ma enyame dze hwehwɛ biribi fi hɔn nkyɛn. Nna iyi yɛ mpaa tsiabaa bi a nsɛm a wɔkã wɔ mu no bi nye ‘nkwa tsentsen! anaa ‘onsi wo yie!”

Nokwar mu no, sɛ adze bi, biribi, anaa adzeyɛ bi fi tsetse ator som mu anaa ɔnye no dzi nsɛ a, ɔnnyɛ ber nyina na ɔkyerɛ dɛ nokwar asomfo runntum mmfa nndzi dwuma. Ma yensusu eduaba bi a wɔfrɛ no pomegranate ho. Nwoma bi a ɔkyerɛkyerɛ Bible mu nsɛm mu kɔ ekyir kã dɛ: “Ɔtse dɛ mbrɛ pomegranate eduaba no yɛ abosonsɔr mu asɛnkyerɛdze.” Naaso, Nyankopɔn maa wɔdze asaaba yɛɛ pomegranate sɛso twaa sɔfopanyin no n’atar ano hyiae, na wɔdze bi so guu boran dum a nna ɔwɔ Solomon asɔrfi no mu no ho. (Exodus 28:33; 2 Ahemfo 25:17) Bio so, ber bi a etwa mu no, nna wobu nkaba a ayefor nye ayeforkun hyɛ no dɛ ɔyɛ ɔsom mu adzeyɛ bi. Naaso ndɛ, nyimpa pii nnyim dɛ ɔtse dɛm. Wobu ayefor kawa dɛ biribi a ɔkyerɛ dɛ obi awar ara kwa.

Na nsã a wɔdze dzi dwuma wɔ nyamesom mu so ɛ? Dɛ nhwɛdo no, ber a Baal asomfo a wofi Shechem ‘kɔr hɔn enyame fie, na wodzidzii nomee, na wɔdomee Abimelech,’ Gideon ne ba no. (Atsɛmbuafo 9:​22-​28) Isusu dɛ obi a odzi Jehovah nokwar nye hɔn bɔbɔ mu anom nsã wɔ dɛm kwan do, na bi a ɔaaserɛ hɔn enyame no dɛ wɔndom Abimelech? Aber a Amos rekã mber bi a Israelfo pii tseew etũa tsiaa Jehovah ho asɛm no, ɔkãa dɛ: “Wɔda ahoba tam do wɔ afɔrmbukyia nkyɛnmu, na wɔnom hɔn a wɔabɔ hɔn kaw no nsã wɔ hɔn [enyame] fie.” (Amos 2:8) Dɛ woguu nsã maa hɔn enyame anaa wɔnomee dze dzii hɔn nyi no, ehwɛ a nokwar asomfo dze hɔnho bɛhyɛ adze a ɔtse dɛm mu? (Jeremiah 7:​18) Anaa aso nokwar asomfo bɛma kɔɔpow a nsã wɔ mu no do na ɔaaserɛ enyame dɛ wonhyira obi anaa onsi no yie daakye?

Dza ɔtse nye dɛ, ɔtɔ da a Jehovah n’asomfo ma hɔn nsa do hwehwɛ nhyira. Wɔma hɔn nsa do kyerɛ nokwar Nyankopɔn no. Kyerɛwsɛm no ne fã bi kã dɛ: ‘Solomon gyinaa Ewuradze n’afɔrmbukyia no enyim na ɔtserɛɛw ne nsamu wɔ sor na ɔsee dɛ Ewuradze, Israel Nyankopɔn, Onyankopɔn bi nnyi hɔ a ɔtse dɛ ɔwo, wɔ wimu, wɔ sor, anaa asaase do, wɔ famu: nyew, tsie no wɔ sor wo tsenabea hɔ; na sɛ etse a fa fir.’ (1 Ahemfo 8:​22, 23, 30) Dɛmara na ‘Ezra hyiraa Ewuradze na ɔman no nyinara dze hɔn nsa ne memado gyee do dɛ, ‘Amen! Amen!: Na wɔbobɔɔ hɔn tsir adze, na wɔdze hɔn enyim butubutuuw famu sɔɔr Ewuradze.’ (Nehemiah 8:6; 1 Timothy 2:8) Ɔda edzi dɛ dɛm anokwafo no ammema hɔn nsa do aannkɔ sor annhwehwɛ nhyira emmfi nkrabea nyame bi hɔ.​—Isaiah 65:11.

Ndɛ, nkorɔfo pii a wɔma kɔɔpow a nsã wɔ mu do dze serɛ nhyira ma obi no nnyi adwen dɛ wɔrohwehwɛ biribi anaa nhyira efi nyame bi hɔ dze, naaso wonntum nnkyerɛ siantsir a wɔmema hɔn kɔɔpow a nsã wɔ mu no do kɔ sor no ase. Ne nyina ekyir no, dɛm asɛm yi a nkorɔfo nnsusu ho yie no nnkyerɛ dɛ ɔwɔ dɛ nokwar Christianfo sũasua dza wɔyɛ no.

Jehovah Adasefo nyim dɛ ndzɛmba bi wɔ hɔ a nyimpa piinara yɛ a onnyi dɛ wɔdze hɔnho hyɛ mu bi. Dɛ nhwɛdo no, nyimpa pii dzi ɔman ahyɛnsewdze nyi anaadɛ wokyia frankaa, naaso wommbu iyi dɛ ɔyɛ ɔsom mu adzeyɛ. Nokwar Christianfo nnsiw nyimpa a wɔyɛ dɛm no kwan. Naaso, hɔnankasa mmfa hɔnho nhyɛ mu. Adasefo nyim ber a adzeyɛ a ɔtse dɛm botum akɔ do, ntsi wɔnnkɔ hɔ koraa mpo na aahaw afofor. Mbrɛ ɔtse biara no, woesi hɔn bo dɛ wɔnnkɛyɛ biribi a ɔkyerɛ dɛ wɔdze ridzi ɔman no nyi a ɔnye Bible no nnhyia. (Exodus 20:​4, 5; 1 John 5:​21) Ndɛ, bi a nyimpa mmbu kɔɔpow a nsã wɔ mu a wɔma do dze serɛ nhyira ma obi no dɛ ɔnye nyamesom wɔ biribi yɛ. Naaso, Christianfo wɔ ngyinado pa a ntsi wɔmmfa hɔnho nnhyɛ adzeyɛ a ɔtse dɛm mu. Dɛm adzeyɛ yi fi nyamesom mu, naaso ndɛ nkorɔfo bu no dɛ ɔyɛ dza woribisa “ɔsor” dze ahwehwɛ nhyira, tse dɛ dza wɔrohwehwɛ mboa efi tum bi a ɔbor nyimpa dze do.​—Exodus 23:2.