Ir al contenido

Anasü tamüin tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat

Anasü tamüin tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat

Anasü tamüin tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat

Nüküjain wamüin wanee tottoot süchiki tü alatakat nümüin

Outapa wanee wayuu sutuma kanset, yootushi taya namaa waneinnua tottoot süchiki tü outakalü atuma chia wayuukai, atüjaana aaʼu tia sutuma saainjünüin nümüin autopsia. «Outushi nia sutuma tü kanüliakat hemólisis, tia shia sumojujaain tü kanüliakat glóbulos rojos sutuma miyoʼuleein tü isha eʼitaanakat nünain, tamaka namüin. Outushi chi wayuukai sutuma sajaʼttüin tü glóbulos rojos saʼakakat nüsha (hemólisis) otta amojujaasü tü nüchüʼükat sutuma sülanaʼaleein tü isha eʼitaanakat nünain», tamaka namüin.

Jashichishi maʼin wanee tottoot sutuma tü tamakat. Nütamaaka sünain maa: «¿Maaʼawashiche waya sünain tü isha weʼitaakat nünain?». «Nnojotsü shiain taküjeein achiki tia», tamaka nümüin. Teeʼiyataka namüin shiyaakua nüchüʼü chia wayuu outushikai jee tamaka: «Weʼrüin yalaala tü glóbulos rojos eejatkat suluʼu tü nüchüʼükat, shiakalaka sumojujaain atuma tü nüchüʼükat». a Eeʼiranajaaya müsü noʼupünaa na waneinnua jee mmotka maʼin taya. Mayaainjeʼe jekechin taya tottoolin otta kakaliaichin nia, nnojoishi taya eimmolojooin süka taküjain tü shiimainkat.

Alatüsü tia nnojoliwaʼaya taküjalin pütchi nüchiki Jehová. Joʼuushi taya Sendai suluʼu wanee pueulo palaajeeruʼukat chaa Japón soʼu 1943. Tottootshi taya süka tottooluin chi tashikai. Soʼu 1970 kasaatshi taya sümaa wanee majayüt kanüliakat Masuko wanaa sümaa tekirajaain süpüla tottoolinjachin taya.

Tekirajaka süpüla patólogoin taya

Sümaʼainruʼu tekirajaain, aʼyataasü tü taʼwayuusekat. Kamalainsü maʼin tamüin tekirajaain sünain medicina süka teʼrüin anain maʼin sukumajia wayuu, nnojotpejeʼe jülüjain taaʼin eein chi kakumajalakai waya. «Aneerü taaʼin sutuma tekirajaale maʼin süchiirua medicina», müshi taya. Tekirajaaka sünain Patología. Tia shia süpüla sütüjaanüin aaʼu jamüin ayuuika wanee wayuu jee tü alatakat nümüin sünainjee tia.

Wainmajüsü taaʼin süchiki analejeʼe shiʼitaanüle isha nünain wanee wayuu sutuma tanaʼlüin waneinnua wayuu outakana sutuma kanset. Mashasai wanee wayuu eekai kakaliaichin kanserüin jee sutuma saainjünüin quimioterapia nümüin, müsüjeseʼe shiʼitaanajatüin isha nünain. Jülüjapejeʼe taaʼin suʼwalakalaain tü kansetkat sutuma. Jookalaka wanee wayuu süpüla ayuulin otta akooʼomüinraasü maʼin tü kansetkat, nnojotkalaka süpüla katüin noʼu wanee wayuu sutuma tia. b

Tü taküjatüjütkalia achiki soʼujatü juyakat 1975, chi tottoot taküjakai achiki paala, hematólogo nia. Müshijeseʼe jashichin nia tamüin süka taküjain süchiki outuin chia wayuukai sutuma shiʼitaanüin isha nünain. Ayatapejeʼe taya yootuin, seemialaaka naaʼin mapa.

Nnojoleerü eein ayuulii jee outaa

Süntakalaka wanee aküjat pütchi laülaairü sümaʼanamüin tü taʼwayuusekat. Sümaʼainruʼu yootuin shia suchuntakalaka tü pütchikat Jehová, «¿Kasa wayu tia?», sümaka Masuko sümüin. «Tia, shia nünülia chi Maleiwa shiimainshikai», sümaka tü wayuukot sümüin. Saashajeʼeratüjülia tü taʼwayuusekat tü Bibliakat jintüliiwaʼaya shia nnojotpejeʼe eejatüin nünülia chi Maleiwakai suluʼu tia Bibliakat, «SEÑOTKAI» müsü neʼe. Eiwaʼalajatü sütüjawaa aaʼu kanüliain Maleiwa.

Shikirajaka Masuko sünain tü Bibliakat sümaa tia wayuukot. Taleʼejapa suluʼujee tü pitaatkat maʼaka saaʼin la 1 wattaʼa maalü sümakalaka tamüin tü taʼwayuusekat sümaa talatüin maʼin saaʼin: «Süküjain tü Bibliakat nnojoleerü eein ayuulii jee müsia outaa». «Kasataalejeseʼe müin tia» tamakalaka sümüin. «Alüʼütsü maʼin tü mma jeketükat, anasü jülüjale paaʼin tia», sümaka tamüin. Taashichijaaka sümüin sünainjee tia. Müsü «Anashi puuʼulaale suulia tottoolu» sümakai aaʼin tamüin. Mojujiraashi waya suluʼujee tia.

Nnojotpejeʼe yüülain saaʼin oʼuraajawaisü shia nümüin Maleiwa, süchajaain pütchi suluʼu tü Bibliakat süpüla shiiʼiyatüin shia tamüin. Maʼaka saaʼin tü sümakat Eclesiastés 2:22, 23: «¿Kasache niʼraka wanee wayuu sünainjee niʼyataain maʼin jee suchuntaain maʼin naaʼin aʼyatawaa? Müliasü maʼin naaʼin sutuma tü niʼyataainkat jee mojusü naaʼin sutuma, eetaayaai neemeraain saʼwai sutuma. Nnojotsü kasain saamüin tia nümüin». Shia taaʼinrapuʼukat tia, shia taaʼinmaakat neʼe tottoolinjachin taya nnojotpejeʼe talatayaain taaʼin sutuma tia.

Juulioʼu soʼu 1975 oʼunusü tü taʼwayuusekat sünain outkajawaa namaa na Aküjaliikana pütchi, domingoʼulajatü tia. Toʼunaka süchiirua. Talatüsü maʼin shia shiʼrapa taya, nasaküin taya na wawalayuukana. Soʼujeʼereeya tia oʼunawaishi taya domingoʼuluwai. Wanee kashi süchikijee tia, tekirajaaka sünain tü Bibliakat nümaa wanee wawala. Woutiisasü tü taʼwayuusekat apünüin kashi süchikijee suʼttuin sünain ekirajawaa sünain tü Bibliakat namaa na Aküjaliikana pütchi.

Anasü tamüin tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat

Tayaawataka saaʼu jamüin nayoutajatka isha na anoujashiikana saashin tü Bibliakat (Aluwataaushikana 15:28, 29; Génesis 9:4). Taapa amaat tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat süka wainmatüjülüin taaʼin süchiki nnojoluin anain niʼiteʼerüle isha nünain wanee wayuu. c «Eerejeʼe chi Kakumajalakai waya jee shiale nüküjain tia süchiki tü ishakat, anasüjaʼamata shia», tamaka.

Wane kasa tayaawataka aaʼu shia ayuulin jee outuin waya sutuma kaainjalain Adán (Roma 5:12). Soʼu kaʼikat tia ekirajaashi taya sünain wanee ayuulii kanüliaka arteriosclerosis. Laülaapa wanee wayuu achechejaasü sümaa sümoulijaain nüsüla, ayuuikalaka tü naaʼinkat, tü nikiikat otta nüchüʼü. Pansaasü tamüin eein tia ayuuliikat sutuma waleʼeruʼuin süchiki kaainjalaa. Süchikijee tatüjaain saaʼu tia nnojoluitpa kamalain tamüin ekirajawaa süchiki waneirua ayuulii, jama niain neʼe Jehová ajaʼlajeereechin tü ayuuliikat jee tü outaakat.

Maatsoʼu soʼu 1976, akaratshi neʼe kashi süchikijee toʼttuin sünain ekirajawaa sünain tü Bibliakat, ooʼulaashi taya suulia ekirajawaa süchiirua waneirua ayuulii. Müsü kapüleekai saaʼin tamüin tousütajachin aʼyatawaa, tousütapejeʼe wanee aʼyatawaa suluʼu wanee pitaat. Woutiisashi taya maayoʼu soʼu 1976. Tayaawataka saaʼu shiain anain maʼin pürekutsoorüle taya. Pürekutsootshi taya juulioʼu soʼu 1977.

Asoutushi taya saaʼu tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat

Nowienpüroʼu soʼu 1979, alataashii waya suluʼu wanee outkajaalee chaa Chiba eere choʼujaain Aküjalii pütchi. Taʼyataaka suluʼu wanee pitaat, nnojoipejeʼe waneepiain taya sünain aʼyatawaa. Soʼu tü palajatkat takua sünain tia aʼayatawaakat, noutkajaain taya waneinnua tottoonnuu jee namaka tamüin: «Aküjai pia pütchi nüchiki Jehová, ¿kaseetka paaʼinrüin choʼujaale shiʼitaanüin isha nünain wanee wayuu?».

Taküjaka namüin sümaa kojutuin naya tamüin taaʼinreerüin tü nümakat Maleiwa süchiki tü ishakat jee taküjainña namüin eein süpüla saaʼinnüin waneirua kasa nnojotka choʼujaain akajee shiʼitaanüin isha nünain wanee wayuu. «Tachajaajeerü sukuwaʼipa süpüla takaalinjain na wayuu antakana tamaʼanamüin sünain anaʼliraa», tamaka namüin. Sülatapa wanee oora nusoutaka chi laülaashikai naʼakajee na tottoot awalawaikana wayuu. Nümaka tamüin: «Tayaawata aaʼu tü pümakat. Wayeenapejeʼe akaalinjain wanee wayuu eekai amülain maʼin amüin isha». Saashin wayuu, icheshi maʼin chia wayuukai süchiirua tü nümakat, aleewapejeʼe taya nümaa jee kojutusü nümüin tü tanoujakalü anain.

Shiyoutuin wanee wawala shiʼitaanajatüin isha sünain

Sümaʼainruʼu chajanain waya chaa Chiba, akumajünüsü wanee Weteet jeketü chaa Japón suluʼu tü mmakat Ebina. Oʼunawaishi taya sümaa tü taʼwayuusekat uwatua süpüla semaanakat sünain anaʼlaa na wawalayuu akaalinjaka sünain akumajaa tia miichikat. Maʼaka jeʼra kashi süchikijee tia, wounejaanaka Weteetmüin. Wakolojooko maatsoʼu soʼu 1981 suluʼumüin wanee miichi wepiayaaka motsomüin. Alatüshii suulia 500 na wawalayuu eejanakana suluʼu tia miichikat. Oʼulejawaishi taya waaño wattaʼa maalü jee tanaʼla tamüshii na wawalayuukana aliika.

Noʼutku na wawalayuu tanaʼlakana shia Ilma Iszlaub misioneera tia wawalakat, chejeʼewat shia Australia antüsü shia Japónmüin soʼu 1949. Eejatü sünain tü ayuulii kanüliakat leucemia, naküjain na tottootkana sümüin kateerüin soʼu maʼaka jeʼra kashi neʼe. Shiyoutuin Ilma shiʼitaanajatüin isha sünain süpüla katüinjatüin soʼu, suchuntaka oʼunaa Weteetmüin. Nnojotsü eejatüin soʼu tia wunuʼu akatsüinraka süsha wayuu maʼaka saaʼin tü kanüliakat eritropoyetina. Eesü matsüinre maʼin süsha tü wawalakat, eesü maʼaka apünüin jee pienchire neʼe gramos shia. Anale wanee wayuu eesü maʼaka saaʼin 12 jee 15 sütsüin süsha. Taaʼinmajüin maʼin tia wawalakat, kojutusü maʼin sümüin tü nümakat Maleiwa outaleepa shia. Anaajaasü tü wawalakat eneeroʼu soʼu 1988, akaratshi juya süchikijee «Outeerü pia» sümünüin amüin paala.

Wainma na weteeliita awaʼnnaka chaa Japón, awaʼnnapejeʼe naya sümaa nnojoluin shiʼitaanüin isha nanain, anasü maʼin tia aaʼinnakat napüleerua. Eeshii tounejaanawaire sünain anajaa sukua nuwaʼnnajachipa wanee wayuu otta eeshi tayale awaʼlüin. Talatüsü taaʼin sutuma eein na tottoot kojutukana amüin tü wanoujakalü anain süchiki tü ishakat. Sutuma taʼyataajiraain namaa yootowaishi taya namaa süchiki tü tanoujakalü anain. Woutiisashi jekenainka wanee napüshi naya tottootkana.

Anasü maʼin tü ountünakat natuma na tottootkana suluʼujee nawaʼlüin na Aküjaliikana pütchi sümaa nnojoluin shiʼitaanüin isha nanain. Atüjaanüitpa aaʼu naawalaamaatüin wanee wayuu jee nnojoluin mayein nia süchikijee nuwaʼnnüin nnojorüle shiʼitaanüin isha nünain.

Ayatüshia taya atüjain nünainjee Maleiwa chi anakai atuma wayuu

Taashajeʼerawalin tü nountakat na tottootkana maaʼutpünaa yaa, ayatapejeʼeya taya ekirajaain nüchiki Jehová chi anakai atuma wayuu. Nnojoishi neʼe eʼirakaain Jehová nümüin wanee wayuu, nütüjaa aaʼu tü suluʼukat naaʼin (1 Samuel 16:7). Akaʼaya neʼe sukuwaʼipa tatuma nnojoishi tanaʼlüin neʼe wanee wayuu jülüjasiaʼaya taaʼin jamüin naaʼin sutumajee tü ayuulii nünainkat süpüla takaalinjain maʼin nia.

Ayatüshia taya aʼyataain suluʼu Weteet, talatüsü maʼin taaʼin sutuma takaalinjain wayuu süpüla shiʼraajüinjachin Jehová jee nayaawatüin saaʼu tü nümakat süchiki tü ishakat. Tachuntawalin nümüin Jehová chi anakai atuma wayuu süpüla najaʼttirajatüin tü ayuuliikat jee tü outaakat (Nia kaküjalaka Yasushi Aizawa).

[Nootas]

a Anuu tü sümakat tü tottootkat Denise M. Harmening suluʼu tü karaloʼutakat Métodos modernos de almacenamiento y transfusión de sangre: «Amojujaʼawaisü tü kanüliakat glóbulos rojos shiʼitaanüle isha sünain wanee wayuu, ipuworule shia jee shiʼitaanüle süchüʼü jee saaʼin wayuu naatajatü sünain». Jaʼitasü aainjünüin exámen sümüin wanee wayuu, nnojotsü atüjaanüin saaʼu mojeerüle sümüin shiʼitaanüin isha sünain. Saashin tü karaloʼutakat Apuntes de Dailey sobre la sangre: «Eesü süpüla sumojujaain tü glóbulos rojos saʼakakat süsha wanee wayuu shiʼitaanüle isha naata sünain, jaʼitairü yootchon shia. Amojujaasü tia ishakat süka isain süchiki tü süchüʼükat sükatalajatüin tü shiʼyarülakat isha».

b Anuu tü süküjakat tü karaloʼutakat Journal of Clinical Oncology, soʼujatkat akoosütoʼu 1988: «Kanserüle wanee wayuu mayeinreeshia maʼin nia shiʼitaanüle isha nünain soʼunnaa nuwaʼnnüin».

c Pütüjeere sooʼomüin süchiki tü sümakat tü Bibliakat süchiki tü ishakat, paashajeʼera tü poyeetokot ¿Cómo puede salvarle la vida la sangre?, nakumala shia na aküjaliikana pütchi nüchiki Jehová.

[Ayaakuaa]

«Taküjainña namüin eein süpüla saaʼinnüin waneirua kasa nnojotka choʼujaain akajee shiʼitaanüin isha nünain wanee wayuu. ‹Tachajaajeerü sukuwaʼipa süpüla takaalinjain na wayuu antakana tamaʼanamüin sünain anaʼliraa›»

[Ayaakuaa]

Anasü maʼin tü ountünakat natuma na tottootkana. Atüjaanüitpa aaʼu naawalaamaatüin wanee wayuu nnojorüle shiʼitaanüin isha nünain

[Ayaakuaa]

Iipünaa: Ekirajüshi taya sünain wanee outkajawaa

Shikialuʼujee: Tayaakua maaʼutpünaa sümaa Masuko