¿Wawalaajüinjatche tü nneerü nachekajakat wamüin na sülaülashiikana mma?

EESHII wayuu nnojoliikana awalaajeein tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma. Wainma na aküjakana amüloulin tü nneetkat sutuma nnojoluin anain sukuwaʼipa natuma na sülaülakana mma, naʼluwajüin shia otta eeshii na nnojoliikana awalaajüin tia süka saainjünüin kasa mojusü süka. Shia tü jülüjakat naaʼin na wayuu kepiakana Oriente Medio, müshii naya: «Nnojoleerü wawalaajüin tü katkoʼusü ayaʼlajünakat süpüla suʼutunüin aaʼin wachonnii».

Nnojotsü eiwaʼalin jülüjain naaʼin na wayuukana tia. Mohandas Gandhi wanee shikiipüʼü wayuu chaa India, nüküjain jamüin nnojotka nuwalaajüin tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma, mapuʼushi nia: «Kaainjalashii napüshuaʼa na wayuu akaalinjakana wanee mma eere eein surulaat. Napüshuaʼa na wayuukana, wanaasü naaʼin namaa na sülaülakana mma sutuma nawalaajüin tü nneerü nachekajakat süpüla wanee kasa choʼujaaka sümüin noumain».

Chi filósofokai Henry David Thoreau eejachikai soʼu siglo XIX, nüküjain süchiki tü anakat sümüin wayuu süpüla nnojoluin suwalaajüin tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma süpülajatka atkawaa. Anuu tü nüsakirakalü anain: «¿Nuuʼulaainjatche wanee wayuu niain aneeküin wanee laülaashi tü naaʼinrüinjatkat suulialeʼeya naaʼinrüin tü anakat saaʼin nümüin? Mülejeʼe shia, ¿jamakaʼa süküjünaka eein süpüla nüneeküin wanee wayuu tü anakat jee tü mojukat saaʼin nümüin?».

Natüjaainjatü aaʼu na anoujashiikana tia pütchikat süka shikirajüin tü Bibliakat wuleinjatüin waaʼin sünain tü kasa waneekakat (2 Timoteo 1:3). Süküjainña tü Bibliakat nachekajüinjanain na sülaülashiikana mma tü nneerü nachuntakat: «Nia Maleiwa aapaka laülawaa namüin na sülaülakana mma, müsüjeseʼe jüüjüüinjatüin wayuu namüin. Niʼinaajala naya Maleiwa süpüla aluwatawaa. Jülüjeekalaka jaaʼin tia süpüla jüüjüüinjanain jia namüin. Nnojoliipejeʼe jüüjüüinjanain neʼe jia namüin suulia naashichijaain jooʼomüin, jüüjüüinjana jia süpüla ayatüinña anain jaaʼin. Müshiijeseʼe juwalaajüinjanain tü nneerü aapünajatkat namüin na sülaülakana mma, süka jamüin, aʼyataashii naya nümüin Maleiwa waneepia. Anasü jaapüle sümüin wayuu tü aapünajatkat sümüin. Chi wayuu aapünajachikai amüin tü nneerü awalaajünüinjatkat namüin na sülaülakana mma, anasü saapünüle nümüin» (Roma 13:1, 5-7).

Sutumajee tia, na anoujashii eejanakana soʼu nükalioʼu Jesús eʼraajünüshii naya saaʼujee nawalaajüin tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma mayaainjeʼe süpülajatüin shia surulaannuu. Shiaʼaya naaʼinrajatka tia na Aküjaliikana pütchi eekana maaʼulu. a ¿Jamüsü nawalaajüinjatkaʼa tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma sümaa sükataajünüinjatüin sünain wanee kasa nnojotka anain nümüin wanee anoujashi? ¿Nnojoluinjatche nuwalaajüin wanee anoujashi tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma sutuma nnojoluin pansaain tia sümaa tü anakat nümüin?

Tü nneerü nachekajakat na sülaülakana mma jee tü anakat wamüin

Aküjünüsü namüin na anoujashii eejanakana nükalioʼu Jesús, nawalaajüinjatüin tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma süpüla surulannuu. Mayaainjeʼe müin shia, nawalaajüinjatü tia nneetkat süpüla wuleinjatüin naaʼin. Naatapejeʼe tü jülüjakat naaʼin Gandhi otta Thoreau, shia jülüjaka naaʼin wuleerüin naaʼin nnojorüle nawalaajüin tü nneetkat nachekajakat na sülaülashiikana mma süpüla surulaannuu.

Naya anoujashiikana oonooshii sümaa tü aküjünakat suluʼu Roma kapiitulo 13, nnojotsü naainjeein neʼe tia suulia naashichijaain nooʼomüin, naaʼinrüin tia süpüla anainjatüin naaʼin (Roma 13:5). Wulere naaʼin wanee anoujashi, acheküsü nuwalaajüin tü nneerü nachuntakat na sülaülakana mma, mayaainjeʼe sükataajünüinjatüin sünain wanee kasa nnojotka anain nümüin. Süpüla wayaawatüin saaʼu tia, choʼujaasü watüjaain saaʼu jamaluʼuluin wulein waaʼin, tü waaʼinkat shia tü aküjakat wamüin anale jee mojule wanee kasa.

Na wayuukana nayaawatüin saaʼu tü kasa anakat jee tü kasa mojukat maʼaka nüküjain shia Thoreau. Nnojotpejeʼe nanoujain sünain tia. Süpüla talatüinjachin Maleiwa watuma wuleinjatüin waaʼin wanaapünaa sümaa tü nuluwataakalü anain. Eesüjaʼa wanoutuinjatüle wanee kasa jülüjaka waaʼin süpüla pansaainjatüin shia sümaa tü jülüjakat naaʼin Maleiwa süka kekiin nia woulia (Salmo 19:7). Anasü wanaawale tü jülüjakat waaʼin sümaa tü jülüjakat naaʼin Maleiwa nachiki na sülaülashiikana mma. ¿Kasa nümaka Maleiwa nachiki?

Anuu tü nümakat Pablo nachiki na sülaülakana mma: «Aʼyataashii naya nümüin Maleiwa waneepia» (Roma 13:6). ¿Kasa süküjeeka achiki tia? Shia anain kasa natuma otta aainjashii kasa napüleerua na wayuukana. Jaʼitainna eein na nnojoliikana lotuin sukuwaʼipa wanee kasa natuma, eʼitaashii naya bombero, koleejia, pulusiia otta neʼitaain empresa waluwataka akajee wanee kasa wattapünaa. Nuuʼulaain Maleiwa naluwataain naya wayuukana mayaainjeʼe nütüjaain saaʼu nnojoleerüin wainmain maʼin tü kasa nounteetkat. Nuluwataain waya süpüla wawalaajüinjatüin namüin na sülaülashiikana mma tü nneerü nachekajakat süka niʼitaain naya süpüla naluwataainjanain.

Nnojoleena nuuʼulaain naya Maleiwa naluwataain waneepia. Nüikaleʼerapa Maleiwa sukuwaʼipa wanee aluwatawaa, najaʼttireerü süpüshuaʼa sukuwaʼipa aluwatawaa sutuma wayuu otta nunouteʼereerü süpüshuaʼa tü kasa mojukat sutuma (Daniel 2:44; Mateo 6:10). Sümaʼainruʼu süntüin tia kaʼikat, nnojotsü nüküjain Maleiwa namüin na anoujashiikana moonooinjanain naya namüin na sülaülashiikana mma jee nnojoluinjanain nawalaajüin tü nneerü nachuntakat jee shiale waneirua kasa nachuntakat.

¿Kasa paainjainjatka wanaawale tü jülüjakat paaʼin sümaa tü jülüjakat naaʼin Gandhi süchiki kaainjalain wanee wayuu saaʼujee nuwalaajüin tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma süpüla atkawaa? Jamüsüjaʼa wanee mma eekai anachoin maʼin anasü maʼin eʼraa iipünaajee, ¿aashin müin? Müsia neʼe tü nümakat Maleiwa süchiki wanee kasa, anaʼleesia suulia tü jülüjakat waaʼin. Sotule waaʼin tia, wanouteʼereerü tü jülüjakat waaʼin wanaapünaa sümaa tü anakat nümüin. Anuu tü nümakat Maleiwa nükajee Isaías chi nünüikimaajachikai: «Maʼaka wattain tü sirumatuʼukat suulia tü mmakat, müsia neʼe tü jülüjakat taaʼin, wattasü suulia tü jülüjakat jaaʼin jiakana. Otta tü takuwaʼipakat naata suulia tü jukuwaʼipakat» (Isaías 55:8, 9).

¿Oonooinjanache waya sümüin süpüshuaʼa tü naluwataakalü anain?

Mayaainjeʼe süküjain tü Bibliakat nawalaajüinjanain na wayuukana tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma, nnojotsü maluʼuluin tia naaʼinrüinjatüin süpüshuaʼaleeya tü nachuntakat. Nüküjain Jesús niʼitaain Maleiwa na sülaülakana mma süpüla naluwataain, nnojotpejeʼe süpüla nachuntuin namüin na wayuukana süpüshuaʼa tü keeʼireekat naaʼin. Anuu tü nümakat Jesús nüsakinnapa natuma na judíokana analejeʼe saaʼin nümüin chi Nüshikai nawalaajüin tü nneerü nuchuntakat chi aluwataaikai saaʼu Roma: «Jaapa jümata nümüin ‹César› tü kasa nümüinjatkat, jaapüinjatpejeʼe nümüin Maleiwa tü kasa nümüinjatkalia» (Marcos 12:13-17).

«César» naya na sülaülashiikana mma, aainjashii naya nneerü otta naküjain jeʼrainjatü maʼin sülia. Müsüjeseʼe anain nümüin Maleiwa nachuntuin na sülaülashiikana mma namüin na wayuukana nawalaajüinjatüin tü nneerü nachuntakat namüin. Nüküjapejeʼe Jesús nnojoluin süpüla nachuntuin na sülaülashiikana mma namüin na wayuukana saapünüinjatüin namüin tü nümüinjatkat Maleiwa, maʼaka saaʼin tü sünainpünaakat wakuwaʼipa nümaa jee waʼwaajüin nia. Anuu tü naainjainjatkat na anoujashiikana nachuntule na sülaülashiikana mma wanee kasa nnojotka pansaain sümaa tü nümakat Jehová: «Süka niain Maleiwa aluwataain waaʼu, niainjachi woonoʼoleeinjachika amaa anüiki suulialeʼeya sünüiki wayuu» (Aluwataaushikana 5:29).

Eesüjaʼa shapaale naaʼin na anoujashiikana saaʼujee jamüin maʼin sukuwaʼipa atumawaa tü nneerü nachekajakat na sülaülashiikana mma. Jaʼitairü jamüin maʼin sukuwaʼipa atumawaa tia nneetkat natuma na sülaülashiikana mma, ayatüinjatü nawalaajüin na anoujashiikana tü achekajünakat namüin. Nanouja anainrü tü naaʼinrajatkat Maleiwa napüleerua na wayuukana mapeena jee tü kasa nunouteʼerüinjatkat nükajee Jesús, chi aluwataainjachikai nutuma. Müshi Jesús: «Aneekünüshi taya süpüla aluwatawaa, nnojoipejeʼe taya shiʼinaajalain wayuu süpüla taluwataainjachin» (Juan 18:36).

Tü kasa anasü weʼreetkat woonoole sümaa tü sümakat tü Bibliakat

Aneerü pukuwaʼipa poonoole sümaa tü sümakat tü Bibliakat süchiki suwalaajünüinjatüin tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma. Nnojoleerü müliain paaʼin natuma maʼaka müliain naaʼin na emeejakana naya jee mmoluwaain paaʼin saaʼujee sütüjaanüin aaʼu tü paainjalakat (Roma 13:3-5). Tü anaʼleekat maʼin shia wuleerüin paaʼin nuʼupala Maleiwa otta kojuteechi nia atumawaa paainjale tü namakat na sülaülashiikana mma. Eesüjaʼa masetaainre tü pünneetsekat noulia na nnojoliikana awalaajüin tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma jee na emeejakana naya, punoujapejeʼe naaʼinmajeechin pia Maleiwa maʼaka naaʼinmajüin na aʼyataakana nümüin. Anuu tü nümakat David süchiki tia: «Jintüitpuʼushi taya akatsaʼa jooluʼu laülaaichipa taya. Nnojoipuʼushi teʼrüin wanee wayuu lotokai akuwaʼipa müliain maʼin; nnojotpuʼusü teʼrüin nüchonnii sünain ojulijakuʼu maa eküülü» (Salmo 37:25).

Tü wanee kasa anasü piʼreetkat shia aneerüin paaʼin poonoole sümaa tü nümakat Maleiwa süchiki puwalaajüin tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma. Meerü paaʼin süka nütüjaain saaʼu Maleiwa nnojoluin piain kasirüin kasain aainjünüin maʼin süka tü nneerü puwalaajakat namüin na sülaülashiikana mma. Müsü aka saaʼin nukuwaʼipa wanee wayuu awalaajakai süsapia wanee miichi, nnojoishi niain kasirüin kasain naainjain chi wayuu kepiashikai tü miichikat süka tü nneerü nuwalaajakat. Süpülapünaa nikirajaain sünain tü Bibliakat wanee wayuu kanüliakai Stevio, kakalia nia aʼyataain süchiirua sunoutunuin wanee kasa sükajee política chaa uuchimüin saaʼu Europa. Anuu tü nüküjakat süchiki jamüin nuuʼulaka suulia niʼyataain süchiirua tia: «Tayaawata aaʼulu isain nüchiki wanee wayuu paaʼinwajiraain na wayuukana nutuma sümaa pawalaawain naya jee lotuin nakuwaʼipa. Nia neʼe Maleiwa ounteechika tia Nuluwataapa saaʼu tü mmakat».

Meerüjaʼa neʼe paaʼin paapüle nümüin Maleiwa tü kasa nümüinjatkalia. Piʼreerü tü kaʼi nuluwataainjachikai oʼu Maleiwa saaʼu Mmakat jee nunouteʼerapa süpüshuaʼa tü kasa mojusü naaʼinrakat na sülaülashiikana mma.

[Noota]

[Ayaakuaa]

Wanoutuinjatü tü jülüjakat waaʼin süpüla pansaainjatüin shia sümaa tü jülüjakat naaʼin Maleiwa, süka kekiin maʼin nia woulia.

[Ayaakuaa]

Woonoole sümaa tü nümakat Maleiwa süchiki wawalaajüin tü nneerü nachuntakat na sülaülashiikana mma, aneerü waaʼin nuʼupala otta wanoujeerü sünain naapeerüin wamüin tü kasa choʼujaakat wamüin.

[Ayaakuaa]

«Jaapa jümata nümüin ‹César› tü kasa nümüinjatkat, jaapüinjatpejeʼe nümüin Maleiwa tü kasa nümüinjatkalia»

[Saapajala]

Copyright British Museum