JESU KLISTI dọmọ: “Yì whégbè to hẹnnumẹ towe lẹ dè, bo dọ nuhe Jehovah ko wà na we lẹpo gọna lẹblanu he e dohia we na yé.” To ojlẹ enẹ mẹ, ewọ na ko tin to Gadara, ehe to hùwaji whèzẹtẹn Ohù Galili tọn, bo to hodọ na dawe de he jlo na lẹzun hodotọ etọn. Hogbe Jesu tọn lẹ dohia dọ ewọ mọnukunnujẹ jijọ paa gbẹtọvi lẹ tọn de mẹ, enẹ wẹ yindọ yé nọ tindo ojlo nado má nuhe fọnjlodotenamẹ bosọ yin nujọnu lẹ hẹ hẹnnumẹ yetọn lẹ.—Malku 5:19.

Mí nọ saba doayi jijọ enẹ go to egbehe, dile etlẹ yindọ e nọ yin ayidego to aṣa delẹ mẹ hugan devo lẹ. Enẹwutu, to whenue mẹde lẹzun sinsẹ̀n-basitọ Jehovah, Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn de, to paa mẹ e nọ jlo nado má nuyise yọyọ etọn lẹ hẹ hẹnnumẹ etọn lẹ. Ṣigba, nawẹ ewọ dona wàmọ gbọn? Nawẹ e sọgan jẹ ahun hẹnnumẹ he tin to sinsẹ̀n devo mẹ kavi he ma yise to nudepope mẹ lẹ tọn mẹ gbọn? Biblu na ayinamẹ he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe lẹ.

To owhe kanweko tintan whenu, Andle yin dopo to omẹ tintan he doayi e go dọ Jesu wẹ yin Mẹsia lọ lẹ mẹ. Mẹnu wẹ e má nukunnumọjẹnumẹ etọn hẹ to afọdopolọji? “Jẹnukọn whẹ́, [Andle] mọ nọvisunnu etọn titi, Simọni, bo dọna ẹn dọmọ: ‘Mí ko mọ Mẹsia lọ’ (he lẹdogbedevomẹ etọn zẹẹmẹdo, Klisti).” Andle plan Pita yì Jesu dè, bo gbọnmọ dali hùn dotẹnmẹ dote na ẹn nado lẹzun dopo to devi Jesu tọn lẹ mẹ.—Joh. 1:35-42.

To nudi owhe ṣidopo godo to whenue Pita tin to Jọppa, e yin oylọ-basina nado zingbejizọnlin pànta agewaji yì Sesalea nado dla mẹkanwekowhàngán Kọneliọsi pọ́n to owhé etọn gbè. Mẹnu lẹ wẹ Pita mọ bọ yé ko pli do owhé lọ gbè? “Na nugbo tọn, Kọneliọsi ko to nukundo [Pita po mẹhe to gbejizọnlinzin hẹ ẹ lẹ po] bo ko ylọ hẹnnumẹ po họntọn vivẹ́ etọn  lẹ po pli dopọ.” Gbọnmọ dali, Kọneliọsi hùn dotẹnmẹ dote na hẹnnumẹ etọn lẹ nado dotoaina Pita bo basi nudide sọgbe hẹ nuhe yé sè.—Owalọ 10:22-33.

Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn aliho he mẹ Andle po Kọneliọsi po yinuwa hẹ hẹnnumẹ yetọn lẹ te mẹ?

Andle po Kọneliọsi po ma yí nukunpẹvi do pọ́n whẹho lọ. Andle lọsu wẹ plan Pita yì Jesu dè, podọ Kọneliọsi basi tito na hẹnnumẹ etọn lẹ nido sè nuhe Pita na dọ. Ṣigba, Andle po Kọneliọsi po ma gbidikọna hẹnnumẹ yetọn lẹ kavi tẹnpọn nado yí ayiha wintinwintin zan nado hẹn yé lẹzun hodotọ Klisti tọn. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn enẹ mẹ? E na yọ́n nado nọ yinuwa to aliho dopolọ mẹ. Mí sọgan penugo nado nọ má nudọnamẹ delẹ hẹ hẹnnumẹ mítọn lẹ bo hùn dotẹnmẹ dote na yé nado plọn nugbo Biblu tọn lẹ bosọ yọ́n yisenọ hatọ mítọn lẹ. Etomọṣo, mí nọ na sisi jlọjẹ yetọn nado basi nudide bo ma nọ gbidikọna yé to aliho depope mẹ. Nado mọ lehe mí sọgan gọalọna hẹnnumẹ mítọn lẹ do, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo apajlẹ Jürgen po Petra po tọn ji, yèdọ asu po asi po de to Allemagne.

Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ plọn Biblu hẹ Petra bọ e wá yí baptẹm. Asu etọn Jürgen yin awhàngán de. To tintan whenu, homẹ Jürgen tọn ma hùn do nudide asi etọn tọn go. Ṣigba to godo mẹ, ewọ doayi e go dọ Kunnudetọ lẹ nọ plọnmẹ nugbo he tin to Biblu mẹ. Ewọ lọsu klan gbẹzan etọn do wiwe hlan Jehovah, podọ to egbehe eyin mẹho to agun etọn mẹ. Ayinamẹ tẹwẹ ewọ nọ na todin gando lehe mẹde sọgan jẹ ahun hẹnnumẹ he tin to sinsẹ̀n devo mẹ tọn mẹ do go?

Jürgen dọmọ: “Mí ma dona nọ tẹnpọn nado hẹn hẹnnumẹ mítọn lẹ gánnugánnu bo nọ yí gbigbọnu lẹ do gbidikọna yé. Mọwiwà na yidogọna ojlo matindo yetọn poun wẹ. Dile ojlẹ to yìyì, e sọgan yọ́n hugan nado nọ yí wuntuntun do má nudọnamẹ kleunkleun lẹ hẹ yé sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ. Onú dagbe wẹ e sọ yin nado gọalọna hẹnnumẹ mítọn lẹ na yé nido yọ́n mẹmẹsunnu he to ohá yetọn ji bo tindo onú delẹ to kọndopọ hẹ yé lẹ. Gbọnmọ dali, e na bọawu dogọ nado gọalọna hẹnnumẹ mítọn lẹ.”

Apọsteli Pita po hẹnnumẹ Kọneliọsi tọn lẹ po yawu kẹalọyi owẹ̀n Biblu tọn. Ṣigba, mẹdevo lẹ he plọn nugbo lọ to owhe kanweko tintan whenu, tindo nuhudo whenu susu tọn dogọ nado basi nudide.

To lizọnyizọn Jesu tọn whenu, hẹnnumẹ etọn susu wẹ do yise hia to ewọ mẹ. Di apajlẹ, e taidi dọ apọsteli Jakọbu po Johanu po yin nafẹ-vi Jesu tọn lẹ bọ onọ̀ yetọn Salome, yin nafẹ etọn. Ewọ sọgan ko yin dopo to ‘yọnnu susu devo lẹ mẹ, he nọ yí nutindo yetọn lẹ zan nado yilizọn na Jesu po apọsteli etọn lẹ po.’—Luku 8:1-3.

Ṣigba, hagbẹ whẹndo Jesu tọn devo lẹ ma do yise hia to ewọ mẹ to afọdopolọji gba. Di apajlẹ, to gbèdopo to nudi owhe dopo linlán to baptẹm Jesu tọn godo, gbẹtọgun de pli to owhé de gbè nado dotoaina ẹn. “Ṣigba, to whenue hẹnnumẹ etọn lẹ sè ehe, yé tọ́nyi nado wle e, na yé to didọ dọ: ‘E ko hùn tadu.’” To ojlẹ de godo, to whenue nọvisunnu daa Jesu tọn lẹ to hodọ gando tito gbejizọnlin tọn etọn lẹ go, e ma kẹnù demẹ na yé. Etẹwutu? “Na nugbo tọn, nọvisunnu etọn lẹ ma to yise dohia to ewọ mẹ.”—Malku 3:21; Joh. 7:5.

Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn aliho he mẹ Jesu yinuwa hẹ hẹnnumẹ etọn lẹ te mẹ? Ewọ ma gblehomẹ to whenue delẹ to yé mẹ dọ dọ e hùn tadu. Etlẹ yin to okú po fọnsọnku Jesu tọn po godo, e na tuli hẹnnumẹ etọn lẹ dogọ to whenue e sọawuhia nọvisunnu daa etọn Jakọbu. E taidi dọ e ma yin Jakọbu kẹdẹ wẹ awusọhia etọn enẹ gọalọna gba, ṣigba e sọ gọalọna  nọvisunnu daa Jesu tọn devo lẹ nado kudeji dọ Ewọ wẹ Mẹsia lọ. Enẹwutu, yé tin topọ hẹ apọsteli lẹ po mẹdevo lẹ po to abò aga tọn lọ mẹ to Jelusalẹm, podọ e họnwun dọ yelọsu mọ gbigbọ wiwe yí. Dile ojlẹ to yìyì, Jakọbu to pọmẹ hẹ Juda, yèdọ nọvisunnu daa Jesu tọn devo, sọ wá duvivi lẹblanulọkẹyi jiawu lẹ tọn.—Owalọ 1:12-14; 2:1-4; 1 Kọl. 15:7.

Dile e yin do to owhe kanweko tintan whenu, to egbehe hẹnnumẹ delẹ nọ tindo nuhudo whenu susu tọn whẹpo yé nido jẹ ali ogbẹ̀ tọn lọ ji. Di dohia, lẹnnupọndo Roswitha ji, mẹhe yin Katoliki akonka de to whenue asu etọn yí baptẹm to 1978 bo lẹzun dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ. To tintan whenu, Roswitha tẹdo nuyise etọn lẹ go bo diọnukunsọ asu etọn. Ṣigba to owhe susu godo, nukundiọsọmẹ etọn wá depò bọ e wá mọnukunnujẹemẹ dọ nugbo lọ wẹ Kunnudetọ lẹ nọ plọnmẹ. To 2003, ewọ lọsu yí baptẹm. Etẹwẹ gọalọna ẹn nado basi diọdo enẹ? Kakati asu etọn ni gblehomẹ to whenue e diọnukunsọ ẹ to tintan whenu, e na dotẹnmẹ Roswitha nado diọ pọndohlan etọn. Ayinamẹ tẹwẹ Roswitha nọ na? “Kunnudetọ de sọgan tindo kọdetọn dagbe eyin e nọ fahomẹ, nọ sinyẹnlin, bosọ nọ do homẹfa susu dogọ hia.”

Monika yí baptẹm to 1974, podọ visunnu etọn awe lẹ lẹzun Kunnudetọ to nudi owhe ao godo. Dile etlẹ yindọ asu etọn Hans ma diọnukunsọ yé na sinsẹ̀n yetọn wutu, 2006 wẹ e wá yí baptẹm te. Po numimọ he yé tindo po, ayinamẹ tẹwẹ whẹndo lọ nọ namẹ? “Yí nugbonọ-yinyin do tẹdo Jehovah go, bo ma nọ jogbe to whẹho yise tọn lẹ mẹ blo.” Na nugbo tọn, nujọnu wẹ yin dọ yé ni nọ dohia Hans whẹwhẹ dọ yé yiwanna ẹn. Podọ yé ma hẹn todido bu pọ́n gbede dọ ewọ na wá kẹalọyi nugbo lọ.

To gbèdopo, Jesu yí owẹ̀n nugbo lọ tọn jlẹ do osin he nọ namẹ ogbẹ̀ madopodo go. (Joh. 4:13, 14) Mí nọ jlo dọ hẹnnumẹ mítọn lẹ ni yin kọfana gbọn osin nugbo lọ tọn he fá bosọ wé lọ nùnù dali. E họnwun dọ mí ma na jlo nado pé osin nugbo lọ tọn susu na yé to ojlẹ kleun de gblamẹ, na enẹ nikaa hù ojlo yetọn sudo. Lehe mí nọ basi zẹẹmẹ nuyise mítọn lẹ tọn na yé do wẹ na dohia eyin vlavo yé na tindo numọtolanmẹ kọfanamẹ kavi kọgbidinamẹ tọn. Biblu dọ dọ “ayiha dodonọ tọn kàn ayiha nado gblọn,” podọ “ayiha nuyọnẹntọ tọn plọn onù etọn, e sọ hẹn oplọn sù to nùflo etọn ji.” Nawẹ mí sọgan yí ayinamẹ ehe do yizan mẹ gbọn?—Howh. 15:28; 16:23.

Asi de sọgan nọ jlo nado basi zẹẹmẹ nuyise etọn lẹ tọn na asu etọn. Eyin ewọ “kàn ayiha nado gblọn,” e na yí sọwhiwhe do ṣinyan hogbe lẹ bo ma na zọ̀n plaplaji nado dọho. E ma dona nọ yinuwa hẹ asu etọn po linlẹn lọ po dọ emi yin dodonọ kavi yọnnuin hugan ẹn gba. Eyin ewọ nọ lẹnnupọn ganji whẹpo do dọho, enẹ sọgan miọnhomẹnamẹ bo yidogọna jijọho. Whetẹnu wẹ asu etọn nọ voawu bo nọ yọ́n dọnsẹpọ? Hosọ tẹlẹ wẹ e nọ yiwanna nado hia kavi dọhodo e ji? Be lẹnunnuyọnẹn, tonudidọ kavi aihundida lanmẹyiya tọn mẹ wẹ e nọ tindo ojlo te ya? Nawẹ ewọ sọgan fọ́n tlintlindo dindin etọn dote gando Biblu go, podọ to ojlẹ dopolọ mẹ do sisi hia numọtolanmẹ po pọndohlan etọn lẹ po gbọn? Nulinlẹnpọn do onú enẹlẹ ji sọgan gọalọna ẹn nado dọho bosọ yinuwa po wuntuntun po.

Nado sọgan jẹ ahun hagbẹ whẹndo tọn he ma yin Kunnudetọ lẹ tọn mẹ, e ma ko pé nado nọ basi zẹẹmẹ na yé vudevude gando nuyise mítọn lẹ go. Walọ mítọn dona sọgbe hẹ nuhe mí nọ dọ lẹ.

Jürgen he go mí donù wayi basi zẹẹmẹ dọmọ: “Nọ yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ do yizan mẹ to gbẹzan egbesọegbesọ tọn mẹ. Enẹ wẹ yin aliho dagbe de nado hẹn hẹnnumẹ lẹ lẹnnupọn bo doayi walọ mítọn go, dile etlẹ yindọ yé sọgan nọma yigbe etọn.” Hans he yí baptẹm to nudi owhe 30 to whenue asi etọn yí baptẹm godo, kọngbedopọ hẹ enẹ bo dọmọ: “Walọ dagbe Klistiani de tọn yin nujọnu, na enẹ na zọ́n bọ hẹnnumẹ lẹ na mọ nuyiwadomẹji dagbe he nugbo lọ tindo do gbẹzan etọn ji.” Hẹnnumẹ mítọn lẹ dona nọ mọdọ nuyise mítọn lẹ zọ́n bọ mí gbọnvona mẹdevo lẹ to aliho dagbe mẹ, e ma yin to aliho ylankan kavi he hiọawu mẹ.

Apọsteli Pita na ayinamẹ họakuẹ yọnnu he asu yetọn ma kẹalọyi nuyise yetọn lẹ dọmọ: “Mì asi lẹ ni nọ yin mẹmẹglọ hlan asu mìtọn titi lẹ, gbọnmọ dali, eyin mẹde ma setonuna ohó lọ, yé sọgan yin dindọn gbọn walọyizan asi yetọn lẹ tọn dali matin ohó depope didọ, na yé yí nukun do mọ walọ wiwe mìtọn to pọmẹ po sisi sisosiso po wutu. Podọ mì dike aṣọ́dido mìtọn yin aṣọ́ gbonu tọn blo, yèdọ oda biblá po aṣọ́donu sika tọn lẹ zize dogo po tọn kavi awugbó lẹ  dido tọn blo, ṣigba mì dike e ni yin omẹ whiwhla ahun mẹ tọn to nusisọ́ he ma nọ gble he yin gbigbọ abọẹninọ po walọmimiọn tọn po mẹ, ehe yin nuhọakuẹ taun to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”—1 Pita 3:1-4.

Pita wlan dọ walọ dagbe asi de tọn sọgan diọlinlẹnna asu etọn. Mẹmẹyọnnu de he nọ yin Christa hẹn anademẹ Owe-wiwe lẹ tọn enẹ do ayiha mẹ, bo to vivẹnudo nado jẹ ahun asu etọn tọn mẹ sọn whenue gbọn e ko yí baptẹm to 1972. Dile etlẹ yindọ Kunnudetọ lẹ plọn Biblu hẹ asu etọn to ojlẹ de mẹ wayi, e ma ko hẹn nugbo lọ zun ede tọn. E nọ yì opli Klistiani tọn lẹ to ojlẹ delẹ mẹ bosọ jẹakọ hẹ hagbẹ agun lọ tọn lẹ ganji. Ṣigba, yé nọ na sisi jlọjẹ nudide bibasi tọn etọn. Nawẹ Christa nọ tẹnpọn nado jẹ ahun etọn mẹ gbọn?

“N’magbe nado tẹdo aliho he ji Jehovah jlo dọ ma gbọn lọ go. To ojlẹ dopolọ mẹ, n’nọ dovivẹnu nado dọ̀n asu ṣie ‘matin ohó depope’ gbọn walọ dagbe ṣie dali. N’nọ wà nuhe go n’pé lẹpo nado hẹn homẹ etọn hùn, eyin nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn de ma yin afọtùn e ji. Podọ na nugbo tọn, n’nọ na sisi jlọjẹ he e tindo nado basi nudide bo nọ jo whẹho lọ do alọmẹ na Jehovah.”

Apajlẹ Christa tọn dohia dọ nujọnu wẹ e yin nado nọ diọada. E tẹdo gbigbọnu he nọ jlọmẹdote lẹ go, taidi opli lẹ yìyì to gbesisọ mẹ gọna mahẹ nujọnu tọn tintindo to lizọnyizọn Klistiani tọn mẹ. Etomọṣo, e yin lẹnpọn dagbenọ, bo yọnẹn dọ jlọjẹ asu etọn tọn wẹ e yin dọ ewọ ni yiwanna ẹn, nọ yí whenu zan hẹ ẹ, bosọ nọ na ẹn ayidonugo. Nuyọnẹnnu wẹ e yin na mẹdepope to mí mẹ nado nọ diọada bo yin lẹnpọn dagbenọ to nuyiwa mítọn lẹ mẹ hẹ hẹnnumẹ mayisenọ lẹ. Biblu dọ dọ, “Onú dopodopo wẹ ojlẹ de tin na.” E bẹ whenu he mí nọ yizan hẹ hagbẹ whẹndo tọn, titengbe alọwlemẹ he ma kẹalọyi nuyise mítọn lẹ hẹn. Whenu yiyizan dopọ nọ yidogọna hodọdopọ. Numimọ susu dohia dọ hodọdopọ dagbe nọ de numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ, vọdonamẹ, kavi awuwhàn tọn yetọn pò.—Yẹwh. 3:1.

Holger he otọ́ etọn yí baptẹm owhe 20 jẹnukọnna hagbẹ whẹndo lọ tọn devo lẹ dọmọ: “Nujọnu wẹ eyin nado nọ dohia hagbẹ whẹndo tọn lọ dọ mí yiwanna ẹn bosọ nọ hodẹ̀ do ota etọn mẹ.” Christa yidogọ dọ ‘to popolẹpo mẹ, emi ma na hẹn todido lọ bu pọ́n gbede dọ asu emitọn na wá de nado nọ adà Jehovah tọn mẹ bo kẹalọyi nugbo lọ.’ Mí dona nọ tindo pọndohlan dagbe po todido po to whelẹponu gando hagbẹ whẹndo tọn mítọn he ma kẹalọyi nuyise mítọn lẹ go.

Yanwle mítọn wẹ nado hẹn haṣinṣan dagbe go hẹ hẹnnumẹ mítọn lẹ, bo na yé dotẹnmẹ nado doayi nugbo lọ go bosọ dike owẹ̀n Biblu tọn ni yinuwado ahun yetọn ji. Podọ to nulẹpo mẹ, mí dona nọ yinuwa “to walọmimiọn po sisi sisosiso po mẹ.”—1 Pita 3:15.