Ang mga Pilantropo Bala ang Solusyon?

MASAMI naton mabatian ang mga balita tuhoy sa mga kalamidad, kaimulon, gutom, balatian, kag iban pa nga mga problema sa palibot. Walay sapayan sini, may maayo man kita nga mga balita nga mabatian​—madamo ang nangin mahinatagon. Kon kaisa ginabalita nga ang mga manggaranon nagahatag sing ginatos ka milyon ukon binilyon pa gani ka dolyar para sa mapuslanon nga mga kausa. Sa masami ginagamit sang bantog nga mga tawo ang ila pagkapopular agod ipatalupangod sa mga tawo ang serioso nga mga problema. Madamo man nga tawo nga kasarangan lamang ang pangabuhi nga nagaamot sa nanuhaytuhay nga mga kausa. Apang, ano gid bala kadaku nga bulig ang mahatag sang kuarta, kag tubtob san-o?

Ngaa Madamo ang Nagahatag Karon?

Sa pila ka pungsod labi nga nagadamo ang mga tawo nga nagahatag sing kuarta. “Sa pamuno sang ika-21 nga siglo, nagdamo ang [mabinuligon nga] organisasyon nga nagdaku ang pundo nga kuarta sa mas madamo nga pungsod kon ipaanggid sang una,” suno sa libro nga Global Civil Society 2004/5. Samtang nagadamo ang manggaranon nga mga tawo, mapaabot naton nga magapadayon man ang paghatag. Luwas nga madamo sila sing mahatag karon, kon mapatay na ang mga manggaranon, ginapapanubli nila ang ila manggad kag ang bahin sini nga nagakadto sa mga organisasyon nga nagabulig sa mga imol, ginapaabot nga mas magadaku pa gid. May rason gid ang pamantalaan sa Britanya nga The Economist sa pagsiling nga makita na naton ang panugod sang “dag-on sang pagkamahinatagon.”

Ang isa ka rason ngaa madamo ang nagahatag amo ang kapaslawan sang gobierno nga solbaron ang mabug-at nga mga problema sa bug-os nga kalibutan. Ang isa ka tiglawas  sang UN para sa HIV/​AIDS sa Aprika nagsambit nga ang ‘kakulang sing aksion sang gobierno’ amo ang isa ka rason kon ngaa nagadamo ang bantog nga mga tawo nga nagapasilabot sa mga isyu tuhoy sa ikaayong lawas sa bug-os nga kalibutan. Ang problema nagadalahig man sa kaimulon, ikaayong-lawas, palibot, edukasyon, ukon hustisya, ang mga manggaranon “indi makahulat sa mga gobierno kag sa internasyonal nga panikasog sa pagsolbar ukon pag-ayo sina nga mga problema,” siling ni Joel Fleishman sa iya libro nga The Foundation: A Great American Secret​—How Private Wealth Is Changing the World. Agod mapauswag ang kahimtangan sa karon, gintinguhaan sang pila ka manggaranon nga mga pilantropo nga gamiton ang mga pamaagi nga nakabulig sa ila nga nangin madinalag-on sa negosyo.

Ang Mahimo sang mga Pilantropo

Sang maaga nga bahin sang ika-20 nga siglo, nangin popular man anay ang paghatag. Ang dalagku kag bantog nga mga negosyante subong nanday Andrew Carnegie kag John D. Rockefeller, Sr., nagdesisyon nga gamiton ang ila manggad sa pagbulig sa mga nagakinahanglan. Natalupangdan nila nga bisan pa ining mabinuligon nga mga organisasyon nagapakaon sa mga ginagutom ukon nagatatap sa masakiton nga kabataan, wala sini masolbar ang gamot sining mga problema. Naghunahuna sila nga kinahanglan ang mas naplano nga paagi sa paghatag amo nga nagtukod sila sing mga organisasyon nga magasakdag sing pagbag-o sa katilingban kag magahatag sing pundo para sa pagpanalawsaw nga ang tuyo amo ang pagdula sang gamot sang mga problema. Sugod sadtong tion, linibo sinang mga organisasyon ang natukod sa bug-os nga kalibutan kag kapin sa 50 sini ang may manggad nga kapin sa isa ka bilyon ka dolyar.

Subong resulta, indi manigar nga maayo gid ang ila nahimo. Madamo nga mga eskwelahan, librarya, ospital, parke, kag mga museo ang nagapamatuod sa sina. Subong man, ang mga programa nga nagapadamo sang patubas nga pagkaon nakabulig sa pag-aman sing dugang pa nga pagkaon sa imol nga mga pungsod. Ang paghatag sing pundo para sa pagpanalawsaw sa medisina nakaamot sa pagpauswag sing pagpabulong kag, sa pila ka hitabo, nakatapna sa mga balatian, subong sang yellow fever.

Sa karon, nagapanghikot ang mga tawo nga malampuwasan ang mga problema sa bug-os nga kalibutan sing mas madasig kag mas madamo nga manggad ang ginagamit karon sangsa una. Gani, daw nangin masanag para sa madamo nga tawo ang kadalag-an. Ang anay presidente sang E.U. nagpahayag sa isa ka grupo sang mga pilantropo sang 2006: “Daku gid ang mabulig sang paghatag sang mga indibiduwal ukon pribado nga mga organisasyon sa pagpauswag sa pangabuhi sang katawhan sa kabilugan.”

Apang, madamo ang nagaduhaduha sa ila pagtamod. Si Laurie Garrett, isa ka eksperto sa bug-os kalibutan nga kapagros, nagsulat: “Mahimo maghunahuna ang isa nga paagi sa kuarta nga puede magamit, posible na sa indi madugay nga masolbar ang madamo nga problema tuhoy sa ikaayong lawas sa bug-os nga kalibutan. Apang, mahimo magsayop ina nga konklusion.” Ngaa? Ginsambit niya ang maggasto nga pagginobierno, kagarukan, kag wala paghiusa nga panikasog. Ang isa man ka rason amo nga ang mga nagahatag, luyag lamang maggasto sang ila pundo para sa pila lang ka balatian subong halimbawa sang AIDS.

Bangod wala nahiusa ang mga panikasog kag ang kuarta “ginagamit lamang para sa kilala nga mga balatian sa baylo nga sa kapagros sang pumuluyo sa kabilugan,” nabatyagan ni Garrett nga “may daku nga katalagman nga ang pagkamahinatagon sa karon mapaslawan sa ginapaabot sa sini kag magapalala pa sa kahimtangan.”

Kon Ngaa Indi Bastante ang Kuarta

Bisan ano pa ang tulumuron sang mga pilantropo, sa masami limitado lang ang kadalag-an nila. Ngaa? Isa ka rason, indi madula sang kuarta ukon sang maayong sekular nga edukasyon ang mga problema subong sang kakagod, dumot, pag-ihig-ihig, nasyonalismo, kag butig nga relihiosong mga pagpati. Bisan pa nagadugang ini sa mga problema sang tawo, indi ini ang gamot sang pag-antos. Subong sa ginapakita sang Biblia, may mas importante pa nga mga rason nga nadalahig.

Ang isa ka rason amo nga ang tawo indi himpit bangod natawo sa sala. (Roma 3:23; 5:12) Bangod indi himpit, nahuyog kita nga maghunahuna sing sayop kag maghimo sing sala. “Ang tinutuyo sang tagiposoon sang tawo malaut kutub sa iya pagkapamatan-on,” siling sang Genesis 8:21. Minilyon ang  nakahimo sing seksuwal nga imoralidad kag nakaabuso sa droga bangod ginpasugtan nila ining sayop nga huyog. Nagresulta ini sa paglapnag sang sarisari nga mga balatian, lakip ang AIDS.​—Roma 1:26, 27.

Ang ikaduha nga rason sang pag-antos amo nga indi kita makasarang maggahom sa aton kaugalingon sing madinalag-on. “Wala sa tawo . . . [ang] pagmando sang iya mga tikang,” siling sang Jeremias 10:23. Ang ‘kakulang sing aksion sang gobierno’ nga ginsambit kaina, amo ang isa ka rason kon ngaa ginaunahan sang madamo nga mabinuligon nga organisasyon ang gobierno. Ginapaathag sang Biblia nga dapat magpatuytoy ang mga tawo sa Manunuga subong Manuggahom, indi sa pareho nila nga tawo.​—Isaias 33:22.

Dugang pa, nagasaad ang Biblia nga ang Manunuga, si Jehova nga Dios, magasolbar sang tanan nga problema nga nagapaantos sa katawhan. Sa pagkamatuod, nahimo na niya ang importante nga mga tikang agod matuman ina.

Ang Pinakadaku nga Pilantropo

Wala na sing may mas daku nga gugma sa katawhan sangsa aton Manunuga. Nagasiling ang Juan 3:16: “Ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan amo nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod ang tagsatagsa nga nagatuo sa iya indi malaglag kundi makatigayon sang kabuhi nga walay katapusan.” Huo, sobra pa sa kuarta ang ginhatag ni Jehova agod hilwayon ang katawhan gikan sa pagkaulipon sa sala kag kamatayon. Ginhatag niya ang iya hamili nga Anak subong “gawad nga kabaylo sang madamo.” (Mateo 20:28) Nagsulat si apostol Pedro tuhoy kay Jesus: “Gindala niya mismo sa usok ang aton mga sala sa iya kaugalingon nga lawas, agod mangin wala na kita sa mga sala kag magkabuhi sa pagkamatarong. Kag ‘paagi sa iya mga pilas nag-ayo kamo.’”​—1 Pedro 2:24.

Naghimo si Jehova sang kahimusan nga masolbar ang problema sa paggahom. Agod masolbar ina, nagtukod sia sing isa ka Ginharian sa langit nga magagahom sa bug-os nga duta. Ina nga Ginharian magadula sang tanan nga kalautan kag magapaluntad sing paghidait kag paghiusa sa Planeta nga Duta.​—Salmo 37:10, 11; Daniel 2:44; 7:13, 14.

Paagi sa pagdula sa gamot sang pag-antos sang katawhan, mahimo sang Dios ang indi mahimo sang mga tawo, subong indibiduwal man ukon isa ka grupo. Gani, sa baylo nga mangin mga pilantropo, ang mga Saksi ni Jehova, subong manug-ilog kay Jesus, namat-od nga gamiton ang ila tion kag pagkabutang sa pagsugid sing “maayong balita sang ginharian” sang Dios.”​—Mateo 24:14; Lucas 4:43.

[Kahon/​Retrato sa pahina 21]

“Ginahigugma sang Dios ang Nagahatag sing Malipayon”

Ini nga pinamulong nga mabasa sa Biblia sa 2 Corinto 9:7, isa ka prinsipio nga nagagiya sa mga Saksi ni Jehova. Kon nagahatag sang ila tion, kusog, kag mga pagkabutang para sa kaayuhan sang iban, ginatinguhaan nila nga sundon ang laygay nga: ‘Maghigugma, indi paagi sa pulong ukon paagi sa dila, kundi paagi sa buhat kag kamatuoran.’​—1 Juan 3:18.

Sa tion sang pagkinahanglan, halimbawa kon matabo ang mga kalamidad, ginatamod sang mga Saksi nga isa ka pribilehiyo nga buligan ang mga naapektuhan. Halimbawa, sang nag-igo ang mga Bagyo Katrina, Rita, kag Wilma sa nabagatnan nga rehiyon sang Estados Unidos, linibo sang mga Saksi ang nagkadto sa naapektuhan nga duog kag nagboluntaryo sa pagbulig kag pagpangay-o. Sa panuytoy sang lokal nga mga komite sa pagbulig, ang mga boluntaryo nagkay-o kag nagpasag-uli sang halos tanan nga nahalitan nga kapin sa 5,600 ka puluy-an sang mga Saksi ni Jehova kag 90 ka mga Kingdom Hall.

Ang mga Saksi ni Jehova wala nagahatag sang ikapulo sang ila kinitaan ukon nagapangayokayo sing kuarta. Ang ila hilikuton ginasuportahan lamang paagi sa boluntaryo nga mga amot.​—Mateo 6:3, 4; 2 Corinto 8:12.

[Mga retrato sa pahina 19]

Indi madula sang kuarta ang gamot nga kabangdanan sang balatian kag pag-antos sang katawhan

[Credit Line]

© Chris de Bode/​Panos Pictures