À Baba nya Ehile o-Bwu ỊBayịbụụ Ụka Myị́ Ụka?
À Baba nya Ehile o-Bwu ỊBayịbụụ Ụka Myị́ Ụka?
Ụka ká ri onjwo, adang bala ịnang kaa dang ehile lụmẹ-lụmẹ. Jaabwọ ká wẹẹ ri ọngọgbahị, à wẹ ka jẹ́ nyori ị tịtọ nya ọháha nyang ịnyị. Ọlẹẹlẹẹ ká tị ri ọngọgbahị, à kaa kpa ẹla ịhyẹ ịlẹ kị mẹjẹ́ng họ ụkụrwọ wẹẹ, nanana nyori á juwa e-ekpeleji nyaa kaka.
IJihova Adahị olepwoohe dahị ehile lụmẹ-lụmẹ bwula Omyi Ẹla nyamwụ. Ọ-chụ pwokwita, ọ pwa ẹla nya ojiga ọkpụkpụ, ụya ọhọhọ, ẹla-ahụ ọdada, bala oyi oyiyi. (Ehe Ọkpụkpụ 20:1-17; Ụkụrwọ nya Alẹrụ 15:28, 29) Jaabwọ kahị wẹẹ “nwa kịlahị-ịlahị ẹ-ẹpwụ nya ang myị́ ang wuu” ẹ-ẹga nya ẹla nya Ohe, ahị ka jẹ́ nyori iJihova tịtọ nya ọháha nyahị ịnyị bala o-ri ehile nyamwụ á kaa wuhi raaraa ka.—Ala Efesọsị 4:15; Ayịsaya 48:17, 18; 54:13.
Ma iwe-ahụrụ ịhyẹ ka ji ịlẹ ká ehile ọkpụrụrụ ọlẹlẹhẹ ji u-uhye nyaa ka myị́. Lẹ angịhyẹ kaa ya nyori ọlẹ ká ehile nyị ji u-uhye nyamwụ kpụrụrụ bwu ịBayịbụụ kaka wẹẹ, ịwa nyị ka họ ang myị́ ang kịị nyị há ịwa myị́. Ị kaa ya nyori kori ká Ohe nyị́ tịtọ ịnọ, nyị ka ya irya nyamwụ kpụrụrụ bwula ehile.
Ụka lụmẹ-lụmẹ, angịlẹ kị la irya ọlịịwẹ kaa cheje ịtịpyọ ịlẹ kị kaa chị ijẹma u-uhye nyaa ị-ịlahị. Ị kaa deeri nyori e-ehile kem à juwa ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ ka, ma ịBayịbụụ kaa dahị ụbwọ nyọka jẹ́ irya nya Ohe. Jaabwọ kahị wẹẹ jẹ́ ịBayịbụụ bala ọ-wẹ ka jẹ́ irya nya Ohe u-uhye nya ẹla ịdatị-datị, ahị kaa mẹ ang jẹ irya oleje nyahị bala ọ-la ụbwọ ọdada nyọka cheje ọnyịịla ọlẹ kọ pwoku ụgbẹyị nya Ohe. Kori kahị họ ịnyị, ahị kaa kpa ọkẹkẹnị wẹ ọkịlẹtụ nyamwụ bala o-yé apyobwuna bwu ocheju nya eje ọnyịịla ọchịchị.—Ala Efesọsị 5:1.
Ọgụ-ẹpẹtẹ Ịnyịịla-ịnyịịla
Kori kahị kụ ẹhị yẹ oja nya anchẹ nya Ohe ịlụka onyogo bwu ẹpwụ nya ịBayịbụụ, ahị kaa yẹ iwe-ahụrụ ịhyẹ ịlẹ ká angịwẹ kaa kụ irya nya abwọlẹ ká iJihova yẹ ẹla, nanana nyori ehile ọkpụrụrụ ọhẹ á ji u-uhye nya ẹla ọọwa ka. Kpịtịya nya oja nya iJosẹfụ wẹẹ. Ụka ọlẹ ká ahụ nya ịPọtịfa maga nyọka họ ụya balọọ lẹ, Ohe á da ehile ọlẹlẹhẹ u-uhye nya ẹla-ahụ ọdada lẹka. Ọ lịnyị odu lẹ, iJosẹfụ kpa irya jẹ́ nyori ẹla-ahụ ọdada nyị ri ọhọbịrị ọ-họ “pyị Ohe Oluhye.” (Ọmwụ Ọdada 39:9) Ọ la gbagbịla nyori iJosẹfụ jẹ́ ká ẹla-ahụ ọdada á pwoku irya nya Ohe ọlẹ kọ ya dodehe ẹ-ẹpwụ nya iku nya Iden ka.—Ọmwụ Ọdada 2:24.
Kụ irya nya ọ-chụ pwokwita ọkịla wẹẹ. Ụ-ụpwụ nya Ụkụrwọ nya Alẹrụ 16:3 ahị yẹ nyori ịPọlụ da iTimoti ụwụwụ ene kọọ kpọọ bịlọmwụ ka anyị. Ma ọgba 4, ahị yẹ nyori ahyaahị ẹ-ẹkpẹ nya ọọwa ịPọlụ bala iTimoti ka epweji ịdatị-datị “juwa kpa obyi omeme nya ụma nya ang ịlẹ ká alẹrụ ọnyịịla nya ịKịrayịsị bala [angịgbahị] ịla iJerusalẹm chị eje u-uhye nyaa ẹ-ẹpwụ nya ọjịra-jịra nyaa, ya je angịnyị nya Ohe Oluhye ụ-ụwa ịnyịnyị.” Ọhẹ ẹ-ẹpwụ nya eje ọchịchị ịwẹ ri, Angịnyị nya ịKịrayịsị á juwa e-ekpeleji nya ehile nya iMosisi kpụ ị ka da ụwụwụ pyii kaka! (Ụkụrwọ nya Alẹrụ 15:5, 6, 28, 29) Ịyẹ tị́ du ká ịPọlụ hwoo nya ang o-ju apyobwuna nyọka da iTimoti ụwụwụ? “Chajị, ala iJuu ịịwa wuu jẹ́ yẹkẹẹ, adịda nya iTimoti nyị ri ala iJentayịlị ịlẹ kị kaa da ụwụwụ ka.” ỊPọlụ á tịtọ nyọka chị angịnyị mileji ododoodu ka. Ọ tịtọ ká Angịnyị nya ịKịrayịsị wuu ka họ “chajị ká irya ọ-la ọngịnyị eje ọlẹpwụ nya ọng myị́ ọng wuu ka jẹ́-ẹ [raa] ibeenu.”—2 Ala ịKọrịntị 4:2; 1 Ala ịKọrịntị 9:19-23.
Irya ọlịịwẹ ịPọlụ bala iTimoti à kaa la lẹ. Kori ká wa ụpwụ ịgọgọ lala Ala iRom 14:15, 20, 21 bala 1 Ala ịKọrịntị 8:9-13; 10:23-33, à ka yẹ nyori ịPọlụ-ụ́ tịtọ ká ịngịngịhyẹ ka họ tọ igu oriri nya angịkịla bala iJihova ka, ọgụgụụgụ ri angịlẹ kị ka chị mileji myị́ u-uhye nya ang ọlẹ kọ dọmwụ tịpyọ abwẹhẹ ka. ỊPọlụ myịmyị da ụpwụ u-uhye nya iTimoti yẹkẹẹ: “Ḿ la ọngọkịla ọhẹ-lọhẹ ọlẹ kọ la irya ọkpẹẹkpẹẹ bala ila ọchịchị ẹ-ẹga nya ọkpahị junu yẹẹyẹẹ dala iTimoti kaka. Chajị, angịkịla wuu lẹ, ang ang nya ụbwọ nya ịlaa kem, ị juwa me irya ju lẹlẹ. Ị́ myị juwa kpahị ju ụkụrwọ nya iJisọsị ịKịrayịsị ọhọhọ kaka. Ma, anụ ayịdang ri ibeenu jaabwọ ká iTimoti bwu chị ịlọmwụ ehe bwula ụkụrwọ ọhọhọ myị́ nyamwụ bala jaabwọ kaam bala ọwa lala ọnyị bala adịda ọọ-la ẹrụ ọlẹ kọ kaa myị ham yẹẹyẹẹ ẹ-ẹpwụ nya ụkụrwọ nya ẹrụ ọnyịịla o-ya pyẹ ọlẹ ịnyịnyịịnyị.” (Ala iFilipayị 2:20-22) Angịnyị nya ịKịrayịsị imiiye ịwẹ ri ọgụ-ẹpẹtẹ ọnyịịla hahị alẹ! Ọkọkọ nyọka tịtọ nya irya nya ịlaa ụka ká ehile ọhẹ á ji u-uhye nya ẹla ka, ị kaa gbịla ọháha nya iJihova bala ịnya ọnyị nyamwụ bwula ọ-kụ irya nya abwọlẹ ká eje ọchịchị nyaa kaa gu igu oriri nya angịkịla bala iJihova.
Kụ irya nya iJisọsị ko ri ọgụ-ẹpẹtẹ ọgụgụụgụ hahị wẹẹ. Ẹ-ẹpwụ nya Ang Ọmejẹ Oluhye Ọgbọdọ, o ya gbagbịla nyori ọngọlẹ kịị nyị wo etu nya ehile nya Ohe nyị kaa ju ihi nyaa dọmwụ kpoye nya abwọlẹ ká ehile ya ba. (ỊMatiyu 5:21, 22, 27, 28) Ọngọngọhẹ lẹpwụ nya iJisọsị, ịPọlụ, iTimoti, lee iJosẹfụ á la irya nyori ọngịnyị nyị ka họ ang myị́ ang kọ họ́ọ kori ká ehile á ji ka lẹ ka. Alẹng ịwẹ ba abwọlẹ ká Ohe kaa kụ irya jẹ bwula ọhịhị ba ehile imiiye ịlẹ ká iJisọsị ya nyị gụgụ wuu, kị ri ọ-ka la ọháha ẹ-ẹga nya Ohe bala ọngịnyị ehe ọọnahị.—ỊMatiyu 22:36-40.
Angịnyị nya ỊKịrayịsị Alẹ Bẹẹ?
Áhị baba nyọka yẹ ịBayịbụụ lala ụpwụ nya ehile, kị kaa da ehile kpụrụrụ u-uhye nya ẹla myị́ ẹla ka. Ahị kaa kpa ọkẹkẹnị wẹ ọkịlẹtụ nya iJihova kori kahị chụ nyọka họ ang ọlẹ kọ pwoku irya ọkụkụ nya iJihova, tụ́ ụka ká ehile ọlẹlẹhẹ á juwa nyọka ya ang ọlẹ kahị ka họ kpangga ka. Ọọwa ri, ọkọkọ nyọka dayị kị ka ya ang ọlẹ ká Ohe tịtọ jehi ụka myị́ ụka, ahị baba nyọka “jẹ́ ang ọlẹ ká irya nya Ọngọlahị ri kpangga.” (Ala Efesọsị 5:17; Ala iRom 12:2) Ịyẹ tị́ du ká ọọwa kaa kpụ iJihova ịpyọ? Chajị ọọwa mẹjẹ nyori i-irya nyịlọhị lee ọngịrị ọlẹ kahị la nyọka họ ẹla à juhi apyobwuna gụ ọ-ka họ ẹla kpọọ ịpyọ ka. Ọ myịmyị mẹjẹ nyori ọháha nyamwụ myịhị lẹhị yẹẹyẹẹ, dudu kahị tịtọ nyọka gbịlọọ, ọọwa ka họ ká ọháha ọlịnyị ka ri ang ọlẹ kọ kaa kpahị họ ẹla myị́ ẹla wuu. (Etu 23:15; 27:11) Datị hi ọọwa, kori kahị họ ẹla ọlẹ kahị jẹ́ bwu ịBayịbụụ, ọọwa kaa du ká igu oriri nyahị bala iJihova ka wu, ụka lụmẹ-lụmẹ ọ kaa du kahị kaa la gogo ị-ịnyịrọ ịnyịnyị.
Ahị yẹ jaabwọ ká ẹlẹwẹ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyahị wẹẹ.
Ụya Ọyaya
Kụ irya nya ọnyị ọlẹng ọlẹ kọ tịtọ nyọka ra ẹja nya eje ọhẹ wẹẹ. Eje ọlẹ kọ wo bwu ẹja ọọwa kpịpyọ ụ-ụrụ, ma ọ chị uko chajị ụpwụ ọlẹ kị ya ẹja ọwẹ ju mẹjẹ nyori ẹla ọlẹ kị ya ẹ-ẹpwụ nya eje ọwẹ nyị ri ẹla nya ụchị bala achala. Ọ myịmyị jẹ́ nyori iru nya eje nya ọngọọwa nyị kaa ri ẹla nya agbụrụ bala agbama. Chajị nyọlẹ ká iJihova há ọnyị ọlẹng ọwẹ, ọ tịtọ nyọka jẹ́ irya nyamwụ u-uhye nya ẹlẹwẹ. Ányị ọ tị́ ka bwu họ ịnyị?
Ẹ-ẹpwụ nya ụpwụ ọlẹ ká ọlẹrụ ịPọlụ da du ta ala ịGaletiya, o gu ẹnyị nya ugbe nya olegu ịgọgọ. À ka jẹ́ ang ịlẹ kị ji ẹpwụ nya ugbe nya olegu ịgọgọ ene lẹ: ọháha, ọkẹkẹnị, okpunyi, ugbodu ojuju onyudiyo, ọnahị, ọngịnyị ọnyịịla oriri, ọmyịmyị, ọdụmwọ, ịlọng o-wu kpa. Ma ang iyina à tị́ ji ẹpwụ nya imyi nya ugbinyịrọ? ỊPọlụ yẹkẹẹ: “Ang ịlẹ ká imyi nya ugbinyịrọ kaa kpa ọngịnyị ehe kaka họ la gede-gede. Ịwa a lẹẹ lẹ: Ụya ọhọhọ, owuru ọlala ka a-abwẹla, ọhịhị nya uhila ọlala ẹ-ẹpwụ nya ang onyobyi ọhọhọ, ihye ijiga ọkpụkpụ wuu, ụhwa ojuju wuu, uji myị́ uji ojuju wuu, ẹla ọmwọmwọ wuu, ijiiji onyobyi ọlala wuu, agbama ojuju wuu, ang nya ịlọng ịlọng ọ-háng há kem, ọngịnyị ọngọkịla ọmyịmyị-ka wuu, olegu nya ebwo ọchịchị ọlala wuu, imajẹ nya ang nya ọngịnyị ọkịla ọlala wuu, ere ọnwanwa juwa ya, ọjịra-jịra nya ụya ọyaya onyobyi juwa ri ang oriri okomba wuu bala ụma nya ang inyibyi ịkịla ịhọhọ ịlịịwẹ wuu. Jaabwọ kam danụ ọna u-uhye nya ang ịlịịwẹ ene-ene lẹ, m myịmyị jam danụ ọna lẹẹlẹẹ yẹkẹẹ, ọng myị́ ọng ọlẹ kọ juwa họ ang ịtịpyọ ị-lala ịlịịwẹ wuu á ka jẹ́-ẹ ri ugu nya ịpyị Adịrahụ nya Ohe Oluhye kpong-kpong kaka.”—Ala ịGaletiya 5:19-23.
À yẹ ang ohyẹẹkpẹ ọlẹ ká ẹgẹwẹ gu ẹnyị? O ya nya “ụma nya ang inyibyi ịkịla ịhọhọ ịlịịwẹ wuu.” ỊPọlụ á gu ẹnyị nya ang myị́ ang wuu ịlẹ kị ri imyi nya ugbinyịrọ ka. Ọọwa á ri, ọngịnyị ka jẹ́-ẹ ya myí nyori, ‘M̀ la iwe nyọka họ ang myị́ ang ọlẹ ká ịPọlụ gu ẹnyị ẹ-ẹpwụ nya imyi nya ugbinyịrọ ka’? Ehe. Ọkọkọ nya ọọwa lẹ, ọngịnyị ka kpa ẹla ọjẹ́jẹ nyamwụ họ ụkụrwọ chajị kọ ka jẹ́ ‘ụma nya ang ịlịịwẹ’ ịlẹ kị tị juwa ẹ-ẹpwụ nya ang ịlẹ ká ịPọlụ gu ẹnyị ka. Angịlẹ wuu kị kịnyaa ẹ-ẹpwụ nya ‘ụma nya ang ịlịịwẹ,’ tụ́ ịlẹ ká ịPọlụ dọmwụ gu ẹnyị ka, á ka jẹ́-ẹ ri ugu nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe ka.
Lẹ, ahị baba nyọka kpa irya jẹ́ ang ọlẹ kọ kaa kpụ iJihova ịpyọ ka. O lujwo? Kụ irya wẹẹ, ọhẹka ọngọ họ utoji bying nyị ri egbe nya ekeji bala apwụ gụ ang oriri ịkịla bala o-ri ahụ nyị cheji ba hi ịkịra, iju ịgaga, bala ụma nya ang ịkịla ịlịịwẹ. Ọ ka lang ujwo nyọka jẹ́ nyori ikuli-kuli ji ẹpwụ nya ogu nya ang iriri ịlịịwẹ? Lẹẹlẹẹ kụ ẹhị yẹ ang ịlẹ kị ri ugbe nya olegu ịgọgọ bala ang ẹjẹẹ nya imyi nya ugbinyịrọ myịmyị wẹẹ. Ụpa oyina lẹpwụ nyaa, ẹja nya eje ọla ọ-chụ pwokwita ọlịnịịnọ à tị́ ji? Ó me abwẹla ọlẹlẹhẹ ẹ-ẹpwụ nya ọháha, ọngịnyị ọnyịịla oriri, ịlọng o-wu kpa, lee abwẹla ịkịla ịlẹ kị ji ẹpwụ nya ugbe nya olegu ịgọgọ ka. Ọngịnyị á baba nya ehile ọhẹ pyii ene kọ ka jẹ́ nyori eje ụma ọwẹ á pwoku irya nya Ohe ka lẹ ka. Ẹla ọwẹ-ọwẹ ka dahị ụbwọ ẹ-ẹga nya apwụ ụma ịlẹ kahị kaa wa, ifim ịlẹ kahị kaa yẹ, ayịlọ ụma ịlẹ kahị kaa kọ, intanẹtị ụma ịlẹ kahị kaa ka, bala ang ịkịla.
Ang Ọkụrụ-kụrụ bala Agidi Ojuju Ọlẹ ko Pwoku
Ẹla u-uhye nya ang ọkụrụ-kụrụ bala agidi ojuju juwa ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ ịnyịnyị. Ọọwa kaa da Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọnyọnyọọnyị ụbwọ nyọka chụ ang ọkụrụ-kụrụ ọlẹ kọ pwoku. Ẹ-ẹgẹwẹ ịnyịnyị, ọngọnyị ọlẹ ká iJihova há á kaa yọọ nyori iwe nyị wụrụ da họwa nyọka họ ang ọlẹ kịị nyị họ́ọwa lẹ ka, ọkọkọ nya ọọwa, ọ kaa yọọ lala iwe nyọka kpa ọkẹkẹnị wẹ Adamwụ olepwoohe. Ahị yẹ wẹ nyori, kori ká iJihova á da ehile ọhẹ kpangga u-uhye nya ẹlẹhẹ ka wẹwẹ, ọọwa á ri yẹkẹẹ ẹla ọnyị ká anchẹ nyamwụ á họ u-uhye nya ẹla ọọwa á ri ẹla nyamwụ ka lẹ ka. Ang ịlẹ ká angịnyị kaa kụrụ ụpa nya odehe ọhẹ datị hi ọlẹ kị kaa kụrụ ụpa nya odehe ọkịla. Ma, Ohe mẹ ẹla jẹ ịlẹ kị ka kpa anchẹ nyamwụ ụgbẹyị ụka myị́ ụka ụpa nya odehe ọnyị myị́ ọnyị kị ji.
Ọ-chụ pwokwita, 1 iTimoti 2:9, 10 yẹkẹẹ: “M tịtọ ká anyang ịlẹ kị ri angịnyị nya Ohe Oluhye ka juwa kpa ẹla ọjẹ́jẹ ọlala kụrụ ịwụrụ ịlẹ kị pwoku la ụgbẹyị ọlẹ kọ la ihi. Ịyang ọhọhọ nyaa, á ri ịnya inyi ọgụgụ nwurwo-nwurwo kem ka lee ịwụrụ ịlẹ kị la ịnya lụmẹ ọrara ka lee ogbe bala ang ịlẹ kị kpa okpoko ịgọm họ kem ọrara kpong-kpong ka. Ọkọkọ nya ọọwa lẹ, ị cheri ká ịyang ọhọhọ nyaa a ri ịnya ụkụrwọ ọnyịịla ọhọhọ, jaabwọ kọ chịla ká anyang ịlẹ kị ri angịnyị nya Ohe Oluhye ka họ mẹ.” Lẹ aanahị anyang tụ́ alẹng baba nyọka kụ irya kpori-kpori u-uhye nya ang ọkụrụ-kụrụ ọlẹ ká aloye nyaa kaa yẹ lala ang ọkụrụ-kụrụ nya angịlẹ “kị ri angịnyị nya Ohe.” Ọ baba gụgụụgụ ká Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ka kụ irya nya abwọlẹ ká angịnyị ka yẹ ẹrụ ọnyịịla ọlẹ kọ kaa kpa pyẹ kori kị yẹ ang ọkụrụ-kụrụ nyamwụ. (2 Ala ịKọrịntị 6:3) Ọngịnyị nya ịKịrayịsị á ka kụ irya nya ang ọlẹ kọ họ́ọ lee ọngịrị ọlẹ kọ la nyọka họ ẹla kpoye-kpoye ka, ọkọkọ nya ọọwa lẹ, ọ ka kụ irya jaabwọ kọ ka họ chajị kọ ka chị angịkịla mileji ka.—ỊMatiyu 18:6; Ala iFilipayị 1:10.
Kori ká Ọngịnyị nya ịKịrayịsị á yẹ nyori ang ọkụrụ-kụrụ lee agidi ojuju nyamwụ nyị kaa wụ́ angịkịla ẹjẹ lee ọ-chaa mileji, ọ ka jẹ́-ẹ ba ọgụ-ẹpẹtẹ nya ọlẹrụ ịPọlụ bwula o-hu igu oriri nya angịkịla bala iJihova kụ ịlahị nya irya nyịlọmwụ. ỊPọlụ yẹkẹẹ: “Anụ́-ụ juwa gbịlam jaabwọ kaam ayịdang jam gbịla abwẹla ọnyịịla ọhọhọ nya ịKịrayịsị ụka wuu mẹ.” (1 Ala ịKọrịntị 11:1) ỊPọlụ tị myịmyị ya ẹla ọlẹ rụ́ iJisọsị: “ỊKịrayịsị ayịdang kpangga lẹ, ọ́ warị kaka họ ang ọlẹ kọ kpụ ịlọmwụ ịpyọ kem odehe ọlẹ kpong-kpong ka.” Ẹla ọlẹ ká ịPọlụ wẹẹ mẹjẹ Angịnyị nya ịKịrayịsị ịkịla la gbagbịla: “Chajị nya ọọwa lẹ, ahị angịlẹ kahị la gogo ẹ-ẹpwụ nya ọmyịmyị ọlala nyahị lẹ, ọ chịla kahị ka juwa da angị dẹwụ-dẹwụ ẹ-ẹpwụ nya ọmyịmyị ọlala nyaa ịwa ụbwọ, bwula o-juwa kpa olo nyaa taa. Chajị, ọ́ chịla kahị ka juwa họ ang-ang ọ-kpụ ịlọhị ịpyọ kem ka. Ma, ọkọkọ nya ọọwa lẹ, ká ọng myị́ ọng lẹpwarịrị nyahị a juwa họ ang ọlẹ kọ ka kpụ ọọnamwụ ịpyọ, chajị nyọka hiigu há nya ọọnamwụ ọọwa mẹ! Chajị ká ọọwa ka kpa ọmyịmyị ọlala nyamwụ wule kịlahị-ịlahị ịnyịnyị mẹ.”—Ala iRom 15:1-3.
Ahị Ju Irya Ọkụkụ nyahị iri
Ányị ahị tị́ ka họ chajị kahị ka jẹ́-ẹ kpa irya jẹ́ ang ọlẹ kọ ka kpụ iJihova ịpyọ gụ ọọwa kori ká ehile á dọmwụ ji u-uhye nya ẹlẹhẹ kpangga ka? Kori kahị wa Omyi Ẹla nyamwụ ẹnụ myị́ ẹnụ, jọ́ọ kpori-kpori ụka myị́ ụka, bala ọ-kụ irya kpori-kpori ju ẹla ọlẹ kahị wa, ahị ka jẹ́ ang ọlẹ kọ ri irya nya iJihova gụ ọwọwa. Ọnwànwa ọlịnyị á ka họ la odu gbe ụtụrụ ka. Jaabwọ ká onjwo kaa nwà dụmwọ-dụmwọ, ịnyịnyị ọngịnyị à kaa nwà ẹ-ẹpwụ nya igu oriri nyamwụ bala iJihova lẹ, ị́ jẹ́-ẹ yọọ ahyaahị ka. Lẹ ahi baba nya ọhụ oḍapịlẹ, ọ́ tị ka jụụhị abwọ kori kahị yẹ ọdatị ahyaahị ka lẹ ka. Ma, ụka ọchịpwụrụ ịịwẹ kem á ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ nyọka jẹ́-ẹ kpa irya jẹ́ ang ọlẹ ká iJihova tịtọ ka. Ahị baba nyọka kpa ụka ọlịnyị jẹ́ Omyi Ẹla nya Ohe kpori-kpori jaabwọ kahị yẹ wẹ ịnịịnọ, ahị ka myịmyị kpa ẹla ọlẹ kahị wẹẹ wa họ ụkụrwọ la ọngịrị nyahị wuu.—Ala iHiburu 5:14.
Ahị ka jẹ́-ẹ ya nyori ehile nya Ohe kaa ma ihi ojuju nyahị yẹ, ma itiwe nya ehile nyamwụ kaa mẹjẹ jaabwọ ká igu oriri nyahị bala iJihova la ọngịrị ka ba bala abwọlẹ kahị tịtọ nyọka họ ẹla kpọọ ịpyọ kaka ba. Jaabwọ kahị wẹẹ nwà ẹ-ẹpwụ nya igu oriri nyahị bala iJihova, ahị ka tịtọ nyọka gbịla iJihova bala Ọnyị nyamwụ gụ ọọwa, kpụ ahị ka hwoo kụ ịlahị ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyahị. Ọ ka chịhị kpakpakpa nyọka ya eje ọchịchị nyahị kpụnịrọ irya nya Ohe jaabwọ ká Ụpwụ Ịgọgọ mẹjẹ́ẹhị. Jaabwọ kahị wẹẹ kpa ọkẹkẹnị wẹ ọkịlẹtụ nya Adahị olepwoohe ẹ-ẹpwụ nya ang myị́ ang ịlẹ kahị ka họ, ahị ka yẹ ịnyịnyị nyori ọkẹkẹnị nyahị ka gụ ọwọwa.
[Ifoto]
Ang ọlẹ ká alụpa nya odehe ọhẹ kaa kụrụ kaa datị hi ọlẹ ká alụpa ọkịla kaa kụrụ, ma itiwe nya ehile ịlẹpwụ nya ịBayịbụụ chịla kị ka kpahị ụgbẹyị