Ọsẹgboni mẹ yọ ahwo Tonga, orẹwho jọ evaọ obọ Pacific nọ u wo ikoliko udhoree-gbikpe (170). Ma wo eware buobu hu evaọ Tonga, ikpẹ ẹlẹtriki hayo imoto e jariẹ hẹ. Rekọ ma wo ame epọmpo evaọ ighẹ mai, yọ ma wo erifẹ jọ re. Nọ ma tẹ rrọ ehọlide, mẹ avọ oniọvo mẹ ọrọ ọmọzae ma re fiobọhọ kẹ ọsẹ mai rẹrote idhu mai nọ iruwo, elẹ, idu, gbe igu e rrọ. Ekakọ nana gbe umugho nọ ọ jẹ hae jọ ejọbo wo ọ jẹ rọ rẹrote omai. Uviuwou mai u wo adhẹẹ kẹ ẹme Ọghẹnẹ, wọhọ amọfa evaọ ukoliko na, yọ ma jẹ hai kpohọ ichọche noke toke. Dede na, ma roro nọ ma tẹ kwa kpohọ orẹwho nọ u rovie aro, ẹsiẹe akpọ o ti ro woma kẹ omai.

 Nọ mẹ jọ ikpe ikpegbezeza, oniọvo oni mẹ o te ru ọruẹrẹfihotọ nọ ma rọ kwa kpohọ California, obọ America. Uzuazọ obei u wo ohẹriẹ gaga no onọ ma je yeri evaọ obọ Tonga! Dede nọ ugho u je te omai obọ enẹna vi epaọ ọsosuọ, ma jẹ rria oria iyogbe nọ ahwo a rẹ jọ ru ozighi jẹ rehọ imu egaga. Ẹsibuobu ma re yo edo igbeke evaọ aso, yọ ozọ otu igbulegbu o jẹ hai mu ahwo buobu evaọ oria mai na gaga. Ahwo buobu a rẹ wha ugbeke kpohọ oria kpobi nọ a be nya, nọ a rẹ rọ thọ omarai hayo họre. Ugbọlọ nọ a sa omẹ evaọ ohọre utioye jọ o gbẹ rrọ omẹ udu rite inẹnẹ.

 Nọ mẹ jọ ekọleji, mẹ jẹ gwọlọ rọ aro kele izoge efa. Ẹmẹrera na, mẹ tẹ jẹ hai kpohọ ehaa nọ a rẹ jọ ru eware odode, da idi bẹ, ru ozighi, jẹ rehọ imu egaga. U kri hi, ige egaga nọ a re se cocaine e tẹ te reria omẹ azẹ no. Me te mu uji họ etho re mẹ sae ruẹ ugho dẹ imu egaga. Dede nọ ahwo uviuwou mẹ a jẹ hai kpohọ ichọche kẹse kẹse, mẹ jẹ jọ etẹe wuhrẹ oware ovuovo nọ u re ru omẹ siọ iruemu iyoma nọ me wuhrẹ mi ehwa mẹ na ba ha. Iporisi i mu omẹ unuẹse buobu fiki ozighi nọ mẹ jẹ hai ru. Uzuazọ mẹ o tẹ tahaku kpobi no. Uwhremu na, a te fi omẹ họ uwou-odi.

 Evaọ 1997 nọ mẹ gbẹ jọ uwou-odi, ẹdẹjọ ọzae jọ nọ ma gbẹ jọ uwou-odi o te muẹrohọ nọ Ebaibol ọ rrọ omẹ obọ. O jọ ẹdẹ Kresimesi, ẹdẹ nọ ahwo Tonga buobu a rri fihọ ẹdẹ ọrẹri. Ọzae na ọ tẹ nọ omẹ sọ mẹ riẹ oware nọ Ebaibol na ọ ta kpahe eyẹ Jesu, rekọ mẹ riẹ hẹ. O te dhesẹ oria Ebaibol nọ o ta kpahe eyẹ Jesu kẹ omẹ, mẹ tẹ ruẹ nọ eware buobu nọ a be hai ru evaọ oke Kresimesi na, a tubẹ fodẹ ae he evaọ oria Ebaibol na. (Matiu 2:1-12; Luk 2:5-14) Me te whu dikihẹ, o tẹ rrọ omẹ oma nọ eware efa e rrọ Ebaibol na nọ mẹ riẹ hẹ. Ọzae nana ọ be hai kpohọ iwuhrẹ nọ Isẹri Jihova a be hae jọ uwou-odi na ru koka koka. Kẹsena me te lele iei nya. Ẹdẹ nọ me ro kpohọ ewuhrẹ na, a jẹ ta kpahe obe Eviavia. Dede nọ me wo otoriẹ eware nọ a jẹ ta na tere he, me muẹrohọ nọ Ebaibol a jẹ rọ eware nọ a bi wuhrẹ na kpobi no ze.

 Nọ Isẹri na a ta nọ a re wuhrẹ Ebaibol kugbe omẹ, mẹ tẹ rọwo avọ evawere. A wuhrẹ omẹ nọ Ọghẹnẹ ọ ya eyaa aparadase evaọ otọakpọ, oware nọ me ri yo ẹdẹvo ho. (Aizaya 35:5-8) Mẹ tẹ te ruẹ vevẹ nọ re mẹ sai ru Ọghẹnẹ eva were, me re siobọno iruemu jọ nọ e reria omẹ obọ no. Me wuhrẹ nọ Jihova Ọghẹnẹ ọ te kuvẹ re mẹ ruọ Aparadase nọ ọ ya eyaa riẹ na ha, nọ me gbe siobọno iruemu iyoma mẹ na kpobi hi. (1 Ahwo Kọrint 6:9, 10) Fikiere, mẹ tẹ gbaemu nọ mẹ rẹ siọ ofu ọkpoo ba, te ivovavovo, idieda, gbe imu egaga.

 Evaọ 1999, taure ukpe nọ me re ro no uwou-odi u te ti te, egọmeti ọ tẹ rehọ omẹ kpohọ uwou-odi ofa. O vrẹ ẹgbukpe soso nọ mẹ rọ ẹro ruẹ Isẹri Jihova ha. Rekọ mẹ gba riẹ mu nọ me re gbe siobọno iruemu iyoma mẹ. Evaọ ukpe 2000, egọmeti America ọ tẹ ta nọ mẹ rẹ gbẹ sae jọ orẹwho rai hi, fikiere a te le omẹ zihe kpobọ Tonga.

 Nọ me te obọ Tonga, mẹ tẹ rọ ọwhọ gwọlọ Isẹri Jihova kẹsena me te mu uwuhrẹ Ebaibol mẹ họ. Eware nọ me je wuhrẹ na e were omẹ gaga, yọ eva e were omẹ gaga inọ eware kpobi nọ Isẹri Jihova nọ e rrọ Tonga a bi wuhrẹ, Ebaibol na a be rehọ ai no ze, nwane wọhọ epaọ Isẹri Jihova obọ America.

 A riẹ ọsẹ mẹ ziezi evaọ Tonga keme ọ jọ ohwo nọ o wo ọkwa ologbo evaọ ichọche riẹ. Fikiere oke ọsosuọ, eva e were ahwo uviuwou mẹ vievie he inọ me bi kuomagbe Isẹri Jihova. Rekọ uwhremu na, eva e tẹ jẹ were ọsẹgboni mẹ nọ Ebaibol na o bi fiobọhọ kẹ omẹ siobọno ikpehre iruemu mẹ.

 Oware jọ nọ o jọ bẹbẹ kẹ omẹ re me siobọno họ, udi ogaga jọ nọ ahwo a jẹ hae da vrẹ oma evaọ ẹwho mai. Ezae Tonga buobu, a rẹ rọ euwa buobu keria kẹ udi jọ nọ a re se kava nọ o rẹ whọlọ ohwo oma, onọ a rẹ rehọ awọ okakọ jọ nọ o wọhọ ozuwo ru. Enẹna nọ mẹ ziọ ẹwho mẹ no na, me re kpohọ oria nọ a rẹ jọ da kava kowọwọ kowọwọ, kẹsena mẹ vẹ da bẹsenọ mẹ gbẹ rọ riẹ omamẹ hẹ. Oware jọ nọ o jẹ wha onana ze họ, egbẹnyusu mẹ buobu a bi koko izi Ebaibol ho. Ẹmẹrera na, Isẹri Jihova a te fiobọhọ kẹ omẹ riẹ nọ uruemu mẹ yena o be were Ọghẹnẹ hẹ. Mẹ tẹ daoma whaha uruemu na, re Ọghẹnẹ ọ sae were eva kugbe omẹ jẹ ghale omẹ.

 Me te mu iwuhrẹ Isẹri Jihova kpobi họ ẹnya. Oma nọ me je kugbe ahwo nọ a be daoma ru eva were Ọghẹnẹ na u fiobọhọ kẹ omẹ fi edawọ sa-sa kparobọ. Evaọ 2002, mẹ tẹ họ-ame je zihe ruọ omọvo Isẹri Jihova.

 Odiri nọ Ọghẹnẹ o wo kẹ omẹ o wha irere buobu se omẹ, wọhọ epanọ Ebaibol na ọ ta inọ: “Jihova . . . o bi wo odiri kẹ owhai keme ọ gwọlọ nọ a raha ohwo ọvo ho rekọ ọ gwọlọ nọ ahwo kpobi a wo uvẹ nọ a re ro kurẹriẹ.” (2 Pita 3:9) Uzẹme riẹ họ, Ọghẹnẹ ọ hae sae raha uyero-akpọ omuomu nana no anwẹdẹ, rekọ ọ kuvẹ re uyero-akpọ na o gbẹ jọ, re ahwo kerọ omẹ a sai mu usu kugbei. U mu omẹ ẹro nọ ọ gwọlọ rehọ omẹ fiobọhọ kẹ amọfa mu usu kugbei re.

 Jihova o fiobọhọ kẹ omẹ whaha ekpehre uzuazọ nọ me je yeri. Me gbe bi tho uji hi, re mẹ ruẹ ugho dẹ imu egaga. Ukpoye, mẹ be daoma fiobọhọ kẹ amọfa re a zihe ruọ egbẹnyusu Jihova re. Isẹri Jihova nọ me kuomagbe na u ru nọ mẹ rọ ruẹ aye oyoyou mẹ nọ a re se Tea. Mẹ avọ iẹe gbe ọmọzae ọsese mai ma bi wo evawere evaọ uviuwou mai. Ma be hai wuhrẹ amọfa oware nọ Ebaibol na ọ ta kpahe aparadase nọ ọ be tha, nọ ma te rria bẹdẹ bẹdẹ avọ udhedhẹ.