Nĩnathĩnĩkaa Noona Ũndũ Andũ Angĩ Mekwĩkĩa Ngũa na Kwĩyanakavya

NGEWA ĨNO ĨELEETW’E NĨ EILEEN BRUMBAUGH

NAEEIWE ndĩninĩ yĩtawa Old Order German Baptist Brethren, na momanyĩsyo mayo nĩmavw’anene na ma ndĩni ya Amish na Mennonite. Ndĩni ya Brethren yambĩĩie Germany mwaka wa 1708, na yaĩ kĩlungu kĩmwe kya kĩkundi kyaĩ kĩnambĩĩa nthĩnĩ wa Ndĩni ya Lutherans kĩla kyeetawa Pietism. Ĩvuku The Encyclopedia of Religion yaĩtye kana Pietism yeesĩkĩe na woni wa kana “andũ me na vata wa kwĩw’a ũvoo mũseo ĩũlũ wa Klĩsto.” Kĩu nĩkyatumie kĩkundi kĩu kyambĩĩsya kambeini sya ũmisonalĩ nthĩ syĩ kĩvathũkany’o.

Mwaka wa 1719 kakundi kanini katongoew’e nĩ Alexander Mack nĩkookie kĩsionĩ kĩla ũmũnthĩ kĩtawa Pennsylvania, kĩla kĩ Amelika. Kuma ĩvindanĩ yĩu nĩkũseũvĩtw’e ikundi syĩ kĩvathũkany’o na ikataanĩsya. Kĩla kĩkundi kĩeleasya momanyĩsyo ma Alexander Mack kwa nzĩa syĩ kĩvathũkany’o. Kanisa ũla neethĩawa waĩ na athaithi ta 50. Kanisa ũsu nĩwoosaa kũsoma Mbivilia kwa ũito, o vamwe na kũlũmany’a na motwi ala meekwa nĩ athaithi.

Kwa ĩvinda ya nzyawa itatũ, andũ ma mũsyĩ wakwa nĩmaatĩĩaa mũĩkĩĩo na mũtuo wa kanisa ũsu. Nĩnambĩĩie kũthi kanisanĩ ũsu na navatiswa nĩ na myaka 13. Naeiwe ndiĩkĩĩa kana nĩ ũthũku kwĩthĩwa kana kũtũmĩa syĩndũ ta ngalĩ, ĩtinga, simũ, letiũ, kana kĩndũ kĩngĩ o na kĩva kya kũtũmĩa mwaki wa sitima. Aka kanisanĩ witũ meekĩaa ngũa ite na maũndũ maingĩ, na tũyaĩlĩte kwenza nzw’ĩĩ sitũ kana kwĩkala tũtavw’ĩkĩte mĩtwe. Namo aũme maaĩlĩte kwĩthĩwa na ing’ee ndaasa. Kwosana na ũmanyi witũ, kwĩthĩwa ũte wa nthĩ kwoonanasya kũlea kwĩkĩa ngũa sya matukũ aa, kwĩyanakavya, kana kwĩkĩa masoa, ũndũ ũla twoonaa mũndũ eĩka naĩ na e na mĩtũlyo.

Twamanyĩĩtw’e kana no nginya tũnenge Mbivilia ndaĩa nene, nũndũ twoonaa nĩyo lĩu witũ wa kĩ-veva. Kĩla kwakya tũtanamba kũya lĩu, nĩtwoombanĩaa nyũmbanĩ ya kũĩĩa na tũimwĩthukĩĩsya tata aisoma kĩlungu kĩmwe kya Mbivilia na aielesya kĩla wasoma. Twamina kwĩka ũu ithyonthe nĩtwatulasya ndu tata aivoya. Mũthya, inyia wakwa nĩwasyokeleelaa ĩla Mboya ya Mwĩaĩi. Ĩvinda yonthe nĩneethĩawa na mea ma ũthaithi wa kwakya nũndũ ithyonthe mũsyĩ nĩtwoombanaa na tũitũnga ilĩko sitũ maũndũnĩ ma kĩ-veva.

Twekalaa kĩsionĩ kya kũĩma kyaĩ vakuvĩ na taoni ya Delphi, ĩla yĩ Indiana, vala twavandaa syĩndũ syĩ kĩvathũkany’o. Nĩtwatwaa syĩndũ isu taoni tũkuĩte na kakasya kakusaw’a nĩ mbalasi, na ĩndĩ tũyĩita kũu malelũnĩ kana nyũmba kwa nyũmba. Twasũanĩaa kana kũthũkũma na kĩthito nĩ kĩlungu kĩmwe kya ũthũkũmi witũ kwa Ngai. Nĩtwosaa wĩa ũsu kwa ũito, ate o Wakyumwa, nũndũ tũyaaĩlĩte kũtethya wĩa mũito o na ũmwe. Ĩndĩ, mavinda amwe mũsyĩ witũ nĩweethĩawa ũkwatene mũno maũndũnĩ ma ũĩmi ũkethĩa ti laisi kwĩka maũndũ ma kĩ-veva.

Kũtwawa na Kwĩthĩwa na Mũsyĩ

Mwaka wa 1963, nĩ na myaka 17, nĩnatwaanie na James, mũthaithi wa Old Brethren. Mũĩkĩĩo wake waumĩte vaasa nũndũ o na asyai ma aa-ũmae make mathaithaa kanisanĩ ũsu. Ithyonthe twaĩ na wendi mwingĩ wa kũmũthũkũma Ngai na twaĩkĩĩaa kana kanisa witũ nĩw’o wa w’o.

Kũvikĩĩa mwaka wa 1975 twaĩ na syana thanthatũ, na mwaka wa 1983 nĩtwasyaie kana kaitũ ka mũonza kala nĩko ĩlumaita. Mwĩĩtu waitũ, Rebecca, ũla nĩwe wa kelĩ kũsyawa, nĩwe waĩ kelĩtu e weka. Nĩtwathũkũmaa na kĩthito, tũkatũmĩa mbesa nini, na tũkekala tũte na syĩndũ mbingĩ. Nĩtweekĩie kĩthito tũmanyĩsye syana sitũ myolooto ya Mbivilia ĩla twamanyĩiw’e nĩ asyai maitũ na andũ angĩ ma kanisa wa Old Brethren.

Ndĩni ya Old Brethren nĩyoosaa kwa ũito mwĩkĩĩle wa ngũa na kwĩyanakavya. Twasũanĩaa nũndũ vaiĩ mũndũ ũtonya kũmanya kĩla kĩ ngoonĩ ya mũndũ ũngĩ, mũndũ ũsu atonya kũmanyĩka ngoo yake asiw’a ngũa ila wĩkĩĩte. Kwoou ethĩwa mũthaithi nĩwasanũa nzw’ĩĩ yake yaasava mũno, ũndũ ũsu woonekaa ta mĩtũlyo. Ethĩwa kĩtambaa kĩla mũndũ ũtumĩte ngũa nakyo kyoonekaa kĩ kyanake mũno, ũu woonanasya kana mũndũ ũsu e na mĩtũlyo. Mavinda amwe, kũatĩĩa mũĩkĩĩo ũsu nĩkwoosawa kwa ũito mũno kwĩ kũatĩĩa Maandĩko.

Kwovwa Yela

Mũthyanĩ wa myaka ya 1960 na kĩndũ, Jesse, mwana-a-inyia wa mũũme wakwa, ũla o nake waeeiwe ndĩninĩ ya Old Brethren nĩwooviwe yela nũndũ wa kũlea kũlika itanĩ sya kaũ. E kũu nĩwakomanie na Ngũsĩ sya Yeova, ila o nasyo siĩkĩĩaa kana kũlika kaũnĩ kũyosanĩte na myolooto ya Mbivilia. (Isaia 2:4; Mathayo 26:52) Jesse nĩwatanĩie kũneenea momanyĩsyo ma Mbivilia mavinda maingĩ vamwe na Ngũsĩ na eeyonea nguma ila maĩ nasyo. Ĩtina wa kwĩmanyĩsya Mbivilia mũno, nĩwavatisiwe atw’ĩka Ngũsĩ ya Yeova, na ũndũ ũsu nĩwatũthatisye mũno.

Jesse nĩwaneenie na mũũme wakwa ĩũlũ wa maũndũ ala weemanyĩisye. O na nĩwaĩkĩĩthasya kana James nĩwakwata makaseti ma Mũsyaĩĩsya na Amkeni! kĩla ĩndĩ mauma. Kũsoma makaseti asu nĩkwatumie James ethĩwa na mea maingĩ ma kwĩmanyĩsya Mbivilia. Nũndũ ĩvinda yonthe James nĩweethĩawa na mea ma kũmũthũkũma Ngai ĩndĩ ayĩw’a e vaasa nake, nĩwendeeaw’a mũno nĩ ũndũ o na wĩva ũla waĩ ũtonya kũtuma ethĩwa na ngwatanĩo nzeo na Ngai.

Atumĩa maitũ ma kanisa nĩmatwĩkĩaa vinya tũsome makaseti ma ndĩni ya Amish, ma Mennonites, na angĩ ma ndĩni ya Old Brethren, o na kau twoonaa ndĩni isu ne sya nthĩ. Ĩndĩ, ĩthe-akwa nĩwamenete Ngũsĩ mũno. Oonaa tũtaĩlĩte o na vanini kũsoma ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya na ya Amkeni! Kwoou nĩnamũthatĩaa James noona aimasoma. Nĩnakĩaa ndyona ta ũtonya kwĩmanyĩsya momanyĩsyo ma ũvũngũ.

Ĩndĩ, kwa ĩvinda ĩasa James nĩweethĩĩtwe na nzika ĩũlũ wa momanyĩsyo amwe ma ndĩni ya Old Brethren, ala woonaa matosanĩte na Mbivilia, na mũno mũno ũmanyĩsyo wa kana nĩ naĩ kũthũkũma wĩa mũito o na wĩva mũthenya wa Wakyumwa. Kwa ngelekany’o, kanisanĩ wa Old Brethren mũndũ aĩ mwĩtĩkĩlye kũnenga indo syake kĩw’ũ Wakyumwa ĩndĩ ndaaĩle kũkũanga ĩia. Atumĩa ma kanisa mayaĩ matonya kũmũelesya James vala maumĩtye mĩao ĩsu Maandĩkonĩ. Kavola kwa kavola, o nakwa nĩnambĩĩie kwĩthĩwa na nzika ĩũlũ wa momanyĩsyo asu.

Nĩkwĩthĩwa kwa ĩvinda ĩasa twaĩkĩĩaa kana kanisa witũ nĩ wa Ngai, nĩtweesĩ kĩla kĩkwĩthĩwa twaũtia, na kwoou tweew’aa wĩ ũndũ wĩ vinya kuma Old Brethren. Ĩndĩ, wasya witũ wa ngoo ndwaĩ ũtonya kũtwĩtĩkĩlya tũendeee kũthaitha kanisanĩ o twĩsĩ ndũatĩĩaa Mbivilia nesa. Kwoou mwaka wa 1983 nĩtwaandĩkĩie valũa kanisa ũsu tũeleetye nĩkĩ tũkwenda kuma na twamea valũa ũsu nũsomewe andũ onthe kanisanĩ. Yĩla tweekie ũu nĩtwatengiwe nĩ kanisa ũsu.

Kĩthito kya Kũmantha Ndĩni ya W’o

Ĩtina wa ĩvinda, nĩtwambĩĩie kũmantha ndĩni ĩla ya w’o. Twamanthaa ndĩni ĩlũmanasya na momanyĩsyo mayo, kana ndĩni aatĩĩi mayo mekaa kwosana na maũndũ ala mamanyĩasya. Ũndũ wa mbee vyũ, tũyaĩ twĩsa kwĩtĩkĩla ndĩni aatĩĩi mayo maendaa kaũnĩ. Ĩndĩ no twendeeaw’a nĩ ndĩni ila syamanyĩasya kana andũ mayaĩle kwĩthĩwa na syĩndũ mbingĩ na maĩle kwĩkĩa ngũa ite na maũndũ maingĩ nũndũ twasũanĩaa kana kwĩka ũu kwoonanasya kana ndĩni ti ya nthĩ. Kuma mwaka wa 1983 nginya 1985, nĩtwatũmĩie ĩvinda yingĩ kũtembea nthĩ yaitũ tũikunĩkĩla ndĩni syĩ kĩvathũkany’o ta Mennonites, Quakers, na ingĩ ila aatĩĩi masyo mekĩaa ngũa ite na maũndũ maingĩ na mekalaa mate na syĩndũ mbingĩ.

Ĩvindanĩ yĩu Ngũsĩ sya Yeova nĩsyatũthokeie vala twekalaa, vakuvĩ na taoni ya Camden, ĩla yĩ Indiana. Nĩtwamethukĩĩasya ĩndĩ twameaa maikasome Mbivilia ĩngĩ eka ya King James. Nĩnanengete ndaĩa woni woo wa kũlea kwĩlikya kaũnĩ. Ĩndĩ ũyaĩ ũndũ wĩ laisi kwakwa kũmethukĩĩsya nũndũ mayoonaa vata wa kwĩvathana na nthĩ kwa kwĩkĩa ngũa ta ila tweekĩaa. Kwondũ wa ũu noonaa matatonya kwĩthĩwa ndĩni ĩla ya w’o. Nasũanĩaa mĩtũlyo nĩyo yatumaa andũ matekĩa ngũa ũndũ tweekĩaa. Naĩkĩĩaa kana syĩndũ ila mũndũ wĩ nasyo nĩsyo syatumaa ethĩwa na mĩtũlyo.

James nĩwambĩĩie kũthi Nyũmbanĩ ya Ũsumbĩ ya Ngũsĩ sya Yeova na aendanasya na tũmwana tũmwe twitũ. Ũndũ ũsu nĩwambĩw’ĩthasya woo mũno. Mũemewa nĩwambĩsũvie nĩendanasye nake ĩndĩ nalea. Na ĩndĩ mũthenya ũmwe ambĩa, “O na ethĩwa ndwĩtĩkĩlanaa na momanyĩsyo moo onthe, no ũthi wĩyonee ũndũ mekalanasya mo ene.” Ũndũ ũsu nĩwamwendeeasya mũno.

Ĩtina, nĩnatwie nĩngũendany’a nake ĩndĩ ndyĩthĩwa nĩsũvĩĩte mũno. Nĩnalikile Nyũmbanĩ ya Ũsumbĩ nĩkĩĩte ngũa ila neekĩaa na ngovia. Tũmwana tũmwe twakwa tũyaĩ na iatũ na tweekĩĩte ngũa o ta isu. Ĩndĩ Ngũsĩ nĩsyookie vala tũĩ na syatwony’a wendo. Naisye ũũ ngoonĩ yakwa, ‘Andũ aa metũkua nesa o na kũtw’ĩka twĩ kĩvathũkany’o namo.’

Nĩnendeeiw’e mũno nĩ wendo ũla matwonisye, ĩndĩ nĩnatw’ĩte kwamba kweteela none ũndũ maũndũ meũthi. Ndyaaũngama kana kwina mbathi syoo. Ĩtina wa ũmbano nĩnamakũlilye makũlyo maingĩ makonetye maũndũ ala noonaa mavĩtĩtye kana ũndũ maandĩko mana monanasya. O na kau ũneeni wakwa ndweethĩawa wĩ mũseo, kĩla mũndũ nĩwendeeaw’a ninyie mũno. Ũndũ ũngĩ wambendeeisye nĩ kana ndyakwataa mosũngĩo me kĩvathũkany’o o na nakũlya ĩkũlyo andũ me kĩvathũkany’o. Mavinda amwe nĩmanandĩkĩaa ũsũngĩo vandũ, na ũndũ ũsu nĩwandethasya mũno nũndũ ĩtina naĩ ndonya kwĩsomea ũndũ ũsu nĩ nyioka.

Mwakanĩ wa 1985, mũsyĩ witũ nĩwaendie ũmbanonĩ mũnene wa Ngũsĩ sya Yeova ũla waĩ Memphis, Tennessee, o kwona ũndũ maũndũ mekwĩthĩwa mailyĩ. James aĩ o na kĩng’ee kĩasa, naitũ tweekĩĩte ngũa o ũndũ tweekĩaa. Na masaanĩ ma kũthyũmũa vala twailye vayang’alaa andũ mokĩte kũtũkethya. Nĩtwendeeiw’e mũno nĩ wendo ũla matwonisye na ũndũ matũthokisye na matũthĩnĩkĩa. Nĩtwendeeiw’e mũno nĩ ũũmwe ũla maĩ naw’o nũndũ o na vandũ vonthe vala twathi ũmbano momanyĩsyo mayaĩ kĩvathũkany’o.

James nĩweetĩkĩlile kwĩmanyĩsya Mbivilia nũndũ wa wendo ũla Ngũsĩ syamwonasya. Nĩwakunĩkĩlaa kĩla kĩndũ nesa nĩ kenda aĩkĩĩthye kana kĩla weemanyĩasya nĩ kya w’o. (Meko ma Atũmwa 17:11; 1 Athesalonika 5:21) Ĩtina wa ĩvinda, James nĩweewie nĩwakwata ndĩni ĩla ya w’o. Ĩndĩ, neew’aa nĩ na mĩtwe ĩlĩ. Nĩnendaa kwĩka kĩla kyaĩlĩte, ĩndĩ ndyendaa kwĩlikya mĩtuonĩ ya ĩvindanĩ yĩĩ na nditalwa kwĩthĩwa nĩ mũndũ wa nthĩ. Ĩvinda ya mbee ĩla neetĩkĩlile kwĩmanyĩsya Mbivilia, nailĩĩlaa Mbivilia ya King James Version yĩunĩ yĩmwe na yĩunĩ yĩla yĩngĩ ndilĩĩla Mbivilia ya matukũ aa ya New World Translation. Nĩnasomaa kĩla mũsoa Mbivilianĩ syelĩ nĩ kenda nĩĩkĩĩthye ndinakengwa.

Ũndũ Nesie Kwĩtĩkĩla

Tũyĩmanyĩsya na Ngũsĩ, nĩtwasomie kana Ĩthe waitũ wa ĩtunĩ nĩ Ngai ũmwe, ĩndĩ ti kĩlungu kya Ũtatũ, na tweemanyĩsya kana ithyĩ ene tũyĩthĩawa na thayũ ũtatonya kũkw’a. (Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 6:4; 1 Akolintho 8:5, 6) O na ĩngĩ nĩtweemanyĩisye kana andũ onthe makw’a maendaa mbũanĩ, ĩndĩ maithĩnĩaw’a ĩianĩ ya mwaki. (Yovu 14:13; Savuli 16:10; Mũtavan’ya 9:5, 10; Meko ma Atũmwa 2:31) Kwĩmanyĩsya ũw’o ĩũlũ wa ĩia ya mwaki waĩ ũndũ wa kwendeesya mũno, nũndũ athaithi ma ndĩni ya Old Brethren maĩ na mawoni me kĩvathũkany’o ĩũlũ wa ũndũ ũsu.

Ĩndĩ, nĩnasaanĩaw’a ũndũ Ngũsĩ itonya kwĩthĩwa nesyo ndĩni ya w’o na nyie noona itevathanĩte na nthĩ. Ndyonaa mayĩkĩa ngũa ũndũ ithyĩ tweekĩaa, ũla noonaa wĩ ũndũ wa vata. Ĩndĩ o na vailye ũu, nĩneesĩ kana nĩmaatĩĩaa mwĩao wa Yesũ wa kũtavya andũ onthe ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ. Neew’aa naĩwe nĩ nthĩ!—Mathayo 24:14; 28:19, 20.

Ĩvindanĩ yĩu yũmũ, Ngũsĩ sya Yeova nĩsyatwonasya wendo na kĩu nĩkyatumie nĩendeea na kwĩka ũkunĩkĩli. Andũ onthe kĩkundinĩ nĩmendeeaw’a nĩ mũsyĩ witũ kuma ngoonĩ. O ũndũ athaithi me kĩvathũkany’o maendeeie kũtũthokea, na mavinda angĩ meetusaa mookaa kũthooa ĩia na matumbĩ kwitũ nĩ kana matũthokee, kĩu nĩkyatumie twambĩĩa kwona kana maĩ andũ aseo. O na Ngũsĩ ila iteemanyĩasya naitũ nĩsyatũthokeaa ĩvinda yonthe. Yĩla Ngũsĩ syeethĩwa vakuvĩ na mũsyĩ witũ, nĩsyatũthokeaa. Ũu nĩw’o twendaa nũndũ vaĩ na vata wa kwĩthĩwa na ĩvinda namo nĩ kenda tũmamanye, na kwondũ wa ũu nĩtwatũngaa mũvea nũndũ nĩmendeeaw’a nithyĩ kuma ngoonĩ na nĩmatwendete mũno.

O na Ngũsĩ sya ikundi ila itaĩ vakuvĩ na mũsyĩ witũ nĩsyatwendete. O nĩendeee kũsũanĩa ĩũlũ wa ũndũ ngekĩaa ngũa na kwĩyanakavya ũndũ vaĩle, mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Kay Briggs kuma kĩkundinĩ kyaĩ vakuvĩ naitũ, ũla wendete kwĩkĩa ngũa ite na maũndũ maingĩ na ũtendete kwĩvaka syĩndũ sya kwĩyanakavya, nĩwanthokeie. Neew’aa nĩ mwĩanĩe nĩ nake na twaeaa ngewa o nesa. Na ĩndĩ mũthenya ũmwe mwana-a-asa wĩtawa Lewis Flora, ũla waeetwe ndĩninĩ yĩkĩaa ngũa takwa, nĩwanthokeie. Nĩwasyaisye ũthyũ wakwa na oona ũndũ neew’aa ndithĩnĩka kĩlĩkonĩ na kwoou anandĩkĩa valũa wa mathangũ ĩkũmi, aitata kũngiakisya. Tei wake nĩwangiitie ngoo mũno nginya naĩa, na natindĩaa kũsoma valũa ũsu.

Nĩnakũlilye mũsyaĩĩsya wa mũthyũlũlũko, Mwana-a-asa O’Dell, angelesye ĩandĩko ya Isaia 3:18-23 na 1 Vetelo 3:3, 4. Namũkũlilye atĩĩ, “Yo mĩsoa ĩno ndĩkwonany’a kana mwĩkĩĩle witũ waĩle kwĩthĩwa ũte na maũndũ maingĩ ethĩwa mũndũ nũkwenda kũmwendeesya Ngai?” Nake angũlya atĩĩ: “Ve ũthũku mwaũ kwĩkĩa ngovia? Ve ũthũku kũsuka nzw’ĩĩ?” Ndĩninĩ ya Old Brethren, nĩtwasukaa twĩlĩtu tũnini, namo aka nĩmeekĩaa ngovia. Nĩnoonie ve kĩvathũkany’o, na nĩnendeeiw’e nĩ wũmĩĩsyo na tei wa mũsyaĩĩsya ũsu wa mũthyũlũlũko.

Kavola kwa kavola, nĩnambĩĩie kwĩtĩkĩla momanyĩsyo ma Ngũsĩ, ĩndĩ ve ũndũ ũmwe wanthĩnasya mũno, aka nĩmenzaa nzw’ĩĩ syoo. Atumĩa Aklĩsto nĩmandetheeisye kwona kana nzw’ĩĩ ya aka amwe ndĩanaa mũno, nayo ya angĩ nĩtonya kwĩthĩwa yĩ ndaasanga. Ũu nĩ kwonany’a kana aka amwe methĩawa na nzw’ĩĩ nzeango kwĩ angĩ? O na nĩmandetheeisye kũmanya ũndũ wasya wa ngoo ũtetheeasya andũ maũndũnĩ makonetye kwĩkĩa ngũa na kwĩyanakavya, na mambandĩkĩa ũvoo mũna ngesomee navika mũsyĩ.

Kũatĩĩa Kĩla Tweemanyĩisye

Twamanthaa mosyao maseo ma ndĩni ya w’o, na nĩtwamakwatie. Yesũ aisye atĩĩ: “Nũndũ mweeka ũu andũ onthe makamanya kana mwĩ amanyĩw’a makwa ethĩwa mũkeethĩwa na wendo katĩ wenyu.” (Yoana 13:35) Tũyaĩ na nzika kana Ngũsĩ sya Yeova nĩsyo syonanasya wendo wa w’o. Ĩndĩ ĩvindanĩ yĩu, syana sitũ ila ngũũ, Nathan na Rebecca, iyeesĩ ũndũ itonya kwĩka nũndũ nĩsyeetĩkĩlĩte momanyĩsyo ma ndĩni ya Old Brethren na ikavatisĩwa vo. Ĩtina nĩsyesie kwendeew’a nũndũ wa ũw’o ũla twaitavasya kuma Mbivilianĩ na wendo ũla Ngũsĩ syatwonasya.

Kwa ngelekany’o, Rebecca nĩwendaa mũno kwĩthĩwa na ngwatanĩo nzeo na Ngai. Waĩ ũndũ wĩ laisi kwake kũmũvoya Ngai yĩla weemanyĩisye kana ndethĩawa avangĩĩe ũndũ meko ma mũndũ makethĩwa mailyĩ kana ũndũ ĩvinda yake yũkĩte yĩkethĩwa yĩilye. O na ĩngĩ, nĩwamũthengeeie Ngai mũnango yĩla wamanyie kana Ngai ti kĩlungu kya Ũtatũ ũtatonya kũeleeka ĩndĩ nĩ Ngai wa w’o, ũla waĩ atonya kũatĩĩa ngelekany’o yake. (Aeveso 5:1) Na nĩwatanie kũmanya ti lasima atũmĩe ndeto sya tene ila syĩ Mbivilianĩ ya King James Version yĩla ũkũmũvoya Ngai. Yĩla wamanyie maũndũ ala waĩle kwĩanĩsya nĩ kenda Ngai ethukĩĩsye mboya sitũ, na amanya kana kĩeleelo kyake nĩ andũ mekale tene na tene ĩũlũ wa nthĩ yĩ valatiso, ũndũ ũsu nĩwatumie ew’a e mũnyanya wa Mũmbi wake.—Savuli 37:29; Ũvuany’o 21:3, 4.

Ianda Ila Ithyonthe Tũtanĩaa

Nĩ na James na syana sitũ itano ila ngũũ, ila nĩ Nathan, Rebecca, George, Daniel, na John, twavatisiwe twatw’ĩka Ngũsĩ sya Yeova mwaka wa 1987. Harley avatisiwe mwaka wa 1989, nake Simon avatiswa 1994. Mũsyĩ witũ w’onthe nĩwĩkĩaa kĩthito kũtethya wĩa ũla Yesũ Klĩsto weeĩaĩe aatĩĩi make matethye, naw’o nĩ kũtavany’a ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ wa Ngai.

Imwana sitũ itano ila ngũũ, Nathan, George, Daniel, John, na Harley, o vamwe na mwĩĩtu waitũ Rebecca, nĩmathũkũmĩte ovisinĩ wa ũvonge wa Ngũsĩ sya Yeova wa Amelika. Yu George athũkũmĩte vau myaka 14, nake Simon, ũla waminie sukulu mwaka wa 2001, o nake nũnambĩĩie kũthũkũma kũu. Imwana imwe sitũ nĩ atumĩa ma kĩkundi na ingĩ nĩ atetheesya ma kĩkundi ikundinĩ sya Ngũsĩ sya Yeova. Mũemewa nĩ mũtumĩa Kĩkundinĩ kya Thayer kĩla kĩ Missouri, nakwa nĩthĩawa nĩkĩĩte kĩthito ũtavany’anĩ.

Yu twĩ na esũkũũe atatũ, ala nĩ, Jessica, Latisha, na Caleb, na nĩtũtanaa mũno kwona asyai moo maimamanyĩsya kũmwenda Yeova me anini. Ithyonthe mũsyĩ, nĩtwĩw’aa mũyo nũndũ Yeova nĩwatũkusisye tũke kwake na atũtetheesya tũmanye andũ ala metanĩaw’a na ĩsyĩtwa yake, nũndũ wa wendo ũla monanasya.

Nĩtũmew’ĩaa tei andũ ala methĩawa na mea ma kũmwendeesya Ngai ĩndĩ ũyĩthĩa mawasya moo ma ngoo mamanyĩĩtw’e nĩ maũndũ ala mamathyũlũlũkĩte ĩndĩ ti Mbivilia. Twĩĩkwatya makakwata ũtanu ũla twĩ naw’o wa kũthi nyũmba kwa nyũmba tũtaendete kũmateea syĩndũ, ĩndĩ tũendete kũmatavya ũvoo mũseo ĩũlũ wa Ũsumbĩ wa Ngai na ĩũlũ wa maũndũ maseo ala Ũsumbĩ ũsu ũkeanĩsya. Metho makwa nĩmausũaa methoi ma ũtanu nasũanĩa wũmĩĩsyo na wendo ũla twooniw’e nĩ andũ ala metanĩaw’a na ĩsyĩtwa ya Yeova!

[Visa]

Yĩla naĩ na myaka vakuvĩ mũonza, na ĩtina nĩ mũndũ mũima

[Visa]

James, George, Harley, na Simon, mekĩĩte ngũa ila tweekĩaa

[Visa]

Visa ũũ nakũniwe nĩtwaĩte syĩndũ sokonĩ nĩweekĩiwe ĩkasetinĩ yĩmwe ya ũvoo ya nthĩ yitũ

[Credit Line]

Journal and Courier, Lafayette, Indiana

[Visa]

Nĩ na mũsyĩ witũ ũmũnthĩ