1-3. (a) Pɩtɩla alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa pama Keɣsi 146 nɛ 147? (b) Nɛ ɖɩɩtazɩɣ keɣsi nzɩ sɩ-taa lɛ, ɛbɛ ɖɩkaɣ kpɛlɩkʋʋ?

ALƖWAATƲ ndʋ nɔɔyʋ lakɩ tʋmɩyɛ nɖɩ paɖʋ-ɩ yɔ camɩyɛ, yaa ɛlɩzɩ Krɩstʋ wɛtʋ kɩbandʋ natʋyʋ nɛ ɛwɩlɩ yɔ, pɩwɛɛ se pasamɩ-ɩ. Ye mbʋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩwɛnɩ lɩmaɣza kɩbana wena a-yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩsa Yehowa nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Ɛmʋnɩ samtʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, e-wondu kɩlɩzɩtʋ wɩlɩɣ-ɖʋ se e-ɖoŋ fɛyɩ kamaɣ. Pɩtasɩ ɖɔɖɔ lɛ, ɛha ɛ-Pɩyalʋ se ɛlɛ ɛlaa ɛ-tɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ ɖihiɣ ñʋʋ yabʋ, nɛ pɩwɩlɩɣ se ɛsɔɔlɩ ɛyaa.

² Keɣsi 146 nɛ 147 maɖʋ kaasɔɔlaa se ɛsa Yehowa. Ɛlɛ pɩtasɩnɩ ɛ-maɣmaɣ lɛ, ɛɛsɔɔlaa se eseɣti lalaa ɖɔɖɔ se pɛkpɛndɩ ɛ-yɔɔ nɛ paha samtʋ Yehowa.—Kalɩ Keɣa 146:1, 7,  12.

³ Ðɩɩsɩŋ weyi ɛmabɩ keɣsi nzɩ yɔ, ɛlɛ pɩtɩla yɔ weyi ɛmabɩ-sɩ yɔ, ɛɛcaɣ wezuu alɩwaatʋ ndʋ Yehowa lɩzɩ Izrayɛɛlɩ piya yomiye taa Babilɔɔnɩ nɛ sɩtasɩ pɩsʋʋ Yeruzalɛm yɔ. (Keɣa 146:2) Ɛzɩma Yehowa kaalɩzɩ ɛ-samaɣ yomiye taa nɛ kapɩsɩ kɛ-ɛjaɖɛ taa se pɩha-kɛ nʋmɔʋ nɛ kɛsɛɛ Ɛsɔ toovenim tʋ yɔ, mbʋ kaaseɣtini keɣsi maɖʋ ɛnʋ nɛ ɛsa Yehowa. Ɛlɛ lɩmaɣza kɩbana naayɛ yɔɔ ɖɔɖɔ ɛɛsɔɔlaa se ɛsa Ɛsɔ. Lɩmaɣza ana lɛ wena? Ña yɔ, ŋmaɣzɩɣ se lɩmaɣza kɩbana wena yɔɔ ŋpɩzɩɣ ɖɔɖɔ ŋyɔɔdɩnɩ nɔɔ kɩkʋyaɣ se “Aleluuya!”—Keɣa 146:1.

4. Alɩwaatʋ ndʋ wiyaʋ Siiruusi yabɩ Izrayɛɛlɩ piya ñʋʋ yomiye taa yɔ, ɛzɩma pɩɩlabɩ-sɩ? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ?

⁴ Maɣzɩ nɛ ŋna mbʋ pɩɩtalɩ Izrayɛɛlɩ piya yomiye taa Babilɔɔnɩ yɔ. Mba paakpa-wɛ yomaa yɔ, pohoŋaɣ-wɛ nɛ peheyiɣ-wɛ se “Itee wondu, itee-ɖʋ Siyɔŋ wondu natʋyʋ.” Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Yeruzalɛm ŋgʋ kɩ-yɔɔ Izrayɛɛlɩ piya kaanɩɣaɣ leleŋ yɔ, kɩpɩsɩ njɛyɛ. (Keɣa 136:1-3, 6) Yuuda mba taapɩzɩɣ se petee hendu. Pa-laŋa kaapɛlaa nɛ pɩɩpɔzaa se pɛhɛzɩ pa-laŋa nɛ pakpazɩ-wɛ ɖoŋ. Nɛ ɛzɩ Yehowa kaatɛm yɔɔdʋʋ yɔ, ɛtɩŋnɩ Pɛrsɩ wiyaʋ Siiruusi yɔɔ nɛ ɛya pa-ñʋʋ. Ɛwabɩ Babilɔɔnɩ mba nɛ ɛyɔɔdɩ se: “[Yehowa] cɛlɩ-m tɛtʋ yɔɔ kewiyisi kpeekpe nɛ ɛnʋ ɖʋnɩ-m paɣtʋ se mama-ɩ ɖɩɣa Yeruzalɛm, . . . Mɩ-taa weyi ɛkɛ ɛ-samaɣ kpeekpe taa ɛyʋ yɔ, ɛ-Kɩbaɣlʋ [Yehowa] ɛwɛɛ ɛ-cɔlɔ nɛ ɛkpa!” (4 Aw. 36:23) Izrayɛɛlɩ piya sɩnɛ sɩ-ñʋʋ yabɩtʋ kaahɛzɩ sɩ-laŋa siŋŋ.

5. Tɔm ndʋ Keɣa maɖʋ yɔɔdɩ ɖoŋ weyi Yehowa wɛna se ɛsɩnɩ-ɖʋ yɔ ɛ-yɔɔ?

⁵ Pɩtɩkɛ samaɣ ɖeke Yehowa kaakpazɩ ɖoŋ, ɛlɛ ɛɛcɔnɩ paa Izrayɛɛlɩ pɩɣa ŋga lɛ ka-kɩcɛyɩm ɖeɖe. Mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛ sɔnɔ. Keɣa maɖʋ ɛnʋ ɛyɔɔdɩ Yehowa yɔɔ se: “Ɛfɛkɩ laŋa wena apʋʋtaa yɔ, nɛ ɛɖʋʋ kɔyɛ a-kɩjɩkpɩŋ taa.” (Keɣa 146:3) Ɛɛɛ, Yehowa sɩɣnɩ mba pa-tɩŋa payɩ pakatɩɣ kala yɔ. Sɔnɔ ɖɔɖɔ, Yehowa sɔɔlaa se ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɛhɛzɩ ɖa-laŋa taa wɩzasɩ. (Keɣa 33:19; Iza. 57:15) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, ɛhaɣ-ɖʋ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ.—Yak. 1:5.

6. Tɔm ndʋ Keɣa maɖʋ yɔɔdɩ Keɣa 146:4 taa yɔ, ɛbɛ tɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? (Cɔnɩ kiɖe tɛɛ kɩlɛmʋʋ.)

⁶ Lɛɛlɛɛyɔ keɣa maɖʋ kɛzɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛsɔdaa kiŋ nɛ eheyiɣ-ɖʋ se Yehowa sɩm “tɩɩnzɩ ñʋʋ nɛ ɛtɩlɩ sɩ-tɩŋa sɩ-hɩla.” (Keɣa 146:4) Ɛbɛ yɔɔ ɛkɛzɩ ɛ-ɛsa lɛɛlɛɛyɔ nɛ ɛsɔdaa wondu yɔɔ? Maɣzɩ nɛ ŋna, keɣa maɖʋ pɩzaa nɛ ɛna tɩɩnzɩ nɛ ɛ-ɛsa, ɛlɛ ɛtaapɩzɩɣ se ɛtɩlɩ sɩ-ñʋʋ. Sɔnɔ tɩɩnzɩ nzɩ ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛna yɔ, sɩɖɔ siŋŋ nɛ pɩcɛzɩ nzɩ keɣa maɖʋ kaanawa yɔ. Lalaa maɣzɩɣ se tɩɩnzɩ tindimiye nɖɩ ɖɩ-taa wɩsɩ wɛɛ nɛ payaɣ-ɖɩ se Voie lactée yɔ ɖɩ-taa, tɩɩnzɩ miiliyaarɩwaa sakɩyɛ wɛna. Nɛ tɩɩnzɩ tindima miiliyaarɩwaa kudokiŋ sakɩyɛ wɛnɩ kedeŋa kpeekpe yɔɔ. Ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkalɩ tɩɩnzɩ nzɩ sɩwɛ kedeŋa kpeekpe yɔɔ yɔ, ɛlɛ Ɛsɔ ñatɩlɩ sɩ-tɩŋa nɛ ɛyaɣ paa ŋga nɛ ka-hɩɖɛ. Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se paa tɩɩŋa ŋga lɛ Yehowa sɩm-kɛ. (1 Kɔr. 15:41) Nɛ ɛyaa mba ɛlɩzɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ? Ɛsɔ weyi ɛsɩm paa tɩɩŋa ŋga nɛ ɛyaɣ-kɛ nɛ ka-hɩɖɛ yɔ, ɛsɩm ɖɔɖɔ ɖenɖe keekee ŋwɛɛ yɔ, mbʋ pɩ-taa ŋwɛɛ yɔ; nɛ alɩwaatʋ tɩŋa taa lɛ, ɛsɩm ɖɔɖɔ mbʋ ɖeyi ɖeyi pɩkɛ ña-kɩcɛyɩm yɔ.

7, 8. (a) Yehowa kaalɩzɩɣ ɛ-sɛyaa kʋñɔŋ nakʋyʋ taa lɛ, ɛbɛ yɔɔ ɛtɔzʋʋ? (b) Kɩɖaʋ ŋgʋ wɩlɩɣ se Yehowa naɣ ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa pʋtɔdɩyɛ nɛ ɛsɩɣnɩ-wɛ?

⁷ Pɩtasɩnɩ se Yehowa maɣzɩɣ ñɔ-yɔɔ lɛ, ɛkɛ pʋtɔdɩyɛ nayʋ nɛ ɛwɛnɩ ɖoŋ se ɛpɩzɩɣ ɛsɩnɩ-ŋ kʋñɔmɩŋ nɛ kala wena ŋkatɩɣ yɔ a-taa. (Kalɩ Keɣa 146:5.) Pɩtɩla ŋmaɣzɩɣ se ña-kʋñɔmɩŋ nɛ ña-sʋʋtʋ pakɩlɩ-ŋ yuŋ. Ɛlɛ Ɛsɔ sɩm ño-ɖoŋ kamaɣ nɛ ‘ɛtɔzʋʋ ɖɔɖɔ se cʋʋ yem ŋkɛnaa.’ (Keɣa 102:14) Paa evemiye nɖɩ lɛ, picoɖuu-ɖʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖɩkɛ ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa. Alɩwaatʋ ndʋ picoɖuu-ɖʋ ɖɔ-yɔɔdaɣ taa, ɖɩlakɩ tomnaɣ sɔɔlɩm nabʋyʋ yaa ɖɩɖʋʋ ɛsɩyɛ ɛyʋ lɛlʋ ñɩm yɔɔ lɛ, pɩwɩzɩɣ-ɖʋ nɛ ɖikpiɖiɣ pɩ-yɔɔ. Paa wiɖiyi wɛtʋ tʋnɛ tɩtalɩ Yehowa yaa piticoɖi-i ɛna yɔ, ɛnɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ yɔ tɩ-taa nɛ halɩ pɩkɩlɩ ɖa-maɣmaɣ.—Iza. 40:28.

⁸ Pɩtɩla ŋtɛm naʋ ɛzɩma Yehowa tɩŋnɩ e-ɖoŋ yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋwa kaɖɛ naɖɩyɛ  yɔ. (Iza. 41:10, 13) Maɣzɩ koobu halɩñɩnʋ Kyoko kɩɖaʋ yɔɔ nɛ ŋna. Ɛkɛ koobu nʋmɔʋ lɩzɩyʋ. Piitibi-i yɔɔɔ alɩwaatʋ ndʋ paatiyi-i egeetiye kɩfaɖɛ naɖɩyɛ taa yɔ. Ɛzɩma Yehowa wɩlaa se ɛsɩm kʋñɔŋ ŋgʋ kɩ-taa ɛwɛɛ yɔ? Wɛtʋ kɩfatʋ tʋnɛ tɩtalɩ Kyoko lɛ, koobiya mba paacɔ-ɩ nɛ pata yɔ panɩɣaɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛɛwɛɛ yɔ tɩ-taa. Pɩlabɩ-ɩ ɛzɩ Yehowa kaawɛɛ nɛ eheyiɣ-i se: “Pɩtɩkɛ ña-nʋmɔʋ lɩzʋʋ tʋmɩyɛ ɖeke yɔɔ mɔnsɔɔlɩ-ŋ, ɛlɛ mɔnsɔɔlɩ-ŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkpaɣ ña-tɩ nɛ ŋha-m nɛ ŋkɛ mɛn-pɛlɛ. Mɔnsɔɔlaa se ŋnɩɩ leleŋ ɛzɩ ma-aseɣɖe tɩnaa lalaa yɔ.” Nɛ ña yɔ? Ɛzɩma Ɛsɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ wɩlɩ-ŋ se ɛnɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ŋwɛɛ yɔ tɩ-taa nɛ halɩ pɩkɩlɩ ña-maɣmaɣ?

9, 10. Ɛbɛ tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ Yehowa ɛsɩndaa? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.

⁹ Nabʋyʋ taa ña-kɩcɛyɩm pɩzɩɣ nɛ pɩkɛ tomnaɣ yɔɔ ñɩmbʋ. Hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa lɛ, ŋpɩzɩɣ ŋnɩɣzɩ tɔɔnaɣ yɔɔ. Ɛlɛ Yehowa yekina nɛ tɛʋ nɩɣ nɛ tɔɔnasɩ lakɩ nɛ halɩ ɛnʋ cɔŋnɩnɩ sumasɩ yɔɔ nɛ ɛhaɣ-sɩ tɔɔnaɣ. (Kalɩ Keɣa 146:8, 9.) Ye Yehowa ɛcɔŋnɩ sumasɩ yɔɔ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtaa-ɩ liu se ɛpɩzɩɣ nɛ ɛcɔnɩ ña-kɩcɛyɩm ɖeɖe.—Keɣa 36:25.

¹⁰ Mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ lɛ se Yehowa cɔŋnɩ ɖa-kɩcɛyɩm ɖeɖe fezuu taa nɛ ɛhaɣ-ɖʋ “laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩkpaɖɩ lɔŋ kpeekpe yɔ.” (Fil. 4:6, 7) Maɣzɩ Mutsuo nɛ ɛ-halʋ pa-kɩɖaʋ yɔɔ nɛ ŋna! Pɩnaɣ 2011 taa, alɩwaatʋ ndʋ teŋgu wadaa nɛ pɩkɔnɩ asɛyʋʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ Japɔŋ ɛjaɖɛ taa yɔ, Mutsuo nɛ ɛ-halʋ pana ɛzɩma Yehowa tɩŋɩɣnɩ ɛ-ɖoŋ yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ ɛ-sɛyaa fezuu taa yɔ. Pa-ɖɩɣa ñʋʋ taa pakpawa nɛ pɩya pa-ñʋʋ asɛyʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. Ɛlɛ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye, pelesi mbʋ payɩ paawɛna yɔ. Lɩm wadʋʋ mbʋ pɩɩwɛɛkɩ pa-ɖɩɣa. Cɩkpɛndʋʋ nɛ nikaɣ taa paahɩnɩ ɖoo ana a-taa. Teu fema lɛ, paasɔɔlaa se pakpazɩ pa-tɩ ɖoŋ fezuu taa. Takayaɣ ŋga papɩzaa nɛ pehiɣ yɔ ŋga lɛ, Annuaire 2006. Mutsuo kuli-kɛ lɛ, ɛna tɔm ñʋʋ: “Le tsunami le plus meurtrier jamais recensé.” Tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩɩyɔɔdɩ tɛtʋ ñamsʋʋ mbʋ pɩɩlabɩ Sumatra pɩnaɣ 2004 taa nɛ teŋgu wadɩ nɛ pɩwɛɛkɩ wondu kpem yɔ pɩ-tɔm. Mutsuo nɛ ɛ-halʋ pakalaɣ tɔm ndʋ nɛ panaɣ mbʋ pɩɩtalɩ ɛyaa yɔ lɛ, pɛ-ɛsɩtɛɣlɩm kpe. Paana ɛzɩma Yehowa kemsini-wɛ nɛ ɛzɩma ɛsɔɔlɩ-wɛ nɛ ɛkpazɩ-wɛ ɖoŋ fezuu taa alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ yɔ. Yehowa cɔnɩ po-tomnaɣ yɔɔ kɩcɛyɩm ɖeɖe ɖɔɖɔ. Ɛtɩŋnɩ koobiya yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-wɛ. Ɛlɛ mbʋ pɩkpazɩ-wɛ ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩ yɔ lɛ ɛzɩma ɛgbɛyɛ lone taa caɣyaa nabɛyɛ kɔma nɛ pekilimi pɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ yɔ. Mutsuo yɔɔdaa se: “Manɩ pɩ-taa se Yehowa kaawɛ ɖa-taa paa anɩ ɛ-cɔlɔ kpam nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-yɔɔ. Pɩɩkpazɩ-m ɖoŋ siŋŋ!” Ðe-fezuu taa kɩcɛyɩm ɖeɖe cɔnʋʋ tɔm kɩlɩnɩ cɛyʋʋ Yehowa ɛsɩndaa, ɛlɛ ɛcɔŋnɩ ɖɔɖɔ ɖo-tomnaɣ yɔɔ kɩcɛyɩm ɖeɖe.

11. Mba pɔsɔɔlaa se Ɛsɔ ɛtɩŋnɩ e-ɖoŋ yɔɔ nɛ ɛya pa-ñʋʋ yɔ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se pala?

¹¹ Paa ɛzɩmtaa lɛ, Yehowa sɔɔlaa se ‘ɛsɩnɩ ponuutamwaa.’ (Keɣa 146:6a) Ɛlɛ ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ? Pɩpɔzʋʋ se ɖɩcɛyɩsɩ ɖa nɛ ɩ ɖa-taabalɩyɛ camɩyɛ. Pʋcɔ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖɩcɛyɩsɩ ɖa nɛ ɩ ɖa taabalɩyɛ lɛ, pʋpɔzʋʋ-ɖʋ tɩ luzuu. (Sof. 2:3) Mba pɛwɛnɩ tɩ luzuu yɔ, pataɣ liu Yehowa se ɛñɔɔzɩ kɩdɛkɛdɩm nɛ mulum lakasɩ nzɩ payɩ palakɩ-wɛ yɔ. Yehowa naɣ ɛyaa mba poluzuu pa-tɩ mbʋ yɔ lɛ, ɛ-taa lakɩ leleŋ nɛ pɔ-tɔm kɛdɩɣnɩ-ɩ.

12, 13. (a) Pʋcɔ nɛ Yehowa sɩnɩ-ɖʋ lɛ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖikizi? (b) Mba yɔɔ Yehowa nɩɣ leleŋ?

 ¹² Hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ taa ɖɔɖɔ lɛ, Ɛsɔ “[luzuu] tataa ɛtɛlɛmwaa.” (Keɣa 146:6b) Tɔm tʋnɛ tɩtɩkɛ aleɣya tɔm. Ye ɖɩñɩnɩɣ se Yehowa ɛsɔɔlɩ-ɖʋ nɛ ɛ-pana ɛtaakɔɔ ɖɔ-yɔɔ kɔyɔ, pɩwɛɛ se ɖɩpaɖɩ mbʋ ɛpaɖɩɣ yɔ. (Keɣa 96:10) Mbʋ Yehowa paɖɩɣ yɔ pɩ-taa lɛɛbʋ yɔ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ. Pɩwɩlɩɣ se pɩwɛɛ se ɖiposi ɖa-tɩ nɛ mbʋ payɩ pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɖɩtɔlɩ kɩdɛkɛdɩm mbʋ pɩ-taa yɔ, ɛzɩ kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ mbʋ yɔ. (Keɣa 118:37; Mat. 5:28) Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩlʋ kpem pʋcɔ nɛ ɖɩwa lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nzɩ, ɛlɛ ye ɖɩmaɣzɩɣ wazasɩ nzɩ Yehowa kaɣ-ɖʋ haʋ yɔ sɩ-yɔɔ kɔyɔ, pɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩlʋ nɛ ɖɩwa.

¹³ Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlʋkɩ se ɖɩwa ɛjandʋ natʋyʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩtaa liu Yehowa nɛ pɩkɩlɩ ɖa-maɣmaɣ. Ye ɖɩñɩnɩɣ se ɖɩtɩŋnɩ “kpaŋnʋ hoɖe” yaa “ɛyʋ hoɖe” yɔɔ nɛ ɖɩya ɖa-maɣmaɣ ɖa-ñʋʋ yɔ, ŋmaɣzɩɣ se pɩkaɣ Yehowa labʋ leleŋ na? Aayɩ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ kpaŋnʋ hoɖe” yaa “ɛyʋ hoɖe” sɩŋnɩ ɛyaa lalaa yaa ɖa-maɣmaɣ ɖo-ɖoŋ, nɛ pɩ-taa nabʋyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ pɩya ɖa-ñʋʋ. (Keɣa 146:10) Ɛlɛ mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩla yɔ lɛ se ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa nɛ ɖitendi-i se ɛsɩnɩ-ɖʋ. Paa tam ɛzɩma ɖiwoki Yehowa cɔlɔ nɛ ɖitendiɣ-i se ɛsɩnɩ-ɖʋ ɖa-nɩɣzɛ taa yɔ, ɛkaɣ-ɖʋ nɩnʋʋ; ɛfɛyɩ ɛzɩ ɛyaa yɔ se pɩɩnɩ-ɩ nɛ ɖɔ-tɔm. “[Yehowa] nɩɣ leleŋ nɛ mba pañaŋɩ-ɩ yɔ; mba pataɣ ɛ-sɔɔlɩm liu yɔ, mba ɛmʋkʋyʋʋna.” (Keɣa 146:11) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtaa-ɩ liu sɔɔlɩm mbʋ ɛwɛnɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ se ɛkaɣ-ɖʋ ñɔnʋʋ kpam nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwa lɩmaɣza kɩdɛkɛda.

14. Ɛbɛ kaakpazɩ keɣa maɖʋ ɖoŋ?

¹⁴ Yehowa maɣmaɣ heyiɣ-ɖʋ se ɛkaɣ sɩnʋʋ ɛ-samaɣ alɩwaatʋ ndʋ kɛwɛɣ kaɖɛ naɖɩyɛ taa yɔ. Keɣa maɖʋ maɣzɩ ɛzɩma Yehowa lɩzɩ ɛ-samaɣ yomiye taa nɛ kapɩsɩ Yeruzalɛm yɔ pʋyɔɔ lɛ, etee-i hendu nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Ɛnʋ cɛyɩsɩnɩ ña-taya kɩyɩɖaŋ, ɛwazɩ ñe-piya yɔɔ ñɛ-tɛ. Ɛcɔŋna se laŋhɛzɩyɛ ɛwɛɛ ña-kamasɩ yɔɔ.” (Keɣa 147:13, 14) Ɛzɩma Keɣa maɖʋ taa kaatɛma se Yehowa pɩzɩɣ nɛ ɛcɛyɩsɩ Yeruzalɛm tɛtʋ nɔnɔsɩ taya nɛ ɛkandɩyɩ ɛ-sɛyaa yɔɔ yɔ, pɩɩkpazɩ-ɩ ɖoŋ siŋŋ.

15-17. (a) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kʋñɔmɩŋ yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ pɩlabɩ-ɖʋ? (b) Nɛ ɛzɩma Yehowa tɩŋɩɣnɩ Bibl yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɖʋ? (c) Ɛbɛ wɩlɩɣ se Ɛsɔ “tɔm yɛlɩɣ lɛɛ lɛɛ”?

¹⁵ Pɩtɩla ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ kʋñɔmɩŋ nɩɩyɩ nɛ pɩhaɣ-ŋ nɩɣzɛ. Yehowa pɩzɩɣ nɛ ɛha-ŋ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ŋlʋbɩnɩ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ. Keɣa maɖʋ yɔɔdaa se Yehowa “[tiyiɣ] ɛ-tɔm tataa nɛ ɛ-tɔm yɛlɩɣ lɛɛ lɛɛ tataa.” Ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se Yehowa ‘mɩzɩɣ nikaɣ ɖɔmbɛɛ’ tɛtʋ yɔɔ nɛ ɛtɛ lɛ, ɛpɔzɩ se: “Anɩ pʋdʋ pɩzaa nɛ ɛkatɩ nikaɣ ŋga?” Nɛ ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se Yehowa “[tiyiɣ] ɛ-tɔm nɛ watʋ [yaa nikaɣ] seɣ.” (Keɣa 147:15-18) Yehowa, Ɛsɔ ɖoŋ tɩŋa tʋ, nɛ lɔŋ kpeekpe Ɛsɔ wɛnɩ ɖoŋ nikaɣ nɛ ɖɔmbɛɛ pɔ-yɔɔ, nɛ pɩwɩlɩɣ se ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋlʋbɩnɩ kala wena ŋkatɩɣ yɔ a-tɩŋa payɩ.

¹⁶ Yehowa tɩŋɩɣnɩ ɛ-tɔm ndʋ tɩwɛ Bibl taa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ eɖiyiɣ-ɖʋ sɔnɔ. Nɛ “ɛ-tɔm yɛlɩɣ lɛɛ lɛɛ” mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ nɩɣzɛ naayɛ taa yɔ, ɛwɩlɩɣ-ɖʋ nʋmɔʋ fezuu taa. Pɩtasɩnɩ taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ña nɛ Krɩstʋ ñɩma lalaa mɩ-hɛkʋ taa yɔ lɛ, maɣzɩ wazasɩ nzɩ ŋhikiɣ alɩwaatʋ ndʋ ŋkalɩɣ Bibl nɛ yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ takayɩsɩ, alɩwaatʋ ndʋ ŋwelisiɣ JW Tɔm Ðɩyɔɔdɩyɛ yɔɔ tɔm, alɩwaatʋ ndʋ ŋwoki jw.org yɔɔ yaa alɩwaatʋ ndʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa sɩnɩ-ŋ tɔm natʋyʋ taa yɔ sɩ-yɔɔ nɛ ŋna! (Mat. 24:45) Pɩɩwɩlɩɣ-ŋ kpayɩ kpayɩ se Yehowa “tɔm yɛlɩɣ lɛɛ lɛɛ” yaa ɛfɛyɩ ninika nɛ ñe-ɖiyuu fezuu taa yaa we?

¹⁷ Koobu Simone na ɛzɩma Yehowa Tɔm wɛnɩ ɖoŋ yɔ. Pitibi-i yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ  ɛmaɣzaɣ se ɛfɛyɩ wazaɣ nakɛyɛ, nɛ ɛ-tɔm ɛɛpɩzɩɣ pɩkɛdɩnɩ Yehowa. Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩlakaɣ-ɩ mbʋ yɔ, ɛpɩsaɣnɩ Yehowa yɔɔ adɩma taa paa ɛzɩmtaa se ɛsɩnɩ-ɩ. Ɛkpɛlɩkaɣ ɖɔɖɔ Bibl ɛ-tɩ yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ. Ɛkɛdaa se: “Wiɖiyi mantɩkatɩ wɛtʋ natʋyʋ nɛ mɛntɛɖɩ Yehowa sɩnʋʋ nɛ ɛ-nʋmɔʋ wɩlʋʋ.” Pɩɩsɩnɩ-ɩ se ɛñaɣ pana nɛ ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana.

18. (a) Ɛbɛ yɔɔ ŋmaɣzɩɣ se Yehowa ha-ŋ waɖɛ sɔsɔɖɛ? (b) Nɛ lɩmaɣza kɩbana wena yɔɔ ŋpɩzɩɣ ŋyɔɔdɩnɩ nɔɔ kɩkʋyaɣ se “Aleluuya! [yaa ɩsa Yah!]”?

¹⁸ Keɣa maɖʋ kaana sɔɔlɩm mbʋ Yehowa kaawɛnɩ caanaʋ taa ɛ-samaɣ yɔɔ yɔ. Samaɣ ŋga ke-ɖeke koŋ Yehowa kaakuli “ɛ-tɔm” nɛ “ɛ-paɣtʋ” yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ. (Kalɩ Keɣa 147:19, 20.) Sɔnɔ, pɩkɛnɩ-ɖʋ wazaɣ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɛtʋ kpeekpe yɔɔ lɛ, ɖe-ɖeke koŋ ɖɔ-yɔɔ Yehowa hɩɖɛ wɛɛ. Ɛzɩma ɖɩsɩm Yehowa nɛ ɖɩɖɔŋ ɛ-paɣtʋ yɔɔ ɖe-wezuu caɣʋ taa yɔ, pɩha-ɖʋ waɖɛ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛɛ ɖa nɛ ɩ ɖɛ-hɛkʋ taa. Ɛzɩ weyi ɛmabɩ Keɣsi 146 nɛ 147 yɔ ɛlabʋ yɔ, ŋwɛnɩ lɩmaɣza kɩbana wena a-yɔɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋyɔɔdɩnɩ nɔɔ kɩkʋyaɣ se “Aleluuya! [yaa ɩsa Yah!]” yɔ nɛ ŋseɣtini lalaa nɛ pasa Yehowa.