وقىرمانداردىڭ ساۋالدارى
وقىرمانداردىڭ ساۋالدارى
ەحوبا كۋاگەرلەرى كيەلى كىتاپتاعى قانعا قاتىستى وسيەتتەردىڭ تۇرعىسىنان ناۋقاستىڭ ٶز قانىن قولدانۋ ارقىلى اتقارىلاتىن مەديسينالىق پروسەدۋرالارعا قالاي قارايدى؟
شەشىم قابىلداعاندا ٴماسىحشى تەك ٶزىنىڭ جەكە تالعاۋىنا نەمەسە دارىگەرلەردىڭ كەڭەستەرىنە عانا جۇگىنبەي، بۇل جونىندە كيەلى كىتاپتا نە دەلىنگەنىن مۇقيات زەرتتەۋى كەرەك. بۇل ونىڭ ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىنا اسەرىن تيگىزەتىن ماسەلە.
ەحوباعا ٴبىز ٶمىرىمىز ٷشىن بورىشتىمىز؛ ول ٴبىزدىڭ ورگانيزمىمىزگە قان قابىلداۋىمىزعا تيىم سالعان (جاراتىلىس 9:3، 4). ەجەلگى يسرايلگە بەرىلگەن قۇداي زاڭى قاننىڭ قولدانىلۋىنا بەلگىلى ٴبىر شەكتەۋلەر قوياتىن، ويتكەنى قان ٶمىردى بىلدىرەدى. قۇداي بىلاي دەگەن: «ٴتاننىڭ جانى [نەمەسە ٶمىرى] قاندا، جانە مەن ونى، جاندارىڭدى تازارتۋ ٷشىن، قۇربان شالاتىن ورىنعا ارناپ بەلگىلەدىم». ال ەگەر ادام جان-جانۋاردى تاعام ٷشىن ولتىرسە شە؟ مۇنداي جاعدايعا قاتىستى قۇداي بىلاي دەگەن: «قانىن اعىزىپ، كومىپ تاستاۋى كەرەك» a (لەۋى 17:11، 13). ەحوبا بۇل وسيەتىن قايتا-قايتا قايتالاپ وتىرعان (زاڭدى قايتالاۋ 12:16، 24؛ 15:23). ەۆرەي تىلىندەگى ٴبىر انىقتامادا بىلاي دەپ ەسكەرىلدى: «قاندى ساقتاۋعا بولمايدى، جەرگە توگۋ ارقىلى ونى قولدانۋعا بولمايتىندىعى كورسەتىلۋى كەرەك» (Soncino Chumash). يسرايلدىكتەردىڭ ەشقايسىسىنا قۇدايعا تيەسىلى وزگە جاراتىلىستىڭ قانىن جيناۋعا، ساقتاۋعا جانە قولدانۋعا بولمايتىن.
ٴماسىحتىڭ ولىمىنەن كەيىن مۇسانىڭ زاڭىن ورىنداۋدىڭ قاجەتى بولماي قالدى. دەسە دە، قۇداي ٵلى دە قاندى قاسيەتتى دەپ ەسەپتەيدى. ەلشىلەر كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن ماسىحشىلەرگە ‹قاننان اۋلاق جۇرۋگە› نۇسقاۋ بەرگەن. بۇل نۇسقاۋعا سەلقوس قاراۋعا بولمايدى. ازعىندىقتان، جالعان تاڭىرلەرگە قۇلشىلىق ەتۋدەن اۋلاق بولۋ سياقتى، قۇلىقتىلىق تۇرعىدان قاننان دا اۋلاق بولۋ كەرەك (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 15:28، 29؛ 21:25). XX عاسىردا قان تاپسىرۋ مەن قان قۇيۋ پايدا بولعاندا ەحوبا كۋاگەرلەرى ونىڭ قۇداي سوزىنە قايشى ەكەنىن تۇسىنگەن بولاتىن b.
كەرەك بولىپ قالعان جاعدايدا ناۋقاستىڭ ٶز قانىن وزىنە قۇيۋ ٷشىن (اۋتوترانسفۋزيا)، دارىگەرلەر كەيدە وپەراسيا جاساۋدان بىرنەشە اپتا بۇرىن اۋرۋ ادامدى قان تاپسىرۋعا تالپىندىرادى. ٴبىراق قاندى جيناۋ، ساقتاۋ جانە قۇيۋ لەۋى جانە زاڭدى قايتالاۋ كىتاپتارىندا جازىلعان نارسەلەرگە تىكەلەي قايشى كەلەدى. قاندى ساقتاۋعا بولمايدى، ونى توگۋ كەرەك، نەمەسە، بەينەلى سوزبەن ايتقاندا قۇدايعا قايتارۋ كەرەك. ارينە، بۇگىنگى كۇنى مۇسانىڭ زاڭى كۇشىن جوعالتقان. سويتسە دە ەحوبا كۋاگەرلەرى ونداعى قۇدايدىڭ پرينسيپتەرىن سيلايدى، ٵرى ولار «قاننان اۋلاق» بولۋعا بەلدەرىن بەكەم بۋعان. سوندىقتان ٴبىز قان تاپسىرمايمىز دا، وزىمىزگە قايتا قۇيۋ ٷشىن، توگىلۋگە ٴتيىستى قاندى الدىن الا دايىندامايمىز دا. مۇنداي ارەكەتتەر قۇداي زاڭىنا قايشى كەلەدى.
ناۋقاستىڭ ٶز قانىن قولدانۋ ارقىلى اتقارىلاتىن باسقا پروسەدۋرالاردا جانە قاندى تالداۋعا العاندا قۇدايدىڭ قانعا بايلانىستى پرينسيپتەرى ايقىن بۇزىلمايدى. مىسالى، تەكسەرىلىپ بولعاننان كەيىن تالداۋعا الىنعان قان ۇلگىلەرى تاستالادى، مۇندايدا ماسىحشىلەردىڭ كوپشىلىگى تالداۋعا قان تاپسىرا بەرەدى. سونداي-اق دارىگەرلەر اناعۇرلىم كۇردەلىرەك پروسەدۋرالار جاساۋدى ۇسىنۋى مۇمكىن.
مىسالى، حيرۋرگيالىق وپەراسيا كەزىندە، گەموديليۋسيا جاسالعاندا قاننىڭ ٴبىر بولىگى نەگىزگى ارنادان اۋىتقىلۋى مۇمكىن. ناۋقاستىڭ ورگانيزمىندە قالعان قانعا قوسپالار قوسىلادى. سوسىن ناۋقاستىڭ ورگانيزمىنەن شىققان قان جاساندى قان اينالىم جۇيەسى ارقىلى قايتا ورگانيزمگە كەلىپ قۇيىلادى، وسىنىڭ ارقاسىندا ونىڭ قانىنداعى گەموگلوبين ٶز دەڭگەيىنە كوتەرىلەدى. وسى سياقتى تاعى ٴبىر جاعدايدا، جاراعا اققان قان جينالىپ، سۇزگىدەن وتكىزىلۋى ىقتيمال، وسىلايشا ەريتروسيتتەر ناۋقاستىڭ قانىنا قايتا كەلىپ قوسىلادى. بۇل — قاندى ساقتاۋ دەپ اتالادى. جانە ٴبىر پروسەدۋرا بار، بۇل جاعدايدا قان دەنەنىڭ قانداي دا ٴبىر مۇشەسىنىڭ (مىسالى، جۇرەكتىڭ، وكپەنىڭ نەمەسە بۇيرەكتىڭ) جۇمىسىن اتاقاراتىن ارنايى اپپاراتتان وتەدى. سوسىن اتالمىش اپپاراتتان قان قايتادان ناۋقاستىڭ ورگانيزمىنە كەلىپ قۇيىلادى. باسقا ٴبىر جاعدايدا، زاقىمدالعان نەمەسە اقاۋى بار تۇيىرشىكتەردەن تازارتۋ ٷشىن، قاندى سەپاراتوردان (سەنتريفۋگادان) وتكىزەدى. مۇنداي ارەكەت — قاننىڭ قۇرامىنداعى زاتتىڭ ٴبىرىن ٴبولىپ الىپ، ورگانيزمنىڭ باسقا ٴبىر بولىگىندە قولدانۋ ماقساتىمەن دە جاسالۋى مۇمكىن. تاعى مىناداي پروسەدۋرا بار، بەلگى سالۋ ٷشىن نەمەسە ٴدارى-دارمەك ارالاستىرۋ ٷشىن ناۋقاستان ٴبىراز مولشەردە قان الىنادى دا، كەيىن سول ناۋقاستىڭ وزىنە قايتا قۇيىلادى.
مۇنداي پروسەدۋرالار تۇرلەنىپ وتىرۋى مۇمكىن، ال ۋاقىت وتە كەلە دياگنوستيكا مەن ەمدەۋ جولدارىنىڭ جاڭا تاسىلدەرى شىعاتىنى ٴسوزسىز. ٴبىز وسى پروسەدۋرالاردىڭ ٴارقايسىسىن تالقىلاپ، قانداي دا ٴبىر شەشىم قابىلداۋدى ماقسات ەتىپ وتىرعان جوقپىز. حيرۋرگيالىق وپەراسيا جاساۋ، تالداۋعا قان تاپسىرۋ نەمەسە قانداي دا ٴبىر ەم قابىلداۋ كەرەك بولعان جاعدايدا، ٶز قانىن قالاي قولداناتىنىن ٴماسىحشى جەكە ٶزى شەشۋى كەرەك. ول، دارىگەرلەردەن نەمەسە وسى ماسەلەدەن حاباردار باسقا دا ادامداردان ٶز قانىنىڭ قالاي قولدانىلۋى مۇمكىن ەكەنىن الدىن الا ٴبىلىپ الۋى كەرەك. ال سوسىن ٶزىنىڭ ار-ۇجدانىنا سايكەس شەشىم قابىلداۋى كەرەك. (قورشاۋدى قاراڭدار.)
ومىرلەرىن قۇدايعا ارناپ، قۇداي يەنى شىن جۇرەكتەن، جان-تانىمەن، بار كۇشىمەن، بار اقىل-ويىمەن سۇيۋگە مىندەتتەمە العاندارىن ماسىحشىلەردىڭ ەستە ۇستاعاندارى ابزال (لۇقا 10:27). ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ وسى دۇنيەدەگى ادامداردان وزگەشەلىگى — ولار قۇدايمەن جاقسى قارىم-قاتىناستا بولۋدى قاتتى باعالايدى. ٶمىر بەرۋشى قۇداي بارلىعىن يسانىڭ توگىلگەن قانىنا سەنىم ارتۋعا شاقىرادى. كيەلى كىتاپتا بىلاي دەلىنگەن: ‹ٴماسىحتىڭ قۇربان بولىپ، قانى توگىلۋىمەن تولەمىمىز وتەلدى› (ەفەستىكتەرگە 1:7).
[سىلتەمەلەر]
a پروفەسسور فرەنك گورمان بىلاي دەپ جازدى: «قاندى جەرگە توگۋ ۇلكەن سي-قۇرمەتتى، ياعني جانۋاردىڭ ومىرىنە دەگەن قۇرمەتتى، دەمەك، ونى جاراتىپ ٵرى قاراي دا وعان قامقورلىق ەتىپ وتىرعان قۇدايعا دەگەن قۇرمەتتى بىلدىرگەن بولسا كەرەك».
b «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 1951-جىلعى 1-شىلدەدەگى سانىندا (اع.) وسى ماسەلەگە قاتىستى نەگىزگى سۇراقتارعا جاۋاپتار بەرىلىپ، قان قۇيۋدىڭ ماسىحشىلەر ٷشىن نەلىكتەن جارامسىز ەكەندىگى تۇسىندىرىلگەن بولاتىن.
[31-بەتتەگى قورشاۋ/سۋرەتتەر]
وزدەرىڭدى تەكسەرۋگە ارنالعان سۇراقتار
ەگەر مەنىڭ قانىمنىڭ ٴبىر بولىگى دەنەمنەن شىعارىلىپ باسقا ارناعا سالىناتىن بولسا، ٴتىپتى ونىڭ اعۋى قانداي دا ٴبىر ۋاقىتقا توقتاتىلۋى مۇمكىن بولسا، مۇنداي قاندى ٴتانىمنىڭ ٴبىر بولىگى رەتىندە قاراستىرىپ، ‹ونى جەرگە توگۋدىڭ› قاجەتى جوق دەپ ەسەپتەۋىمە ار-ۇجدانىم جول بەرە مە؟
ەگەر قانداي دا ٴبىر دياگنوستيكالىق نەمەسە ەمدەۋ پروسەدۋراسىندا مەنەن قان الىپ، ونىڭ قۇرامىن وزگەرتىپ قايتادان وزىمە قۇيسا، مەنىڭ كيەلى كىتاپقا سايكەس ماشىقتالعان ار-ۇجدانىم تازا بولا ما؟