Go dayrɛkt to di men tin

Kwɛstyɔn dɛn we Pipul dɛn Kin Aks

Kwɛstyɔn dɛn we Pipul dɛn Kin Aks

Kwɛstyɔn dɛn we Pipul dɛn Kin Aks

Aw Jiova Witnɛs dɛn de si tritmɛnt dɛn ɔ ɔpreshɔn dɛn we gɛt fɔ du wit pɔsin in yon blɔd frɔm wetin di Baybul kɔmand bɔt di rayt we fɔ yuz blɔd?

Ɔlman we na Kristian go nid fɔ tink siriɔs wan bɔt wetin di Baybul se we i de disayd wetin fɔ du we i kam pan blɔd biznɛs. I nɔ fɔ jɔs abop pan wetin in want ɔ wetin di dɔktɔ dɛn se. Dis na sɔntin we de bitwin in ɛn Jiova.

Jiova we gi wi layf dɔn kɔmand wi se wi nɔ fɔ it blɔd. (Jɛnɛsis 9:​3, 4) Insay di Lɔ we Gɔd bin gi di Izrɛlayt dɛn, Gɔd bin sho dɛn aw fɔ yuz blɔd bikɔs i min layf. I bin kɔmand dɛn se: “PAPA GƆD se na di blɔd di layf de; ɛn in dɔn gi dɛn fɔ put am na di ɔlta fɔ pul sin na dɛn sol.” Wetin fɔ apin if pɔsin kil animal as tin fɔ it? Gɔd bin tɔk se i “fɔ put di blɔd afta i dɔn kil di animal ɔ bɔd, ɛn kɔba am wit dɔti.” * (Lɛvitikɔs 17:​11, 13) Jiova bin ripit dis kɔmand bɔku bɔku tɛm. (Ditarɔnɔmi 12:​16, 24; 15:​23) Wan Ju buk we nem Soncino Chumash bin tɔk se: “Blɔd nɔto tin fɔ kip ɛn na tin fɔ trowe na grɔn so dat nɔbɔdi nɔ go yuz am.” No Izrɛlayt nɔ fɔ kip ɔ yuz ɔda animal in blɔd, bikɔs na Gɔd gɛt in layf.

Frɔm di tɛm we di Mɛsaya day, di Izrɛlayt dɛn nɔ bin de ɔnda di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis. Bɔt di we aw Gɔd de si blɔd nɔ chenj. Gɔd in oli spirit bin mek di apɔsul dɛn tɛl Kristian dɛn fɔ “avɔyd blɔd.” Da kɔmand de nɔto tin we dɛn fɔ tek mek ple. I bin impɔtant jɔs lɛk aw dɛn fɔ avɔyd fɔ du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want ɔ fɔ wɔship aydɔl. (Akt 15:​28, 29; 21:​25) Fɔ gi ɛn fɔ tek blɔd bin bi tin we kɔmɔn afta Wɔl Wɔ Tu, ɛn Jiova Witnɛs dɛn bin ɔndastand se dis na tin we de agens Gɔd in Wɔd. *

Sɔntɛnde, dɔktɔ dɛn kin ɛnkɔrej peshɛnt dɛn fɔ go lɛ dɛn go pul dɛn blɔd sɔm wiks bifo dɛn du ɔpreshɔn, so dat if nid de dɛn go gi di peshɛnt in yon blɔd we dɛn bin dɔn kip. Bɔt fɔ pul, kip, ɔ gi blɔd go agens wetin Lɛvitikɔs ɛn Ditarɔnɔmi bin dɔn tɔk. Blɔd nɔto tin fɔ kip; na tin we dɛn fɔ trowe na grɔn ɔ gi bak to Gɔd. Fɔ tru, wi nɔ de ɔnda di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis. Bɔt Jiova Witnɛs dɛn de rɛspɛkt di prinsipul dɛn we Gɔd bin put insay da Lɔ de, ɛn dɛn dɔn mekɔp dɛn maynd fɔ “avɔyd blɔd.” So wi nɔ de gi blɔd ɛn wi nɔ de kip blɔd we dɛn fɔ “trowe na grɔn.” Da kayn tin de go agens Gɔd in lɔ.

Ɔda we dɛn we dɛn kin yuz pɔsin in yon blɔd fɔ du ɔpreshɔn dɛn, tritmɛnt dɛn, ɔ tɛst dɛn, nɔ de go agens Gɔd in prinsipul dɛn dayrɛkt wan. Fɔ ɛgzampul, bɔku Kristian dɛn dɔn alaw fɔ mek dɛn pul dɛn blɔd fɔ go du tɛst ɛn afta dat, dɛn kin trowe am. Ɔda we dɛn de we dɛn kin yuz pɔsin in yon blɔd we nɔ kin tu izi.

Fɔ ɛgzampul, we dɛn de du sɔm ɔpreshɔn dɛn, dɛn kin du sɔntin we dɛn kɔl hemodilution; dat na we dɛn de dayvat di pɔsin in blɔd frɔm in bɔdi. Dɛn de miks di blɔd we de lɛf na di peshɛnt in bɔdi wit sɔntin. Leta, dɛn kin gi di peshɛnt in blɔd we dɛn bin dɔn kip, ɛn dat de mek in blɔd lɛvul de ɔlmost lɛk aw i bin de. Semweso, dɛn kin gɛda di blɔd we de kɔmɔt na di say we dɛn dɔn kɔt ɛn klin am, so dat dɛn go put di rɛd sɛl dɛn bak na di peshɛnt in bɔdi. Dɛn kɔl dis cell salvage. Wan ɔda tin we dɛn kin du na fɔ mek di blɔd go insay wan mashin we de du di sem wok we sɔm pat dɛn na di bɔdi kin du (fɔ ɛgzampul, di at, di lɔngs, ɔ di kidni). Dɛn kin put di blɔd we dɛn bin dɔn kip na di mashin, bak na di peshɛnt in bɔdi. Wan ɔda tin we dɛn kin du na fɔ dayvat di blɔd to wan mashin we go sɛpret di pat dɛn pan di blɔd we nɔ fayn. Wan ɔda rizin we mek dɛn kin du dis na fɔ pul sɔm pat dɛn pan di blɔd ɛn put am ɔda say dɛn na di bɔdi. Ɔda tɛst dɛn de we dɛn kin du we dɛn kin pul sɔm blɔd pan di peshɛnt ɛn miks am wit mɛrɛsin, ɛn afta dat, dɛn kin put am bak na di peshɛnt in bɔdi.

Di we dɛn aw dɛn kin du tin kin difrɛn, ɛn dɛn kin impruv pan di nyu we dɛn aw dɛn kin du tin dɛn, tritmɛnt dɛn, ɛn tɛst dɛn. Nɔto wi gɛt di wok fɔ ɛksplen ɔltin bɔt di difrɛn tin dɛn we dɛn kin du ɛn tɛl pɔsin wetin fɔ du. Ɔlman we na Kristian fɔ disayd fɔ insɛf aw dɛn go yuz in blɔd we i kam to ɔpreshɔn, tɛst, ɔ ɛni tritmɛnt we i de tek. Bifo tɛm, i fɔ aks di dɔktɔ ɔ di wan dɛn we gɛt fɔ wok wit di dɔktɔ fɔ tɛl am wetin dɛn gɛt fɔ du wit in blɔd we dɛn de du di ɔpreshɔn. Da tɛm de, i kin disayd wetin fɔ du akɔdin to wetin in kɔnshɛns alaw am fɔ du. (Rid di bɔks.)

Kristian dɛn fɔ mɛmba se dɛn dɔn gi dɛn layf to Gɔd ɛn dɛn fɔ ‘lɛk am wit ɔl dɛn at, wit ɔl dɛn layf, wit ɔl dɛn trɛnk, ɛn wit ɔl dɛn maynd.’ (Lyuk 10:​27) Pan ɔl we bɔku pipul dɛn na di wɔl nɔ valyu dɛn padi biznɛs wit Gɔd, Jiova Witnɛs dɛn rili valyu am. Di Wan we gi wi layf de ɛnkɔrej wi ɔl fɔ abop pan Jizɔs in blɔd we i gi fɔ wi. Di Baybul se: “Na tru am wi dɔn fri bikɔs i dɔn pe di prayz tru in blɔd, we min se Gɔd de fɔgiv wi sin dɛn.”​—Ɛfishians 1:​7.

[Futnot Dɛn]

^ par. 4 Professor Frank H. Gorman bin rayt se: “Dɛn ɔndastand se fɔ tɔn blɔd na grɔn de sho rɛspɛkt fɔ di animal in layf ɛn rɛspɛkt fɔ Gɔd we mek di animal dɛn ɛn we de kɔntinyu fɔ kia fɔ da layf.”

^ par. 5 Di Julay 1, 1951 Wachtawa bin ansa impɔtant kwɛstyɔn dɛn bɔt dis tɔpik ɛn i sho wetin mek i nɔ fayn fɔ gi ɔ tek blɔd.

[Bɔks/​Pikchɔ]

KWƐSTYƆN DƐN FƆ AKS YUSƐF

Wetin a go du if dɛn go pul sɔm pan mi blɔd na mi bɔdi ɛn mek i lɛf fɔ rɔn fɔ sɔm tɛm? Mi kɔnshɛns go alaw mi fɔ si dis blɔd as pat ɔf mi bɔdi we go mek nid nɔ de fɔ “trowe di blɔd na grɔn”?

Mi kɔnshɛns we di Baybul dɔn tren go ambɔg mi if we dɛn de du tɛst ɔ ɔpreshɔn, dɛn go pul sɔm pan mi blɔd, klin am, ɛn put am bak na mi bɔdi?