Luyalu Lusikidisa Paradiso

Vav’o Yesu kakal’ova ntoto, wavova kw’alandi andi mu sambanga mu kuma kia Kintinu kia Nzambi: “E kintinu kiaku kiza. O luzolo luaku luavangam’ova nza nze koko’zulu.” (Matai 6:9, 10) Yandi mpe wakwamininang’aka o vova “e nsangu zambote za kintinu.” (Matai 4:23) Dialudi vo, waluta vovela e Kintinu ke mu mambu makaka ko. Ekum’e? E kuma vo e Kintinu i kesadila o Nzambi muna manisa o mambu mawonso metuasang’e mpasi muna zingu kia unu. Muna Kintinu o Nzambi yi kemanisin’e vita, nzala, mayela yo umpumbulu, yo twasa luvuvamu ye kintwadi.

Ng’ozolele zingila mu nza ya mpila yayi? Ovo i wau, ofwete tanga e finkanda fiafi. Olongoka mo vo e Kintinu i luyalu, kansi lusundidi konso luyalu lwa yala o wantu tuka lubantiku. Ozaya mpe empil’esivi yina o Nzambi kasasidila owu wa Kintinu kwa selo yandi. Ozaya mpe una e Kintinu kilenda kusadisila omu ntangwa yayi.

Kieleka olenda kala mosi mu awana beyalwa kwa Kintinu kia Nzambi. Kansi ekolo kusolele dio ko, ofwete teka zaya mambu mayingi mu kuma kiaki. Idiau vo tuwondelele wa fimpa e finkanda fiafi. Mawonso fikulonga mu kuma kia Kintinu mu Nkand’a Nzambi matukidi.

Diantete, tutala ekuma tuvwididi e Kintinu kia Nzambi o mfunu.

 Muna lubantiku lwa lusansu lwa wantu, Nzambi wavang’o muntu alunga ye wansia muna paradiso. Muna ntangwa yayina ke vakala mfunu a Kintinu ko.

Kansi kadi, Adami yo Eva, mase meto mantete, bawila Satana, wa mbasi antelameni. Yandi wabavovesa luvunu mu kuma kia Nzambi yo kubafilakesa mu telamena mpe Nzambi. Muna diadi bafwan’o fwa, ekuma kadi “e mfutu esumu fwa.”—Roma 6:23.

Muntu alembi lunga wa nsumuki kalendi wuta wana alunga ko. Ikuma vo o wan’awonso a Adami bawutuka balembi lunga, asumuki ye afwe.—Roma 5:12.

Tuka ntangwa ina, o wantu Kintinu kia Nzambi bavwidi o mfunu kia basadisa mu kuluka mu sibu ki’esumu yo lufwa. E Kintinu mpe kivaula e nkumbu a Nzambi muna luvunu kavova o Satana mu kuma kiandi.

 Yave wa Nzambi wasil’o nsilu a ngutuk’a “mbongo” amfunu kikilu muna kûla wantu mu masumu. (Etuku 3:15) O “mbongo” yoyo okala se Ntinu mu Kintinu kia Nzambi.

Nga nani e?

Vioka tezo kia 2.000 ma mvu tuka kasumukina Adami, vakala muntu mosi nkwa kwikizi kikilu, wayikilwanga vo Abarayama. Yave wavovesa Abarayama kavaika muna yandi mbanza yo kwenda zingila muna saba kuna nsi ya Palestina.

Abarayama wavanga mawonso kamvovesa o Yave, yo vang’edi dia mpasi kikilu. Yave wamvovesa vo kakela o mwan’andi Isaki se kimenga van’eziku.

Kieleka vo Yave kavwa mfunu a kimenga kia muntu ko. Kansi wazola zay’e tezo kia nzola ya Abarayama. O Abarayama se wadi vonda Isaki vava kansima o Yave.

Mu kuma kia lukwikilu luanene lwa Abarayama, Yave wansil’o nsilu a van’e nsi a Palestina kwa mbongo andi, ye wavova vo e Mbongo a nsilu ikwizila muna yandi, yo muna mwan’andi Isaki.—Etuku 22:17, 18; 26:4, 5.

 O Isaki wawuta mampasa, Esau yo Yakobo. Yave wavova vo e Mbongo a nsilu ikwizila muna Yakobo.—Etuku 28:13-15.

Yakobo, ndioyo wayikilwa mpe kwa Yave vo Isaele, wawuta wana kumi ye zole amakala, awonso mpe bawuta wana. Idiau vo wan’a Abarayama bayantik’o wokela.—Etuku 46:8-27.

Vava kiayiza mvengele kuna zunga kina bazingidingi, Yakobo ye nzo andi bayaluka yo kwenda kuna Engipito kuna babokeleswa kwa Faro, wa ngyadi a Engipito.—Etuku 45:16-20.

Muna Engipito dia sengomonwa vo e Mbongo a nsilu ikwizila muna Yuda wa mwana Yakobo.—Etuku 49:10.

Ke kolo ko o Yakobo ofwidi, kansi mbongo andi yawokela yavana bakituka se zula. Angipito babamwenene o wonga yavana bababunduna.—Luvaiku 1:7-14.

 Oku sentu, Yave watuma Mose, nkwa kwikizi kikilu, kenda lomba kwa Faro a tandu kiakina, kayambul’o wan’a Isaele.—Luvaiku 6:10, 11.

O Faro kazola wo vanga ko, muna diadi Yave watwasa vuku kumi kua Angipito. E vuku kia nsuka, watuma mbasi a lufwa muna vonda wan’awonso antete Angipito.—Luvaiku, kapu kia 7 nate 12.

Nzambi wavova kwa a Isaele vo avo bavondele mwan’ememe se nlekelo au yo kusa menga mandi vana tungwa yau ayole ya mwelo, o mbasi a lufwa oluta e nzo zau. I wau wuwu bavuluzilwa o wan’antete a Isaele.—Luvaiku 12:1-35.

Muna kuma kiaki, o Faro wayambula a Isaele bavaika muna Engipito. Kansi kuna nima wasoba e ngindu yo kwenda kubalanda kimana kabavutula.

Yave waziula e nzila muna Mbu Ambwaki kimana vo a Isaele batinina. Vava o Faro ye vu kia makesa mandi bateza kubalanda, bakukula muna mbu.—Luvaiku 15:5-21.

 Yave wafila wana Isaele yaku mongo uyikilwanga vo Sinai muna makanga. Kwakuna, kabavanina e Nsiku miandi ye wavova vo, ovo belunda mio bekala se kintinu kia nganga ye zula kiavauka. Idiau vo ana Isaele bakala ye lau diayingi diakala ye fulu kiamfunu muna Kintinu kia Nzambi.—Luvaiku 19:6; 24:3-8.

Vava a Isaele bakala tezo kia mvu mosi muna Mongo a Sinai, Yave wabafila kuna Palestina, e nsi ina kakanikina kwa Abarayama wa nkulu au.

Kuna Palestina, Nzambi wabayambulwila vo bayalwa kwa ntinu. Tuka kiakina, o Nzambi wakala ye kintinu ova ntoto.

 O ntinu ezole a Isaele i Davidi, wa mwisi kanda dia Yuda. Davidi wasunda mbeni zawonso za Isaele yo kitula Yerusaleme se mbanza anene a zula.

Oma mavangama muna tandu kia luyalu lwa Davidi mesonganga vo, o Yave avo oyikamene ntinu, ke vena luyalu ova ntoto ko lulenda kunsunda.

Yave wavova vo e Mbongo a nsilu okala mosi mu mbongo a Davidi.—1 Tusansu 17:7, 11, 14.

Solomo, wa mwan’a Davidi walandil’o yala. Wakala ntinu a ngangu, a Isaele bamona mawete kuna nsi a luyalu lwandi.

Solomo watunga mpe e tempelo ambote a Yave muna Yerusaleme. E nkal’a Isaele kuna nsi a luyalu lua Solomo ikutusonganga zak’e nsambu zitwaswa kwa wantu kwa Kintinu kia Nzambi eki kikwiza.—1 Ntinu 4:24, 25.

 Kansi kadi, ntinu miayingi balandila Solomo ke bakala ye kwikizi ko.

Kansi ekolo mbongo a Davidi yayalanga muna Yerusaleme, Yave wasadila ngunz’andi Yesaya kavova owu wa Mwan’a mosi a Davidi, ona osinga yal’e nza yawonso muna unsongi. O ndioyo ikala Mbongo a nsilu.—Yesaya 9:6, 7.

O Yesaya wa ngunza wavova vo o nkembo a luyalu luandi usunda owu wa Solomo. —Yesaya kapu kia 11 ye 65.

Muna diadi, tuka ntangwa ina aselo ya Nzambi bakala ye tima dia zaya nani okala se Mbongo yoyo.

 Una kayizidi ko e Mbongo, e ntinu mia Isaele miakituka miambi kikilu, i ngiambula kayambul’o Yave mu mvu wa 607 V.T.K [vitila tandu kia Kristu] vo esi babele basunda yo bak’e zula, ye ndonga muna nkangu yayalulwa yo kwenda kuna Babele. Kansi Nzambi kavilakana nsilu andi ko. E Mbongo kwiz’aka i kwizila muna Davidi. Yezekele 21:25-27.

Edi diabwila a Isaele diasonga vo, o muntu kana una vo ntinu wa ngangu yo ziku yo olenda twasa mawete, kansi suka mesukanga. Wantu aziku fwa befwanga awana bekubavingila balenda kala vo minkondwa ziku. Ozevo enzengo ayeyi? Mbongo a nsilu.

Ibosi, vioka mazunda ma mvu, e Mbongo a nsilu wavaika. Nani kakal’e?

 Mbasi mosi watumwa kwa Nzambi wavana mvutu kwa mwana ndumba mosi a Isaele wa mpumpa nkumbu andi Maria. Wamvovesa vo osinga wuta mwan’eyakala on’oyikilw’e nkumbu a Yesu. Wa owu kavova o mbasi:

“Nene kekala, keyikilw’e kimwan’a Mpungu: o Yave wa Nzambi okumvan’e kunda ki’es’andi Davidi: kayala.”—Luka 1:32, 33.

Idianu o Yesu okala se Mbongo a nsilu yo kala Ntinu a Kintinu kia Nzambi. Kansi ekuma kaswaswanina o Yesu yo wantu akwikizi ana bamvitil’o zinga?

Yesu ngutuk’esivi kawutuka. O ngw’andi mwenze, kakala yo se dia kimuntu ko. O Yesu wateka zingila kun’ezulu, o mwand’avelela una vo ngolo za Nzambi, wafila moyo a Yesu tuka kun’ezulu yamu vumu kia Maria. Muna diadi, kasidi vwil’e fwa di’e sumu dia Adami ko. Mu zingu kiandi kiawonso, o Yesu kasidi sumuka ko.—1 Petelo 2:22.

 Vav’o Yesu kalungisa 30 ma mvu, wavubwa.

Wavovanga kwa wantu oma ma Kintinu kia Nzambi, ye wakisonga se Ntinu a Kintinu kiokio.—Matai 4:23; 21:4-11.

Yandi wavanga mpe masivi mayingi.

Wawuka mbevo.—Matai 9:35.

Mun’esivi wadikila a mimfwa nzala.—Matai 14:14-22.

Wafula nkutu o wantu afwa.—Yoane 11:38-44.

O masivi momo mesonganga e mpila mambu kevang’o Yesu wa Ntinu a Kintinu kia Nzambi.

 Ng’osungamene mpila o ntinu Davidi kakitula Yerusaleme se mbanz’a kimfumu ya kintinu kiandi? O Yesu wasasila wo vo e Kintinu kia Nzambi ke kikala va ntoto ko, kansi kun’ezulu. (Yoane 18:36) Ikum’o e Kintinu kiyikilwanga vo “Yerusaleme ezulu.”—Ayibere 12:22, 28.

O Yesu wazayisa e nsiku mina bafwete lemvokela ana beyalwa kwa Kintinu kia Nzambi. E nsiku miomio mina muna Nkand’a Nzambi. E nsiku misundidi, mia wantu bazola Nzambi yo zolaziana yau yo yau.—Matai 22:37-39.

Yesu wasengomona diaka vo kekala yandi amosi ko muna luyalu lua Kintinu kiandi. Vekala yo wantu adimbuki bekwenda kun’ezulu yo yala yandi e ntwadi. (Luka 12:32; Yoane 14:3) Akwa bekala? Lusengomono 14:1 ovanang’e mvutu: 144.000.

 Ovo 144.000 kaka bekwenda kun’ezulu mu yala yo Yesu, nkia vuvu kifwete kala yo ulolo wa wantu akaka?

O Nkand’a Nzambi uvovanga: “Asongi bevwa nza, Besikila vo yakwele mvu.”—Nkunga 37:29.

Awana bezinga yakwele mvu ova ntoto beyikilwanga vo “mameme makaka.”—Yoane 10:16.

Idianu, vena ye vuvu yole. Vena ye 144.000 babokeleswa kwa Yave wa Nzambi benda kun’ezulu mu yala yo Yesu Kristu. Kansi mazunda makaka bena ye vuvu kiasikila kia zinga yakwele mvu ova ntoto se nkangu a Kintinu kiandi.—Lusengomono 5:10.

 Satana wamenga Yesu yo kunsia kitantu. O Yesu una kalonga mvu ntatu ye ndambu, Satana wankangisa yo vondwa muna komwa vana nti. Ekum’o Nzambi kayambwilwila diambu diadi diavangama?

Sungamena vo, wau vo yeto awonso, mu Adami twatuka, twasumuka ye tufwanukin’o fwa.—Roma 6:23.

Sungamena diaka vo, muna kuma kia ngutuk’esivi, kawutuk’o Yesu, walunga kakala ye kafwana fwa ko. Kansi kadi, Nzambi wayambula vo Satana ‘kabosola singini kia Yesu’ muna kumvonda. Kansi Nzambi wamvutul’o moyo se mwanda ulembi fwanga. Wau kina vo Yesu wakala ye nsongi a moyo a muntu alunga, se lenda yo sadila mu kutukûla mun’esumu.—Etuku 3:15; Roma 5:12, 21; Matai 20:28.

 Muna kutusadisa mu toma bakula e nsasa kimenga kia Yesu, o Nkand’a Nzambi uvovelanga dio muna mbandu za ungunza.

Kasikil’owu, ng’osungamen’e una Yave katuma Abarayama mu kela mwan’andi se kimenga, muna fimpa nzol’andi?

E diadi diakala mbandu a ungunza ya kimenga kia Yesu. Diasonga vo e nzol’a Yave kwa wantu yanene kikilu, vo kayambula Mwan’andi, Yesu, katufwila mpasi vo twavw’o moyo.—Yoane 3:16.

Ng’osungamene kana nkia mpila Yave kakûdila a Isaele muna Engipito ye aweyi kavuluzila wan’au antete kimana o mbasi a lufwa kabalutila ku’zulu?—Luvaiku 12:12, 13.

Ikedi se mbandu a ungunza. Waun’o menga ma mwan’ememe mavuluz’e mioyo mia wan’antete a Isaele, i una mpe menga ma Yesu mabunguka i moyo kw’awana bekwikilanga muna yandi. Nze una oma mavangama mu fuku wauna makala se luvevoko kua Isaele, i una mpe o lufwa lwa Yesu i luvevoko lwa wantu mun’esumu yo lufwa.

I kuma kiaki o Yesu keyikilwanga vo “Mwan’ememe a Nzambi, on’okatul’esumu dia nza.”—Yoane 1:29.

 Kansi kadi, ekolo kakal’ova ntoto o Yesu ka kutakesa mpe alongoki ye wabakubika mu samun’e nsangu zambote za Kintinu, ya kunima mfw’andi.—Matai 10:5; Luka 10:1.

Yau i wantu antete basolwa kua Nzambi mu yala yo Yesu muna Kintinu kiandi.—Luka 12:32.

Osungamene vo, o Nzambi wakanikina kua a Yuda vo, ovo belund’e Nsiku miandi badi kala se “kimfumu kia nganga”? Yau bakala ye lau dia kala muna Kintinu kia Nzambi yo kala se nganga z’ezulu kele vo batambula Yesu. Kansi, engi mu yau babembola Yesu.

Idianu tuka mu ntangwa ina, a Yuda ke basala diaka zula kia solwa kua Nzambi ko; e Palestina ke yasala diaka Nsi a Nsilu ko.—Matai 21:43; 23:37, 38.

Tuka muna lumbu ya Yesu yamu lumbu yeto, o Yave okutikanga ana besinga yala yo Yesu kun’ezulu. Vena ye mazunda mandwelo ma buka kiau bena moyo ova nza. Tukubayikilanga vo nsâdiswa za kuswa.—Lusengomono 12:17.

 O wau, ngeye mu bakula se una kana nki i Kintinu kia Nzambi. I luyalu kun’ezulu, luna vo o Yesu Kristu i Ntinu, oyikamwa kwa 144.000 ma wantu betuka ova nza. Luyala akwa kwikizi ova nza yo kala ye wisa kia twasa luvuvamu ova ntoto.

Una kafwa, o Yesu wafulwa ye wayenda kun’ezulu. Kwakuna, kavingidila yavana Nzambi kamvovesa e ntangwa kadi yantik’o yala se Ntinu a Kintinu kia Nzambi. (Nkunga 110:1) Nkia ntangwa mavangam’o mama?

 E zak’e ntangwa Yave walotesanga ndozi kwa wantu muna kubazayisa oma ma Kintinu kiandi.

Muna lumbu ya Daniele, Yave walotesa ndozi kwa Nebukandesa, wa ntinu a Babele. Walota nti mosi wanene kikilu.—Daniele 4:10-37.

O nti wakeswa e sinza kia mianzi kiakangwa mvu nsambwadi.

O nti wasonganga Nebukandesa. Waun’e sinza kia mianzi kiakangwa mvu nsambwadi, i una mpe Nebukandesa kavidis’o zayi mvu nsambwadi. Ibosi kavutuluilw’o zayi wandi.

Momo mawonso makala mbandu a unguza. Nebukandesa okedi se kifwani kia luyalu lua Yave ova nza. Muna ntete lwa yalwanga kwa mbongo a Ntinu Davidi muna Yerusaleme. Vava o Babele kabaka Yerusaleme muna mvu wa 607 V.T.K., e kintinu kia esi nzo yoyo kia kindikwa. Ke vakala diaka ntinu akaka wa mwisi nzo a Davidi ko ‘yavana ndion’ovwidi wo kelwaka.’ (Yezekele 21:27) O ndiona i Yesu Kristu.

Kolo kwa kiadi vioka tuka 607 V.T.K. yavana Yesu kadi yantik’o yal’e? Mvu nsambwadi mia ungunza. I sia vo 2.520 ma mvu. (Lusengomono 12:6, 14) Avo tutenge 2.520 ma mvu tuka 607 V.T.K. ikutufila mu mvu a 1914 T.K. [Tandu kia Kristu.]

 I sia vo o Yesu wayantik’o yala kun’ezulu muna mvu wa 1914. Nki i nsasa a mambu mama?

O Nkand’a Nzambi ukutuzayisanga mo muna mona meso kiamona Yoane wa ntumwa.

Yandi wamona nkento kun’ezulu wawuta mwan’eyakala.—Lusengomono 12:1-12.

O nkento kifwani kia nkutakani y’a mbasi zawonso za Nzambi kun’ezulu. O mwan’eyakala i Kintinu kia Nzambi. E kiaki “kiawutuka” muna mvu a 1914.

Nki kialandila? E diantete kavanga o Yesu wa Ntinu i vaikisa Satana ye mbasi za ntelameni kun’ezulu ye kubaveta ova mbel’a ntoto.—Lusengomono 12:9.

O Nkand’a Nzambi ukutuvovesanga oma malanda: “Kemb’ezulu, yo yeno nukalanga mo. Tâtu kwa nza yo kalunga, e kuma kadi, o Nkadi ampemba okulumukini oko nwina, wina yo makasi mayingi, wau kazeye wo vo kolo kiandwelo kaka kena kiau.”—Lusengomono 12:12.

Ozevo vava Yesu kayantik’o yala kun’ezulu, atantu andi basakis’o makasi mau ova ntoto. Nze i una diateka vovwa mu Nkand’a Nzambi, yantikidi o yala muna mwina mbeni zandi.—Nkunga 110:1, 2.

 Nki metwasa kwa wantu omama mawonso?

Yesu watusamunwina mo: Vita, mvengele, ye mayela, nzakama za ntoto.—Matai 24:7, 8; Luka 21:10, 11.

O mambu mama tumonanga mo vo mevangamanga tuka 1914, se kimbangi kiakaka kikutusonganga mpe vo e Kintinu kia yantik’o yala muna mvu wauna.

“Vekala mpe kinkenda kia zula muna luyangamu lua ntima, [ke bezaya edi diavanga ko, NW] . . .wantu befwa wonga.” (Luka 21:25, 26) O mama mpe mu mona mo twina tuka 1914.

O Paulo wa ntumwa wakudika vo o wantu “bekal’akwa kuzola, minzola-nzimbu, . . . akolami ese yo ngudi, . . . minkondwa-ngwawani, akw’ekumbu, minkondwa-volo.”—2 Timoteo 3:1-5.

Owau obakwidi ekuma e zingu kia unu kinina kia mpasi. Satana mu vema kikilu kena. Kansi e Kintinu kia Nzambi mpe kia kubama kina.

 Ku nima 1914, e nsâdiswa y’awana bena ye vuvu kia yala yo Yesu kun’ezulu bayantika samuna e nsangu zambote za sia vo e Kintinu kiasikidisu. E salu kiaki kimwanganene muna nza yawonso nze i una kavov’o Yesu, vo i ukala.—Matai 24:14.

Ekuma zisamunwinwang’e nsangu zazi?

E diantete, mu zayisa kwa wantu oma ma Kintinu kia Nzambi.

E diazole, i sadisa o wantu kimana vo bayisolela ovo bazolele kala nkangu a Kintinu.

Yesu wavova vo muna lumbu yeto o wantu awonso bevambaniswa mu mpila wantu bafwananiswa yo mameme y’aya bafwanana ye nkombo.—Matai 25:31-46.

O “mameme” i awana bekunzolanga yo zol’ampangi zandi. E “nkombo” i awana ke bekunzolanga ko.

O “mameme” bevwa moyo a mvu ya mvu, vo i “nkombo” ke bevwa wo ko.

E salu kiaki kia vambanisa kivangamanga muna nsamun’a nsangu zambote za Kintinu.

 Ovava tuna yo ungunza wasakulwa kwa Yesaya wa ngunza.

“Muna lumbu yambaninu, o mongo a nzo a Yave usikidiswa van’ebata dia miongo, ukundidikwa vana ntandu a nkundubulu; kuna ivomena zula yawonso.”—Yesaya 2:2.

Unu o wantu mu “lumbu yambaninu” bena.

O mongo a “nzo” a Yave “ukundalele” vana ntandu a mabundu ma luvunu.

“Nkangu miayingi mikwenda vova vo, Nwiza twatomboka kuna mongo a Yave, kuna nzo a Nzambi a Yakobo; katulonga nzila zandi, twakangala muna mayendelo mandi.”—Yesaya 2:3.

I diau, engi tuka muna zula yawonso bekwizanga mu kunda Yave yo bokela akaka balungana yau. Belongokanga diatila una kazolel’o Yave.

“E nsosolo miau, nsengo befula mio; o madionga, nkanku; zula ke kizangwila zula nsosolo ko, ke belongwa diaka nwana ko.”—Yesaya 2:4.

Awana bekundanga Yave kintwadi bena, ye alembami.

 O unu mazunda ye mazunda ma wantu muna nz’amvimba se besakalelang’e Kintinu, eyayi i ndandu a salu kiaki kia Kintinu kia Nzambi.

O yau balungalakene van’esambu dia nsâdiswa, ana basidi mu aya bena ye vuvu kia kuenda kun’ezulu yo yala yo Kristu.

Betambulang’o madia ma mwanda tuka muna nkutakani a Nzambi.—Matai 24:45-47.

Bavwidi e kintwadi kia wan’angudi y’Akristu mu nza mvimba aya bezolaziananga.—Yoane 13:35.

Yau bena yo luvuvamu lua ntima ye vuvu kia kusentu.—Filipi 4:7.

 Ke kolo ko e salu kia samun’e nsangu zambote se kifokoka. O “mameme” mekutikwa. Ibosi e Kintinu nki kivang’e?

Ng’osungamene vo Davidi wa Ntinu a kwikizi wasunda atantu awonso a nkangu a Nzambi? I wuna mpe kevanga o Yesu wa Ntinu.

O Ntinu Nebukandesa walota ndozi ya teke kiampwena kia songanga e yimfumu yanene yawonso ya nza tuka mu lumbu yau yamu tandu kieto.

Ibosi wamon’etadi diatimwa muna mongo, dia kosomona e teke. Etadi dina i Kintinu kia Nzambi.

E diadi disongele e mfwasuk’a tandu kia nkubika yayi yambi.—Daniele 2:44.

 Omama i maka mambu kesukisa e Kintinu kia Nzambi.

E nsamb’a luvunu ivila nz’etadi dia nikina masa divetelo muna mbu.—Lusengomono 18:21.

Ekiaki i kuma kilukisilwanga awonso bezolanga Nzambi vo bayambul’OWAU e nsamb’a luvunu.—Lusengomono 18:4.

Edi dilanda, o Yesu wa Ntinu ‘osakila e zula: yo kubayàdila ye mvwal’atadi.’—Lusengomono 19:15.

Idianu, a Mbangi za Yave, kanele vo befutang’e mpaku yo lemvokela nsiku mia nsi, ke bekuyisianga mu mambu ma politika ko.

Kuna mfoko, o Satana wa “ngobodi” ampwena otubwa muna mbilu.—Lusengomono 20:2, 3.

“Mameme,” kaka ana belemvokelanga Yesu wa Ntinu i besala yo moyo.—Matai 25:31-34, 41, 46.

 O Yoane wa ntumwa wamona mona meso ya “mameme” ana besala yo moyo muna mpasi zayingi.

“Mbwene ndong’ayingi, ina ilembi tangakana kwa muntu, yatuka muna zula yawonso, yo makanda, ye nsi, ye ndinga, itelamene vana ndose a kunda, yo vana ndose a Mwan’ememe, ivwete mvwatu miampembe, ye ndala muna moko mau.”—Lusengomono 7:9.

E “ndong’ayingi” i buka kia wantu awonso ana bekwikilanga e nsangu zambote.

I “yau yana batuka muna mpasi zayingi.”—Lusengomono 7:14.

E “ndala” zisongele vo bekazilanga Yesu se Ntinu au.

Bavwete “mvwatu miampembe” idisongele vo o yau bena yo lukwikilu muna kimenga kia Yesu.

O “Mwan’ememe” i Yesu Kristu.

 Nkia nsambu bevwa? Osungamen’e kiese kiakala muna Isaele vava kiayalanga Solomo wa Ntinu akwikizi? Diadina diasonganga empila kiese kikal’ova nza, muna wisa kia Yesu wa Ntinu.

Vekala yo luvuvamu vana kati kwa wantu yo wantu ye bulu nze una kateka dio vova Yesaya.—Nkunga 46:9; Yesaya 11:6-9.

Nze una kawukila yimbevo ekolo kakal’ova ntoto o Yesu, i una mpe kemanisina mayela ma wantu awonso.—Yesaya 33:24.

Nze una kadikila e ndonga, i una mpe kesukisil’o mvengele muna wantu awonso.—Nkunga 72:16.

Nze una kaful’o mafwa, i una mpe kefudila awana bayifwila, lembi vwa elau dia sakalela Kintinu kia Nzambi.—Yoane 5:28, 29.

Muna malembe-malembe ofil’o wantu, bavutukil’o vwa e nkal’a muntu alunga ina kavidis’o Adami.

 Ka ki’esivi ko e vuvu kiaki? Ng’ozolele mo kal’e? Vo i wau, si’e ngolo muna sakalel’e Kintinu kia Nzambi owau yo kituka se umosi muna “mameme.”

Longok’o Nkand’a Nzambi wa zaya Yave wa Nzambi yo Yesu Kristu.—Yoane 17:3.

Kalang’entwadi y’awana besakalelanga e Kintinu kia Nzambi.—Ayibere 10:25.

Longoka e nsiku mia Kintinu yo lemvokela mio.—Yesaya 2:3, 4.

Yekol’e zingu kiaku muna sadila Yave, yo vubwa.—Matai 28:19, 20.

Yambula mavangu mambi, nze yiya, luvunu, zumba, ye nkolwa, mekendelekanga Yave wa Nzambi.—1 Korinto 6:9-11.

Kal’entwadi mu salu kia samun’e nsangu zambote za Kintinu.—Matai 24:14.

 Ozevo, mu lusadisu lua Nzambi osinga mona e nsikidiswa lwa Paradiso ina kavidis’o Adami kwa mbongo andi, ye osinga mona ndungan’a nsilu owu: “Ngwidi nding’angolo ituka vana kunda ivovele vo, Tala, e saba kia Nzambi kina yo wantu, kakala yau, bekala nkangu andi, Nzambi yandi kibeni okala yau, se Nzambi au: Kakunguna mansanga mawonso muna meso mau; o lufwa, ke lukala diaka ko; musungula kala diaka dilu, yovo kazu, ngatu mpasi: oma mantete maviokele.”—Lusengomono 21:3, 4.

[Ndandani za Mambu ina muna lukaya lwa 20]

(Muna zaya una mena o mambu, tala muna nkanda)

607 V.T.K. 1914 T.K.

V.T.K. | T.K.

500 1.000 1.500 2.000 2.520

[Mafoto zina muna lukaya lwa 11]

Abarayama

Isaki

Yakobo

Yuda

Davidi

[Foto ina muna lukaya lwa 14]

144.000

[Mafoto zina muna lukaya lwa 16]

Adami

Yesu