Mu Si Tuheleli Nto Ifi Kamba Ifi Ku Mi Kauhanya Ku Jehova

“Mu kete kacenu ye mu ka sebeleza.”—JOSH. 24:15.

MU KONA KU ALABA CWAÑI?

Mu kona ku ezañi kuli musebezi wa mina ni ze mu bata ku eza mwa bupilo li si ke za mi kauhanya ku Jehova?

Mu kona ku eza cwañi liketo ze nde ha mu bata ku itabisa?

Haiba mwa lubasi lwa mina ku na ni mutu ya fulalezi Jehova, mu kona ku tiyela cwañi maswabi a mina?

1-3. (a) Ki kabakalañi Joshua ha li mutala o munde ku luna? (b) Lu swanela ku hupulangañi ha lu eza likatulo?

LIKETO ze lu ezanga fokuñwi ki za butokwa hahulu. Li lu konisa ku ziba mo lu swanela ku pilela. Ka mutala, lu nge kuli mutu yo muñwi u zamaya mwa mukwakwa, mi ha nze a zamaya cwalo, u to fumana kuli mukwakwa wo wa ikaba mwa linzila ze peli. Ki ifi nzila ya ka keta ku zamaya ku yona? Mwendi mutu yo u ka keta nzila ye puma ili ye mu libisa kwa ya luli ku fita ku keta nzila ye ngonjoloka.

² Bibele i lu bulelela za batu ba bañata be ne ba tokwa ku eza liketo za butokwa. Ka mutala, Kaine naa kona ku iketela ku kuyula bunyemi bwa hae kamba ku zwelapili ku nyema. (Gen. 4:6, 7) Joshua naa tokwa ku iketela ku lapela Mulimu wa niti kamba milimu ya buhata. (Josh. 24:15) Mulelo wa Joshua ne li wa kuli a zamaye mwa nzila ye lukile. Naa bata ku ba bukaufi ni Jehova, kabakaleo a keta ku eza nto ye ne ka mu tusa ku eza cwalo. Kono Kaine naa ezize keto ye ne mu kauhanyize ku Jehova.

³ Ka linako ze ñwi, ni luna lu tokwanga ku eza likatulo za butokwa ilikuli lu zamaye mwa nzila ye lukile. Lu swanela ku hupulanga kuli liketo za luna za kona ku kanyisa Jehova ni ku lu tusa ku ba bukaufi ni yena, kamba za kona ku lu kauhanya ku yena. (Mu bale Maheberu 3:12.) Mwa taba ye ni ye tatama, lu ka nyakisisa linzila ze supile ze kona ku lu tusa ku zamaya mwa nzila ye lukile ni ku bona teñi kuli likatulo ze lu eza ha li lu kauhanyi ku Jehova.

MUSEBEZI

4. Ki kabakalañi ku sebeza ha ku li kwa butokwa?

⁴ Bakreste ba swanela ku sebeza ilikuli ba ipabalele ni ku babalela mabasi a bona. Bibele i bonisa kuli haiba mutu ha lati ku babalela lubasi lwa hae, u fitwa ki mutu ya si na tumelo. (2 Mates. 3:10; 1 Tim. 5:8) Kamukwaocwalo, ku sebeza ki kwa butokwa. Kono haiba mu sa tokomeli, likatulo ze mu eza ze ama mubeleko wa mina za kona ku mi kauhanya ku Jehova. Kamukwaufi?

5. Ki nto mañi ye mu swanela ku nahanisisa pili mu si ka kena kale musebezi?

 ⁵ Ku cwañi haiba mu bata musebezi? Haiba mwa naha ya mina ku taata ku fumana musebezi, mwa kona ku kena mwa muliko wa ku lumela musebezi ufi kamba ufi o mu kana mwa fiwa. Kono ku cwañi haiba ku na ni likuka za Bibele ze bonisa kuli ha mu swaneli ku kena musebezi wo? Kamba haiba musebezi wo u tokwa kuli mu tandange nako ye ñata kwateñi kuli mane ha mu na ku fumananga nako ye ñata ya ku fumaneha kwa mikopano ya puteho kamba ya ku ba ni lubasi lwa mina? Kana mu ka kena musebezi wo ka ku nahana kuli ne i ka ba hande ku ba ni musebezi o sa swaneli ku fita ku ina feela mu si na musebezi? Mu hupule kuli keto ye mu eza ya kona ku mi tusa ku ba bukaufi ni Jehova kamba ku mi kauhanya ku yena. (Maheb. 2:1) Ibe kuli mu tokwa musebezi kamba mu nahana za ku cinca musebezi wa mina, mu kona ku eza cwañi katulo ye swanela ka za taba yeo?

6, 7. (a) Ki mabaka afi a mabeli a kona ku tahisa kuli mutu a kene musebezi? (b) Ki nto mañi ye bonisa kuli mutu u bata ku ba bukaufi ni Jehova, mi ki kabakalañi?

⁶ Keto ye mu eza i ka itinga fa lika ze mu bata ku eza mwa bupilo bwa mina. Mu ipuze kuli: ‘Ki kabakalañi ha ni bata ku kena musebezi wo?’ Haiba mulelo luli o mu batela musebezi wo ki wa kuli mina ni lubasi lwa mina mu ipabalele ilikuli mu zwelepili ku sebeleza Jehova, fo Jehova u ka mi tusa luli. (Mat. 6:33) Jehova wa ziba mwa kona ku mi tuseza muta mu latehelwa ki musebezi wa mina kamba muta sifumu sa naha si totobela. (Isa. 59:1) Jehova wa “ziba mwa ku piliseza batu ba ba sepahala ku yena ku ba zwisa mwa litiko.”—2 Pit. 2:9.

⁷ Ku cwañi haiba mulelo wa mina wa ku bata musebezi ki wa kuli mu fumane masheleñi a mañata? Ki niti mu ka fumana musebezi wo. Kono haki nto ye swanela ku kena musebezi ka mulelo wa kuli mu fume. (Mu bale 1 Timotea 6:9, 10.) Haiba masheleñi ni musebezi ki zona za butokwa mwa bupilo bwa mina, mu zibe mu ka ikauhanya ku Jehova.

8, 9. Ki lipuzo mañi ze ba swanela ku ipuza bashemi ha ba bata ku kena musebezi, mi ki kabakalañi?

⁸ Haiba mu bashemi, mu hupule kuli bana ba mina ba latelela mutala o mu toma ha mu eza likatulo. Ki lika mañi ze banga bana ba mina kuli ki zona za butokwa mwa bupilo bwa mina? Kana ki mubeleko? Kamba kana ki silikani sa mina ni Jehova? Haiba mu lika ka taata ku ba ni libubo kamba ku ba ni masheleñi a mañata, kana mu nahana kuli bana ba mina ni bona ha ba na ku eza keto ye maswe ha ba ka hula? Kamba kana ba ka palelwa ku mi kuteka ka ku ba mushemi? Kalibe yo muñwi ya li Mukreste u bulela kuli: “Ni hupula kuli bo ndate ne ba nga musebezi wa bona ku ba wa butokwa hahulu mwa bupilo bwa bona. Kwa makalelo, ne ku bonahala inge kuli bo ndate ne ba belekanga hahulu ilikuli ba tuse lubasi lwa luna hande. Ne ba bata ku lu babalela hande. Kono mwa lilimo ze sa zo fela, ku na ni nto ye cincize. Bo ndate ba belekanga nako kaufela mi ba lekanga lika ze tula ze lu sa tokwi lubasi. Ka lona libaka leo, lubasi lwa luna se lu zibahala kuli ki lubasi lo lu na ni masheleñi a mañata hahulu, mi ha lu susuezangi batu ba bañwi kuli ba sebeleze Jehova. Ne ni ka ba ya tabile kambe bo ndate ne ba ka sebezanga ka taata ka mulelo wa kuli ba tuse lubasi lwa bona kuli lu be bukaufi ni Jehova ku fita ku sebeza ka taata ilikuli ba fumane masheleñi a mañata.”

⁹ Bashemi mu bone teñi kuli ha mu tuheleli musebezi wa mina ku mi kauhanya ku Jehova. Mu tomele bana ba mina mutala o munde. Ze mu eza li bonise kuli nto ya butokwa hahulu ki ku ba ni silikani se sinde ni Jehova ku fita ku ba ni masheleñi kamba lika ze ñata.—Mat. 5:3.

10. Ki lika mañi za swanela ku nahanisisa mwanana pili a si ka keta kale musebezi wa ka eza?

¹⁰ Haiba mu mwanana ya nahana za musebezi o mu ka eza ha mu ka hula, ki nto mañi ye kona ku mi tusa ku eza keto ye nde? Sina mo se lu itutezi, keto ya mina i itingile fa lika ze mu bata ku eza mwa bupilo. Haiba mu nahana za ku ituta kasebezi ka kañwi, kana  kasebezi kao ka ka mi tusa ku lemuha kuli ku sebeleza Jehova ki yona nto ya butokwa hahulu mwa bupilo bwa mina? Kamba kana kasebezi kao ka ka mi kauhanya ku Jehova? (2 Tim. 4:10) Kana mu bata ku swana ni batu ba mwa lifasi ba ba banga ni tabo ha ba na ni masheleñi a mañata? Kamba kana mu ka sepa Jehova sina mwa naa ezelize Davida? Davida naa bulezi kuli: “Ni kile na ba mucaha, mi cwale se ni supezi; Bo, ha ni si ka bona ya na ni niti a tuhelwa, a yumbwa, kamba bana ba hae ku pila ka ku ikupela buhobe.” (Samu 37:25) Muinelo wo u swana feela ni ku keta nzila ya bata ku zamaya ku yona mutu. Mu hupule kuli keto ye ñwi ya kona ku mi kauhanya ku Jehova mi ye ñwi yona ya kona ku mi tusa ku ba ni bupilo bo bunde hahulu. (Mu bale Liproverbia 10:22; Malaki 3:10.) Ki keto ifi ye mu ka eza? *

ZA KU ITABISA KA ZONA

11. Bibele i lu lutañi ka za lika za ku itabisa ka zona, mi lu swanela ku hupulangañi?

¹¹ Bibele ha i bonisi kuli ku itabisa ku fosahalile, mi ha i bonisi kuli ku itabisa ki ku sinya nako. Paulusi naa bulelezi Timotea kuli ku itabisa ki kwa butokwa. (1 Tim. 4:8) Mane Bibele i bonisa kuli ku na ni “nako ya ku seha ni nako ya ku bina,” mi hape i lu susueza ku banga ni nako ye ñata ya ku pumula. (Muek. 3:4; 4:6) Kono haiba mu sa tokomeli, ku itabisa kwa kona ku mi kauhanya ku Jehova. Kamukwaufi? Ku kona ku ba cwalo haiba mu keta lika za ku itabisa ka zona ze sa swaneli kamba haiba mu tandanga nako ye ñata hahulu kwa ku itabisa.

12. Mu swanela ku hupulangañi ha mu keta za ku itabisa ka zona?

¹² Pili, ha lu nyakisiseñi za ku itabisa ka zona ze swanela. Kaufelaa luna lwa kona ku itabisanga ka nzila ye swanela. Kono buñata bwa lika za ku itabisa ka zona kacenu li toilwe ki Mulimu, inge cwalo mifilifili, litumelo za mioya, ni buhule. Kona libaka ha mu swanela ku tokomela hahulu ze mu itabisa ka zona. Mu ipuze lipuzo ze cwale ka ze: Ni amiwa cwañi ki ze ni itabisa ka zona? Kana ze ni itabisanga ka zona li ni susueza kuli ni be wa mifilifili, kamba kuli ni ikuhumuseze naha ya ka? Kana lika zeo li tahisa kuli ni ikutwe kuli ni swanela ku winanga mwa lika kaufela? (Liprov. 3:31) Kana ze ni itabisanga ka zona li tokwa kuli ni itusisange masheleñi a mañata hahulu? Kana batu ba bañwi ba ka sitatala bakeñisa ze ni itabisa ka zona? (Maro. 14:21) Ki batu ba ba cwañi be ni ka itabisa ni bona? (Liprov. 13:20) Kana ku itabisa ko, ku ni  kukuezanga kuli ni eze ze fosahalile?—Jak. 1:14, 15.

13, 14. Ki kabakalañi ha mu swanela ku nyakisisa nako ye mu tandanga kwa ku itabisa?

¹³ Hape mu nyakisise nako ye mu ka tandanga inze mu itabisa. Mu ipuze kuli: ‘Kana ni tandanga hahulu nako ye ñata kwa ku itabisa kuli mane ha ni sa fumana hande nako ya ku yanga mwa simu kamba kwa mikopano ya puteho?’ Haiba mu tandanga nako ye ñata kwa ku itabisa, ku itabisa ko ku cwalo ha ku na ku mi tahiseza tabo. Mane batu ba ba tokomelanga ku sa tanda nako ye ñata kwa ku itabisa ba ikolanga hahulu. Libaka? Ba ziba kuli ne ba ezize pili lika za butokwa hahulu, mi ka lona libaka leo ha ba ikutwi mulatu wa ku itabisa hanyinyani.—Mu bale Mafilipi 1:10, 11.

¹⁴ Nihaike kuli ku itabisa ka nako ye telele ku kona ku bonahala inge ki ko ku nde hahulu, kwa kona ku mi kauhanya ku Jehova. Kaizeli ya bizwa Kim ili ya na ni lilimo ze 20 naa bile mwa muinelo wo. Kaizeli yo u bulela kuli: “Ne ni fumanehanga kwa mikiti ye ne eziwanga kwa mafelelezo a sunda ku kala la Butanu, la Mukibelo, mane ni la Sunda. Kono cwale ni lemuhile kuli ku na ni lika ze ñata za butokwa hahulu ni ku fita ze ni kona ku eza ku fita ku yanga kwa mikiti. Ka mutala, ka ku ba paina, ni zuhanga ka 6 kiloko ya kakusasana ni ku ya mwa sebelezo ya mwa simu, ili nto ye ni tusa kuli ni si ke na tandanga nako ye ñata hahulu kwa mikiti. Na ziba kuli haki linzila kaufela za ku itabisa ka zona ze fosahalile, kono mutu wa kona ku yembululwa ha sa tokomeli. Ni itutile kuli ni swanela ku ambuka ku tandanga nako ye ñata hahulu kwa ku itabisa.”

15. Bashemi ba kona ku tusa cwañi bana ba bona kuli ba itabise ka nzila ye swanela?

¹⁵ Bashemi ba swanela ku fumanela lubasi lwa bona ze lu tokwa. Bashemi hape ba na ni buikalabelo bwa ku tusa lubasi lwa bona kuli lu zwelepili ku ba bukaufi ni Jehova, ku ba ni tabo, ni ku ikutwa ku latiwa. Haiba mu bashemi, mu si ke mwa ikutwa kuli linzila kaufela za ku itabisa ka zona li maswe. Ki niti kuli ku itabisa ko kuñwi ku fosahalile. (1 Makor. 5:6) Kono haiba mu ikataza ku keta hande nzila ya ku itabisa ka yona, mina ni lubasi lwa mina mwa kona ku ikola nako ye nde hamoho. Ha mu ka eza cwalo, liketo za mina za mwa ku itabiseza ha li na ku mi kauhanya ku Jehova.

SWALISANO YA MWA LUBASI

16, 17. Ki muinelo mañi o swabisa o ba kopana ni ona bashemi ba bañata, mi lu ziba cwañi kuli Jehova wa utwisisa butuku bo ba utwa?

¹⁶ Swalisano ye mwahalaa mushemi ni mwanaa hae i tiile hahulu kuli mane Jehova naa itusisize swalisano yeo kuli a bonise mwa latela batu ba hae. (Isa. 49:15) Haiba mutu yo muñwi mwa lubasi lwa luna a fulalela Jehova, ha ku si ka fosahala ku ikutwa hahulu bumaswe. Kaizeli yo muñwi ya na ni mwana ya naa zwisizwe mwa puteho u bulela kuli: “Ne ni zwafile. Ne ni ipuzize kuli, ‘Ki kabakalañi mwanaka ha fulalezi Jehova?’ Ne ni ikutwile kuli ki na ya naa na ni mulatu.”

¹⁷ Haiba mu mwa muinelo o cwalo, Jehova wa utwisisa mo mu ikutwela. Jehova naa swabile muta mwanaa hae Adama naa mu kwenuhezi. Jehova hape naa swabile bakeñisa kuli batu ba bañata be ne ba pilile pili Muunda u si ka taha kale ne ba si ka utwa Nuwe. (Gen. 6:5, 6) Batu ba ba si ka ipumana kale mwa muinelo wo mwendi ha ba koni ku utwisisa butuku bo ba ikutwanga batu ba ba pila ni mutu ya zwisizwe mwa puteho. Kono haki ko ku kunde ku tuhelela muzamao o maswe wa mutu wa mwa lubasi lwa luna ya zwisizwe mwa puteho kuli u lu kauhanye ku Jehova. Mu kona ku itiisa cwañi muta yo muñwi mwa lubasi lwa mina a fulalela Jehova?

18. Ki kabakalañi bashemi ha ba sa swaneli ku ikutwa mulatu haiba mwanaa bona a fulalela Jehova?

¹⁸ Mu si ke mwa ikutwa mulatu bakeñisa muinelo o mu kopani ni wona. Mañi ni mañi mwa lubasi ya ineezi ni ku kolobezwa u swanela ku “itwalela mulwalo wa hae” ni ku iketela haiba u ka sebeleza Jehova. (Magal. 6:5) Mubonelo wa Jehova ki wa kuli mutu  ya ezize sibi u ka ikalabela ku yena bakeñisa sibi sa ezize. Mulimu ha na ku mi fa mulatu bakeñisa sibi sa yo muñwi wa mwa lubasi lwa mina. (Ezek. 18:20) Hape ha mu swaneli ku fa batu ba bañwi mulatu bakeñisa sibi sa mutu wa mwa lubasi lwa mina. Mu kuteke mo Jehova a kalimela batu ba hae. Mu si ke mwa fa baana-bahulu mulatu, ili ba ba sileleza puteho. Mu hanele Diabulosi ka ku tiya, mi mu si ke mwa tuhelela muinelo wo ku mi kauhanya ku Jehova.—1 Pit. 5:8, 9.

19, 20. (a) Bashemi ba mutu ya zwisizwe mwa puteho ba kona ku tiyela cwañi maswabi a bona? (b) Ki sepo mañi ye ba swanela ku ba ni yona bashemi bao?

¹⁹ Ku kona ku ezahalañi haiba mu nyemela Jehova bakeñisa ze ezahezi ku mwanaa mina? Maikuto a mina a bunyemi a kona ku mi kauhanya ku Jehova. Kaniti, mutu ya zwisizwe mwa puteho wa mwa lubasi lwa mina yo u tokwa ku ziba kuli mu bata ku zwelapili ku lata Jehova ku fita mane ni mo mu latela lubasi lwa mina. Kuli mu tiyele maswabi a mina, mu eze mo mu konela kaufela ku tiisa bulikani bwa mina ni Jehova. Mu kopanange kamita ni mizwale ni likaizeli ba Sikreste. (Liprov. 18:1) Mu lapele ku Jehova, mi mu mu bulelele mo mu ikutwela. (Samu 62:7, 8) Mu si ke mwa bata mabaka a ku ikemela ka mulelo wa ku swalisana ni mutu wa mwa lubasi lwa mina ya zwisizwe mwa puteho, inge cwalo ku lumela mutu yo kashango. (1 Makor. 5:11) Mu patehe ku eza ze ñata mwa musebezi wa Jehova. (1 Makor. 15:58) Kaizeli ya bulezwi fahalimu u bulela kuli: “Na ziba kuli ni swanela ku eza ze ñata ha ni nze ni sebeleza Jehova ni ku zwelapili ku tiisa bulikani bwa ka ni yena ilikuli mwanaka ha ka kutela ku Jehova, ni kone ku mu tusa.”

²⁰ Bibele i bonisa kuli lilato “li sepa linto kaufela.” (1 Makor. 13:4, 7) Ha ku si ka fosahala ku nahana kuli ka nako ye ñwi mutu ye mu lata u ka kutela ku Jehova. Ka silimo ni silimo, batu ba ne ba zwisizwe mwa puteho ba ikatulelanga ku kutela mwa kopano ya Jehova. Jehova ha zwelangipili ku nyemela batu ba ba bakile. Kono Jehova u “lata ku swalela.”—Samu 86:5.

MU EZE LIKETO ZE NDE

21, 22. Ki liketo ze cwañi ze mu bata ku eza mwa bupilo?

²¹ Jehova u file batu ba hae kolo ya ku eza likatulo mwa bupilo bwa bona. (Mu bale Deuteronoma 30:19, 20.) Nto yeo i bonisa kuli lu na ni buikalabelo bwa ku eza liketo ze nde. Mukreste kaufela u swanela ku ipuza kuli: ‘Kana ni ezanga liketo ze ni tusa ku zwelapili ku zamaya mwa nzila ye swanela? Kana ni tuhelezi musebezi wa ka, ze ni bata ku eza mwa bupilo, za ku itabisa ka zona, kamba swalisano ya ka ni lubasi kuli li ni kauhanye ku Jehova?’

²² Jehova ha tuhelangi ku lata batu ba hae. Kamukwaocwalo, ha ku na nto ye kona ku lu kauhanya ku Jehova konji haiba lu eza liketo ze maswe. (Maro. 8:38, 39) Kono ha lu swaneli ku eza liketo ze maswe! Mu bone kuli ha mu tuheleli nto ifi kamba ifi ku mi kauhanya ku Jehova. Mwa taba ye tatama, lu ka nyakisisa mo lu kona ku ezeza liketo ka tokomelo mwa likalulo ze ñwi zee ne za mwa bupilo.

[Litaluso za kwatasi]

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 14]

Ku itabisa ko ku swanela ni ko ku itikanelezi kwa katulusa

[Siswaniso se si fa likepe 16]

Ha ku si ka fosahala ku sepa kuli mulatiwa wa luna u ka kutela ku Jehova