Spain ram hmâr thlang lama Galicia thingtlâng khuaah ka piang a, chutah chuan ka nu leh pate’n thlawhhma tê tak tê an nei a. Unau pariat zînga a palina ka ni. Kan chhûngkua chu kan hlim thei hle a. Chutih hun lai chuan Spain ramah, an fate zînga pakhat tal Bible zirna school-ah emaw, sakhaw rawngbâwlna lamah emaw kaltîr chu thil pângngai tak a ni. Kan chhûngkua aṭang pawhin mi pathum kan kal a ni.

Kum 13 mi ka nihin, Madrid khawpuia ka laizâwnnu rawngbâwlna school-ah ka kal ve a. Chu sakhaw rawngbâwlna school chu an ngainatawm loh hle. Dân zam te, ṭawngṭai te, leh thil renchem dânte chauh zîrtîr an ni a, inṭhianna a awm lo. Zîng hma takah, ṭawngṭaina chapel-ah kal khâwm ṭhîn mah ila, thinlung takin eng mah ka ngaihtuah thei tak tak lo. A hnuah, Latin ṭawnga pathian fakna hlate sain, Mass hun serh kan hmang ṭhîn a. Eng mah ka hre thiam lo va, Pathian hian min hlat hle ni hian ka hria. Khawhar tak hian nîte ka hmang ral ṭhîn a. Ka u nêna kan inhmuh châng pawhin, kan inchibai thei ṭâwk chauh a ni. Nula thianghlimte chuan chaw ei kham hnu chuan dârkâr chanve chauh inbiakna hun min pe a. Kan chhûngkaw nun hlim tak nên chuan a inang lo hle! Mal ngawih ngawih nia ka inhriat avângin, ka ṭap ṭhîn a ni.

Pathian hlat hle nia ka inhre chung pawhin, kum 17 mi ka nih chuan ka thutiam angin nula thianghlim ka rawn ni a. Dik tak chuan, min beisei angin thilte ti ṭhîn mah ila, Pathian mi thlan ka nih leh nih loh chu ka ringhlel ṭan a. Nula thianghlimho chuan rinhlelhna neitute chu hremhmun meidîlah paih an nih tûr thu an sawi ṭhîn! Chuti chung pawhin, rinhlelhna ka la nei reng a. Isua Krista chu mahniin a hrangin a awm lo va; chu aiin, mi dangte zirtîr leh ṭanpuiin a buai reng zâwk tih ka hria. (Matthaia 4:23-25) Kum 20 mi ka nih chuan nula thianghlim ka nih rengna tûr chhan ka hre tawh lo va. Mak tak maiin, kan hotu nu ber chuan nula thianghlim ka nih reng theih loh chuan a rang thei ang bera chhuak tûrin min hrilh a. Mi dangte ka thunun a hlauh vâng niin ka hria. Chuvângin, chu rawngbâwlna school chu ka chhuahsan ta a ni.

Ina ka haw leh chuan ka nu leh pate chuan min hre thiam hle a. Mahse, kan khuaah hnathawh tûr a awm loh avângin, ka unaupa awmna German ramah ka kal ta a. Ani chu Spain Communist pâwlah a tel a. Hnathawktute leh hmeichhiate dikna neih humhalhtu pâwl zînga ka awm chu nuam ka ti hle a ni. Tichuan, Communist pâwl zînga mi ka rawn ni a, a tâwpah an zînga pakhat nên kan innei ta a. Communist pâwl tihchhuah thu leh hla chhuahte semin, lungawi lohna kawng zawhnaahte chuan ka tel ṭhîn a, hna ṭangkai tak thawk ni hian ka inhria a ni.

Mahse, a hnuah chuan ka beidawng leh ṭan ta a. Communist pâwlho chuan an zirtîrnate chu an nunpui lo ni hian ka hria. Kum 1971-a kan pâwl zînga ṭhalai ṭhenkhatin Frankfurt khawpuia Spanish sipai office an hâl chuan ka ngaih dân chu dik ni hian ka hre ta tlat a. Anni chuan Spain sawrkâr rorêl dik lohna dodâl duh vângin an ti a. Mahse, chutiang kawnga lungnih lohna lantîr chu thil dik lo tak niin ka hria a ni.

Ka fa upa ber a pian hian ka pasal hnênah Communist-ho inhmuh khâwmnaa tel ka duh tawh loh thu ka hrilh a. Ka ṭhian hluite zînga tu mahin kan nufa chu min rawn tlawh loh avângin a khawharthlâk hle. Nun awmzia kan ngaihtuah a. Vântlâng mipui hmasâwnna tûra theih tâwp chhuah chu hlâwkna a awm tak tak em?

Kum 1976-ah, Spanish mi Thuhretu nupa tuak khat hi kan inah lo kalin, Bible ṭanchhan thu leh hla chhuahte min pe a. A ṭum hnihnaah chuan, hrehawm tawrhna, intluktlân lohna, leh rorêl dik lohna chungchânga zawhnate chu ka zâwt ta mawlh mawlh mai a. Ka zawhna apiang chu Bible hmanga min chhân chuan mak ka ti hle! Tichuan, Bible zir chu ka remti ta a ni.

A tîr chuan Bible chungchâng hriat duh vâng chauhvin ka zir a. Mahse, kan nupaa Jehova Thuhretute Kingdom Hall-a kan va inkhâwm chuan thilte chu a inthlâk danglam ta a ni. Chutih lai chuan fa pahnih kan nei tawh a. Thuhretute chuan inkhâwm tûrin min rawn hruai a, inkhâwm chhûng chuan kan fate chu min awmsak a. Anni chu ka ngaina chho ta hle a ni.

Chuti chung pawhin sakhuana chungchângah rinhlelhna ka la nei reng a. Spain rama ka chhûngte tlawhin ka va zin a. Puithiam ka patea chuan Bible zirna chu bânsantîr min tum a. Mahse, tualchhûng Thuhretute chuan nasa takin min ṭanpui a ni. Anni pawhin German rama Thuhretute ang bawkin, ka zawhnate chu Bible aṭangin min chhâng a. Chuvângin, German-a ka kîr leh chuan Bible zir chhunzawm ka tum ta a ni. Ka pasal chuan Bible zir zawm tawh lo mah se, kei chuan ka zir zawm leh a. Kum 1978-ah Jehova Thuhretu niin baptisma ka chang ta a ni.

Bible hriatna dik tak chuan nunah thiltum dik tak leh kaihhruaina chiang tak min pe a. Entîr nân, 1 Petera 3:1-4-na chuan nupuite chu “ṭih dêk chunga” an pasalte ‘thu thua awm’ tûr leh ‘Pathian mithmuha hlu êm êm’ ‘rilru thuhnuairawlha’ awm tûrin a fuih a. Chutiang thu bulte chuan nupui ṭha tak leh nu ṭha tak ni tûrin min ṭanpui a ni.

Thuhretu ka nihna chu kum 35 vêl a ni tawh a. Pathian rawngbâwltu khawvêl pum huap chhûngkaw zînga ka tel theih avâng leh ka fate panga zînga paliin keimah anga Pathian Jehova rawng an bâwl avângin ka hlim tak zet a ni.