BIBLE-IN NUN A THLAK DANGLAM

ENGIN nge Rastafarian pakhat chu a sam sei tak phiar kâk sungte mêt fai tûr leh vun ngote pâwng huatna nei lo tûra chêttîr? Engin nge tleirâwl tharum thawh chîng tak, ruihhlo semchhuaktute tâna pawisa khawnsak ṭhîntu nun chu thlâk danglam thei? Hêng mi pahnihte’n sawi tûr an neih hi lo ngaihtuah teh.

“Inpâwng huatna hial pawh ka hneh ta.”—HAFENI NGHAMA

KUM: 34

PIANNA RAM: ZAMBIA

CHANCHIN: RASTAFARIAN

KA TUN HMA HUN: Zambia rama râl tlânte dah khâwmna (refugee camp) hmuna piang ka ni a. Ka nu chuan indo lai khân Namibia a tlân chhiatsan a, South West African People’s Organisation (SWAPO) a zawm ta a. He pâwl hian chutih hun laia Namibia rama rorêl lai South Africa mite rorêlna chu a do a ni.

Kum 15 ka nih thleng chuan rufugee camp hrang hrangah ka chêng a. SWAPO camp-a ṭhalaite chu zalênna sualnaa sûlsutu tûrte anga enkawl chhoh an ni a. Politics lamah kan thluak suk sakin kan awm a, mi ngote chu haw tûra zirtîr kan ni.

Kum 11 ka nihin, Roman Catholics, Lutherans, Anglicans, leh mi dangte awm khâwmna camp church-a Kristian anga pawm nih chu ka duh a. Pastor ka biak chuan chutianga hmalâk ka tumna chu min titim zo ta vek a. Chuta ṭang chuan Pathian awm ringlotute zînga mi ka lo ni ta a ni. Kum 15 ka han nih chuan, reggae music ka ngainatna leh chi inthlîar hranna African mi dum hovin an tawrh ṭhenkhatte tihreh ka duhna avângin Rastafarian movement ka zawm phah ta a. Restafarian ho tih dân angin ka sam sei taka zuahin ka phiar kak sung a, kanza ka zu a, sa ei ka bânsan a, mi dumho tân zalênna ka sual a. Mahse, ka nungchang bawlhhlawh leh tharum thawhna film ente chu ka bânsan lo. Ṭawngkam mawihnai lo takte pawh ka la hman zawm zêl a ni.

BIBLE-IN KA NUN A THLAK DANGLAM DAN: Kum 1995 khân, kum 20 mi vêl ka han nih chuan ka nun kawng zawh tûr chu ngun takin ka ngaihtuah ṭan ta a. Rastafarian thu leh hla chhuah ka hmuh theih zawng zawngte chu ka zir chhova. Chûng zînga ṭhenkhat chu Bible ṭanchhan a ni a; mahse, a hrilhfiahnate chuan ka tân awmzia a nei lo. Chuvâng chuan mahni ngeia Bible chhiar ka tum ta a ni.

Chumi hnuah, Rastafarian ṭhian pakhat chuan Bible zirna lehkhabutê Jehova Thuhretute tih chhuah chu min pe a. Bible keu chung zêlin chu thu chhuah chu mahniin ka zir ta a. A hnuah, Jehova Thuhretute ka tawng a, anni nên chuan Bible ka zir chhunzawm ta a ni.

Nasa taka ṭan lain, zial zûk leh zu nasa taka in chu ka bânsan ta a. (2 Korinth 7:1) Ka lan dân pawh ka intifai a, ka sam phiar sei takte ka mêt fai a, saruak lem leh tharum thawhna film en ka bânsan a, ṭawngkam mawi lo hman loh chu ka tum bawk a ni. (Ephesi 5:3, 4) A tâwpah chuan, mi ngote pâwngpaw huatna pawh ka nei ta lo. (Tirhkohte 10:34, 35) Hêng inthlâk danglamnaah hian hnam inthlîar hranna nei tûra mite fuihtu rimawi bânsan te leh ka nun hluia kîrtîr leh min tumtu ṭhian hluite nêna inkawm tawh lohte pawh a tel a ni.

Hêng inthlâk dang lamnate ka siam hnu hian, Jehova Thuhretute Kingdom Hall ka zawng a, an sakhua chu zawm ka dîl ta a. Jehova Thuhretute zînga pakhat anga baptisma chang tûra thutlûkna ka’n siam tâkah chuan, ka chhûngte chu an hlim lo hle mai. Ka nu chuan Jehova Thuhretute nilo, “Kristian” sakhaw dang engpawh thlang zâwk tûrin min hrilh a. Ka puteate zînga pakhat, sawrkâr hna thawk challang tak chuan Thuhretute zînga awm ka thlan avângin min sawisêl reng bawk.

Amaherawhchu, Isua’n mite a dawr dân ka hriatna leh a fuihnate ka zawmna chuan dodâlna leh nuihsawhnate tuar thei tûrin min ṭanpui a. Thuhretute zirtîrnate leh Bible sawite ka khaikhin chuan, sakhaw dik ka hmu chhuak tih ka hre chiang a ni. Entîr nân, anni chuan mi dangte hnêna thu hril tûra Bible thupêk chu an zâwm a. (Matthaia 28:19, 20; Tirhkohte 15:14) Politics-ah an tel lo.—Sâm 146:3, 4; Johana 15:17, 18.

KA HLAWHPUI DAN: Bible tehnate mila nunna chuan kawng hrang hrangin ṭangkai takin min pui a. Entîr nân, kanza zûk ka bânsan avângin thla tin dollar za tam ka khawhral tawh lova. Ruih laia thil hmuh sualte pawh ka nei tawh lova, ka rilru leh taksa hrisêlna pawhin a ṭhat phah a ni.

Tûnah chuan ka nun hian ka tleirâwl lai aṭanga neih ka châk ṭhin pan tum lam leh thiltum a nei tawh a. Chûng zawng zawng aia pawimawh chu, tûnah chuan Pathian ka hnaih thei tawh niin ka inhria hi a ni.—Jakoba 4:8.

“Ka thinrimna thunun dân ka thiam tawh.”—MARTINO PEDRETTI

KUM: 43

PIANNA RAM: AUSTRALIA

CHANCHIN: RUIHHLO SEMCHHUAKTU

KA TUN HMA NUN: Ka ṭhan len chhoh lai vêlin kan chhûngkua chu kan insawn ngun hle a. Khawtê leh khawpuiahte kan chêng a, hun engemawti chhûng phei chu hmun fianrial deuhah kan awm a ni. Ka chhûngkhat unaute leh ka pute (ka nu u mipate) nêna sangha kan man te, sa pela kan chhuah te, naupang infiamna vawm kual, a vawmtu hnêna sawt lêt leh thei (boomerangs) siamte, leh thil ker mawite chu chumi hun laia thilthleng nuam ka tih leh ka la hriatreng ṭhenkhat a ni.

Ka pa chu boxing khêl ṭhîn a ni a, ka têtte aṭangin insual dân min zirtîr ṭan a. Tharum thawh chu ka nun kawng a lo ni ta. Ka tleirâwl chhoh chuan zu inna hmunah zu in nân hun tam tak ka hmang chho va. Ka ṭhiante nên chuan insualna tûr kan zawng reng ṭhîn a. Chemte leh baseball khelhna tiang mumte chu mi 20, a nih loh leh a aia tamte beih nân kan hmang ṭhîn a ni.

Ruihhlo hralh leh lawng chawlhna hmuna bungraw dah khâwmnaa hna thawkte thil rûk lo hralhsak chu ka pawisa hmuhna a ni a. Ruihhlo semchhuaktute tân pawisa ka khawn khâwmsak bawk a, silaia tinin, chûng mite chu ka tih ṭhaih ṭhîn. Mi challangte thattu (assassin) nih chu ka thiltum a ni. Ka thu vawn chu, i Thah loh chuan Thah i ni ang tih a ni.

BIBLE-IN KA NUN A THLAK DANGLAM DAN: Ka ṭhan len chhoh lai vêl chuan, Jehova Thuhretute chanchin ka hre tawh a. Kum 20 ka han pelh chhoh chuan, ka nu hnêna Thuhretute zînga mi pakhat tal awmna a hriat leh hriat loh ka zawh lai ka la hre reng. Ni hnih hnuah, Thuhretu a hming Dixon-a chuan kan kawngka a rawn kik a. Engemaw chen kan inbiak hnu chuan Jehova Thuhretute inkhâwmnaa tel tûrin min sâwm a. Chu inkhâwmnaah chuan ka tel a, tûnah chuan chutiang inkhâwmnaah chuan kum 20 aia tam ka tel tawh. Zawhna ka neih zawng zawngte chu Thuhretute chuan Bible aṭangin min chhâng thei vek a ni.

Pathian ngaihsak lote pawh tiamin, Jehova chuan a mi mal takin mite a ngaihsak tih hriat chu nuam ka ti a. (2 Petera 3:9) Ani chu hmangaihna ngah tak Pa, tumahin min enkawl loh pawha min enkawltu tûr a ni tih ka hmu chhuak a. Ka kawngte ka thlâk chuan ka sualte min ngaidam dâwn tih hriatna chuan min tihahdam huai bawk. Ephesi 4:22-24-a Bible chângte chuan keimahah nghawng nasa tak a nei a. He thu hian ‘mihring hlui chu hlîp thla’ tûr leh, ‘mihring thar, Pathian anga siam khân inthuam’ tûrin min fuih a ni.

Ka nun thlâk danglam tûr chuan hun engemaw chen a ngai a. Kâr tluanin ruih theih thil ka khawih lova; mahse, kâr tâwpah ka thiante nêna kan han awm ho chuan ruih theih thil chu ka ti leh ṭhîn. Thianghlim taka nung tûr chuan ka ṭhian kawmte lak aṭanga ka awm bo a ngai tih ka hria a; tichuan, state danga awm ka titlu ta a ni. Ṭhian thenkhatte chuan min thlah an tum a, kei pawhin ka lo remti a. Kalkawngah anni chuan kanza an zu a, kei pawh min pêk an tum a. Chûng thilte chu ka ti tawh lo tih ka hrilh a, state ramriah chuan kan inṭhen ta a. Kan inṭhen hnu lawkah ka ṭhiante chuan bank an rawk a, silaite an hmang tih a hnuah ka hre chhuak a ni.

KA HLAWKPUI DAN: Chûng ka ṭhiante ka kawm tâk loh hnu chuan, a ṭûl ang inthlâk danglam chu awlsam ka ti sawt a. Kum 1989-ah, baptisma chang tawh Thuhretu ka ni ta a ni. Baptisma ka chan hnu chuan, ka farnu, ka nu leh pate chuan Jehova rawngbâwlnaah min rawn zawm ve ta a ni.

Tûnah chuan nupui ka neihna kum 17 lai a ni tawh a, fa duhawm tak pathum kan nei a. Ka thinrim hunah pawh, ka thinrimna thunun dân ka thiam tawh a. Tin, ‘chi tin, hnam tin, leh ṭawng tin’ zînga mite hmangaih ka zir tawh bawk. (Thu Puan 7:9) Isua thusawi chu keimahah a thleng dik niin ka hria. Ani chuan: “Ka thua in awm reng chuan ka zirtîrte in ni tak tak ang. Tin, thutak in hria ang a, thutak chuan bâwih a bân ang che u,” tiin a sawi si a.—Johana 8:31, 32.

[Thu tâwi]

Inthlâk danglamnaah chuan hnam inthliar hranna nei tûra mite fuihtu rimawi bansan a tel

[Thu tâwi]

Ka ṭhiante nên chuan insualna tûr kan zawng reng ṭhîn a. Chemte leh baseball khelhna tiang mum chu mi 20, a nih loh leh a aia tamte beih nân kan hmang ṭhîn