Jerġaʼ Jinstab Teżor Bibliku

ĦAFNA sekli ilu, il-​materjali għall-​kitba ma kinux disponibbli faċilment daqs illum. Biċċiet tal-​parċmina u materjali oħrajn kienu jerġgħu jintużaw billi kienet titneħħa l-​linka tal-​kitbiet, permezz tal-​ħasil jew il-​brix, meta ma jkunux għadhom meħtiġin. Ir-​riżultat huwa magħruf bħala palinsest, kelma meħuda mill-​Grieg li tfisser “mibrux għal darb’oħra.” Anki versi Bibliċi kienu jinbarxu biex jitneħħew minn fuq parċmina fina ħalli terġaʼ tintuża biex titniżżel bil-​miktub informazzjoni oħra.

Palinsest tal-​Bibbja importanti hu l-​Kodiċi taʼ Efrajm is-​Sirjan li hu reskritt, li tfisser “miktub fuq.” Dan il-​kodiċi hu tassew taʼ valur għax hu wieħed mill-​eqdem kopji li jeżistu taʼ siltiet mill-​Iskrittura Griega Kristjana. Minħabba f’hekk, hu wieħed mill-​aqwa sorsi biex tiġi stabbilita l-​eżattezza taʼ din il-​parti tal-​Kelma t’Alla.

Il-​kitbiet Skritturali li nkitbu oriġinalment fuq dan il-​kodiċi tal-​ħames seklu kienu tneħħew fis-​seklu 12 E.K. u fuqhom inkitbet traduzzjoni Griega taʼ 38 prietka taʼ Efrajm, l-​istudjuż Sirjan. Fl-​aħħar tas-​seklu 17, l-​esperti għall-​ewwel darba nnotaw il-​kitbiet Bibliċi li kienu miktubin taħt il-​prietki. Fis-​snin taʼ wara, irnexxielhom jaqraw ftit mill-​kitbiet oriġinali li kienu fuq il-​manuskritt. Madankollu, kien tassew diffiċli għalihom li jaqrawhom kollha minħabba li l-​linka mħassra bilkemm kienet tidher u tingħaraf, ħafna mill-​paġni kienu mtertqin, u ż-​żewġ kitbiet kienu miktubin fuq xulxin. Huma użaw il-​kimiki fuq il-​manuskritti biex jipprovaw jagħmlu l-​kitbiet Bibliċi jispikkaw ħalli jkunu jistgħu jaqrawhom—imma ma tantx irnexxielhom. Ħafna mill-​istudjużi għalhekk ikkonkludew li ma setgħux isalvaw il-​materjal imħassar kollu kemm hu.

 Kmieni fis-​snin 40 tas-​seklu 17, Konstantin von Tischendorf, studjuż tal-​lingwa tas-​sengħa mill-​Ġermanja, ħadem iebes biex jistudja l-​kodiċi. Tischendorf qattaʼ sentejn jaqra u jfisser il-​manuskritt. X’għenu jirnexxi fejn oħrajn ma rnexxilhomx?

Tischendorf kellu fehma eżatta tal-​kitba unċjali Griega—li tikkonsisti f’ittri kapitali kbar mhux magħqudin flimkien. a Minħabba li kellu vista tajba, hu skopra li billi sempliċement iżomm il-​parċmina quddiem id-​dawl hu setaʼ jaqra l-​kitba oriġinali. Biex jagħmlu xogħol simili llum, l-​istudjużi jużaw l-​għajnuniet viżwali bħad-​dawl infrared, ultravjola, u polarizzat.

Tischendorf ippubblika dak li sab jew irnexxielu jaqra mill-​Kodiċi taʼ Efrajm fis-​sena 1843 u 1845. Minħabba f’hekk, kiseb ir-​reputazzjoni bħala wieħed minn taʼ quddiem fil-​paleografija (li tfisser studju tal-​kitbiet tal-​qedem) Griega.

Id-​daqs tal-​Kodiċi taʼ Efrajm hu taʼ xi 31 ċentimetru bi 23 ċentimetru, u dan hu l-​eqdem eżempju taʼ manuskritt li fih kolonna waħda biss taʼ kitba f’kull paġna. Mill-​209 paġni li għadhom jeżistu, 145 minnhom huma siltiet mill-​kotba kollha tal-​Iskrittura Griega Kristjana minbarra t-​2 Tessalonikin u t-​2 Ġwanni. Il-​bqija tal-​paġni fihom traduzzjoni bil-​Grieg taʼ partijiet mill-​Iskrittura Ebrajka.

Illum, dan il-​kodiċi jinżamm fil-​Librerija Nazzjonali f’Pariġi, Franza. Ħadd ma jaf minn fejn oriġina l-​manuskritt, għalkemm Tischendorf kien jaħseb li ġej mill-​Eġittu. L-​istudjużi jqisu l-​Kodiċi taʼ Efrajm bħala wieħed minn grupp taʼ erbaʼ manuskritti unċjali importanti tal-​Bibbja Griega. It-​tlieta l-​oħra huma l-​manuskritt Sinajtiku, dak Alessandrin, u dak tal-​Vatikan bin-​numru 1209, li lkoll inkitbu fir-​rabaʼ u l-​ħames seklu E.K.

Il-​messaġġ tal-​Iskrittura Mqaddsa ġie preservat għalina b’mod taʼ min jammirah u f’ħafna forom, inkluż fil-​forma taʼ palinsest. Għalkemm f’dan il-​każ individwu li ma japprezzax ipprova jħassar is-​siltiet Bibliċi, il-​messaġġ ġie preservat. Dan jaċċertana iktar dwar il-​verità tal-​kliem tal-​appostlu Pietru, meta qal: “Il-​kelma taʼ Ġeħova tibqaʼ għal dejjem.”—1 Pietru 1:25.

[Nota taʼ taħt]

[Diagramma/Stampa f’paġna 10]

(Għall-formazzjoni sħiħa tat-​test, ara l-​pubblikazzjoni)

Il-​Kodiċi reskritt taʼ Efrajm is-​Sirjan, palinsest importanti mfisser minn Tischendorf (1815-​1874)

KITBIET SKRITTURALI ORIĠINALI

IL-​KLIEM TAʼ PRIETKA GRIEGA MIKTUB FUQ IL-​KITBIET ORIĠINALI

[Sors]

© Bibliothèque nationale de France

[Stampa f’paġna 11]

Il-​Kodiċi Sinajtiku, misjub fil-​Monasterju taʼ Santa Katerina

[Stampa f’paġna 11]

Tischendorf