¿Nochipa moneki eltos se tlanauatili kampa kiijtos tlake moneki tijchiuasej?

UELIS totatauaj techmakakej miak tlanauatili kema tieliyayaj tikonemej. Uan kema timoskaltijtiajkej, tikitakej inijuantij techtlajtolmakayayaj pampa kinekiyayaj kuali ma tiitstokaj. Nama, maske ya tiuejueyij uan ayokmo techmokuitlauiaj, nojua techpaleuia se keski tlamantli tlen techiljuijkej.

ToTata Jehová nojkia techmakatok tlanauatili tlen ijkuilijtok ipan Biblia. Ya techiljuia amo ma tiauilnemikaj, amo ma timomekatikaj, amo ma titlachtekikaj uan amo ma tikinueyichiuakaj tlaixkopinkayomej (Éxodo 20:1-17; Hechos 15:28, 29). Kema kuali titlaneltokatiajkej, tikitakej Jehová kineki kuali ma tiitstokaj uan itlanauatiljuaj amo tlauel techtetsopa (Efesios 4:15; Isaías 48:17, 18; 54:13).

Maske kiampa, kemantika amo onka se tlanauatili kampa kiijtoua tlen moneki tijchiuasej. Yeka, miakej moiljuiaj tlaj amo onka se tlanauatili ipan Biblia, uajka uelis kichiuasej tlen kinekisej, pampa tlaj toTeotsij amo kinekiskia ma tijchiuakaj se tlamantli, uajka xitlauak kitlalijtoskia se tlanauatili.

Katli kiampa moiljuiaj, kemantika amo kuali kitlapejpeniaj tlen kichiuasej uan teipa moiljuiaj amo kiampa kichijtoskiaj. Inijuantij amo kiitaj ipan toTeotsij iTlajtol nojkia kiijtoua tlen moiljuia toTeotsij uan amo san ijkuilijtok tlanauatili. Kema timomachtiaj Biblia uan tijmatij tlen Jehová moiljuia, kipaleuia totlalnamikilis uan kichiua ma tijtlapejpenikaj se keski tlamantli tlen ya kipaktia. Ni tlauel kiyolpakiltia Jehová uan nojkia kichiua kuali ma tiitstokaj pampa kuali tijtlapejpeniaj tlen tijchiuasej (Efesios 5:1).

Biblia kiijtoua tlake kichijkej sekinok

Kema timomachtiaj tlen kinpanok toTeotsij itekipanojkauaj katli uejkajkia itstoyaj, tikitaj inijuantij achtoui moiljuijkej kenijkatsa kiitayaya Jehová tlen kichiuaskiaj maske amo onkayaya se tlanauatili. Kiampa kichijki José. Kema isiua Potifar kiiljuik ma moteka iuaya, toTeotsij ayamo kitlalijtoya se tlanauatili kampa kiijtouayaya amo ma momekatikaj. Maske amo onkayaya se tlanauatili, José moiljuik tlaj momekatiskia, kiyolkokoskia itlalnamikilis uan nojkia tlajtlakolchiuaskia “ika toTeko” (Génesis 39:9). José kuali kikuamachilik kema se akajya momekatia, kiixpano tlen Jehová kiijtok ipan Edén (Génesis 2:24).

Ma tikitakaj seyok neskayotl. Ipan Hechos 16:3 kiijtoua kema Pablo ayamo kiuikayaya Timoteo kampa kinpaxalouayaya tlanechikolmej, achtoui kichiuilik nopa circuncisión. Uan ipan versículo 4 kiijtoua yajkej kinpaxalotoj tlanechikolmej uan kinyolmelauatoj “tlen kiijtojtoyaj nopa tlayolmelauanij uan ueuejtlakamej tlen itstoyaj ipan altepetl Jerusalén”. Uan tikitaj ipan nopa amatlajkuiloli kiijtouayaya nopa tlaneltokanij amo monekiyaya mochiuilisej nopa circuncisión (Hechos 15:5, 6, 28, 29). Uajka, ¿kenke Pablo moiljuik Timoteo monekiyaya mochiuilis nopa circuncisión? “Pampa kimatiyaya itstoyaj miakej israelitajmej ipan nopa altepetinij kampa yauiyayaj. [...] Uan nochi kimatkej itata Timoteo eltoya se tlakatl griego”. Pablo kiampa kichijki pampa amo kinekiyaya kinyolkokos nopa tlaneltokanij. Ya kinekiyaya Cristo itokilijkauaj kuali ma kiselikaj tlen kitlapejpenijtoyaj ueuejtlakamej uan kuali ma itstokaj “iixpa toTeko Dios” (2 Corintios 4:2; 1 Corintios 9:19-23).

Tlauel kuali tlen moiljuiyayaj Pablo uan Timoteo. Kej kiijtoua Romanos 14:15, 20, 21 uan 1 Corintios 8:9-13; 10:23-33, Pablo kinekiyaya kuali ma elto inintlaneltokilis sekinok, uan nojua tlauel kinekiyaya kuali ma elto inintlalnamikilis katli nima kinyolkokouayaya se tlenijki maske amo kenijki eliyaya. Pablo kiijtok ni tlamantli tlen Timoteo: “Pampa axaka seyok kipia se iyolo keja Timoteo. Yajaya, keja na, motekipachoua inmopampa para xinejnemikaj kuali. Nochi sekinok tlen itstokej nikani san moiljuiaj tlen kuali para inijuantij. Axmoiljuiaj kejatsa uelis kipaleuisej iteki Cristo Jesús. Inmojuantij ya inkiixmatij inemilis Timoteo pampa keja se okichpil tlen ika pakilistli kipaleuia itata, yajaya nechpaleuijtok para nikiniljuia tlakamej iTlajtol toTeko” (Filipenses 2:20-22). ¡Tlauel kuali tlen kichijkej Pablo uan Timoteo! Kema amo onkayaya se tlanauatili, amo kichijkej san tlen kinekiyayaj o tlen kinpaleuiskia, inijuantij kinextijkej teikneliyayaj kej Jehová uan Jesús, pampa kema kitlapejpeniskiaj tlen kichiuaskiaj, achtoui kiitayayaj tlaj nopa kichiuaskia kuali ma tlaneltokakaj sekinok o amo.

Nama ma timoiljuikaj tlen kiijtok Jesucristo, katli techmachtia kenijkatsa timonejnemiltisej. Ipan Sermón del Monte xitlauak kiijtok katli kuali kikuamachilia tlake kiijtosneki toTeotsij itlanauatiljuaj, kichiua sekinok tlamantli maske amo kinauatiaj (Mateo 5:21, 22, 27, 28). Kej tikitakej, José, Pablo, Timoteo uan Jesús, amo moiljuijkej pampa amo onkayaya se tlanauatili ueliskia kichiuasej tlen kinekiyayaj. Inijuantij kiitakej tlen moiljuia toTeotsij uan moyakankej ika nopa tlanauatili tlen Jesús kiijtok tlauel ipati: tikiknelisej toTeotsij uan sekinok (Mateo 22:36-40).

¿Kenijkatsa moyakanaj Cristo itokilijkauaj ipan ni tonali?

Amo moneki tikitasej Biblia kej se amochtli tlen kipia nochi tlanauatili kampa ijkuilijtok tlen moneki tijchiuasej. Maske amo onka se tlanauatili tlen xitlauak kiijtoua tlake moneki tijchiuasej, Jehová kineki ma tijtlapejpenikaj tlen ya kipaktia, nopa kiijtosneki tijmatisej tlen kineki ma tijchiuakaj, uan kiampa amo tijnekisej sekinok nochipa ma techiljuikaj tlake kipaktia Jehová (Efesios 5:17; Romanos 12:2). ¿Kenke Jehová kineki kiampa ma tijchiuakaj? Pampa kiampa tijnextiaj tlauel tijpatiitaj tlen ya moiljuia uan amo san tlen tojuantij tijnekij o tlen techpaktia tijchiuasej, nojkia tijnextiaj tlauel tijtlaskamatiliaj pampa techiknelia uan tijnekiskiaj nochipa tijnextisej titeikneliaj (Proverbios 23:15; 27:11). Uan ma tikilnamikikaj, kema tijchiuasej tlen kiijtoua toTeotsij iTlajtol, amo san techpaleuis kuali ma titlaneltokakaj, nojkia techpaleuis ipan totlakayo.

Ma tikitakaj kenijkatsa tijchiuasej ipan tonemilis.

Kema tijtlapejpeniaj tlen ika timoyolpakiltisej

Ma timoiljuikaj se telpokatl kineki mokouis se disco tlen kiualika miak uikatl. Maske tlauel kipaktia tlen sekinok kiijtouaj tlen nopa uikatl, ya motekipachoua pampa ipan ipantsajka nesi se keski tlen nopa uikatl kitekiuia tlajtoli tlen amo kuali uan tlen auilnemilistli. Nojkia kimati miak tlen nopa uikatl kinextia kualankayotl uan tlasisinijkayotl. Nopa telpokatl kiiknelia iTata Jehová katli itstok iluikak uan amo kineki kiyolkokos. Yeka, ¿tlake kipaleuis ma kimati kenijkatsa kiita Jehová nopa uikatl?

Ipan Gálatas, Pablo kiijkuilok se lista kampa nesi tlen kichiuaj katli kipiaj toTeotsij itonal uan katli amo kipiaj. Uelis ya tijmatij katli kipiaj toTeotsij itonal, teikneliaj, yolpakij, kipiaj tlaseuilistli, kipiaj ininyolo, tetlasojtlaj, kipiaj kuali ininyolo, tlaneltokaj, yolyamanikej uan monauatiaj. Uan ¿tlake tlamantli kichiuaj katli amo kipiaj toTeotsij itonal? Pablo kiijkuilok: “Momekatiaj uan kichiuaj tlen ueli ika tlen axininnamik. Moiljuiaj miak tlamantli tlen axkuali. Kichiuaj tlen fiero pampa ya nopa tlauel kinekij kichiuasej. Kiueyichiuaj tlen tlakamej kichijtokej uan kiitaj para se dios. Tetlajchiuiaj, tekokoliaj, mosisiniaj, uan techikoitaj. Nojkia tlakamej kualankatlauejchiuaj, monajnankiliaj, motlajkoxelouaj, uan tlamachtiaj tlen axxitlauak. Kiixtokaj tlen sekinok kipiaj, temiktiaj, moiuintiaj uan kichiuaj tlen fiero pampa iuintij. Uan inijuantij tlen kitokiliaj tlen inintlakayo kineki uan miak más tlamantli tlen axkuali. Sampa niinmechiljuia tlen ya niinmechiljuijtok. Tlakamej tlen kichijtinemij ni tlamantli tlen axkuali, axuelis kalakisej kampa tlanauatia toTeko” (Gálatas 5:19-23).

Ma tikitakaj nopa tlajtoli tlen eltok kampa tlami nopa lista: “miak más tlamantli tlen axkuali”. Pablo amo kiijkuilok nochi tlamantli tlen kichiuaj katli amo kipiaj toTeotsij itonal. Yeka amo uelis tikijtosej: “ToTeotsij iTlajtol nechkauilia nijchiuas ni tlamantli pampa amo ijkuilijtok ipan nopa lista”. Katli kipouaskiaj tlen ijkuilijtok ipan nopa lista monekiyaya kuali kitekiuisej inintlalnamikilis uan kiampa kiitasej tlake “más tlamantli tlen axkuali” kichiuaj katli amo kipiaj toTeotsij itonal. Katli kinpaktia kichiuasej sekinok “tlamantli tlen axkuali” maske amo ijkuilijtok ipan nopa lista, amo kiselisej tlen toTeotsij iTlanauatijkayo kichiuas.

Yeka, moneki kuali tikitasej o tijmatisej tlake amo kipaktia Jehová. ¿Tijmati ouij kiampa tijchiuas? Ximoiljui se tepajtijketl mitsiljuia san xijkua kuauitl itlajka uan verduras, uan amo xijkua pastel, helado yon sekinok tlamantli. Uajka, ¿timoiljuia kinamiki tijkuas pantsi o amo? Nama ximoiljui ipan nopa disco tlen tikijtojkej uejkapa, ¿nopa uikatl tlen nopaya uala mitspaleuia tijchiuas tlen toTeotsij kipaktia o amo? Nopa uikatl amo mitspaleuis xiteikneli, xitetlasojtla, ximonauati yon sekinok tlamantli tlen kinextiaj katli kipiaj toTeotsij itonal. Yeka, amo moneki se tlanauatili kampa kiijtoua tlaj kipaktia toTeotsij ma tijkakikaj nopa uikatl. Nojkia kiampa pano kema tijpouaj se amochtli, tikitaj televisión, se película, videojuegos, tlen nesi ipan internet uan sekinok tlamantli.

Kej timoyoyontiaj uan timoyejyekchiuaj

Ipan Biblia nojkia ijkuilijtok se keski textos tlen techpaleuia tijmatisej kenijkatsa moneki timoyejyekchiuasej uan timoyoyontisej. Ni textos uelis kipaleuis se Cristo itokilijka kema kinekis kuali nesis. Se maseuali katli kiiknelia Jehová amo kineki kichiuas san tlen ya kipaktia, kineki kichiuas tlen Jehová kipaktia. Kej tikitakej, maske Jehová amo temakatok tlanauatili ipan nochi tlamantli, amo kiijtosneki amo kitekipachoua tlen kichiuaj itekipanojkauaj. Nima mopatla kej moyoyontiaj maseualmej uan nojkia amo sanse moyoyontiaj katli itstokej ipan sekinok altepemej. Maske kiampa pano, toTeotsij kinmakatok itekipanojkauaj textos tlen nochipa kinyakana ipan ininnemilis maske kampa ueli itstokej.

Se neskayotl, ipan 1 Timoteo 2:9, 10 kiijtoua: “Nijneki siuamej ma moyoyontikaj uan moyektlalisej keja kinamiki para sekinok ma kintlepanitakaj. Ma axuejkauakaj para mokualtlalisej ika miak oro, uan perlas, uan yoyomitl tlen tlauel patiyo para tlakamej ma kintlachilikaj. Achi kuali ma kinitakaj siuatlaneltokanij para yejyektsitsij pampa kichiuaj miak tlamantli tlen kuali keja kinamiki siuamej tlen kineltokaj toTeko”. Yeka, nochi Cristo itokilijkauaj moneki kimatisej tlaj kampa itstokej kuali kiitaj kej moyoyontiaj pampa “kineltokaj toTeko”. Se Cristo itokilijka tlauel moneki moiljuis ipan ni tlamantli, pampa kej moyoyontia uan moyejyekchiua kinextis tlaj nelnelia kichiua tlen tlamachtia (2 Corintios 6:⁠3). Se Cristo itokilijka katli kuali tlaneltoka amo kineki kichiuas san tlen ya kipaktia o tlen moiljuia kinamiki kitekiuis, pampa amo kineki san ya ma kitlachilikaj o kinyolkokos sekinok (Mateo 18:6; Filipenses 1:10).

Tlaj se Cristo itokilijka kiita kej moyoyontia uan moyejyekchiua kinyolkokoua sekinok, moneki kichiuas kampeka kipatlas kej moyoyontia uan kiampa kinpaleuis sekinok kuali ma tlaneltokakaj, kej kichijki apóstol Pablo. Ya kiijtok: “Xijchiuakaj keja na nijchiua pampa na nijchiua nochi tlen niueli para nijchiuas tlen Cristo kichijki” (1 Corintios 11:⁠1). Uan nojkia kiijkuilok tlen Jesús kichijki, kiijtok: “Cristo axkichijki tlen kipaktik”. Uajka xitlauak kintlajtolmakak tlaneltokanij: “Tojuantij tlen tijpiaj chikaualistli uan kuali tijmachiliaj tlen toTeko, moneki ma tijpiakaj toyolo uan moneki ma tikinpaleuikaj tlen aya kuali kimachiliaj. Axueli tijchiuasej san tlen techpaktia. Ma tijchiuakaj tlen kinpaktia sekinok tlaneltokanij uan tlen kinpaleuis para más kipiasej chikaualistli para kineltokasej toTeko” (Romanos 15:1-3).

Nojua kuali ma tijtekiuikaj totlalnamikilis

¿Kenijkatsa uelis kuali tijtekiuisej totlalnamikilis uan kiampa tijmatisej tlen Jehová kipaktia maske amo onka se tlanauatili? Tlaj mojmostla tijpouasej Biblia, tlaj kuali timomachtisej uan tlaj timoyoliljuisej ipan tlen timomachtiaj, techpaleuis ma tikitakaj se keski tlamantli kej Jehová kiita. Moneki panos tonali uan kiampa timoiljuisej kej Jehová. Eli kej kema moskaltijtia se okichpil, motlaneltokilis moskaltijtias ika yolik uan amo nima nesis. Yeka, moneki tijpias moyolo uan amo timotekipachos tlaj tikita amo nima kuali titlaneltoka. Amo ximoiljui tikitas se keski tlamantli kej Jehová kiita san pampa panotok miak tonali. Kej ya tikitakej, moneki kuali timomachtisej toTeotsij iTlajtol uan tijchijtiasej nochi tlen tiuelij tlen timomachtiaj (Hebreos 5:14).

Uajka, uelis tikijtosej kema se tlanauatili xitlauak techiljuia tlen moneki tijchiuasej, nima nesis tlaj titlaneltokaj. Uan kema amo onka se tlanauatili, tlen tijchiuasej kinextis tlaj kuali eltok totlaneltokilis uan tlaj tijnekij tijyolpakiltisej Jehová. Kema moskaltijtias totlaneltokilis, nojua tlauel tijnekisej tijchiuasej kej Jehová uan Jesús. Uan kema tijtlapejpenisej se tlamantli, achtoui tikitasej ipan Biblia kenijkatsa kiita Jehová tlen tijnekij tijchiuasej. Tlaj tijyolpakiltisej toTata katli itstok iluikak ipan nochi tlen tijchiuaj, tojuantij nojkia tlauel tiyolpakisej.

[Tlaixkopinkayotl]

Kej moyoyontiaj maseualmej mopatlatia, yeka tojuantij moneki timoyakanasej ika tlen Biblia kiijtoua kema timoyoyontisej