Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONDJOKONONA

Onda mona egameno lyashili mokukala nda inekela muJehova

Onda mona egameno lyashili mokukala nda inekela muJehova

UUNA aantu ya pula ndje ndi ya kuthile ko kondjokonona yonkalamwenyo yandje, olundji ohandi ya lombwele kutya “ngame okofa meke lyaJehova.” Shono osha hala okutya ngaashi owala handi kutha okofa yandje ethimbo kehe ndi na mpoka nda uka, onda hala Jehova nosho wo ehangano lye li kale hali ningi oshinima sha faathana nangame, ya ulukile ndje mpoka ndi na okuya, nuunake ndi na oku shi ninga. Onda li nda zimine iinakugwanithwa mbyoka iidhigu nosho wo mbyoka ya nika oshiponga omathimbo gamwe. Ihe onda ilongo kutya otandi ka kala nda gamenwa ngele onda inekela muJehova.

NKENE ONKALAMWENYO YOKWIINEKELA MUJEHOVA YA TAMEKE

Onda valelwa mokamukunda, ke li muumbugantuninginino waNigeria, mo 1948. Pethimbo ndyoka tategona, Moustapha, ondenge yatate nosho wo omumwamememati omukuluntu, Wahabi, oya ninginithwa ye li Oonzapo dhaJehova. Tate okwa si sho ndi na omimvo omugoyi. Onda li nda nika oluhodhi noonkondo. Omumwamememati, Wahabi, okwa lombwele ndje kutya tate ota ka yumudhwa notatu ke mu mona ishewe. Oohapu ndhoka tadhi hekeleke odha inyengitha ndje ndi konakone Ombiimbeli. Onda ninginithwa mo 1963. Aamwamememati yatatu yalwe nayo wo oya li ya ninginithwa.

Mo 1965, onda yi koLagos ndi ka kale pamwe nomumwamememati gulwe omukuluntu, Wilson, hoka nda kala ndi na ekwatathano lyopothingo naakokolindjila yondjigilile yomegongalo Igbobi. Enyanyu ndyoka ya li ye na nosho wo uulaadhi wawo oyi inyengitha ndje nangame ndi ninge omukokolindjila muJanuali 1968.

Omumwatate Albert Olugbebi, ngoka a li Omubetel, okwa unganeke okugongala kwa ikalekelwa naagundjuka e tu lombwele kutya muumbangalantu waNigeria, omu na ompumbwe onene yaakokolindjila ya ikalekelwa. Sigo onena otandi dhimbulukwa oohapu dhomumwatate Olugbebi ndhoka a popile nuulaadhi a ti: “Ngoye omugundjuka noto vulu okulongitha ethimbo lyoye nosho wo oonkondo dhoye miilonga yaJehova. Opu na iilonga oyindji ye ku tegelela.” Onda tula mo eindilo lyandje, oshoka onda li nda halelela ku holela ombepo yokwiiyamba yomuhunganeki Jesaja. — Jes. 6:8.

Onda li nda langekwa po ndi li omukokolindjila a ikalekelwa muMei 1968, moshilando Kano, shi li muumbangalantu waNigeria. Shoka osha li pethimbo lyiita hayi ithanwa Biafran, mbyoka ya li ko mo 1967-1970. Iita mbyoka oya taandele sigo omuuzilo waNigeria, nomwa kanena oomwenyo dhaantu oyendji, noyendji oya li ya mono iihuna. Omumwatate gumwe ngoka a fa e lile ndje po okwa li a lombwele ndje kaandi shune kuumbangalantu waNigeria. Ihe onde mu lombwele te ti: “Onda pandula sho wu na ko nasha nangame. Ngele Jehova okwa hala ndi mu longele ndi li hoka, ondi na einekelo kutya ota ka kwathela ndje.”

ONDA LI NDA INEKELE MUJEHOVA SHO NDI LI MEHALA LYA DHEDHELITHWA KIITA

Oonkalo moKano kadha li tadhi nuwa omeya. Iita yopashigwana oya li ya hanagula po oshilando shika oshinene. Omathimbo gamwe uuna tu li miilonga yokuuvitha, otwa li hatu mono omidhimba dhaantu mboka ya dhipagelwa miita. Nonando omwa li mu na omagongalo ogendji moKano, oyendji yomaamwatate oya li ya yi ontuku. Omwa li owala mwa thigala aamwatate inaaya thika 15, noya li ya tila noya teka omukumo. Aamwatate mboka naamwameme oya li ya nyanyukwa noonkondo, sho aakokolindjila yahamano ya ikalekelwa twa thiki moshilando moka. Otwe ya tsu omukumo noya li yu uvite ya pepelelwa. Otwe ya kwathele ya tameke okuya kokugongala, miilonga yokuuvitha nokukala haya tumu oolopota dhawo dhokomwedhi nosho wo okumbestela iileshomwa koshitayimbelewa.

Tu li aakokolindjila yi ikalekelwa otwa li twa tameke okwiilonga elaka lyOshihausa. Aantu oyendji yomoshitopolwa oya li ye tu pulakene, sho ya uvu etumwalaka lyUukwaniilwa melaka lyawo. Ihe iilyo yelongelokalunga enene moKano kaya li ya hala tu uvithe, onkee otwa li tu na okukala twa kotoka. Pompito yimwe ngame naangoka twa li tatu longo pamwe naye, otwa li twa tidhwa komulumentu e na ombele. Lago enene, otwa li twa pondola oku mu fadhuka po. Nonando otwa li twa taalela omaupyakadhi ngoka, Jehova okwa li e tu “gamene,” nomwaalu gwaauvithi ogwa ende tagu indjipala. (Eps. 4:8) Kunena, moKano omu na omagongalo 11, moka mu na aauvithi ye vulithe 500.

OTWA LI TWA HEPEKWA MONIGER

Ndi li omukokolindjila a ikalekelwa moNiamey, moNiger

Lwanima muAuguste 1968, sho owala twa kala moKano uule woomwedhi oonshona, ngame naakokolindjila yi ikalekelwa yaali otwa li twa tuminwa koNiamey, oshilandopangelo shOrepablika yaNiger. Nziya otwa li twa ndhindhilike kutya Niger, shoka shi li kUuninginino waAfrika, oshi li moshitopolwa shimwe shomwaambyoka yi na uupyu wamemememe. Kakele kokwiilonga okwiigilila uupyu, otwa li tu na okwiilonga elaka lyopambelewa, Oshifulaanisa. Nonando opwa li pu na omashongo ngoka, otwa li twa inekele Jehova, e tatu tameke okuuvitha moshilandopangelo moka tu li pamwe naauvithi yomoshitopolwa moka. Muule owala wethimbo efupi, konyala aantu ayehe moNiamey mboka ye shi okulesha, oya li ya pewa embo Oshili ndjoka tayi fala kOmwenyo Gwaaluhe. Aantu oya li haye tu kongo nokuli, tu ya pe embo ndyoka.

Konima owala yomasiku, otwa li tu uvu kutya aakwanepangelo kaye hole Oonzapo dhaJehova. MuJuli 1969, otwa li twa ningi oshigongi shoshikandjo oshikando shotango, mpoka pwa li owala aauvithi 20. Otwa li twa tegelela nondjuulukwe okumona aauvithi yaali taya ninginithwa. Ihe esiku lyotango lyoshigongi, opolisi oya li ye ya po, e tayi kankeke oshigongi. Oya kutha po aakokolindjila ya ikalekelwa nomutonatelishikandjo, e taye ya fala kositaasi yopolisi. Konima sho ye tu pulapula, oye tu lombwele tu ye tu ilopote esiku lya landula ko. Sho twa mono kutya aakwanepangelo oya nika oku tu etela uupyakadhi, otu unganeke oshipopiwa sheninginitho shi ningilwe megumbo, e tatu ka ninginitha aaninginithwa meholamo komulonga.

Konima yiiwike iishona, Uuministeli wIikwameni owa tidha ndje mo moshilongo pamwe naakokolindjila ya ikalekelwa yatano. Epangelo olya li lye tu pe oowili 48 tu kale twa za mo moshilongo, notwa li tu na okuninga omalongekidho kutse yene. Otwa vulika, e tatu yi tu ukilila koshitayimbelewa shaNigeria, hoka twa li twa ka pewa iinakugwanithwa iipe.

Onda li nda tuminwa koshitopolwa shokuushayi, moNigeria, Orisunbare, hoka twa li twa tyapula iilonga yokuuvitha pamwe naauvithi aashona yokoshitopolwa hoka. Ihe konima yoomwedhi hamano, oshitayimbelewa osha li sha pula ndje ndi shune koNiger. Petameko, onda li nda kumwa nonda tila, ihe nando ongawo onda li nda tegelela nondjuulukwe oku ka mona aamwatate yokoNiger natango.

Onda li nda shuna koNiamey. Esiku lya landula ko, omunangeshefa gumwe Omunigeria okwa li a dhimbulula kutya ngame Onzapo yaJehova e ta tameke okupula ndje omapulo kombinga yOmbiimbeli. Onda tameke okukonakona Ombiimbeli naye, nokonima okwa etha po okuhila omakaya, okunwa sha pitilila e ta ninginithwa. Onda li nda nyanyukwa noonkondo okuuvitha pamwe naamwatate naamwameme miitopolwa yi ili noyi ili moNiger nokumona nkene aantu ya kala taya taamba ko oshili momukokomoko gwomimvo. Oshikando shono, sho nda thiki moNiger, omwa li owala mu na Oonzapo 31, sho nda zi mo, onda thigi mo 69.

“KATU SHI OSHINDJI KOMBINGA YIILONGA YUUKWANIILWA YOMOGUINEA”

MuDesemba 1977, onda shuna koNigeria ndi ka dheulwe. Konima yedheulo ndyoka lyiiwike itatu, omuwiliki gwOkomitiye yoshitayimbelewa, Malcolm Vigo, okwa li a pula ndje ndi leshe ontumwafo ya za koshitayimbelewa shaSierra Leone. Aamwatate oya li taya kongo omumwatate omukokolindjila inaa hokana, e na uukolele, ngoka ha popi Oshiingilisa nOshifulaanisa, opo a ka ninge omutonatelishikandjo koGuinea. Omumwatate Vigo okwa lombwele ndje kutya otandi dheulilwa oshinakugwanithwa shoka. Okwa li e shi tsu omuthindo kutya kashi shi oshinakugwanithwa oshipu. Okwa ti: “Dhiladhila muule kombinga yasho manga inoo ninga etokolo.” Onde mu yamukula nda ti: “Molwaashoka Jehova oye ta tumu ndje, otandi yi.”

Onda tuka nondhila okuya koSierra Leone nonda tsakanene ko naamwatate yokoshitayimbelewa. Omumwatate gumwe gwomOkomitiye yOshitayimbelewa okwa lombwele ndje a ti: “Katu shi oshindji kombinga yiilonga yUukwaniilwa yomoGuinea.” Nonando oshitayimbelewa osha li sha ningi oonkambadhala lwiikando oyindji, shi mone omumwatate ngoka ta ka talela po aamwatate koGuinea, inaya pondola. Onkee onda li nda pulwa ndi ye koshilandopangelo shaGuinea, Conakry, ndi ka mone epitikilo lyopapangelo, opo ndi vule okukala mo.

“Molwaashoka Jehova oye ta tumu ndje, otandi yi”

Sho nda thiki moConakry, onda yi koombelewa dhuukaleliposhilongo dhaNigeria, nonda li nda popi nomukalelipo. Onde mu lombwele kutya onda hala okukala handi uvithile aantu moGuinea. Okwa ladhipike ndje kaandi kale mo, molwaashoka otandi vulu okukwatwa po nenge ndi ehamekwe. Okwa ti: “Shuna kuNigeria, oko wu ka uvithe.” Onda ti: “Onda tokola okukala moGuinea.” Okwa nyolele ontumwafo koombelewa dhuuministeli wiikwameni waGuinea wu kwathele ndje, noministeli oya li ya kwathele ndje.

Konima yaashono, onda shuna koshitayimbelewa shomoSierra Leone e tandi lombwele aamwatate kombinga yetokolo lyoministeli. Aamwatate oya li ya nyanyukwa noonkondo sho ya uvu nkene Jehova a kwathela ndje molweendo lwandje. Epangelo olya li lya pe ndje uukwashigwana waGuinea.

Ndi li miilonga yuutonatelishikandjo moSierra Leone

Okuza mo 1978 sigo 1989 onda kala omutonatelishikandjo moGuinea, Sierra Leone, nonda kala wo omukalelipo gwomutonatelishikandjo moLiberia. Petameko, kanda li handi pu pombanza. Shoka omathimbo gamwe osha li hashi ningwa uuna ndi li kiitopolwa yokuushayi. Ihe aamwatate oya li haya ningi oonkambadhala ya fale ndje koshipangelo.

Oshikando shimwe onda li tandi ehama noonkondo, molwaashoka onda li nda kwatwa komalaria nokuupuka womela. Sho nda aluka, onda uvu kutya aamwatate oya li taya dhiladhila kutya pamwe otandi si noya li taya ningi oompangela dhaampoka taya ka fumvika ndje. Nonando onda li nda piti moonkalo ndhoka oondhigu, inandi dhiladhila nando esiku limwe ndi ethe po oshinakugwanithwa shandje. Onda li nda tompwa kutya Kalunga oye owala ta vulu oku tu gamena, nonando otu se, ota vulu oku tu yumudha.

NGAME NANEKULU LYANDJE OTWA KALA TWA INEKELA MUJEHOVA

Esiku lyohango yetu mo 1988

Mo 1988, onda tsakanene nomumwameme omukokolindjila, Dorcas, ngoka e hole Jehova nomwiifupipiki. Otwa hokana, nokwa wayimine ndje miilonga yuutonatelishikandjo. Dorcas okwa li a longo pamwe nangame nuudhiginini nokwa li a ningi omaiyambo ogendji a longele Jehova. Otwa li hatu ende pamwe oshinano shookilometa 25 okuza kegongalo limwe twa uka kekwawo, twa humbata oondongelwa dhetu. Omagongalo ngoka ga li ge li kokule noonkondo otwa li hatu longitha iiyenditho mbyoka yi li po, tayi ende moondjila dhomanono ndhoka dha udha omalambo.

Dorcas okwa li omulaadhi lela. Pashiholelwa, omathimbo gamwe otwa li hatu taaguluka omeya moka mu na oongandu. Oshikando shimwe otwa li tu na okweenda uule womasiku gatano notwa li tu na okutaaguluka omulonga tatu longitha uuwato, molwaashoka oontopa dhiiti odha li dha teka po. Sho Dorcas a thikama a ze mo mokawato okwa gwile momeya omale. Kapu na nando ogumwe gwomutse a li e shi okuyoga, nomomulonga moka omwa li mu na oongandu. Lago enene, aalumentu yamwe aagundjuka oya yi mo e taye mu hupitha. Omathimbo gamwe otwa li hatu ningi omaambandjodhi goshinima shoka, ihe nando ongawo otwa li twa tsikile niilonga yetu.

Aanona yetu, Jahgift naEric, oye li omagano ga za kuJehova

Petameko 1992, otwa li twa kumwa sho twa mono kutya Dorcas oku li metegelelo. Otwa li tu na okuninga etokolo ngele otatu ka tsikila natango tu li aakokolindjila ya ikalekelwa. Otwa ti: “Jehova okwe tu pa omagano.” Onkee otwa li twa tokola tu luke okamwanakadhona ketu Jahgift. Konima yomimvo ne, Jahgift, okwa li a landulwa kokamwayinamati, Eric. Oyana yetu ayehe yaali oye li shili omagano ga za kuJehova. Jahgift omathimbo gamwe okwa li ha kwathele kombelewa yokutoloka moConakry, omanga Eric oku li omuyakuligongalo.

Nonando Dorcas okwa li e na okweetha po uukokolindjila wa ikalekelwa, okwa li a tsikile okukala omukokolindjila gwondjigilile, nokuli naasho tatu putudha oyana yetu. Kekwatho lyaJehova, onda tsikile okukala omukokolindjila a ikalekelwa. Sho aanona yetu ya koko, Dorcas kwa li a vulu ishewe okuninga omukokolindjila a ikalekelwa. Ngashingeyi atuhe otu li aatumwa moConakry.

JEHOVA OKWE TU GAMENE

Onda kala aluhe handi yi hoka Jehova ta tumu ndje. Olundji ngame nomukulukadhi gwandje otwa kala hatu mono nkene Jehova te tu gamene noku tu laleka nuuyamba. Okukala twa inekela muJehova, pehala lyiinima yopamaliko, okwe tu kwathela tu yande omaupyakadhi ogendji nosho wo iimpwiyu oyindji. Ngame naDorcas otwa ilonga koshimoniwa shetu kutya Onzo yegameno lyashili ‘oKalunga Omuhupithi gwetu,’ Jehova. (1 Ondjal. 16:35) Ondi na einekelo kutya oomwenyo dhaayehe mboka ya inekela muJehova, ‘ote ke ya gamena.’ — 1 Sam. 25:29.