¿Noneki tiktlaxtlauas impuestos?
¿Noneki tiktlaxtlauas impuestos?
MIYEKEJ xkuelitaj kitlaxtlauaskej impuestos. Sekimej kinemiliaj ika tomin tlen kitemakaj san kinauiltiaj niman xkuajli kitekitiltiaj tekiuajkej. Oksekimej xkinekij kitlaxtlauaskej pampa ika tomin tlen kitemakaj kichiuaj tlen xkuajli. Yejon tlen kinemiliaj sekimej akin chantij Oriente Medio, akin kijtouaj: “Tejuamej xtikintlaxtlauaskej balas tlen ika kiminmijtiaj tokoneuan”.
San ika, xsan yejuamej ijkon tlanemiliaj. Se tlakatl akin kinyekanayaj akin tlajtoua hindú Mohandas Gandhi ijkin okijto itech impuestos: “Akin kinpaleuiyaj ika intomin noso ika itlaj okse se kalpan tlen kinpiyaj soldados, tlajtlakojtika. Nochimej akin yeuejueyimej noso xuejueyimej kichiuaj tlen xkuajli ijkuak kintlaxtlauaj impuestos”.
Henry David Thoreau, se filósofo akin onen ipan siglo 19, yejua ijkin otetlajtolti ijkuak okiteijli tleka xkinekiya kitlaxtlauas impuestos tlen notekitiltia ipan guerra: “¿Tinochimej tikpiyaj totlamachilis, kuakon, tleka se tlakatl noneki kikauilis ika se tekiuaj makitlapejpeni tlen noneki kichiuas? ¿Tleka tikpiyaj totlamachilis?”.
Akin kichiuaj ken Cristo kinekij kimatiskej yejuin, pampa Biblia kijtoua ika totlamachilis noneki nochipa chipaujtos (2 Timoteo 1:3). San ika, Biblia noijki kuajli kijtoua ika noneki tikintlaxtlauiliskej impuestos on tekiuajkej: “Nochi tlakatl ma tetlakamati intech on tekiuajkej, pampa xnemij tekiuajkej yejuan Dios xokinkalaktij, yej nochi kech tekiuajkej nemij Dios okinkalaktij. Yejua ika, noneki para xkintlakamati on tekiuajkej, xsan para maka tikselis castigo, yej pampa tikmatstikaj ipan motlamachilis ika noneki para ijki tikchiuas. Yejua ika tej, no nenkitlaxtlauaj impuestos, pampa on tekiuajkej kichiuaj intekiu para kitekipanouaj Dios. Nochimej xkinmamakan on tlen noneki nenkinmakaskej. Xtlaxtlauakan tla nenkiteuikiliaj rentas, niman xtlaxtlauakan nemoimpuestos. Xtlakaitakan yejuan kitocaroua nenkitlakaitaskej, niman xselikan ken ueyixtikaj on yejuan ueyixtikaj” (Romanos 13:1, 5-7).
Ika yejon, ipan kachtopa siglo nochimej akin kichiuayaj ken Cristo nochipa kitlaxtlauayaj impuestos, maski yejuin tomin kinmakayaj soldados. Niman ipan yejuin tonaltin iteixpantijkauan Jehová noijki ijkon kichiuaj. a ¿Tlenon uelis noijtos itech yakaj akin kitlaxtlaua impuestos ijkuak notekitiltia intomin ipan itlaj tlen yejua xkuelita? ¿Akin kichiua ken Cristo xnoneki kitekitiltis itlamachilis ijkuak kitlapejpenis tla kitlaxtlauas noso xkitlaxtlauas impuestos?
Impuestos niman totlamachilis
Matikilnamikikan ika ipan kachtopa siglo, impuestos tlen kitemakayaj akin kichiuayaj ken Cristo, kitekitiltiayaj soldados. Yejuin okichiuj ika Gandhi niman Thoreau maka makinekikan kitlaxtlauaskej impuestos.
Akin kichiuayaj ken Cristo okitlakamatkej tlen kijtoua Romanos capítulo 13, ijkon okichiujkej xsan pampa xkinekiyaj makintlajtlakolmakakan, yej pampa “itlamachilis kimijliaya ika nonekiya ijkon kichiuaskej” (Romanos 13:5). Ken tikitaj, tlamachilistli kijlia akin kichiua ken Cristo ika noneki kitlaxtlauas impuestos maski yejon tomin notekitiltia ipan itlaj tlen yejua xkuelita. Niman matikilnamikikan ika tlamachilistli techpaleuiya matikitakan, tla tlen tikchiuaj kuajli noso xkuajli.
Tinochimej tikpiyaj totlamachilis, ijkon ken okijto Thoreau. San ika, xnochipa techpaleuiya. Tla tejuamej tiknekij tikyolpaktiskej Jehová, totlamachilis noneki techpaleuis niman ijkon matikchiuakan tlen yejua kuelita. San nochipa noneki tikitstoskej tla kuajli tiktekitiltijtokej totlamachilis ijkon ken toTajtsin kineki pampa yejua más tlamachilise xijkon ken tejuamej (Salmo 19:7). Ika yejon, noneki tikimitaskej tekiuajkej ijkon ken yejua kimita. ¿Niman kenon kimita toTajtsin?
Apóstol Pablo noijki okijto ika yejuin tekiuajkej “kitekipanouaj Dios” (Romanos 13:6). ¿Tlenon kijtosneki? Ika yejuamej, tlapaleuiyaj ika nochi kuajli maonia niman kinpaleuiyaj tlaltikpakchanejkej. Hasta akin xkuajli tlayekanaj tepaleuiyaj para manotitlanikan correos, manemikan bomberos, maoniakan escuelas niman policías. Niman maski toTajtsin kimatstika ika xkuajli tlayekanaj, kinkauilia matlayekanakan maski san seki tiempo. Noijki technauatia matitlaxtlauakan impuestos, pampa kineki matiktlakaitakan tlen yejua yokitlali, ika tekiuajkej makinyekanakan tlaltikpakchanejkej.
San ika, toTajtsin kinkauilia san se achijtsin matlayekanakan yejuin tekiuajkej. Pampa yejua kintekipatlas ika iTekiuajyo tlen onka ne iluikak niman yejuin Tekiuajyotl kiyektlalis nochi tlen xkuajli yokichiujkej tekiuajkej (Daniel 2:44; Mateo 6:10). Chika yejko yejon tonajli, toTajtsin kineki nochipa matikintlakamatikan tekiuajkej, ken ijkuak techtlajtlaniliaj matiktlaxtlauakan impuestos noso itlaj okse.
¿Tlenon uelis tikchiuas, tla ijkon ken Gandhi, tiknemilia ika se tlajtlakojli tiktlaxtlauas impuestos, ijkuak yejon tomin notekitiltia ipan guerras? Uelis ijkon titlanemiliskej, san ika, matikilnamikikan ika toTajtsin xtlanemilia ken tejuamej, ika yejon, kemantika noneki tokojtiliskej titlanemiliskej ijkon ken yejua. Niman san uelis tikchiuaskej yejon tla tikasikamatij ika yejua akin más ueyixtika niman tlamachilise. Itechkopa teotlajtoketl Isaías, toTajtsin okijto: “Ijkon ken on cielo onkaj más tlakpak de in tlaltikpaktli, no ijki on tlen niknemilia niman tlen nikchiua onkaj más tlakpak de on tlen nemejuamej nenkinemiliaj niman nenkichiuaj” (Isaías 55:8, 9).
¿Noneki nochi tikintlakamatiskej?
Maski Biblia kijtoua ika noneki tikintlaxtlauiliskej impuestos tekiuajkej, xkijtosneki tla ueliskej technauatiskej nochi tlen kinekiskej. Jesús okijto ika toTajtsin kinkauilia ika tekiuajkej san seki tlemach makichiuakan. Ijkuak judíos okitlajtoltijkej Jesús tla toTajtsin kuelitaya ika makintlaxtlauilikan impuestos akin kiminauatiayaj ne Roma, yejua ijkin otenankili: “Xmakakan César on tlen yejua iyaxka, niman xmakakan Dios on tlen yejua iyaxka” (Marcos 12:13-17).
“César”, kimineskayotiaya tekiuajkej akin kichijchiuayaj tomin niman kijtouayaj kech patioj yeskia. Kuakon, ijkon ken kita toTajtsin, yejuamej kinmelaua makinkuepilikan tomin itechkopa impuestos tlen notemakaj. San ika, Jesús otemachti ika tekiuajkej xueliskej techtlajtlaniliskej tlen “iyaxka toTajtsin”, ken ijkuak tiktekichiuiliaj niman tikueyichiuaj. Ijkuak itlanauatiluan tekiuajkej xnotlajtolnamiki ika tlen kijtoua toTajtsin, akin tikchiuaj ken Cristo noneki achto tiktlakamatiskej Dios niman xtlaltikpakchanejkej (Hechos 5:29).
Akin kichiuaj ken Cristo uelis najmanaskej ipampa ken notekitiltiaj impuestos tlen kitemakaj. San ika, xkinekij kipatlaskej tlen tekiuajkej yokitlapejpenijkej, niman nochipa kitlaxtlauaj impuestos, pampa tla xijkon kichiuaj xok kiteititiskiaj ika tlaneltokaj itech tlen iTekiuajyo toTajtsin kichiuas. Niman tikchiaj yejon tonajli ijkuak toTajtsin kiyektlalis tlen xkuajli nochiua ipan yejuin tlaltikpaktli itechkopa itlayekanalis ikoneuj Jesús, akin okijto: “NoTekiuajyo xonka ipan yejuin tlaltikpaktli” (Juan 18:36).
Melak tepaleuiya tla tiktlakamatij tlen kijtoua Biblia
Melak mitspaleuis tla tiktlakamati tlen kijtoua Biblia itech matiktlaxtlauakan impuestos. Yejuin kichiuas maka melak miyek tikteuikilis niman maka tikpiyas tlauejli imiuan tekiuajkej (Romanos 13:3-5). San ika, tlen más ueyi kijtosneki, kuajli timomachilis ixpan toTajtsin pampa tikintlakaita itlanauatiluan. Niman maski kemantika xmás tikpiyaskej tomin, xken akin xkinekij kitlaxtlauaskej impuestos noso akin tekajkayauaj, uelis kuajli tikmatstokej ika toTajtsin kichiuas tlen yokijto, ika kintlajpiyas itekipanojkauan akin yolmelajkej. David ijkin okijkuilo ipan se salmo: “Nejua oniaj nitelpokatl, niman aman ye niueuentsin. Pero xkaman onikitak sen yolmelajki tlakatl nemi ipan mayantli, nion xkaman onikintak notlayejyeuiyaja [notlaneuiyayaj] ikoneuan” (Salmo 37:25).
Noijki tla tikintlakamatij niman tikasikamatij tlen kijtoua Biblia itech impuestos, melak techyolseuis. ¿Tleka? Pampa tejuamej tikmatstokej ika toTajtsin xtechtlajtlakolmakas itech kenon notekitiltis impuestos tlen tejuamej tiktemakaj. Ijkon ken xtejua motlajtlakol, ijkuak akin mitstlaneujtia kajli, xkuajli kitekitiltia tomin tlen tejua tikmaka ijkuak tiktlaxtlaua renta. Achto ika nomachtis Biblia, se tlakatl akin itoka Stelvio onokojtili seki xiujtin kipatlas tlen xkuajli nochiujtoya ipan sur de Europa. Yejua techijlia tleka xok ijkon okichiuj: “Onikasikamat ika se tlakatl xuelis kichiuas ika ipan tlaltikpaktli manochiua tlen kuajli, maonia yolseuilistli niman kampa tinochimej san sekan matouikakan. San iTekiuajyo toTajtsin uelis kichiuas yejuin”.
Tla tejua tikmaka toTajtsin tlen yejua iyaxka, uelis kuajli tikneltokas ika toTajtsin kitlalis se Tekiuajyotl akin makichiua tlen kuajli ipan yejuin tlaltikpaktli niman makiyektlali tlen xkuajli kichiujtokej tekiuajkej.
[Nota]
a Uelis tikitas kenon iteixpantijkauan Jehová tlatlaxtlauaj ipan La Atalaya del 1 de noviembre de 2002, página 12, párrafo 15, niman ipan 1 de mayo de 1996, página 16, párrafo 7.
[Comentario]
Noneki tokojtiliskej titlanemiliskej ken toTajtsin, pampa yejua melak tlamachilise xijkon ken tejuamej
[Comentario]
Tla akin kichiuaj ken Cristo kitlakamatij tlanauatijli itech impuestos, kuajli nomachiliskej ixpan toTajtsin niman kiteititiskej ika tlaneltokaj ika san yejua kinmakas tlen kinpoloua
[Tlaixkopinaltin]
“Xmakakan César on tlen yejua iyaxka, niman xmakakan Dios on tlen yejua iyaxka”
[Reconocimiento]
Copyright British Museum