Guruka oze aha biriho

Emijwarire n’Okweboneza Nibyo Byanteerize Entsibo

Emijwarire n’Okweboneza Nibyo Byanteerize Entsibo

Emijwarire n’Okweboneza Nibyo Byanteerize Entsibo

BIKAGAMBWA EILEEN BRUMBAUGH

Nkakurira omu butware bwa German omu diini ya Baptist, erikushushana n’eya Amishi n’Abaamamoni. Ediini egi ekatandika omuri Germany omuri 1708 nk’okusiimuka omu by’omwoyo. Ekitabo The Encyclopedia of Religion nikigira ngu ediini egi ekaba “egyendereire kuhwera abantu kuta omutima aha ngiri ya Kristo.” Eki kikareetera haabaho ehururu y’okwohereza abamiisani omu mahanga maingi.

Omuri 1719 guruupu nkye eyaabaire neyebemberwa Alexander Mack ekaija omuri Pennsylvania, omuri United States. Kuruga obwo, guruupu nyingi ziteirweho. Buri guruupu ekaba neeshoboorora okwayo enyegyesa za Alexander Mack. Ekanisa yaitu ekaba erimu abantu nka 50. Enshonga nkuru eyaabaire neehamisirizibwa n’okushoma Baibuli n’okuhamira kucwamu kw’ekanisa.

Kumara emyaka mingi, eka yangye ekaba eri omu diini egi. Nkeegaita aha kanisa egi reero naabatizibwa nyine emyaka 13. Nkeegyesibwa ngu kigwire kugira emotoka, turakita, esimu, radiyo, nari ekyoma kyona ekirikukoresa amashanyarazi. Tukaba nitujwara nka butoosha, kandi tukaba tutarikushara eishokye nari kureka omutwe gutariho kitambaara. Abashaija beitu bakaba nibakuza ebireju. Omu miteekateekyere yaitu, okutaba ab’ensi kikaba nikimanyisa okutajwara ebijwaro by’omurembe, okuteekoraho, okutajwara amahunde, eki twabaire nitutwara nk’ekibi ky’omwepanko.

Tukaba nitwegyesibwa kuha Baibuli ekitiinisa, ei twabaire nitutwara nk’eby’okurya byaitu eby’omwoyo. Buri kasheeshe tutakariire kyantsya, tukaba nitweteeranira omu iriiro kuhurikiza taata arikushoma eshuura z’omu Baibuli kandi arikushoboorora ebi yaashoma. Reero tukaba tutsimba amaju obwo taata arikushaba. Bwanyima, maama akaba agarukamu okushaba kwa Mukama waitu. Nkaba mba nyine ekihika ky’okuza omu kushaba kw’akasheeshe, obwo eka yoona eri hamwe, etaire omutima aha by’omwoyo.

Tukaba nitutuura omuri Delphi, Indiana, twine emisiri y’ebihingwa by’emiringo mingi. Tukaba nituhingisa endogoya, reero ebihingwa tubiguza aha nguuto nari tubizengyereza enju aha nju. Tukaba nituteekateeka ngu okukora munonga nikitwarirwa omu buheereza bwa Ruhanga. N’ahabw’ekyo tukaba nitukitaho munonga omutima, okwihaho Sande, obu twabaire tuba tutaine kukora murimo gwona. Kwonka obumwe, eka yaitu ekaba eta munonga omutima aha kuhinga kitugumira kuhamira aha miteekateekyere yaitu ey’eby’omwoyo.

Obushwere n’Okugira Eka

Omuri 1963, obu naabaire nyine 17, nkataaha omu bushwere na James, omwe aha b’ekanisa yaitu. Kuruga ahari ishenkuruza boona bakaba bari ab’ediini egi. Twembi tukaba twine ekyetengo ky’amaani eky’okuheereza Ruhanga, kandi turikwikiriza ngu ekanisa yaitu yonka niyo yaabaire ehikire.

Kuza kuhika 1975 tukaba twine abaana mukaaga, kandi omuri 1983 tukazaara bucuranda waitu kandi owa mushanju. Rebecca, ow’eizaara rya kabiri niwe yaabaire ari omwishiki wenka. Tukaba nitukora munonga, turikushohoza kakye, kandi turikutuura omu mbeera zoorobi. Tukateeraho kuta emisingye ya Baibuli egi omu baana baitu, ei twabaire twegire kuruga aha bazaire baitu n’abandi ab’ediini yaitu.

Ediini yaitu ekaba neeta munonga omutima aha ndeebeka y’aha ruguru. Tukaba nituteekateeka ngu obu hataine orikushoma emitima, oku omuntu arikujwara nikworeka eki ari omunda. N’ahabw’ekyo, omuntu ku yaabaire ajangaraza munonga eishokye rye, tukaba tukireeba nk’okwepanka. Omuntu ku yaabaire ajwara ebirimu erangi ezindi, nakyo tukaba nitukitwara nk’omwepanko. Obumwe, enshonga ezi zikaba zishweka eki Ebyahandiikirwe birikugamba.

Ebyabaireho omu Kihome

Omu myaka ya 1960, muramu wangye orikuzaarwa na ibanyi orikwetwa Jesse, owaakuriire omu diini yaitu nawe, akatwarwa omu kihome ahabw’okwanga kuza omu mahe. Ku yaabaire ariyo, akabuganayo Abajurizi ba Yehova, nabo abarikumanya ngu okwejumba omu ntaro tikirikuhikaana n’ebiri omu Baibuli. (Isaaya 2:4; Matayo 26:52) Jesse akagaaniira munonga n’Abajurizi ba Yehova ahari Baibuli, kandi yaareeba emitwarize yaabo mirungi. Bwanyima y’okwega munonga Baibuli, akabatizibwa yaaba omwe aha Bajurizi ba Yehova, ekyatutangaarize munonga.

Jesse akagaaniira na ibanyi aha bintu ebi yaayegire. Kandi akahamya ngu ibanyi James yaaguma naatunga Omunaara gw’Omurinzi na Awake! Ebi bikareetera James kukunda Baibuli. Obu James yaabaire atwire aine ekyetengo ky’okuheereza Ruhanga kwonka arikuhurira ari hare nawe, akaba naayenda ngu amuhwere kwirira haihi na Ruhanga.

Abareeberezi baitu bakaba nibatuhiga kushoma magaziini z’Amishi, Abaamamoni, n’enyikiriza yaitu, n’obu turaabe twabaire nitureeba ngu ezi n’ediini z’ensi. Kwonka taata akaba naayanga Abajurizi ba Yehova. Akaba naagira ngu titushemereire kushoma Omunaara gw’Omurinzi na Awake! N’ahabw’ekyo nkaba ninyehurira kubi naareeba James naabishoma. Nkaba nintiina ngu naija kwega enyegyesa zigwire.

Kwonka, James akaba atwire arikubangaanisa aha nyegyesa z’ediini yaitu ezimwe, ezi yaabaire naareeba ngu nizitaana n’enyegyesa za Baibuli, na munonga erikugira ngu n’ekibi okukora omurimo gwona aha Sande. Nk’eky’okureeberaho omu diini yaitu bakaba nibaikiriza ngu noobaasa kweshera amatungo gaawe aha Sande, kwonka ngu kigwire kwombera omwata. Abareeberezi baitu bakaba batarikubaasa kumuha enshonga yoona erikwegamira aha Byahandiikirwe ahabw’enki nitutwaza tuti. Mporampora naanye nkatandika kubangaanisa aha nyegyesa nk’ezi.

Ahabw’okugira ngu tukaba nitwikiriza ngu ekanisa yaitu n’ekanisa ya Ruhanga kandi tukaba nitumanya ngu haine ekirikwija kutuhikaho twagirugamu, tukagumirwa kuruga omu diini yaitu. Kwonka, omuntu waitu ow’omunda akaba atakibaasa kutwikiriza kuguma omu diini ei twabaire nitureeba ngu terikwegamira ahari Baibuli. N’ahabw’ekyo omuri 1983 tukahandiika ebaruha erikushoboorora enshonga zaitu ahabw’enki turiyo nituruga omu diini, kandi twashaba ngu ebaruha egi eshomerwe ab’ekibiina boona. Tukabingwa omu guruupu yaitu.

Okusherura Ediini Ehikire

Bwanyima nkatandika kusherura ediini ey’amazima. Tukaba nitusherura ediini ei abakuratsi baayo barikukora ebirikuhikaana n’ebi barikwegyesa. Eky’okubanza, tukaba nitwetantara ediini yoona erikwejumba omu ntaro. Tukaba tukihamiire aha diini erikujwara emyenda y’erangi emwe eki twabaire nituteekateeka ngu neeba etari y’ensi. Kuruga 1983 kuhika 1985, tukamara obwire turikujengyerera omu ihanga, turikushwijuma ediini aha ndiijo Abaamamoni, abasiimuki, n’ediini zoona ezirikujwara emyenda y’erangi emwe.

Omu bwire obwo, Abajurizi ba Yehova bakaba nibaija owaitu haihi na Camden, Indiana. Tukaba nitubahurikiza, tubashaba kukoresa envunuura ya Baibuli eya King James yonka. Nkakunda enyemerera y’Abajurizi ba Yehova aha bikwatiraine n’entaro. Kwonka kikaba nikingumira kubahurikiza ahabw’okugira ngu kubahurikiza ahakuba bakaba nibareeba ngu tikiine nshonga kujwara emyenda nk’ey’abandi omu nsi. N’ahabw’ekyo nkateekateeka ngu ti diini ey’amazima. Nkaba ninteekateeka ngu omwetunguuro nigwo gurikureetera abantu kujwara batyo. Nkaba niinyikiriza ngu okugira ebintu nikireetera omuntu kwetunguura.

James akatandika kuza aha Kyombeko ky’Obukama eky’Abajurizi ba Yehova, arikugyenda na bamwe aha baana baitu. Eki kikangwisa kubi. Ibanyi akampiga kugyenda nawe, kwonka nkanga. N’ahabw’ekyo eizooba rimwe akagira ati: “N’obu oraabe otaikirizaine n’enyegyesa zaabo zoona, zayo buzayo oyereebere oku barikutwarizana.” Eki nikyo kyabaire nikikirayo kumushemeza.

Empereruka, nkacwamu kuzayo kwonka ndikwenda kuguma ndi omwegyendesereza. Nkataaha omu Kyombeko ky’Obukama njwaire ekiteeteeyi kyangye ky’erangi emwe n’enkofiira. Bamwe aha baana baitu bakagyenda bataine nkaito mu bigyere, kandi bajwaire emyenda y’erangi emwe. Kwonka nabwo, Abajurizi ba Yehova bakatuhikaho kandi baatutwariza omu muringo gwa rukundo. Nkateekateeka nti: ‘Turi ab’omutaano kwonka nabwo batwakiira.’

Nkashemezibwa emiteekateekyere yaabo ya rukundo, kwonka nkaba mmaririire kwongyera kubeetegyereza. Nkaba ntarikubaasa kwemerera nari kweshongora ebyeshongoro byabo. Bwanyima y’oruteerane nkaba mbacumita ebibuuzo aha bintu ebi ndikuteekateeka ngu bakaba nibabikora omu muringo gugwire, nari aha makuru g’ebyahandiikirwe ebimwe. N’obu ndaabe naabaire ntarikubuuza omu muringo gw’obwengye, buri muntu ou naabaire mbuuza akaba ayoreka ngu naanfaho. Kandi nkashemererwa n’okureeba ngu nkaba nimbuuza abantu batarikushushana ekibuuzo nikyo kimwe kwonka ntunga eky’okugarukamu ekirikushushana. Obumwe bakaba bampandiikira eby’okugarukamu, kandi eki kikampwera munonga ahakuba bwanyima nkaba ngaruka mbishwijuma ahabwangye.

Omuri 1985, eka yaitu ekaza aha Ruteerane oruhango orw’Abajurizi ba Yehova omuri Memphis, Tennessee​, kureeba bureeba. James akaba akiine ekireju kye, kandi tukaba nitukijwara ebijwaro by’erangi emwe. Omu kahuumuro haihi buri dakiika tukaba tuba twine omuntu orikugamba naitwe. Tukahigwa rukundo yaabo, okutufaho, n’okutwikiriza nk’oku turi. Kandi tukakunda n’obumwe bwabo, ahakuba hoona ahu twabaire tuza omu nteerane zaabo, enyegyesa zikaba nizishushana.

James, ahabw’oku Abajurizi ba Yehova baamufiireho, akaikiriza kwega Baibuli. Akaba ashwijuma gye buri kimwe arikwenda kuhamya ngu ebi arikwega bihikire. (Ebyakozirwe 17:11; 1 Abatesalonika 5:21) Bwanyima, James akahamya ngu atungire amazima. Kwonka, nkaba nimpurira nyine okushoberwa. Nkaba niinyenda kukora ekihikire, kwonka nkaba ntarikwenda kugyenda n’ab’omurembe, reero nkabarwa nk’ow’ensi. Obu naabanza kwikiriza kwejumba omu kwega Baibuli, nkaba nyine Baibuli ey’envunuura ya King James n’eya New World Translation. Buri mushororongo nkaba ngureeba omu Baibuli zombi kuhamya ngu tindiyo niimpabisibwa.

Oku Naahamize ngu Ntungire Amazima

Ku twagumiizemu nitwegyesibwa Abajurizi ba Yehova, tukeega ngu Tataitwe ow’omu iguru ni Ruhanga omwe, beitu batari bashatu omuri omwe, kandi ngu titwine omwoyo ogutarikufa. (Okutandika 2:7; Eky’Ebiragiro 6:4; Ezekieli 18:4; 1 Abakorinso 8:5, 6) Kandi tukeega ngu okuzimu nikyo kimwe n’ekituuro ekya butoosha, beitu gutari omwanya gw’omuriro ogutarikuraara. (Yobu 14:13; Zaaburi 16:10; Omubuurizi 9:5, 10; Ebyakozirwe 2:31) Okwega amazima agarikukwata aha kuzimu bukaba buri obusinguzi bw’amaani, ahakuba omu diini yangye bakaba batarikwikirizana aha nshonga egi.

Kwonka, nkaba nikyebuuza oku Abajurizi ba Yehova barikubaasa kuba ediini ehikire kandi obwo bakiri ekicweka ky’ensi. Bakaba batarikujwara emyenda y’erangi emwe nk’oku naabaire ninteekateeka ngu nikyetengyesa. Kwonka obumwe, nkaba nindeeba ngu nibahikiiriza ekiragiro kya Yesu eky’okubuurira amakuru marungi g’Obukama abantu boona. Hati nkongyera kushoberwa!—Matayo 24:14; 28:19, 20.

Omu bwire bugumire, rukundo y’Abajurizi ba Yehova ekampwera kugumizamu ninkora okucondooza. Ekibiina kyona kikafayo aha ka yaitu. Abantu baingi omu kibiina bakaba batutaayaayira, obumwe beekwatsa ngu baizire kugura amate n’amahuri. Kuruga obwo tukatandika kubareeba ngu n’abantu barungi. Eka yaitu ekaba neekira kuba erimu abantu ahabw’okugira ngu omwe aha Bajurizi ba Yehova akaba naatwegyesa Baibuli. Eshaaha yoona, abantu kuruga omu kibiina bakaba baturabaho kuturamutsya. Tukaba nitwendera kimwe kukoresa omugisha ogu kumanya Abajurizi ba Yehova, kandi tukaija kusiima munonga okufayo kwabo na rukundo ebyabuzima.

Okufayo oku kukaba kutarikugarukira aha Bajurizi ba Yehova ab’ekibiina ekiri haihi naitwe bonka. Obu naabaire ninkirwana n’enyehurira aha mijwarire n’okwekoraho, Kay Briggs, Omujurizi wa Yehova kuruga omu kibiina ekya haihi owaacwiremu ahabwe kujwara nka butoosha n’okuteekoraho akaija kuntaayaayira. Nkahurira ntarikumutiina kandi nkaba ningaaniira nawe ntarikwekyengyera. Kandi eizooba rimwe Lewis Flora, nawe owaabaire akuriire omu diini erikujwara emyenda y’erangi emwe akaija kuntaayaayira. Akaba naareeba ngu nshobeirwe kurugiirira aha ndeebeka yangye reero yaampandiikire ebaruha ey’empapura ikumi, arikuteeraho kumpuumuriza omu kushoberwa kwangye. Embabazi ze zikandeetera kurira, kandi nkaguma ninshoma ebaruha ye emirundi n’emirundi.

Nkabuuza orikutaayaayira ebibiina, Ow’eishe-emwe O’Dell, kunshoboororera Isaaya 3:18-23 na 1 Petero 3:3, 4. Nkamubuuza nti: “Emishororongo egi terikworeka ngu twine kujwara ebijwaro by’erangi emwe kubaasa kushemeza Ruhanga?” Akahikaanisa naanye ebiteekateeko ati: “Kigwire kujwara enkofiira? Okukoma eishokye kigwire?” Omu diini yaitu tukaba nitukoma eishokye ry’abaana bato, kandi abakazi bakaba nibajwara enkofiira. Nkatandika kureeba okwehakanisa omu diini yaitu, kandi nkashemezibwa okugumisiriza kw’orikutaayaayira ebibiina ogwo..

Mporampora nkatandika kutunga obuhame, kwonka hakaba hakiriho enshonga emwe eyaabaire neekinteganisa munonga. Abakazi bakaba nibashara eishokye ryabo. Abareeberezi bakahajaana naanye ngu abakazi abamwe eishokye ryabo tirikuriiha munonga, kandi ery’abandi niririiha munonga. Mbwenu shi eki nikimanyisa ngu omukazi omwe naaba naakira ondiijo? Kandi bakampwera n’okumanya ngu omuntu naajwara nari naayekoraho kurugiirira aha muntu we ow’omunda, kandi bakampa eby’okushomera omuka.

Okugyendera aha Bi Naabaire Niinyega

Tukaba nitusherura ebikorwa birungi kandi tukabitunga. Yesu akagira ati: “Ku muriguma nimukundana, nibwo abantu boona baribamanya ku muri abeegi bangye.” (Yohaana 13:35) Tukaba nituhamiza kimwe ngu Abajurizi ba Yehova n’abantu abaine rukundo eyaabuzima. N’obu kiraabe kiri kityo, eki kikashobera abaana baitu babiri abakuru Nathan na Rebecca, ahabw’okugira ngu bakaba baikiriize ediini yaitu kandi babatiziibwe. Empereruka, bakahigwa amazima ga Baibuli agu twabaire nitubagana nabo, na rukundo ei Abajurizi ba Yehova baaboorekire.

Nk’eky’okureeberaho Rebecca, akaba atwire aine ekihika ky’okugira omukago murungi na Ruhanga. Kikamworobera kumushaba ku yaamanyire ngu Ruhanga tarikutebeekanisa bukiri kare oku omuntu araatwaze nari oku ebiro bye by’omumaisho biraabe. Kandi akairira haihi Ruhanga ku yaamanyire ngu ti kicweka ky’obushatu obutarikwetegyerezibwa, beitu ngu n’owaabuzima, kandi ngu nitubaasa kumutooreza. (Abaefeso 5:1) Kandi akashemererwa kureeba ngu akaba atakikoresa ebigambo nka “thee” na “thou” yaaba naagamba nawe. Ku yaayegire oku Ruhanga arikwenda tumushabe, n’ekigyendererwa eki ainiire abantu eky’okutuuraho ebiro byona omuri paradiso omu nsi, akongyera kumwirira haihi.—Zaaburi 37:29; Okushuuruurwa 21:3, 4.

Obujunaanizibwa Obu Twena Twine

Nyowe na James n’abaana baitu bataano abakuru, Nathan, Rebecca, George, Daniel, na John tukabatizibwa twaba Abajurizi ba Yehova omuri 1987. Harley akabatizibwa omuri 1989, kandi Simon akabatizibwa omuri 1994. Eka yaitu yoona neegumizamu ehamiire aha murimo ogu Yesu Kristo yaahaire abakuratsi be, ogw’okubuurira amakuru marungi g’Obukama bwa Ruhanga.

Batabani baitu abakuru, Nathan, George, Daniel, John, Harley na muhara waitu Rebecca buri omwe aharibo araaheereizeho aha ofiisi y’Abajurizi ba Yehova eya U.S. George na hati akiriyo bwanyima y’emyaka 14, na Simon, owaaherize okushoma omu 2001, nibwo aherize kuzayo aha ofiisi egyo. Aboojo boona n’abareeberezi nari abaheereza omu bibiina by’Abajurizi ba Yehova. Ibanyi n’omureeberezi omu kibiina kya Thayer, omuri Missouri, kandi niinyejumbira kimwe omu buheereza.

Hati twine baijukuru baitu bashatu, Jessica, Latisha, na Caleb kandi nikitushemeza kureeba abazaire baabo nibabahwera kukunda Yehova bakiri bato. Nk’eka nitushemererwa kureeba ngu Yehova akatweyiriza haihi, kandi yaatuhwera kumanya abantu abarikwetererwa eiziina rye kurabira omuri rukundo yaabo.

Nitusiima munonga abandi abarikuhigwa ekyetengo ky’amaani eky’okwenda kushemeza Ruhanga, kwonka abakirikuremera aha ku baakuziibwe omu mwanya gw’okugyendera aha bi beegire omu Baibuli. Twine amatsiko ngu nabo nibaija kutunga obusingye nk’obu twine hati obw’okuza enju aha nju, tutagiire kuguza ebihingwa, beitu tutwariire abantu obutumwa oburikukwata aha Bukama bwa Ruhanga, n’ebintu by’omuhendo ebi buraakore. Nintaratambwa amarira omu maisho ahabw’okusiima ku ndikuteekateeka aha kugumisiriza na rukundo ei abantu abarikwetererwa eiziina rya Ruhanga Yehova baatworekire!

[Ekishushani]

Obu naabaire nyine emyaka nka mushanju, na bwanyima naakura

[Ekishushani]

James, George, Harley, na Simon, bajwaire ebijwaro by’erangi emwe

[Ekishushani]

Ekishushani kyangye eki njwaire obu naabaire ninguza ebihingwa omu katare kikashohorera omu rupapura rw’amakuru

[Credit Line]

Journal and Courier, Lafayette, Indiana

[Ekishushani]

Eka yaitu hati