Cadidi ca ciani? Cadidi ca mibvunzo minango yakufunika kwene-kwene yomwe wanthu wadayicita kale. Pinango imwepo mudacita kale mibvunzo ninga iyi:

• Kodi Mulungu ambatikumbukiradi?

• Nkhondo na kubonera, bzin’dzamala?

• Tikafa, n’ciani cimbaticitikira?

• Kodi anyakufa wan’dzamuka?

• Ndingapembe tani kuti ndibvedwe na Mulungu?

• Ndingagumane tani moyo wacikondweso?

N’kuponi mungadayenda kanyang’ana mitawiro ya mibvunzoyi? Penu mungadayenda ku nyumba ya mabukhu ayai ku nyumba zakugulisa mabukhu, imwepo mungadawona bzulu bza mabukhu yakulewa kukhala na mitawiro. Tsono mabukhuyo yambagazana kawiri-kawiri. Yanango yambandophata basa pa nthawe ing’ono-ng’ono ndipo pambuyo pace yambadzanembedwa pomwe papsa ayai kucinjidwa na yanango.

Tsono liripo bukhu libodzi lomwe lina mitawiro yakukhulupirika. Iro ni bukhu la cadidi. Jezu Kristu pa kupemba Mulungu adati: “Fala lanu ni cadidi.” (Juwau 17:17) Lero ifepano timbalidziwa Falalo ninga Bibliya Lakucena. M’matsamba yakutsogoloya, mun’dzawona mitawiro ya padeca na yacadidi ya mibvunzo ya padzuluyi:

THANGWE RA MBVUNZOYU: Ifepano tinkukhala m’dziko lakudzala na ukapondo na kusaya cirungamo. Bzipembedzo bzizinji bzimbapfunzisa kuti kubonera kwathu n’kufuna kwa Mulungu.

BZOMWE BIBLIYA LIMBAPFUNZISA: Mulungu cipo acidzacita bzakuipa. Bukhu la Djobi 34:10 limbati: ‘Mulungu wacadidi si angacite bzakuipa na pang’onopo, ndipo Wamphanvu zense si angacite bzinthu bzakusaya kulungama!’ Mulungu ana mpangano wa lufoyi na wanthu. Ndipopa Jezu adatipfunzisa kupemba tenepa: ‘Baba wathu kudzuluko, . . . umambo bwanu bufike kuno. Kufuna kwanu kucitike pansi pano, ninga kudzuluko.’ (Mateu 6:9, 10) Mulungu ambatikumbukira kwene-kwene, ndipo adacita cinthu cikulitsa kuti ateweze mpangano wace.—Juwau 3:16.

Onanimbo Ciyambo 1:26-28; Tiyago 1:13; na 1 Pedru 5:6, 7.

THANGWE RA MBVUNZOYU: Nkhondo zinkupitiriza kucosa mimoyo ya wanthu wazinji. Tensenefe timbaneseka tikawona wanthu wankubonera.

BZOMWE BIBLIYA LIMBAPFUNZISA: Mulungu adaleweratu bza nthawe yomwe iye an’dzaikha mtendere pa dziko lense. Pansi pa Umambo bwace, omwe ni utongi bwa kudzulu, wanthu ‘wan’dzapfunza lini pomwe nkhondo.’ M’mbuto mwace, iwo ‘wan’dzasula mphanga zawo, zicikhala mapaza.’ (Zaiya 2:4) Mulungu an’dzamalisa kusaya kulungama kwense pabodzi na kubonera. Bibliya limbapicira tenepa: ‘[Mulungu] an’dzapukuta misozi yense m’maso mwawo, ndipo infa in’dzawoneka lini pomwe. Pan’dzawoneka lini pomwe kulira, ayai kubuula ne kuwawidwa. Thangwe bzinthu bzakale bzire bzapita.’​—Cibvumbulutso 21:3, 4.

Onanimbo Psalymo 37:10, 11; 46:9; na Mikeya 4:1-4.

THANGWE RA MBVUNZOYU: Bzipembedzo bzizinji bza pa dziko la pansi, bzimbapfunzisa kuti cinthu cinango mkati mwa munthu, cimbapitiriza kukhala na moyo m’mbuyo mwa kufa kwace. Winango wambakhulupira kuti anyakufa wangapweteke wa moyo ayai kuti Mulungu ambapasa nyathwa anyakuipa mwa kuwatentha na moto.

BZOMWE BIBLIYA LIMBAPFUNZISA: Tikafa, wanthufe timbaleka kukhala na moyo. Bukhu la Mpalizi limbati: ‘Anyakufa . . . wan’dziwa lini cinthu na cibodzico.’ Pakuti anyakufa wan’dziwa lini cinthu, wambabva lini ne kucita ciri-cense, tenepo iwo wangapweteke lini —ne kuthandiza—wanthu wa moyo.—​Psalymo 146:3, 4.

Onanimbo Ciyambo 3:19 na Mpalizi 9:6, 10.

THANGWE RA MBVUNZOYU: Ifepano tin’funa kukhala na moyo, ticipfatsa na womwe timbawafuna. Ndipopa mpsakudikhirika kufuna kuwonana pomwe na abale wanthu womwe wadafa.

BZOMWE BIBLIYA LIMBAPFUNZISA: Anyakufa wazinji wan’dzalamusidwa. Jezu adapicira kuti ‘womwe wali m’thenje la cikumbuso . . . wan’dzabula.’ (Juwau 5:28, 29) Mwakubverana na mpangano wakuyambirira wa Mulungu, womwe wan’dzalamusidwawo, wan’dzakhala na mpata wakukhala m’paraizo pansi pano. (Luka 23:43) Pa nthawe imweyo, anyakubvera wan’dzakhala na thanzi labwino na moyo wamuyaya wakulungamiratu. Bibliya limbati: ‘Anyakulungama wan’dzatambira dziko la pansi, wacidzakhala m’mwemo mpaka muyaya.’—Psalymo 37:29.

Onanimbo Djobi 14:14, 15; Luka 7:11-17; na Mabasa 24:15.

THANGWE RA MBVUNZOYU: Wanthu wa m’bzipembedzo bzense, wambacita mipembo. Tsono wazinji wambawona kuti mipembo yawo yimbatawiridwa lini.

BZOMWE BIBLIYA LIMBAPFUNZISA: Jezu adatipfunzisa kutcenkha kumbandobwereza mafala yabodzi-bodziyo m’mipembo yathu. Iye adati: ‘Pakucita mpembo wako, leka kumbalewa bzinthu bzibodzi-bodzibzo mwakubwereza-bwereza.’ (Mateu 6:7) Penu tin’funa kuti Mulungu atetekere mipembo yathu, bzin’funika timbapembe m’njira yomwe iye ambaibvuma. Kuti ticite tenepoyo, bzin’funika tipfunze bza kufuna kwa Mulungu, ticimupemba mwakubverana na kufuna kwaceko. Bukhu la 1Juwau 5: 14 limbafokotoza tenepa: ‘ciri-cense comwe timukumbireco mwakubverana na kufuna kwa [Mulungu], iye ambatibva.’

Onanimbo Psalymo 65:2; Juwau 14:6, 14; na 1 Juwau 3:22.

THANGWE RA MBVUNZOYU: Wanthu wazinji wambakhulupira kuti kobiri, mbiri ayai kudeka ndiko kun’dzawapasa cikondweso. Tenepo, iwo wambatsungira bzinthu bzimwebzi, ndipo wakabzigumana wambazindikira kuti bzinkuwapasa lini cikondweso.

BZOMWE BIBLIYA LIMBAPFUNZISA: Jezu adalatiza njira ya cikondweso pomwe iye adati: ‘An’kondwa ni wale wakuzindikira kusauka kwawo mwa uzimu.’ (Mateu 5:3) Kuti tikhaledi na moyo wacikondweso, bzin’funika timalise njala yathu ya uzimu yakufuna kudziwa cadidi ca Mulungu pabodzi na mpangano wace na ifepano. Cadidi cimweco cimbagumanika m’Bibliya. Kudziwa cadidico, kungatithandize kuzindikira bzomwe mpsakufunikadi na bzomwe mpsakufunika lini. Tikalekerera kuti Bibliya litsogolere bzakusankhula bzathu pabodzi na bzakucita bzathu, moyo wathu un’dzakhala wa thandauzo kwene-kwene.—Luka 11:28.

Onanimbo Mimwani 3:5, 6, 13-18 na 1 Timotio 6:9, 10.

 Iyi ikhali mitawiro yakucepa ya m’Bibliya ya mibvunzo mitanthatu. Mun’funa kudziwa bzinango kuposa bzimwebzi? Penu muli pakati pa ‘anyakuzindikira kusauka kwawo mwa uzimu,’ tingapenukire lini kuti mun’funa. Imwepo mungacite mibvunzo minango ninga iyi: ‘Penu Mulungu ambatikumbukiradi, thangwe ranyi iye an’kulekerera kuipa na kubonera nthawe yenseyi? Ndingakhale tani na moyo wabwino m’banja?’ Bibliya limbapereka mitawiro yakukwana ya mibvunzo imweyi na mibvunzo minango mizinji yense.

Tsono, lero wazinji wambalamba kunyang’ana mitawiroyo m’Bibliya. Iwo wambaliwona ninga bukhu likulu lomwe nthawe zinango limbanesa kulibvesesa. Mungafune kuthandizidwa kugumana mitawiroyo m’Bibliya? Mboni za Yahova zina bzinthu bziwiri bzakukuthandizani nabzo.

Cakutoma, ni Bukhu lakuti Kodi Baibulo Limaphunzitsa Chiyani kwenikweni? lomwe lidakonzedwa kuti lithandize wanthu wakusaya nthawe kuti wawonesese mitawiro ya padeca ya m’Bibliya ya mibvunzo yakufunika. Caciwiri, ni makonzedwe ya kupfunza Bibliya kumui kwanu mwa fovolo. Ali-wense wa Mboni za Yahova wa ku mudzi kwanu, adakonzeka kupfunza namwe Bibliya nthawe ing’ono-ng’ono ku mui kwanu ayai ku mbuto inango yakukudekerani, mdzinga uliwense. Wanthu wazinjitsa pa dziko pano, wankuthandizidwa na makonzedweya. Wazinji wa iwo wadafika pakulewa na mpfatso kuti: “Ndacigumana cadidi!”

Palibe pomwe cinthu cinango cakufunika kuposa kugumana cadidi ca m’Bibliya. Cadidico cimbatitsudzula pa misambo yakusiyana-siyana na kukhala na mantha yakusaya kufunika. Cimbatipasa cidikhiro, moyo wa thandauzo na cikondweso. Jezu adati: “Mun’dzacidziwa cadidi, ndipo cadidico cin’dzakutsudzulani.”—Juwau 8:32.