Yai panembwa’mba bijipo

Nanchi Kyalengelwe Nyi?

Mubiji wa Muntu

Bulume Buji mu Mubiji wa Muntu bwa Kubuka Bilonda

Basayansi babena kukopela byepi bulume buji na mubiji bwa kubuka bilonda pa kulenga mapulasitiki akatataka?

Banyama ba Kumutunta

Boya bwa Kasabushi

Banyama ba mu mema bavula baji na kikoba kyajita kiji na mafuta kilengela mubiji kutwa kyuya. Kasabushi kengijisha jishinda japusanako.

Mwingilo wa Ntomombo ya Tumenshi

Mambo ka bashayuka ba bya sayansi o babena kulenga tubiñambañamba twa mu minkinyi twingila nobe ntomombo ya tumenshi?

Bulume bwa Kabwa bwa Kumvwa Bwema

Ñanyi kintu kyatapo bingi muchima bashuyuka ba sayansi pa kabwa kyo bakeba kufunjilako?

Bilengwa bya mu Mema

Kikoba Kiwamisha Kine Kya Jisabi Jikatampe Jitelwa’mba Pilot Whale

Mambo ka tumpanyi twa maato o twatela muchima pa byalengwa jino jisabi?

Bulume bwa Dolphin bwa Kuyuka Bintu

Bashayuka ba sayansi babena kweseka kusombolola bulume bwa kino kinyama bwa kuyuka bintu.

Kilengela Lwembe Kulamata ku Bintu

Lwembe uji na tumaulu tumulengela kulamata ku bintu. Kuyuka bulongo bilamata tumaulu twa lwembe kwakonsha kwitukwasha byepi kuyuka bya kulamika bintu ku bishimikwa, bya kulamika bisisa ku bikupa.

Bibabulwa bya Bakolokofwa

Biji kibabulwa kya bakolokofwa kilengela uno kolokofwa kwizhikijila bingi.

Bulume bwa Kwaluka Misombelo Buji na Jisabi Jitelwa’mba Cuttlefish

Bashayuka b babena kufunjila ku kwaluka musombelo kwa Jisabi Jitelwa’mba Cuttlefish pa kulenga byakuvwala byakonsha kwaluka musombelo mu kakimyetu kacheche.

Maboko a Kukumya a Octopus

Bashayuka balenga bya kulengalenga babena kulenga kintu kikwasha badokotala pa kutumbula muntu wakolwa kwa kubula kutabula pabaya. Babena kukeba kukopela ku bifyukauka maboko a octopus.

Mukila wa ka Mbili ka mu Mema

Ka mbili ka mu mema ke jisabi jiji na mukila wapusanako kabiji bashayuka babena kufunjilako bya kulenga biñambañamba byapusa-pusana.

Bañonyi

Byapi bya Kipungulu

Bashayuka bakonsha kufunjilako ku byapi bya kipungulu kulenga mapolopela abula kuba kyungwe.

Mayona aji ku Mpelo ya Byapi bya Bañonyi Balelemba Mwiulu

Na mambo a kulondela byalengwa byapi bya bañonyi, balenga madeke balamine manyi afika ku malita 7,600 milyonyi mu mwaka umo.

Banyama ba mu Mema

Kikoba Kitwezha Mema kya Mansobela uji na Miba pa Mubiji

Pano uno mansobela upisha byepi mema kufuma ku maulu kupita pa mubiji ne kuya na kutwela mu kanwa?

Mubanga wa Kiwele

Wakonsha kusuma kintu na ngovu kukila byakonsha kusuma bokwe nangwa kisumpa jisatu, nangwa byonkabyo, mubanga wa kiwele umvwa bingi bukiji inge kwakunkula kintu kukila ne biji ku nuñunu ya munwe wa muntu. Mu ñanyi jishinda?

Bilongolo

Byuba Lunyuki pa Kwikala pa Kintu

Byuba lunyuki pa kwikala pa kintu kwa kubula kutupila byakonsha kukwasha byepi balenga tubintu twakwingijisha tutumbuka?

Kilele

Nyuki yayukile byepi kuba’mba jishinda jo ilengelamo kilele jawama kabiji jilengela kwikala na tumeso twavula, byabujile kuyuka bashayuka ba nsamushi kufika ne mu mwaka wa 1999?

Nshingo ya Lunyeu

Ki ka kilengela lunyeu kushikula bintu byanema kukila mubiji wanji?

Bintu Biwamisha Tusengo twa Lupombololwa

Kano ka kilongolo kawamisha tusengo twako pa kuba’mba katwajijile kwikala na bumi. Koba byepi pa kuba’mba ketuleme twa butooto?

Lupombololwa wa mu Kiselebwa Kubula Kufwa na Kyuya

Uno lupombololwa wapusana bingi na banyama bonse, aye kechi ufwa na kyuya ne. Ki ka kilengela uno lupombololwa kubula kufwa ku kino kyuya kya mu kiselebwa?

Lunyenze

Ino nyenze inge yafuma mu mushiji ikalatu milungu icheche panyuma ya kwikala myaka 13 nangwa 17 panshi.

Byalengwa Manungi a Maulu a Tete Wikala ku Mabula

Bingila mwingilo wanema wa kulengela kano kakilongolo kukiluka bulongo

Matwi a Kipupulwa Kikatampe

Na matwi akyo akepa, kyakonsha kumvwa kyungye kya bintu bibula kumvwanyika ku bilengwa bikwabo pano pa ntanda.

Bibakama Byapi bya Lunzhi wa ku Bipangwa

Abino bilongoko byaluluka byonka byaluluka ndeke yo bengijisha ku nkondo nobe mu kukopa kwa jiso.

Bijimwa

Kipangwa Kiji na Musombelo wa Kifufya Kitelwa’mba Pollia Berry

Kipangwa kya Pollia berry kechi kimwesha’mba kiji na musombelo wa kifufya ne. Bino kyo kipangwa kiji bingi na uno musombelo. Pano ki ka kilenge­la’mba kikale na uno musombelo?

Bulume Buji na Bijimwa bwa Kwabanya Kajo

Bashayuka bataana ku­ba’mba bijimwa byapasha kibangakonde bingijisha bulume bwa kwabanya kajo.

Bilengwa Bikatampe ne Bicheche Bibula Kumweka na Meso

Tulongolo Tucheche Tutoma Manyi

Tuno tulongolo twakonsha kutoma byepi manyi bulongo kukila minkinyi ilenga bantu ano moba?