De aarde — Is ze door het toeval ’gegrondvest’?

TENEINDE temperatuuruitersten te vermijden, moet de aarde op de juiste afstand haar baan om de zon beschrijven. In andere zonnestelsels zijn planeten ontdekt die een baan rond een met de zon te vergelijken ster beschrijven en zich naar men denkt in de ’bewoonbare zone’ bevinden — dat wil zeggen, ze zijn in staat vloeibaar water vast te houden. Maar zelfs deze zogeheten bewoonbare planeten zijn wellicht toch niet geschikt voor menselijk leven. Ze moeten ook met de juiste snelheid roteren en de juiste grootte hebben.

Als de aarde iets kleiner en lichter zou zijn dan ze is, zou haar aantrekkingskracht zwakker zijn en zou een groot deel van de kostbare atmosfeer van de aarde in de ruimte verdwenen zijn. Dit is te zien in het geval van de maan en de twee planeten Mercurius en Mars. Doordat die kleiner en lichter dan de aarde zijn, hebben ze praktisch geen atmosfeer. Maar als de aarde nu eens iets groter en zwaarder zou zijn dan ze is?

Dan zou de aantrekkingskracht van de aarde sterker zijn en zouden lichte gassen, zoals waterstof en helium, er langer over doen om uit de atmosfeer te ontsnappen. „Wat belangrijker is”, verklaart het wetenschappelijk handboek Environment of Life, „het gevoelige evenwicht tussen de atmosferische gassen zou verstoord worden.”

Of neem bijvoorbeeld zuurstof, dat verbranding mogelijk maakt. Als het zuurstofgehalte met één procent zou toenemen, zouden er vaker bosbranden uitbreken. Als het broeikasgas kooldioxide daarentegen zou blijven toenemen, zouden we gebukt gaan onder de gevolgen van een oververhitte aarde.

De baan van de aarde

Nog een ideaal kenmerk is de vorm van de baan die de aarde beschrijft. Als de baan ovaler zou zijn, zouden we last hebben van ondraaglijke temperatuuruitersten. In plaats daarvan heeft de aarde een bijna cirkelvormige baan. Uiteraard zou de situatie veranderen als een reusachtige planeet zoals Jupiter op korte afstand zou passeren. De afgelopen jaren hebben wetenschappers bewijzen ontdekt dat sommige sterren grote, met Jupiter te vergelijken planeten hebben die er op zeer korte afstand omheen draaien. Veel van die Jupiter-achtige planeten hebben een excentrische baan. Alle met de aarde te vergelijken planeten in zo’n stelsel zouden in gevaar verkeren.

De astronoom Geoffrey Marcy vergeleek deze planetenstelsels buiten ons zonnestelsel met de vier planeten Mercurius, Venus, Aarde en Mars,  die de binnenplaneten van ons zonnestelsel zijn. In een interview zei Marcy enthousiast: „Kijk eens hoe volmaakt dit [geheel] is. Het lijkt wel een juweel. Je hebt cirkelvormige banen. Ze liggen allemaal in hetzelfde vlak. Ze draaien allemaal in dezelfde richting. . . . Het is bijna bovennatuurlijk.” Kan dit echt aan het toeval worden toegeschreven?

Ons zonnestelsel heeft nog een prachtig kenmerk. De reusachtige planeten Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus beschrijven op een veilige afstand van ons een baan om de zon. In plaats van een bedreiging te vormen, vervullen deze planeten een uiterst belangrijke rol. Astronomen hebben ze vergeleken met ’hemelse stofzuigers’ omdat hun aantrekkingskracht grote meteoren opzuigt die anders een gevaar voor het leven op aarde zouden vormen. Ja, de aarde is inderdaad zeer goed ’gegrondvest’ (Job 38:4). Zowel haar grootte als haar positie in ons zonnestelsel is precies goed. Maar dat is nog niet alles. De aarde heeft nog meer unieke kenmerken die van essentieel belang zijn voor het menselijk leven.

Zuurstof en fotosynthese

Zuurstofatomen maken 63 procent uit van het gewicht van levende organismen op aarde. Bovendien beschermt de zuurstof in de hogere delen van de atmosfeer planten en dieren op aarde tegen ultraviolette stralen van de zon. Maar zuurstof reageert gemakkelijk met andere elementen, zoals bijvoorbeeld wanneer het met ijzer reageert en roest veroorzaakt. Hoe handhaaft de atmosfeer dan haar niveau van 21 procent van dit zeer reactieve element?

Het antwoord is fotosynthese — een wonderbaarlijk proces waarbij de plantengroei op aarde gebruikmaakt van het zonlicht om voedsel te produceren. Een bijproduct van fotosynthese is zuurstof — waarvan dagelijks meer dan een miljard ton in de atmosfeer vrijkomt. „Zonder fotosynthese”, legt The New Encyclopædia Britannica uit, „zou niet alleen het aanvullen van de fundamentele voedselvoorraad tot stilstand komen maar zou de Aarde uiteindelijk zonder zuurstof komen te zitten.”

In wetenschappelijke handboeken worden verscheidene bladzijden besteed aan het verklaren van het stap voor stap verlopende proces dat fotosynthese wordt genoemd. Sommige stappen  worden nog niet volledig begrepen. Evolutionisten kunnen niet verklaren hoe elke stap uit iets eenvoudigers is geëvolueerd. Elke stap blijkt inderdaad onherleidbaar complex te zijn. „Er bestaat geen algemeen aanvaarde opvatting omtrent de oorsprong van het fotosynthetische proces”, geeft The New Encyclopædia Britannica toe. Een evolutionist deed het probleem af met te zeggen dat fotosynthese door „enkele baanbrekende cellen” is ’bedacht’.

Die uitspraak, hoewel onwetenschappelijk, onthult iets anders dat eveneens verbazingwekkend is: Fotosynthese heeft celwanden nodig waarbinnen het proces veilig kan plaatsvinden, en de continuering van het proces vereist dat cellen zich voortplanten. Is dat alles louter toevallig gebeurd in een paar „baanbrekende cellen”?

Van een zich voortplantende cel naar de mens

Hoe groot is de kans dat atomen zich verzamelen en de eenvoudigste zich voortplantende cel vormen? De Nobelprijswinnaar Christian de Duve geeft in zijn boek De levende cel toe: „Als men de kans dat er een bacteriecel ontstaat gelijkstelt aan die van de toevallige assemblage uit zijn atomen, dan zou zelfs de eeuwigheid niet lang genoeg zijn om zo’n cel te maken.”

Laten we, nu we op dit punt zijn aangeland, een enorme sprong nemen van één bacteriële cel naar de miljarden gespecialiseerde zenuwcellen waaruit het menselijk brein bestaat. Wetenschappers beschrijven het menselijk brein als de meest gecompliceerde fysieke structuur in het bekende heelal. Het is werkelijk uniek. Grote delen van het menselijk brein bijvoorbeeld worden associatieve gebieden genoemd. Deze gebieden analyseren en interpreteren informatie die van het sensorische deel van het brein afkomstig is. Een van de associatieve gebieden achter uw voorhoofd stelt u in staat over de wonderen van het heelal na te denken. Kan het bestaan van zulke associatieve gebieden werkelijk aan toevallige processen worden toegeschreven? „Hersengebieden met een overeenkomstige functie worden in geen enkel ander levend wezen aangetroffen”, geeft de evolutionist dr. Sherwin Nuland toe in zijn boek De wijsheid van het lichaam.

Wetenschappers hebben bewezen dat het menselijk brein veel sneller informatie verwerkt dan de krachtigste computer. Bedenk dat de moderne computertechnologie het resultaat is van tientallen jaren menselijke inspanning. Hoe staat het dan met het superieure menselijke brein? Twee wetenschappers, John Barrow en Frank Tipler, geven in hun boek The Anthropic Cosmological Principle het volgende toe: „Onder evolutionisten heeft zich een algemene eenstemmigheid ontwikkeld dat de evolutie van intelligent leven, qua informatieverwerkende vermogens vergelijkbaar met dat van Homo sapiens, zo onwaarschijnlijk is dat er weinig kans is dat dit op enige andere planeet in heel het zichtbare heelal heeft plaatsgevonden.” Ons bestaan, zo concluderen deze wetenschappers, is „een uiterst gelukkige toevalligheid”.

Is het allemaal toevallig gebeurd?

Wat is uw conclusie? Zou het heelal met al zijn wonderen echt door toeval ontstaan kunnen zijn? Bent u het er niet mee eens dat elk groots muziekstuk een componist moet hebben en dat de instrumenten subtiel afgestemd moeten zijn om het goed te laten klinken? Hoe staat het met ons ontzagwekkende heelal? „We leven in een zeer subtiel afgestemd heelal”, merkt de wiskundige en astronoom David Block op. Zijn conclusie? „Ons heelal is een huis. Ontworpen, zo geloof ik, door de hand van God.”

Als dat uw conclusie is, dan zult u het beslist eens zijn met de beschrijving die de bijbel van de Schepper, Jehovah, geeft: „Hij is de Maker van de aarde door zijn kracht, Degene die het produktieve land door zijn wijsheid stevig bevestigt, en Degene die door zijn verstand de hemelen heeft uitgespannen.” — Jeremia 51:15.

[Kader/Illustraties op blz. 8, 9]

EEN BIJZONDERE PLANEET

„De speciale omstandigheden op aarde die het gevolg zijn van haar ideale grootte, haar samenstelling wat elementen betreft en de bijna cirkelvormige baan die ze beschrijft op volmaakte afstand van een langlevende ster, de zon, hebben de opeenhoping van water op het aardoppervlak mogelijk gemaakt. Het is moeilijk zich zelfs maar een voorstelling te maken van het ontstaan van leven zonder water.” — Integrated Principles of Zoology, zesde uitgave.

[Verantwoording]

NASA photo

 [Kader/Illustraties op blz. 10]

LEVEN — IS HET DOOR TOEVAL ONTSTAAN?

In 1988 werd in het blad Search, uitgegeven door het Australisch en Nieuw-Zeelands Genootschap ter Bevordering van de Wetenschap, een boek besproken dat tracht te verklaren hoe leven door toeval ontstaan kan zijn. Op slechts één bladzijde van het boek vond wetenschapspublicist L. A. Bennett „zestien zeer speculatieve beweringen, elk voor geloofwaardigheid afhankelijk van de voorgaande”. Wat was Bennetts conclusie toen hij het hele boek gelezen had? „Het is veel gemakkelijker”, schreef hij, „te aanvaarden dat een oneindig liefdevolle Schepper het leven rechtstreeks heeft geschapen en het langs teleologische [doelgerichte] paden heeft geleid . . . dan de talloze ’blinde toevalligheden’ te aanvaarden die nodig zijn om de stellingen van de auteur te ondersteunen.”

[Illustraties]

Fotosynthese is van essentieel belang voor de voedselproductie en de zuurstofkringloop

Waaraan zijn de ideale kenmerken van de aarde die noodzakelijk zijn voor het leven, toe te schrijven?

Wetenschappers beschrijven het menselijk brein als de meest gecompliceerde fysieke structuur in het heelal. Hoe zou het zich door toeval ontwikkeld kunnen hebben?

[Verantwoording]

Photo: Zoo de la Casa de Campo, Madrid

Monte Costa, Sea Life Park Hawaii

[Illustraties op blz. 8, 9]

De planeten op schaal afgebeeld

Zon

Mercurius

Venus

Aarde

Mars

Jupiter

Saturnus

Uranus

Neptunus

Pluto

[Verantwoording]

Sun: National Optical Astronomy Observatories; Mercury, Jupiter, and Saturn: Courtesy of NASA/JPL/Caltech/USGS; Venus and Uranus: Courtesy of NASA/JPL/Caltech; Earth: NASA photo; Mars: NASA/JPL; Neptune: JPL; Pluto: A. Stern (SwRI), M. Buie (Lowell Obs.), NASA, ESA