De zienswijze van de bijbel

’Extreme sporten’ — Dient u het risico te nemen?

„TEGENWOORDIG HEBBEN WIJ MEER EN MEER DE ZITPLAATS VAN DE TOESCHOUWER VERLATEN OM ZELF UIT EEN VLIEGTUIG TE SPRINGEN, VAN EEN BERG TE GAAN ABSEILEN, OVER EEN WATERVAL TE KAJAKKEN EN MET HAAIEN TE DUIKEN.” — THE WILLOW GLEN RESIDENT.

DIT commentaar beschrijft een groeiende trend in de sport. De aanzienlijke groei in populariteit van sporten als vrije-val-parachutespringen, ijsklimmen, deltavliegen en basejumpen * weerspiegelen een wereld die verzot is op het nemen van risico’s. Ook snowboards, mountainbikes, skateboards en in-lineskates worden gebruikt om de eigen grenzen te verleggen door de steilste bergen en de hoogste kliffen te bedwingen of de grootste sprongen te maken. Zoals het tijdschrift Time zegt, benadrukt de groeiende populariteit van ’extreme sporten’ — sporten waarin de deelnemers grote persoonlijke risico’s nemen — het verlangen van miljoenen mensen om zich „op het randje [te begeven], waar de combinatie van gevaar, vaardigheid en angst zowel weekendhelden als professionele sporters het gevoel geeft hun eigen grenzen te overschrijden”.

Aan deze toename in populariteit zijn echter grote persoonlijke kosten verbonden. Steeds meer mensen raken gewond wanneer betrekkelijk veilige sporten in het extreme worden doorgevoerd. In de Verenigde Staten nam in 1997 het aantal bezoeken aan eerstehulpafdelingen voor met skateboarden opgelopen verwondingen met ruim 33 procent toe, voor snowboarden met 31 procent en voor bergbeklimmen met 20 procent. Voor andere sporten zijn de resultaten nog dramatischer, zoals blijkt uit het groeiende aantal sterfgevallen die verband houden met extreme sporten. Voorstanders van deze sporten zijn zich bewust van de gevaren. Een vrouw die aan extreem-skiën deelneemt, zegt: „Ik heb constant de dood in mijn achterhoofd.” Een professionele snowboarder vat het samen door te zeggen dat als „je je niet bezeert, je niet goed genoeg je best doet”.

Hoe moet, in het licht van deze feiten, een christen deelname aan zulke activiteiten bezien? Hoe kan de bijbel ons helpen beslissen of we aan extreme sporten moeten deelnemen? Een beschouwing van Gods zienswijze inzake de  heiligheid van het leven zal helpen deze vragen te beantwoorden.

Gods kijk op het leven

Volgens de bijbel is Jehovah „de bron van het leven” (Psalm 36:9). Hij schiep de mensheid niet alleen, maar besteedde er ook grote zorg aan ons te geven wat we nodig hebben om van het leven te genieten (Psalm 139:14; Handelingen 14:16, 17; 17:24-28). Het is daarom redelijk te concluderen dat hij verwacht dat we zorg dragen voor wat hij ons in zijn goedheid gegeven heeft. De aan het volk Israël gegeven wetten en beginselen helpen ons dat te begrijpen.

De Mozaïsche wet eiste dat iemand stappen nam om het leven van anderen te beschermen. Als dit niet werd gedaan en er ging een leven verloren, dan zou degene die de tragedie had kunnen voorkomen bloedschuld worden aangerekend. Een huiseigenaar kreeg bijvoorbeeld het gebod om rondom het platte dak van zijn nieuwe huis een borstwering — een laag muurtje of balustrade — te bouwen. Anders zou er bloedschuld op het huis komen als iemand van het dak viel en stierf (Deuteronomium 22:8). Als een stier onverwacht iemand stootte waardoor deze persoon stierf, zou de eigenaar van de stier niet verantwoordelijk worden gesteld. Als daarentegen bekend was dat de stier gevaarlijk was en de eigenaar ondanks waarschuwingen de stier niet goed onder bewaking hield, dan zou de eigenaar van de stier bloedschuld hebben en kon hij ter dood worden gebracht als de stier iemand stootte (Exodus 21:28, 29). Aangezien het leven kostbaar is voor Jehovah, weerspiegelde zijn Wet een groot respect voor het behoud en de bescherming van het leven.

Getrouwe dienstknechten van God begrepen dat deze beginselen ook betrekking hadden op het riskeren van iemands eigen leven. In een bijbelverslag uitte David de wens ’wat water te kunnen drinken uit de regenbak van Bethlehem’. Bethlehem was toen in handen van de Filistijnen. Op het horen van Davids verzoek drongen drie van zijn soldaten de legerplaats van de Filistijnen binnen, putten water uit de regenbak van Bethlehem en namen het mee terug naar David. Wat was Davids reactie? Hij wilde het water niet drinken en goot het in plaats daarvan uit op de grond. Hij zei: „Het is mijnerzijds niet denkbaar, ten opzichte van mijn God, dit te doen! Zou ik het bloed van deze mannen drinken, die met gevaar voor hun ziel eropuit zijn gegaan? Want met gevaar voor hun ziel hebben zij het gebracht” (1 Kronieken 11:17-19). Voor David was het ondenkbaar een leven op het spel te zetten voor zijn eigen genoegen.

Ook Jezus reageerde zo toen de Duivel hem, waarschijnlijk in een visioen, ertoe wilde verlokken zich van de kantelen van de tempel te werpen om te zien of de engelen hem tegen letsel zouden beschermen. Jezus antwoordde: „Gij moogt Jehovah, uw God, niet op de proef stellen” (Mattheüs 4:5-7). Zowel David als Jezus erkende dus dat het in Gods ogen verkeerd was onnodige risico’s te nemen die een mensenleven in gevaar konden brengen.

Met deze voorbeelden in gedachten kunnen we ons afvragen: ’Waar trekken we de grens met betrekking tot wat een extreme of gevaarlijke sport is? Hoe kunnen we, aangezien zelfs een gewone, op zich niet gevaarlijke vorm van ontspanning tot in het extreme kan worden doorgevoerd, bepalen hoe ver we kunnen gaan?’

Het risico waard?

Een eerlijke beoordeling van een activiteit die we misschien overwegen, zal ons aan het antwoord helpen. We kunnen ons bijvoorbeeld afvragen: ’Hoeveel ongelukken gebeuren er in deze sport? Heb ik de training of beschermende uitrusting die nodig is om letsel te voorkomen? Wat zijn de gevolgen als ik val of een sprong verkeerd inschat of als mijn veiligheidsuitrusting het laat afweten? Zou dat een klein ongelukje zijn, of is er kans op ernstig letsel of de dood?’

Het nemen van onnodige risico’s omwille van de ontspanning kan van invloed zijn op de kostbare verhouding die een ware christen met Jehovah heeft en ook op zijn geschiktheid voor speciale voorrechten in de gemeente (1 Timotheüs 3:2, 8-10; 4:12; Titus 2:6-8). Het is duidelijk dat christenen er zelfs in hun recreatieve activiteiten goed aan doen de zienswijze van de Schepper ten aanzien van de heiligheid van het leven in aanmerking te nemen.

[Voetnoot]