Pfukelani kha mafhungo

“Mitambo I Re Na Khombo”—Naa Ni Tea U I Tamba?

“Mitambo I Re Na Khombo”—Naa Ni Tea U I Tamba?

Zwine Bivhili Ya Zwi Amba

Naa Ni Tea U Tamba “Mitambo I Re Na Khombo”?

ANO MAḒUVHA, VHUNZHI HASHU A RI TSHA SOKOU VHA VHAṰALELI, RI VHO ITA MITAMBO I NGAHO PARACHUTING (ZWINE ZWA VHA U FHUFHA U TSHI BVA BUFHONI), RAPPELING (ZWINE ZWA VHA U TSA THAVHANI NGA THAMBO), KAYAKING (ZWINE ZWA VHA U TSHIMBIDZA ZWIKEPE ZWIṰUKU MAHOVHOHOVHONI) NA U BAMBELA NA DZI-SHARK.”—GURANNḒA INE YA PFI THE WILLOW GLEN RESIDENT.

ZWO ambiwaho afho nṱha zwi sumbedza zwithu zwine vhathu vha anzela u zwi ita kha mitambo. Ṋamusi zwo ḓowelea u ita zwithu zwi re na khombo zwi ngaho skydiving, ice climbing, paragliding na BASE jumping. * Dzi-snowboard, baisigira dza u reila thavhani, skateboard na dzi-in-line skate zwi a shumiswa u itela u vhona arali muthu a tshi nga kona u gonya thavha ndapfu-ndapfu, tshikwara tshihulwane kana u fhufha fhethu hulapfusa. Magazini une wa pfi Time wo amba uri u engedzea ha vhathu vhane vha funa “mitambo i re na khombo,” ine ya vhea vhutshilo ha muthu khomboni zwi sumbedza uri vhathu vhanzhi vha ṱoḓa u ita zwithu ‘vha pfukisa mpimo. Musi yeneyo mitambo i na khombo khulu, i tshi ṱoḓa vhutsila ho engedzeaho nahone i tshi ofhisesa zwi ita uri vhane vha ṱanganela khayo nga mafhelo a vhege fhedzi na vhoramitambo vha pfe u nga vha khou pfukisa mikano yavho.’

Naho zwo ḓowelea uri vhathu tambe mitambo i re na khombo, zwi ita uri vhathu vhanzhi vha huvhale. Musi mitambo i si na khombo i tshi tambiwa nga nḓila yo kalulaho zwi ita uri vhathu vhanzhi vha huvhale. Nga 1997, ngei Amerika ho vha na nyengedzeo ya vhathu vhane vha ḓa u ongiwa. Vhathu vho huvhalaho vha tshi khou ita skateboarding vho engedzea nga phesenthe dzi fhiraho 33, vha snowboarding vho engedzea nga phesenthe dza 31 nahone vha mountain climbing nga phesenthe dza 20. Nyengedzeo dza kha miṅwe mitambo dzi tou tshuwisa na u tshuwisa, samusi tshivhalo tsha vhathu vhane vha khou fa nga u tamba mitambo i re na khombo tshi tshi khou engedzea. Vhane vha tamba yeneyi mitambo vha a ḓivha masiandoitwa azwo. Muṅwe mufumakadzi ane a ita mutambo wa skiing wo kalulaho u ri: “Ndi dzula ndi tshi khou humbula uri zwi nga itea nda fa ndi khou tamba wonoyu mutambo.” Muṅwe ane a vha makone kha mutambo wa snowboarding o amba uri: “Wa sa huvhala u tshi tamba, zwi amba uri a u khou ḓidina kha wonoyo mutambo.”

Nga ṅwambo wa zwenezwi, naa zwo tea uri Mukriste a tambe yeneyi mitambo? Bivhili i nga ri thusa hani musi ri tshi ṱoḓa u ita phetho malugana na mitambo i re na khombo? U ḓivha nḓila ine Mudzimu a dzhia ngayo vhutshilo zwi ḓo ri thusa u fhindula dzenedzi mbudziso.

Nḓila Ine Mudzimu A Dzhia Ngayo Vhutshilo

Bivhili i ri vhudza uri Yehova ndi “tshisima tsha vhutshilo.” (Phisalema 36:9) Nga nnḓa ha u sika vhathu, o ḓidina vhukuma uri ri vhe na zwine zwa ṱoḓea uri ri ḓiphine nga vhutshilo. (Phisalema 139:14; Mishumo 14:16, 17; 17:24-28) Nga zwenezwo, zwi a pfala uri ri phethe nga ḽa uri Mudzimu u lavhelela uri ri ṱhogomele zwe a ri ṋea zwone. Milayo na vhulivhisi zwe Vhaisiraele vha ṋewa zwi ri thusa u dzhiela nṱha enea mafhungo.

Mulayo wa Mushe wo vha u tshi amba uri hu na zwine muthu a tea u zwi ita u itela u tsireledza vhutshilo ha vhaṅwe vhathu. Arali zwa sa itwa nahone muṅwe muthu a lovha, we a si thivhele tshenetsho tshiwo, o vha a tshi vha na mulandu wa malofha. Sa tsumbo, muṋe wa muḓi o vha a tshi tea u fhaṱa luvhondo luṱuku kha ṱhanga ya nnḓu yawe. Zwa sa ralo, o vha a tshi vha na mulandu wa malofha arali muthu a wa nṱha ha ṱhanga a lovha. (Dotoronomio 22:8) Arali mboho ya runga muthu zwi songo lavhelelwa, onoyo muthu a lovha, muṋe wa mboho o vha a sa vhonwi mulandu. Fhedzi arali zwi tshi ḓivhea uri yeneyo mboho i na khombo nahone muṋe wayo o tsivhudzwa nga hayo fhedzi a si i ṱhogomele, ya runga muṅwe muthu, muṋe wa mboho o vha a tshi nga vha na mulandu wa malofha nahone a tshi nga vhulawa. (Ekisoda 21:28, 29) Samusi vhutshilo vhu ha ndeme kha Yehova, Mulayo wawe wo vha u tshi sumbedza ndeme ya u tsireledza vhutshilo.

Vhashumeli vha Mudzimu vha fhulufhedzeaho vho vha vha tshi zwi ḓivha uri honovhu vhulivhisi ho vha vhu tshi shuma na kha u ita zwithu zwe zwa vha zwi tshi nga vhea vhutshilo ha muthu khomboni. Kha maṅwe mafhungo a re Bivhilini, Davida o amba uri u khou tama u “nwa maḓi a tshisima tsha khoroni ya Betlehema.” Nga tshenetsho tshifhinga, muḓi wa Betlehema wo vha u tshi langiwa nga Vhafilisita. Maswole mararu a Davida a tshi pfa zwe Davida a amba, o mbo ḓi kombetshedza a ya madenndeni a Vhafilisita, a ka maḓi tshisimani tsha Betlehema, a a ḓisela Davida. Davida o ita mini? Ho ngo nwa eneo maḓi, o tou a tevhulela fhasi. O ri: “A zwi pfali kha Mudzimu wanga uri ndi ite zwenezwi! Naa ndi nga nwa malofha a vhanna vhe vha vhea vhutshilo havho khomboni? Ngauri vho vhea vhutshilo havho khomboni vha tshi ya u ka maḓi.” (1 Koronika 11:17-19) Zwo vha zwi sa pfali kha Davida uri a vhee vhutshilo ha vhaṅwe khomboni a tshi itela u ḓifusha.

Na Yesu o ita zwi fanaho musi Diabolo o mu imisa nṱha ha ṱhanga ya thembele, a mu linga uri a ḓipose fhasi u itela u vhona arali vharuṅwa vha tshi ḓo mu tsireledza uri a si huvhale. Zwenezwi zwi nga vha zwo itea kha bono. Yesu o ri: “U songo linga Yehova Mudzimu wau.” (Mateo 4:5-7) Davida na Yesu vho zwi ṱhogomela uri zwo khakhea phanḓa ha Mudzimu uri muthu a ite zwithu zwine zwa vhea vhutshilo khomboni.

Ri na dzenedzo tsumbo muhumbuloni ri nga ḓivhudzisa uri, ‘Ndi lini hune ra nga amba uri mutambo u na khombo? Samusi na vhuḓimvumvusi vhu tshi nga vha na khombo arali ha itwa zwithu nga nḓila yo kalulaho, ri nga ḓivhetshela hani mukano kha honoho vhuḓimvumvusi?’

Naa Ndi Tea U I Tamba?

U ṱolisisa nga u fhulufhedzea mutambo une ra khou ṱoḓa u u tamba zwi ḓo ri thusa u ḓivha phindulo ya dzenedzo mbudziso. Sa tsumbo, ri nga ḓivhudzisa uri, ‘Ndi vhathu vhangana vho huvhalaho kha wonoyu mutambo? Naa ndi na zwiambaro zwa u ḓitsireledza uri ndi sa huvhale kha wonoyu mutambo? Masiandoitwa ndi afhio arali nda wa kana zwiambaro zwanga zwa u ḓitsireledza zwa sa shuma? Naa ndi ḓo tou huvhala zwiṱuku kana ndi nga fa?’

Mukriste wa vhukuma a nga xelelwa nga vhushaka hawe na Yehova kana a si tsha fanelea uri a wane ndugelo tshivhidzoni arali a vhea vhutshilo hawe khomboni a tshi itela u ḓitakadza. (1 Timotheo 3:2, 8-10; 4:12; Tito 2:6-8) Zwi tou vha khagala uri Vhakriste vha a humbula nga ha nḓila ine Musiki a dzhia ngayo vhutshilo na musi vha tshi khou ḓimvumvusa.

[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]

^ phar. 4 Mitambo ya musi muthu a tshi fhufha e nṱha ha tshifhaṱo, buroho na tshikwara yo thivhelwa nga National Park Service ya ngei Amerika ngauri i na khombo khulwane.