Usa ka Makaylapong Edukasyonal nga Programa

“Mga edukado lamang ang gawasnon.”​—Epictetus, k. 100 K.P.

ANG kontra-pangulipon nga aktibista sa ika-19ng siglo nga si William H. Seward nagtuo nga “ang bug-os nga paglaom alang sa tawhanong kauswagan nag-agad sa kanunay-nagtubo nga impluwensiya sa Bibliya.”

Ang mga Saksi ni Jehova usab may dakong pagtahod sa Bibliya. Sila kombinsido nga kadtong magpadapat sa mga prinsipyo niini mahimong mas maayong mga bana, mas maayong mga asawa, mas maayong mga anak​—oo, ang labing maayong mga tawo sa kalibotan. Busa ginasunod nila ang sugo ni Jesu-Kristo: “Busa panglakaw kamo ug paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran, . . . nga magatudlo kanila.”​—Mateo 28:​19, 20.

Aron molampos kining tumong sa pagtudlo sa mga tawo sa Bibliya, gilansad sa mga Saksi ni Jehova ang tingali labing kaylap nga edukasyonal nga kampanya sa kasaysayan sa tawo. Unsa ka makaylapon kini?

Tibuok-Kalibotan nga Pagpamatik

Sa ilang publikong ministeryo, ang mga Saksi nagagamit sa mga hubad sa Bibliya nga mabatonan sa ginatos ka pinulongan. Apan nakahimo usab sila sa New World Translation of the Holy Scriptures sa 21 ka pinulongan ug sa New World Translation of the Christian Greek Scriptures (nga gitawag ug Bag-ong Testamento) sa dugang 16 ka pinulongan. Dugang pa, sila nagapadayon sa paghubad sa maong Bibliya ngadto sa dugang 11 ka pinulongan. Ang mga Saksi naghimo usab ug mga basahon nga mopauswag sa apresasyon alang sa Bibliya ug makatabang nga mas masabtan kini.

Pananglitan, kining magasina, ang Pagmata!, ginapatik sa 82 ka pinulongan, ug sa aberids kapig 20,380,000 ka kopya sa matag isyu ang ginapatik. Ang kaubang magasin niini, Ang Bantayanang Torre, adunay aberids nga naimprentang 22,398,000 ka kopya matag isyu sa 137 ka pinulongan. Mokabat kini sa maimprenta nga kapin sa usa ka bilyong kopya niining mga magasina matag tuig! Dugang pa, Ang Bantayanang Torre giimprenta nga dungan sa 124 sa maong mga pinulongan ug ang Pagmata! sa 58 ka pinulongan. Busa, sa tibuok kalibotan ang impormasyon niining mga magasina ginabasa sa mga tawong may lainlaing mga pinulongan sa samang panahon diha sa ilang kaugalingong pinulongan.

 Dugang pa, sa bag-ong mga dekada ang mga Saksi ni Jehova nakagamag ginatos ka milyong kopya sa mga tabang sa pagtuon sa Bibliya. Ang librong Ang Kamatuoran nga Motultol sa Kinabuhing Dayon may naimprentang kapig 107 ka milyong kopya. Sa ulahi, ang Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta milapaw sa 81 ka milyong kopya, ug dili pa dugay, ang Kahibalo nga Motultol sa Kinabuhing Walay Kataposan milapaw sa 75 ka milyong kopya sa 146 ka pinulongan. Gawas pa, kapig 113 ka milyong kopya sa 32-panid nga brosyur nga Unsay Gikinahanglan sa Diyos Kanato? ang naimprenta sa 240 ka pinulongan.

Ang ubang mga libro gihimo sa pagtagana sa linaing mga panginahanglan. Ang Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya, nga gidisenyo alang sa mga bata, nakaabot sa naimprenta nga kapig 51 ka milyon. Duha ka libro nga gibuhat nga naghunahuna gayod sa mga tin-edyer, Ang Imong Pagkabatan-on​—Pagpahimulos sa Labing Maayo Niini ug Mga Pangutanang Gisukna sa mga Batan-on​—Mga Tubag nga Mosaler, adunay gitingob nga naimprenta nga kapig 53 ka milyon. Ug Ang Sekreto sa Kalipay sa Pamilya, nga nakatabang sa minilyong pamilya sa pagsagubang sa ilang mga suliran, naimprenta sa 115 ka pinulongan.

Upat ka laing publikasyon nga giluwatan sukad sa 1985 nga mougmad sa pagtuo ilabina sa Maglalalang, sa iyang Anak, ug sa Bibliya adunay gitingob nga naimprenta nga kapig 117 ka milyong kopya. Kini mao ang Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?, Ang Labing Bantogang Tawo nga Nabuhi Sukad, Ang Bibliya​—Pulong sa Diyos o sa Tawo?, ug Is There a Creator Who Cares About You?

Karong adlawa ang binase-sa-Bibliya nga mga publikasyon nga gibuhat sa mga Saksi ni Jehova mabatonan sa 353 ka pinulongan, ug ang pipila niini luwatan sa dili madugay sa dugang 38 ka pinulongan. Sa pagkatinuod, kapig 20 ka bilyong libro, pulyeto, brosyur, ug magasin ang naimprenta sa mga Saksi ni Jehova sukad sa 1970! Dugang pa, duolag unom ka milyong magtutudlo ang puliking nagasabwag sa kahibalo sa Bibliya diha sa kapig 230 ka nasod. Apan sa unsang paagi nahimo kining tanan, ug sa unsang paagi naapektahan ang kinabuhi sa mga tawo?

Kon Nganong sa Ilang Kaugalingong mga Pinulongan

Ingon sa imong mahunahunaan gayod, gikinahanglan ang labihan ka dakong paningkamot  aron sa pagbuhat nga dungan sa maayog-kalidad nga mga basahon diha sa kapin sa gatos nga pinulongan. Ang mga tem sa maghuhubad, kinsa nagboluntaryo sa ilang panahon ug mga kahanas, nagagamit sa mga sistema sa kompiyuter sa pagkab-ot sa labing maayong kalidad, katukma, ug katulinon. Busa, bisan sa mga pinulongang pipila ra ang mga maghuhubad, ang mga publikasyon dali nga mabatonan. Sa pagkakaron, kapin sa 1,950 ka lalaki ug mga babaye ang nalangkit niining tibuok-kalibotan, dili-panapi nga buluhaton sa paghubad. Apan nganong gihimo ang maong paningkamot? Kini ba tinuod nga mapuslanon, sanglit daghan kaayong nagasultig dili kaayo nailhang mga pinulongan nahibalo man usab ug diyutay sa usa ka dakong pinulongan?

Nadiskobrehan sa mga Saksi ni Jehova nga mapuslanon gayod ang paningkamot tungod sa usa ka hinungdang giila ni William Tyndale, inilang maghuhubad sa Bibliya sa ika-16 nga siglo. Misulat siya: “Akong nasabtan gikan sa kasinatian nga imposible gayod nga ang ordinaryong mga tawo bug-os makatuo sa bisan unsang kamatuoran, gawas kon ang Kasulatan mabatonan aron mabasa nila diha sa ilang kaugalingong pinulongan, aron ilang masabtan ang diwa, kahan-ayan, ug kahulogan sa teksto.”

Tinuod, dili posible kanunay nga ang mga tawo makabatog mga publikasyon sa Bibliya diha sa ilang kaugalingong pinulongan. Apan sa dihang kini mabatonan, ang mga kamatuoran sa Bibliya mas dali ug mas dulot nga makapatandog sa ilang mga kasingkasing. Namatikdan kini sa mga nasod sa kaniadto Unyon Sobyet diin ang etnikong mga katawhan nagasultig kawhakawhaang lumad nga mga pinulongan. Sa sayong bahin sa miaging siglo, daghan sa maong mga katawhan gitapik sa Unyon Sobyet ug gitudloan​—ug gibaoran sa pagsulti​—sa pinulongang Ruso. Busa, sila nagbasa ug nagsulat sa Ruso ug, sa samang panahon, nagsulti sa ilang lumad nga pinulongan.

Sukad ilabina sa pagkahugno sa Unyon Sobyet sa 1991, daghan sa maong mga katawhan buot mosulti sa ilang kaugalingong pinulongan. Tinuod kini kanila kansang lumad nga pinulongan mao ang Adyghe, Altai, Belorussian, Georgian, Kirghiz, Komi, Ossetian, Tuvinian, o sa bisan hain sa dinosena pa. Bisan pag kadaghanan makasultig Ruso, ang literatura sa Bibliya sa Ruso dili daling makatandog sa ilang mga kasingkasing. Sa laing bahin, ang literatura diha sa ilang lokal nga pinulongan talagsaong makapadani. “Maayo nga nagsugod kamo sa paggamag literatura diha sa among pinulongan,” nagpahayag ang usang nakadawat ug tract sa Bibliya sa Altai.

Ang laing pananglitan niini mao ang Greenland, usa ka pulo sa Artiko nga may populasyong mga 60,000 ka tawo lamang. Ang Bantayanang Torre ug Pagmata! ginapatik diha sa Greenlandiko, ug kining mga magasina may pagkapopular​—ingon man ang ubang mga publikasyon nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova diha sa pinulongang Greenlandiko. Ngani, ang maong literatura makita sa daghang balay sa kinalay-ang mga balangay sa pulo.

Sa Habagatang Pasipiko, mga 7,000 ka tawo ang nagsultig Nauruan, 4,500 Tokelauan, ug 12,000 Rotuman. Ang mga Saksi karon naggamag mga tract sa Bibliya ug mga brosyur diha nianang mga pinulongana ingon man ang binulang mga edisyon sa Ang Bantayanang Torre diha sa Niuean, nga gisulti sa mga 8,000, ug Tuvaluan, nga gisulti sa mga 11,000. Sa pagkamatuod, ang mga Saksi ni Jehova maoy usa sa kinadak-ang mga magpapatik ug basahon diha sa mga pinulongang dili kaayo inila, nga nagagamag literatura sa Bibliya diha sa mga pinulongang sama sa Bislama, Hiri Motu, Papiamento, Mauritian Creole, New Guinea Pidgin, Seychelles-Creole, Solomon Islands Pidgin, ug kawhakawhaan pa.

Kasagaran nga kon ang populasyong nagasulti sa usa ka pinulongan mas gamay, ang komunidad mas nahilit ug kabos. Bisan pa niana, ang mga proporsiyon sa makabasa alang sa maong mga rehiyon tingali taas. Ug ang Bibliya diha sa lokal nga pinulongan kasagarang usa sa pipila ka publikasyong mabatonan sa lokal nga mga molupyo. Ngani, wala ganiy mantalaan diha sa pipila niining mga pinulongana, sanglit ang paggamag mantalaan dili man masapian.

Kon Nganong Usa ka Gipabilhang Buluhaton

Tungod kay ang mga Saksi ni Jehova nagtaganag literatura nga makapauswag sa kalidad sa kinabuhi sa mga tawo, daghang tawo nagdayeg sa ilang mga paningkamot sa paghubad. Si Linda Crowl, usa ka trabahante sa Institute for Pacific  Studies, nga nabase sa University of the South Pacific sa Suva, Fiji, miingon nga ang buluhatong paghubad sa mga Saksi mao “ang labing makapahinam nga butang nga nagakahitabo sa Pasipiko.” Iyang girekomendar ang ilang mga publikasyon tungod sa maayo kaayong kalidad niini.

Sa gisugdan ang matag tulo ka bulang edisyon sa Pagmata! diha sa Samoano nga pinulongan, ang lokal nga mga mantalaan ingon man ang balita sa nasyonal TV nagsibya sa taho. Panahon sa sibya ang hapin sa Pagmata! gipakita, ug ang magasin gibuksan sa matag artikulo. Unya ang mga artikulo tagsatagsa nga gipasundayag.

Makahuloganon, sa pipila ka nasod ang mga maghuhubad sa mga publikasyon sa Saksi regular nga gikonsulta sa lokal nga mga buhatan labot sa pinulongan mahitungod sa gramatika, espeling, pag-imbentog bag-ong mga pulong, ug uban pa. Tin-aw, ang walay-bayad nga edukasyonal nga buluhaton nga gihimo sa mga Saksi ni Jehova nakatandog sa kinabuhi sa daghan pang mga tawo kay sa nahimong aktibong mga membro lamang sa ilang mga kongregasyon.

Bisan pa niana, sumala sa giingon sa nag-unang artikulo, duolan sa usa ka bilyong hingkod  nga mga tawo​—halos ikaunom nga bahin sa populasyon sa kalibotan​—ang dili makabasa ug makasulat. Unsay gihimo sa pagtabang nianang mga tawhana aron makapahimulos sa bililhong impormasyon nga mabatonan pinaagi sa pagbasa ug pagtuon?

Pagtagana sa Pangunang mga Panginahanglan sa Edukasyon

Sa daghang nasod ang mga Saksi nag-organisar ug libreng mga programa sa pag-edukar, nga tudloan ang mga tawo kon unsaon pagbasa ug pagsulat. Sila nagbuhat gani sa ilang kaugalingong basahon sa pagtudlo, sama sa basahong Apply Yourself to Reading and Writing, nga gigama sa 28 ka pinulongan. Linibong tawo, apil sa mga babaye ug mga tigulang, natabangan sa pagbasa ug pagsulat pinaagi niining mga klaseha.

Sa Burundi, ang mga Saksi ni Jehova nagdumalag mga klase sa pagbasa ug pagsulat nga nakatabang ug ginatos ka tawo sa pagbasa ug pagsulat. Human sa pagsubli sa maayong mga resulta sa maong programa, ang National Office of Adult Literacy nianang nasora miganti ug usa ka premyo sa upat ka magtutudlo nga Saksi sa International Literacy Day, sa Septiyembre 8, 1999.

Ang mosunod nga taho nadawat bahin sa mga klase sa pagbasa ug pagsulat diha sa mga 700 ka kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa Mozambique: “Latas sa miaging upat ka tuig, 5,089 ka estudyante ang nakatapos, ug sa pagkakaron among nalista ang 4,000.” Usa ka estudyante misulat: “Buot kong ipahayag ang akong sinserong pagpasalamat sa tunghaan . . . Ako usa ka tawong  walay alamag. Tungod sa tunghaan, ako makabasa, ug bisan pag nagkinahanglag pagbansay, ako makasulat.”

Sukad sa 1946, sa dihang nasugdan ang paghupot ug mga rekord sa Mexico, kapig 143,000 ka tawo didto ang natudloan sa pagbasa ug pagsulat diha sa espesyal nga mga tunghaan nga gitukod aron itudlo ang maong mga kahanas. Usa ka 63-anyos nga babaye misulat: “Mapasalamaton kaayo ako sa mga Saksi ni Jehova, kinsa nagtudlo nako sa pagbasa ug pagsulat. Makaluluoy intawon ang akong kinabuhi. Karon, hinunoa, ako makadangop sa Bibliya alang sa tambag, ug nakaplagan ko ang kalipay diha sa mensahe niini.”

Sa nasod sa Brazil sa Amerika del Sur, ang mga Saksi nagtudlo usab sa linibo sa pagbasa ug pagsulat. “Ang pagkakat-on sa pagbasa nahisamag gibadbaran sa mga gapos human sa daghang tuig,” matod sa usa ka 64-anyos. “Ako karon mahimo nang makabaton sa tanang matang sa impormasyon. Labing hinungdanon, ang pagbasa ug pagtuon sa Bibliya nagpagawas kanako gikan sa bakak nga mga pagtulon-an.”

Kasagarang ang mga magtutudlo sa Bibliya nga mga Saksi ni Jehova motabang sa ilang mga estudyante nga tinagsa sa pagtuon sa pagbasa. Sa Pilipinas, si Martina may edad nga mga 80 na sa giduaw siya sa usa ka Saksi. Gusto ni Martina ang regular nga pagtuon sa Bibliya, apan dili siya makamaong mobasa. Sa tabang sa iyang magtutudlo sa Bibliya, si Martina miuswag, ug uban ang dugang nga pagbansay diha sa lokal nga kongregasyon, siya may katakos na nga mogamit sa Bibliya aron makatudlo sa uban. Karon siya maoy makabasa ug makasulat nga bug-os-panahong magtutudlo sa Bibliya.

Tin-aw, ang katakos sa pagbasa ug pagsulat anaa sa tanang katawhan. Apan kita makasukna, Ang kahibalo gikan sa Bibliya mahitungod sa Diyos ug sa iyang mga katuyoan tinuod bang makaayo sa mga tawo? Ang kataposang artikulo niining seryeha motubag nianang pangutanaha.

[Kahon/Hulagway sa panid 9]

“Dili Ko Ikapahayag sa mga Pulong . . . ”

Ang mga awtoridad sa kagamhanan, mga edukador, ug ordinaryong mga tawo tanan nakamatikod sa mga paningkamot sa mga Saksi ni Jehova sa pagpauswag sa edukasyon sa mga tawo sa tibuok kalibotan. Aniay mga pananglitan sa ilang mga komento:

“Ang akong kagamhanan ug ako malipayon ilabina tungod kay kining libroha [Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta, sa Tuvaluan] maoy lain pang bag-o ug bililhong dugang sa hinungdanong ‘bahandi’ sa Tuvalu. Angay nga kamo malipay pag-ayo sa bahin nga inyong gidula​—usa ka labing maayong bahin sa pagpalig-on sa espirituwal nga kinabuhi sa katawhan niining nasora. Gituohan ko nga kining basahona mahisulat sa kasaysayan sa Tuvalu kon bahin sa pag-imprentag edukasyonal nga mga libro.”​—Dr. T. Puapua, kanhi primer ministro sa Tuvalu, Habagatang Pasipiko.

“Ang mga Saksi ni Jehova adunay aktibo kaayong programa sa pagpamatik, nga nagagamit sa labing modernong teknolohiya sa Habagatang Pasipiko. . . . Kining mahanasong buhat sa pagpamatik labaw pang talagsaon sa dihang isipon sa usa ang pagkamabalhinon sa komunikasyon . . . taliwala sa mga Isla sa Pasipiko.”​—Linda Crowl, University of the South Pacific, Suva, Fiji.

“Pagkanindot ug pagkaepektibo sa librong Ang Sekreto sa Kalipay sa Pamilya sa pinulongang Isoko! Gipasalamatan namo ang mga boluntaryo nga bahin sa tem sa Isoko nga mga maghuhubad tungod sa pagtabang kanamo nga makabaton ug bug-os nga pagsabot sa basahon.”​—C.O.A., Nigeria.

“Dili ko ikapahayag sa mga pulong ang akong pagkamapasalamaton kaayo tungod niining hubad sa Bibliya [ang New World Translation sa Serbiano], nga sayong sabton. Sa nangagi, gisulayan ko pagbasa ang tibuok Bibliya, apan ako kanunayng mohunong dayon kay dili ako makasabot sa pinulongan. Ako karon makabasa na niining talagsaong hubad ug makasabot niini!”​—J. A., Yugoslavia.

“Salamat sa maayo, matulon-anon, ug makapalig-ong mga publikasyon nga gihubad ngadto sa pinulongang Tiv. Sa pagkatinuod, ang mga pulong dili makapahayag sa tanang kaayohan ug pagdasig nga nakuha gikan niining mga libroha ug mga brosyur. Kining mga publikasyona nakaabot sa libolibong tawo.”​—P.T.S., Nigeria.

[Hulagway]

36 ka milyong kopya 115 ka pinulongan

[Mga hulagway sa panid 4, 5]

Kapin sa 100 ka milyong kopya sa “New World Translation” ang nahimo diha sa 37 ka pinulongan

[Mga hulagway sa panid 7]

Sa tibuok kalibotan duolag 2,000 ang nagapakig-ambit sa paghubad sa mga publikasyon sa mga Saksi ni Jehova. (Zulu nga tem sa Habagatang Aprika, wala; ug Hapones nga maghuhubad, ubos)

[Hulagway sa panid 7]

Kapin sa usa ka bilyong “Bantayanang Torre” ug “Pagmata!” nga mga magasin ang gipatik matag tuig

[Mga hulagway sa panid 8]

Ang mga klase sa pagbasa ug pagsulat gidumala sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok kalibotan. (Mexico, tuo; ug Burundi, ubos. Ang Ghana gipakita sa among hapin)