Bai na kontenido

Bai na kontenido

Tinernan Yen di Soño—Ta un Asuntu pa Preokupá?

Tinernan Yen di Soño—Ta un Asuntu pa Preokupá?

Tinernan Yen di Soño—Ta un Asuntu pa Preokupá?

DI E KORESPONSAL DI SPIÈRTA! NA KÁNADA

SI UN hende pèrdè soño, esei ta redusí su abilidat mental i di kòrda kos, i studiantenan adolesente tin mas chèns di wòrdu afektá, e korant Globe and Mail di Kánada ta bisa. “Ora mucha i adolesente pèrdè soño, esei por pone ku nan tin problema ku komportashon, ta bira iritá lihé òf bira hiperaktivo.” Sientífikonan a studia e rutina di drumi di alrededor di 2.200 alumno di skol sekundario i a deskubrí ku mas o ménos 47 porshento tabata drumi ménos ku e ocho ora ku ta wòrdu rekomendá pa kada anochi.

Maske hopi bes ta e estilo di bida di hóbennan ta pone nan pèrdè soño, “tin di nan kisas ta sufri di un problema médiko ku no a ser diagnostiká,” e korant Globe ta bisa. “Apnea ta afektá alrededor di 4 porshento di mucha, entre e edat di 4 pa 18 aña.” Esaki ta ora ku durante soño, e kanal respiratorio ku ta pasa parti patras den e pal’i garganta ta sera parsialmente òf kompletamente, i di e forma ei ta stroba oksígeno di pasa. Pues e selebro no ta relahá kompletamente, i e mucha ta lanta kansá i ku mal beis.

Algun señal ku por ta indikashon ku e mucha tin apnea por inkluí ronkamentu òf difikultat pa hala rosea durante soño, doló di kabes frekuente parti mainta, i problema pa kòrda kos i konsentrá, i tambe hopi soño durante dia. Mayornan ta wòrdu animá pa de bes en kuando skucha kiko nan yunan ta hasi ora nan ta profundamente na soño. Dr. Robert Brouillette, un dòkter di mucha spesialisá riba problema ku soño (na e Hospital di Mucha di Montreal), ta bisa ku un mucha ku tin apnea lo por stòp di hala rosea miéntras e ta drumí, maske su pechu ta move. “E pousa lo kaba ora e mucha spièrta òf medio lanta [i] hala rosea grandi un par di bes promé ku e bai soño atrobe.” Tur anochi e kos aki por ripití sientos di bes i pone ku un mucha ta sinti su mes agotá ora e lanta for di soño.

E Asosiashon Merikano di Trastorno di Soño ta rekomendá un kamber fresku, sukú i kaminda no tin distraishon, manera televishon òf kòmpiuter. Un otro kos ku por yuda mucha i tiner drumi bon anochi ta si nan ta bai drumi i lanta na sierto ora fiho. Tin hende ku tin apnea ta drumi ku un aparato pa hala rosea, ku suavemente i konstantemente ta manda aire dor di nanishi i boka pa mantené kanal den e pal’i garganta habrí durante anochi. Un dòkter di mucha a bisa: “Drumimentu ta mas importante ku e kuminda ku nos ta kome. E ta mas importante ku hasi ehersisio. Drumimentu ta regulá nos hormonanan, nos emoshonnan i nos sistema di inmunidat.”