Ke Fentše Ntweng Ya-ka Malebana le Kgateletšego ya ka Morago ga Pelego

Ke gopola ke bogetše monna wa-ka a bapala ka lethabo le ngwana wa rena yo mofsa wa ngwanenyana gomme ke nagana gore ba be ba tla thaba kudu ge nkabe ke be ke se gona. Ke ile ka ikwa ke fetogile morwalo go bona. Ke be ke nyaka go tsena ka koloing, ke sepele gomme ke se ke ka hlwa ke sa boa gape. Ke be ke sa lemoge gore ke mohlaselwa wa kgateletšego ya ka morago ga pelego.

NYWAGA ya-ka ya pele e lesome ke le lenyalong e be e le nywaga ya lethabo. Nna le Jason re be re thabela go godiša Liana, e lego morwedi wa rena wa pele. Ka gona nakong ya ge ke be ke ima gape, ka moka ga rena re be re thabetše go kwa ditaba tšeo.

Eupša boimana bo be bo le thata kudu. Ge e le gabotse, ke ile ka nyaka ke bolawa ke mathata a ka morago ga pelego. Eupša pele ga moo, mafelelong a boimana, monagano wa-ka o ile wa bonagala o aparetšwa ke leru. Bothata bo ile bja gola ka morago ga gore re boele gae le ngwana wa rena yo monyenyane wa ngwanenyana, Carly, go tšwa sepetlele. Ke be ke dula ke lapile ka dinako tšohle gomme ke  ikwa ke sa kgone go dira le diphetho tše bonolo. Ke ile ka ikhwetša ke tsenwe ke mokgwa wa go leletša Jason mogala mošomong gantši mo letšatšing gore feela ke botšiše gore ke mošomo ofe wa ka gae woo ke swanetšego go o dira ka morago goba go nyaka kgonthišetšo ya gagwe ya gore selo seo ke bego ke sa tšwa go se bolela goba go se dira se nepagetše.

Ke ile ka thoma go tšhaba go dula le batho, gaešita le bagwera ba kgale. Ge motho a be a ka re etela re sa mo letela, ke be ke ikuta ka phapošing ya go robala. Ke be ke tlogela ntlo e hlaka-hlakane, gomme ke ile ka thoma go arošwa le go gakanega gabonolo. Ke rata go bala, eupša ke ile ka thoma go se sa kgona go bala ka gobane ke be ke sa kgone go tsepamiša mogopolo. Ke ile ka hwetša go le thata go rapela, ka gona bophelo bja-ka bjo bobotse bja moya bo ile bja fokola. Ke ile ka ikwa ke hwile maikwelong, ke sa kgone go rata motho le ge e le ofe. Ke be ke tšhoga gore bana ba-ka ba tla gobala ka gobane ke be ke sa nagane ka tsela e nepagetšego. Boitlhompho bja-ka bo ile bja theoga. Ke be ke nagana gore ke tlo gafa.

Nakong yeo, Jason o be a boa mošomong gomme a nthuša ka go hlwekiša ntlo goba ka go apeela lapa dijo—gomme ke be ke mo galefela bakeng sa go thuša! Ke be ke nagana gore ditiro tša gagwe di be di mpontšha ke le mma yo a se nago bokgoni. Ka lehlakoreng le lengwe, ge a be a ka palelwa ke go nthuša, ke be ke mmea molato wa go se be le taba le nna. Ge nkabe Jason a se a ka a swaragana le dilo ka tsela ya go butšwa le e lerato go etša ge a dirile, kgateletšego ya-ka ya ka morago ga pelego e ka ba e ile ya bea lenyalo la rena kotsing. Mohlomongwe Jason a ka hlalosa gakaone kamoo boemo bja-ka bo ilego bja mo kgoma ka gona.

Monna Wa-ka o Hlalosa Kamoo a Ilego a Kgongwa ke Boemo ka Gona

“Mathomong, ke be ke sa kgone go kwešiša seo se bego se diragalela Janelle. O be a fetogile ka mo go feletšego go tloga boemong bja gagwe bjo bo tlwaelegilego bja lethabo le go ba yo a nago le bogwera gomme a thoma go itshwara bjalo ka motho yo a fapanego. O ile a thoma go nagana dilo ka moka tšeo ke bego ke di bolela e le go mo swaya diphošo gomme a ba a thoma go galefa ge ke be ke leka go mo fokoletša mošomo wa gagwe. Mathomong, ke ile ka nagana go mmotša gore a tlogele go itshwara bjalo gomme a laole maikwelo a gagwe, eupša ke ile ka lemoga gore karabelo e bjalo e be e tla dira gore dilo di mpefale le go feta.

 “Tswalano ya rena e be e imetšwe ka mo go sa feto-fetogego. Janelle o be a bonagala a nagana gore lefase ka moka le mo hlanogetše. Ke be ke kwele ka basadi ba bangwe bao ba ilego ba tlaišwa ke ditšhupo tše swanago tšeo di bakilwego ke kgateletšego ya ka morago ga pelego. Ka gona ge ke be ke thoma go naganela gore o be a tlaišwa ke selo se swanago, ke ile ka thoma go bala tsebišo ka moka ka mo nka kgonago mabapi le taba ye. Seo ke se badilego se ile sa tiišetša dipelaelo tša-ka. Ke ile ka ithuta gape gore bolwetši bja Janelle e be e se phošo ya gagwe—gore e be e se mafelelo a go hloka šedi le ge e le gofe ka lehlakoreng la gagwe.

“Ke a dumela gore tlhokomelo e oketšegilego yeo yena le bana ba bego ba e nyaka e ile ya ntlogela ke lapile maikwelong le mmeleng. Ka nywaga e mebedi ke ile ka swanelwa ke go pataganya mošomo wa-ka wa boiphedišo le boikarabelo bja-ka bjalo ka mogolo wa phuthego le bjalo ka molekane le tate. Ka mo go thabišago, ke ile ka kgona go beakanya mošomo wa-ka wa boiphedišo gore ke kgone go boa gae e sa le ka pela, kudu-kudu mantšiboeng ao re bego re e-ya dibokeng tša Bokriste ka ona. Janelle o be a nnyaka gore ke boe gae e sa le ka pela bakeng sa go apea dijo tša mantšiboa le go apeša bana. Ka baka la se, ka moka re ile ra kgona go kopanela dibokeng.”

Tsela Ya-ka e Išago go Boeleng Sekeng

Ka ntle le thekgo ya monna wa-ka e lerato, ka ntle le pelaelo go boela ga-ka sekeng go ka be go ile gwa nanya kudu. Jason o ile a theetša ka go se fele pelo ge ke ikimolla dipoifong tša-ka. Ke ile ka hwetša e le gabohlokwa kudu gore ke se ke ka gatelela maikwelo a-ka. Ka dinako tše dingwe, ke be ke bile ke kwagala ke galefile. Eupša Jason o ile a dula a nkgonthišetša ka mehla gore o a nthata le gore re lebeletšane le boemo bjo gotee. Ka dinako tšohle o be a leka go nthuša gore ke bone lehlakore le lebotse la dilo. Ka morago ke be ke tla kgopela tshwarelo bakeng sa mantšu ao ke a boletšego ke galefile. O ile a nkgonthišetša ka go bolela gore ke bolwetši bja-ka bjoo  bo bego bo bolela. Ga bjale ge ke lebelela morago, ke lemoga kamoo dikarabo tša gagwe tšeo di naganišišitšwego gabotse di nthušitšego kudu ka gona.

Re le gotee, mafelelong re ile ra hwetša ngaka e botho yeo e ilego ya ipha nako ya go theetša kamoo ke bego ke ikwa ka gona. E ile ya ntlhahloba gomme ya hwetša boemo bja-ka e le kgateletšego ya ka morago ga pelego gomme ya šišinya gore kalafo ya-ka e akaretše dihlare bakeng sa go thuša go laola dipelaelo tšeo di bego di ntlhasela nako le nako. E ile ya ba ya nkgothaletša gore ke nyake thušo ya setsebi sa boemo bjo bobotse bja monagano. Go oketša moo, e ile ya kgothaletša boithobollo bja ka mehla, e lego kalafo yeo e ilego ya thuša ba bantši go lwantšha kgateletšego.

E nngwe ya ditšhitišo tše dikgolo tseleng ya-ka ya go boela sekeng e be e le go lebeletšana le dihlong tšeo di tswalanywago le kgateletšego ya ka morago ga pelego. Batho gantši ba hwetša go le thata go bontšha kwelobohloko bakeng sa motho yo a nago le bolwetši bjo ba sa bo kwešišego. Ka mohlala, kgateletšego ya ka morago ga pelego ga e swane le leoto leo le robegilego, leo batho ba bangwe ba ka le bonago gomme ba bontšha kwelobohloko bakeng sa seo. Lega go le bjalo, ba lapa la-ka le bagwera ba kgaufsi ba ile ba bontšha thekgo le kwešišo e le ka kgonthe.

Thušo e Lerato go tšwa go ba Lapa le Bagwera

Nna le Jason re ile ra leboga kudu thušo yeo mma a ilego a e nea mabakeng a thata. Ka dinako tše dingwe, o be a nyaka go khutšišwa khuduegong ya maikwelo ya ka gae. Mma e be e le yo a kgothatšago ka dinako tšohle gomme ga se a ka a leka go šoma mešomo ya-ka ka moka. Go e na le moo, o ile a nthekga le go nkgothaletša gore ke dire seo ke bego nka se kgona.

Bagwera ka phuthegong le bona ba ile ba ipontšha e le thekgo e makatšago. Ba bantši ba ile ba romela mangwalo a makopana go re botša gore ba be ba nagana ka nna. Ke be ke leboga mantšu ao a  botho gakaakang! Se se be se le bjalo ka gobane ke ile ka hwetša go le thata go boledišana le batho, e ka ba mogaleng goba re lebeletšane ka mahlong. Ke ile ka hwetša gape go le thata go dira bogwera le Bakriste-gotee ka pele ga diboka le ka morago ga tšona. Ka gona, ka go re ngwalela, bagwera ba rena ga se ba bontšha feela gore ba be ba lemoga bofokodi bjoo kgateletšego e bego e nthwešitše bjona eupša ba ile ba kgonthišetša lerato la bona le go tshwenyega ga bona ka nna le lapa la-ka.

Se ga se Kotlo ya Bophelo ka Moka!

Ga bjale ke kaonefetše kudu—ka baka la keletšo ya ngaka ya-ka, lapa leo le nago le thekgo kudu le bagwera bao ba kwešišago. Ke sa dutše ke ithobolla ka mehla, gaešita le ge ke ikwa ke lapile, ka ge se ile sa nthuša go boela sekeng. Gape ke leka go arabela gabotse kgothatšong yeo ba bangwe ba e neago. Dinakong tše thata, ke theetša dikhasete tša Beibele le tša Kingdom Melodies—mmino woo o agago moyeng le maikwelong woo o lokišeditšwego ke Dihlatse tša Jehofa. Ditokišetšo tše tše dibotse di thuša go mmatlafatša moyeng le go boloka dikgopolo tša-ka e le tše agago. Morago bjale, ke ile ka thoma gape go nea dipolelo tša barutwana tšeo di theilwego Beibeleng dibokeng tša phuthego.

Go ntšere nywaga e fetago e mebedi le seripa go fihlelela boemong bjoo nka kgonago go nagana le go bontšha lerato bakeng sa monna wa-ka, bana le ba bangwe ka botlalo. Le ge ye e bile nako e thata bakeng sa lapa la-ka, re nagana gore ditlemo tša rena ga bjale di tiile le go feta le ge e le neng pele. Ke leboga Jason kudu-kudu, yoo a ilego a kgonthišetša lerato la gagwe ka go fetišiša bakeng sa-ka ka go kgotlelela dinako tše mpe tša kgateletšego ya-ka le ka go dula a le gona ka dinako tšohle bakeng sa go nnea thekgo ge ke be ke e nyaka. Go feta tšeo ka moka, bobedi bja rena ga bjale re na le tswalano ya kgaufsi kudu le Jehofa, yoo a ilego a re nea matla e le ka kgonthe nakong ya diteko tša rena.

Ke sa dutše ke e-na le matšatši a go gateletšega, eupša ka thušo ya lapa la-ka, ngaka ya-ka, phuthego le moya o mokgethwa wa Jehofa, kholofelo e sa dutše e tšwela pele e gola. Ee, kgateletšego ya ka morago ga pelego ga se kotlo ya bophelo ka moka. Ke lenaba leo re ka kgonago go le fenya.—Ka ge go anega Janelle Marshall.

[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 15]

Dilo Tšeo di ka Tlaleletšago Kgateletšegong ya ka Morago ga Pelego

Dilo tše mmalwa ka ntle le go fetoga ga dihomoune ka dinako tše dingwe di ka tlaleletša kgateletšegong ya ka morago ga pelego. Dilo tše di akaretša:

1. Dikgopolo tša mosadi tša motho ka noši mabapi le go ba mma, tšeo di ka bago di bakilwe ke dinako tša bjaneng tšeo di sa thabišego le go ba le ditswalano tšeo di fokolago le batswadi.

2. Ditebelelo tšeo e sego tša kgonthe tšeo setšhaba se di rwešago bo-mma.

3. Histori ya lapa ya kgateletšego.

4. Go se kgotsofale lenyalong le go se be gona ga thekgo yeo e tšwago go ditho tša lapa tša kgaufsi goba go ba leloko.

5. Maikwelo a go inyatša.

6. Go ikwa o imetšwe goba o gateleditšwe ke go hlokomela bana ba banyenyane ka nako e tletšego.

Lelokelelo le ga le akaretše dilo tšohle. Dilo tše dingwe le tšona di ka tlaleletša kgateletšegong ya ka morago ga pelego. Ka kgonthe, dibaki tša yona ga se tša hlwa di kwešišwa ka botlalo.

[Lepokisi go letlakala 16]

Seo se Fetago go fo ba “Manyami a ka Morago ga Pelego”

Kgateletšego ya ka morago ga pelego ga se ya swanela go gakantšhwa le diphetogo tša maikwelo tšeo di tlwaelegilego tša ka morago ga pelego. Dr. Laura J. Miller o re: “Mohuta o tlwaelegilego kudu wa phetogo ya maikwelo ya ka morago ga pelego ke seo ga bjale se tsebjago e le ‘manyami a ka morago ga pelego. ‘ . . . Mo e ka bago 50% ya basadi bao ba belegago ba lebeletšana le boemo bjo bja manyami bjo bo ba bakelago go lla le bja go feto-fetoga ga maikwelo. Gantši bo fihla seremong magareng ga matšatši a mararo goba a mahlano ka morago ga pelego gomme ganyenyane-ganyenyane bja hwelela ka bobjona lebakeng la dibeke.” Banyakišiši ba šišinya gore maikwelo a a ka ba a bakwa ke diphetogo tša ditekanyo tša dihomoune tša mosadi ka morago ga go belega.

Ka go fapana le “manyami a ka morago ga pelego,” kgateletšego ya ka morago ga pelego e akaretša maikwelo a tšeago lebaka le letelele a kgateletšego yeo e ka thomago nakong ya ge ngwana a belegwa goba gaešita le lebakeng la dibeke goba dikgwedi ka morago. Mma yo mofsa yo a nago le boemo bjo a ka ikwa a thabile motsotso wo gomme a ikwa a gateletšegile—gaešita le go nyaka go ipolaya—motsotsong o latelago. Go oketša moo, a ka ikwa a tenega, a befelwa le go galefa. A ka lebeletšana le maikwelo ao a phegelelago a go ikwa e le yo a sa swanelegego bjalo ka mma le go ikwa a se na lerato bakeng sa ngwana wa gagwe. Dr. Miller o re: “Bomma ba bangwe bao ba ilego ba hwetšwa ba gateletšegile ge ba hlahlobja go ya ka tša kalafo ba a tseba monaganong gore ba rata bana ba bona, eupša ba na le bothata bja go ikwa ba sa thabele, ba tenegile goba ba selekegile. Ba bangwe ba na le dikgopolo tša go gobatša bana ba bona goba gaešita le go ba bolaya.”

Kgateletšego ya ka morago ga pelego ke tiragalo yeo e nago le histori e telele. Morago kua ngwaga-kgolong wa bone B.C.E., ngaka ya mo-Gerika Hippocrates o ile a ela hloko diphetogo tše dikgolo tša monagano tšeo di bego di tlaiša basadi ba bangwe ka morago ga go belega. Nyakišišo e nngwe yeo e gatišitšwego ka go Brazilian Journal of Medical and Biological Research e hlalositše gore: “Kgateletšego ya ka morago ga pelego ke bothata bjo bogolo kudu bjoo bo kgomago 10-15% ya bomma dinageng tše dintši.” Journal e boletše gore, lega go le bjalo, ka manyami “maemo a mantši a kgateletšego e bjalo ga a hlahlobje ka mo go swanetšego go ya ka tša kalafo gomme ga a alafše ka dihlare tše di swanetšego.”

Tšharakano yeo e sa tlwaelegago eupša e le e šoro kudu yeo e tšwelelago ka morago ga pelego ke tšharakano ya monagano ya ka morago ga pelego. Motho yo a tlaišegago a ka lebeletšana le dipono tša bofora, go kwa mantšu ka hlogong ya gagwe le go se sa kgona go hlaola sa kgonthe le seo e lego boikgopolelo feela, gaešita le ge ka sewelo a ka kgona go leka-lekana mogopolong ka lebaka la diiri goba matšatši. Dibaki tša tšharakano ye ya monagano di sa dutše di sa tsebje, eupša Dr. Miller o bolela gore “go fokola ga dikarolwana tša leabela, moo mohlomongwe go bakilwego ke diphetogo tša dihomoune, go bonagala e le yona tutuetšo e kgolo.” Setsebi seo se nago le bokgoni sa tša kalafo se ka nea kalafo yeo e šomago ya tšharakano ya monagano ya ka morago ga pelego.

[Lepokisi/Diswantšho go letlakala 17]

Kamoo o ka Ithušago ka Gona *

1. Ge e ba kgateletšego e phegelela, nyaka thušo ya ditsebi tša kalafo. Go dira bjalo kapejana, go tla dira gore o kgone go ba tseleng ya go ka boela sekeng kapejana. Nyaka ngaka yeo e nago le kwešišo yeo e tlwaelanego le boemo. Leka gore o se ke wa ikwa o lešwa dihlong ke kgateletšego ya gago ya ka morago ga pelego goba go ikwa o swaba ge o swanetše go nwa dihlare.

2. Ithobolle ka mehla. Dinyakišišo di bontšhitše gore go ithobolla ka mehla e ka ba kalafo e šomago bakeng sa kgateletšego.

3. Botša bao ba lego kgaufsi le wena kamoo o ikwago ka gona. O se ke wa ipea lekatana goba wa gatelela maikwelo a gago.

4. Gopola gore ga go nyakege gore o hlokomele legae la gago ka tsela e phethagetšego. Leka go boloka bophelo bja gago bo le bonolo ka go šetša dilo tšeo di lego bohlokwa.

5. Rapelela sebete le go se fele pelo. Ge e ba o hwetša go le thata go rapela, kgopela motho yo mongwe gore a rapele le wena. Mogato wa go boela sekeng o ka diegišwa ge e ba o tšwela pele o swareletše maikwelong a go ikwa o le molato goba go hloka mohola.

[Mongwalo wa ka tlase]

[Lepokisi go letlakala 18]

Ditšhišinyo Tšeo di Šomago Bakeng sa Banna

1. Lemoga gore kgateletšego ya ka morago ga pelego ga se phošo ya mosadi wa gago. Ge e ba boemo bja gagwe bo phegelela, swarišana le yena tabeng ya go nyaka thušo ya ngaka yeo e kwešišago bothata le yeo e nago le kwelobohloko.

2. Theetša mosadi wa gago ka go se mo felele pelo. Amogela maikwelo a gagwe. O se ke wa befedišwa ke pono ya gagwe e fošagetšego. Ka botho mo thuše go bona lehlakore le le swanetšego la dilo gomme o mo kgonthišetše gore o tla kaonefala. O se ke wa nagana gore o swanetše go rarolla mathata ka moka ao a a bolelago. A ka ba a inyakela khomotšo feela, e sego dikarabo tšeo di kwagalago. (1 Ba-Thesalonika 5:14) Gopola gore kgateletšego ya ka morago ga pelego e dira gore go be thata bakeng sa batlaišegi go nagana ka tsela e leka-lekanego le e kwagalago.

3. Fokotša mediro yeo e sego ya bohlokwa e le gore o be le nako e oketšegilego bakeng sa go thekga mosadi wa gago. Go dira ga gago bjalo go ka akgofiša go boela ga gagwe sekeng.

4. Kgonthišetša gore o ba le nako ya gago ya go ba noši. Go ba le bophelo bjo bobotse bja mmele, bja monagano le bja moya go tla go thuša gore o thekge mosadi wa gago gabotse.

5. Hwetša motho yo o ka bolelago le yena yoo a tlago go go kgothatša, mohlomongwe monna yo mongwe yo a godilego moyeng yo mosadi wa gagwe a kilego a tlaišwa ke kgateletšego ya ka morago ga pelego.

[Seswantšho go letlakala 18]

Lapa la ga Marshall