Μήπως Ανησυχείτε για τα Μαλλιά Σας;

ΙΣΩΣ είστε ένα από τα πολλά άτομα που δαπανούν καθημερινά χρόνο μπροστά στον καθρέφτη εξετάζοντας προσεκτικά τα μαλλιά τους. Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες ενδιαφέρονται για τα μαλλιά τους, τα οποία μερικές φορές γίνονται αιτία ανησυχίας.

Γνωρίστε τα Μαλλιά Σας

Γνωρίζετε πόσες τρίχες υπάρχουν στο κεφάλι σας; Κατά μέσο όρο, περίπου 100.000. Κάθε τρίχα αναπτύσσεται επί δύο ως έξι χρόνια μόνο, όχι επ’ άπειρον. Στη συνέχεια πέφτει, και έπειτα από κάποιο διάστημα αρχίζει να αναπτύσσεται μια νέα τρίχα από τον ίδιο πόρο. Κάθε τρίχα έχει το δικό της κύκλο ζωής. (Βλέπε πλαίσιο στη σελίδα 27.) Λόγω αυτού του κύκλου, ακόμη και αν κάποιος δεν έχει πρόβλημα με τα μαλλιά του, είναι φυσιολογικό να πέφτουν γύρω στις 70 ως 100 τρίχες κάθε μέρα.

Τι προκαλεί την ποικιλία που παρατηρούμε όσον αφορά το χρώμα των μαλλιών; Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia) εξηγεί: «Το χρώμα των μαλλιών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποσότητα και την κατανομή μιας καστανόμαυρης χρωστικής ουσίας που ονομάζεται μελανίνη». Η μελανίνη είναι μια βιολογική χρωστική ουσία η οποία βρίσκεται στα μαλλιά, στο δέρμα και στα μάτια. Όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητά της, τόσο πιο σκουρόχρωμα είναι τα μαλλιά. Αν είναι λιγότερη, τότε το χρώμα των μαλλιών θα ποικίλλει από μαύρο σε καστανό, κόκκινο ή ξανθό. Αν τα μαλλιά δεν περιέχουν καθόλου μελανίνη, φαίνονται κάτασπρα.

Αυτό που κάνει πολλούς να ανησυχούν, εκτός από την πιτυρίδα, είναι η απώλεια ή το άσπρισμα των μαλλιών τους.

Μήπως Έχετε Γκρίζα Μαλλιά;

Τα γκρίζα μαλλιά θεωρούνται συχνά σημάδι περασμένης ηλικίας. Από την άλλη μεριά, τα άσπρα μαλλιά συνήθως θεωρούνται χαρακτηριστικό των ηλικιωμένων. Είναι αλήθεια ότι τα άσπρα μαλλιά αυξάνονται με την ηλικία. Ωστόσο, εκτός από το πέρασμα του χρόνου, είναι γνωστό ότι και άλλοι παράγοντες, όπως οι εξαντλητικές δίαιτες, προκαλούν το άσπρισμα των μαλλιών. Το άσπρισμα είναι ανεξάρτητο από το φύλο ή το φυσικό χρώμα των μαλλιών των ατόμων, αν και ίσως γίνεται πιο αισθητό σε όσους έχουν πιο σκουρόχρωμα μαλλιά.

Τα γκρίζα μαλλιά ίσως κάνουν μερικούς να φαίνονται μεγαλύτεροι από ό,τι είναι πραγματικά, και αυτό μπορεί να τους στενοχωρεί. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν εκείνοι οι οποίοι, επειδή δεν έχουν γκρίζα μαλλιά, ανησυχούν λόγω του ότι η εμφάνισή τους δεν συμβαδίζει με την πραγματική τους ηλικία.

Το άσπρισμα των μαλλιών δεν σημαίνει ότι οι τρίχες πεθαίνουν. Στην πραγματικότητα, το ορατό τμήμα όλων των τριχών είναι ήδη νεκρό. Κάθε τρίχα συνεχίζεται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος. Αυτό το άκρο ονομάζεται βολβός και είναι το μόνο ζωντανό τμήμα. Ο βολβός είναι, θα λέγαμε, το εργοστάσιο της τρίχας. Όταν σχηματίζεται η τρίχα από τη γρήγορη διαίρεση των κυττάρων του βολβού, απορροφά μελανίνη, η οποία παράγεται από τα μελανοκύτταρα. Γι’ αυτόν το λόγο, αν τα μελανοκύτταρα σταματήσουν να παράγουν μελανίνη, η τρίχα θα είναι άσπρη.

Κανένας δεν γνωρίζει ακόμη γιατί τα μελανοκύτταρα σταματούν ξαφνικά να παράγουν μελανίνη. Έτσι λοιπόν, δεν έχει βρεθεί οριστική θεραπεία κατά του ασπρίσματος των μαλλιών. Είναι επίσης γνωστό ότι μελανοκύτταρα που έχουν σταματήσει να λειτουργούν μπορεί να ξαναλειτουργήσουν. Είναι ενδιαφέρον ότι η Αγία Γραφή περιέχει πολλές εκφράσεις αναφορικά με τα μαλλιά, και μια από τις παραβολές του Ιησού αναφέρεται στα άσπρα μαλλιά. Ο Ιησούς είπε: «Δεν μπορείς να  κάνεις μία τρίχα λευκή ή μαύρη». (Ματθαίος 5:36) Αυτά τα λόγια δείχνουν ότι από παλιά ο άνθρωπος δεν είχε τη δύναμη να εμποδίσει ή να θεραπεύσει το άσπρισμα των μαλλιών.

Μερικοί δοκιμάζουν νεότερες μεθόδους, όπως είναι η έγχυση μελανίνης. Άλλοι προτιμούν να βάφουν τα μαλλιά τους, και αυτή η συνήθεια δεν είναι καθόλου καινούρια. Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν βαφές μαλλιών. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν το αίμα ταύρων για να βάφουν τα μαλλιά τους. Έχει καταγραφεί πως ο Ηρώδης ο Μέγας, σύγχρονος του Ιησού Χριστού, έβαφε τα γκρίζα του μαλλιά για να κρύβει την ηλικία του.

Ωστόσο, το να βάφει κανείς συνέχεια τα μαλλιά του απαιτεί χρόνο και προσπάθεια, και σε μερικούς αυτό μπορεί να προξενήσει δερματικά προβλήματα ή αλλεργικές αντιδράσεις. Ακόμη και αν αποφασίσετε να βάφετε τα γκρίζα σας μαλλιά, ίσως έρθει κάποια στιγμή που θα θελήσετε να σταματήσετε, και τότε θα χρειαστεί αναμφίβολα να κάνετε υπομονή ωσότου μεγαλώσουν οι καινούριες τρίχες. Το θετικό είναι ότι τα γκρίζα μαλλιά μπορούν να προσθέσουν κομψότητα και να προσδώσουν στην εμφάνισή σας μια πρωτόγνωρη αρχοντιά. Η Γραφή σχολιάζει: «Τα γκρίζα μαλλιά είναι στεφάνι ωραιότητας όταν βρίσκονται στην οδό της δικαιοσύνης».​—Παροιμίες 16:31.

Αραίωμα των Μαλλιών και Φαλάκρα

Άλλα συνηθισμένα προβλήματα των μαλλιών είναι το αραίωμα και η φαλάκρα. Και αυτά τα προβλήματα υπάρχουν από παλιά. Στην αρχαία Αίγυπτο, ως φάρμακο κατά της φαλάκρας χρησιμοποιούσαν ένα μείγμα από λίπος λιονταριού, ιπποπόταμου, κροκόδειλου, γάτας, φιδιού και χήνας. Σήμερα η αγορά είναι γεμάτη από προϊόντα περιποίησης των μαλλιών και του δέρματος του κεφαλιού τα οποία υπόσχονται πως είναι αποτελεσματικά, και κάθε χρόνο δαπανώνται για αυτά τεράστια χρηματικά ποσά.

Η φαλάκρα εμφανίζεται όταν διαταράσσεται ο κύκλος της τρίχας. Ο φυσιολογικός κύκλος της τρίχας θα μπορούσε να παρουσιάσει ανωμαλία εξαιτίας κάποιας σωματικής διαταραχής, όπως είναι η κακή διατροφή, ο παρατεταμένος υψηλός πυρετός ή κάποιο είδος δερματοπάθειας. Η εγκυμοσύνη και η τεκνοποίηση μπορούν επίσης να επηρεάσουν τον κύκλο της τρίχας, και ως αποτέλεσμα το δέρμα του κεφαλιού αποβάλλει πολλές τρίχες προτού ολοκληρωθεί ο φυσιολογικός κύκλος τους. Όταν, όμως, οι αιτίες παύουν να υφίστανται, σταματάει αυτό το είδος απώλειας των μαλλιών και ο κύκλος της τρίχας γίνεται πάλι φυσιολογικός.

Ένα άλλο είδος απώλειας μαλλιών είναι η αλωπεκία. a Όταν υπάρχει αυτό το πρόβλημα, συνήθως παρατηρείται απώλεια μαλλιών σε τμήματα του κεφαλιού. Πρόσφατες ιατρικές έρευνες δείχνουν ότι η αλωπεκία είναι πιθανότατα διαταραχή του ανοσολογικού συστήματος.

Η πιο κοινή μορφή αραιώματος των μαλλιών ονομάζεται φαλάκρα αντρικού τύπου. Όπως προδίδει η ονομασία της, παρουσιάζεται στους άντρες. Αρχίζει με την πτώση των μαλλιών του μπροστινού τμήματος του κεφαλιού ή με το αραίωμα των μαλλιών στην κορυφή του κεφαλιού, και επεκτείνεται σταδιακά. Ο κύκλος της τρίχας διαταράσσεται στην πάσχουσα περιοχή και τελικά σταματάει. Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The Encyclopædia Britannica) εξηγεί: «Στις πάσχουσες περιοχές του κεφαλιού, οι μακριές, υγιείς, χρωματιστές τρίχες αντικαθίστανται από χνούδι». Αυτό σημαίνει ότι, καθώς συνεχίζονται οι κύκλοι των τριχών, αυτές αραιώνουν και ζουν λιγότερο, και τελικά παύουν να μεγαλώνουν. Αυτό είναι αποτέλεσμα της συνδυασμένης επίδρασης των κληρονομικών χαρακτηριστικών και των αντρικών ορμονών.

Η φαλάκρα αντρικού τύπου μπορεί να αρχίσει από την εφηβεία, αλλά το πιθανότερο είναι να παρουσιαστεί όταν ο άντρας πλησιάζει τα 40 ή τα 50. Αν και πολλοί άντρες υφίστανται αυτή την απώλεια μαλλιών, το ποσοστό εμφάνισής της ποικίλλει από φυλή σε φυλή και από άτομο σε άτομο. Δυστυχώς, μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί μόνιμη θεραπεία για αυτή την πάθηση. Μερικοί ίσως θελήσουν να βάλουν πρόσθετα μαλλιά ή να κάνουν μεταμόσχευση μαλλιών. Κάτι που ίσως βοηθήσει πολλούς είναι η καλή φροντίδα των εναπομείναντων μαλλιών η οποία επιβραδύνει την απώλειά τους.

Το ότι τα μαλλιά κάποιου αραιώνουν δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι χάνονται. Μάλλον, μπορεί να σημαίνει πως οι  τρίχες γίνονται πιο λεπτές ή αδύναμες, και συνεπώς τα μαλλιά χάνουν τον όγκο τους. Πόσο πάχος έχει μια τρίχα; Σύμφωνα με κάποια έρευνα, μπορεί να ποικίλλει από 50 μικρόμετρα σε μερικούς έως 100 μικρόμετρα σε άλλους. b Τα μαλλιά αραιώνουν με την αύξηση της ηλικίας. Η διαφορά μερικών μικρόμετρων μπορεί να φαίνεται ασήμαντη. Αλλά θυμηθείτε, παρακαλούμε, ότι υπάρχουν 100.000 τρίχες. Επομένως, ένα ελαφρύ αραίωμα των τριχών μπορεί να επηρεάσει πολύ το συνολικό όγκο.

Φροντίστε τα Μαλλιά Σας

Οι τρίχες μεγαλώνουν κατά δέκα χιλιοστά περίπου το μήνα, και είναι από τα πιο γοργά αναπτυσσόμενα μέρη του σώματος. Καθημερινά, η συνολική αύξηση του μήκους όλων των τριχών ξεπερνάει τα 20 μέτρα!

Αν και δεν έχουν βρεθεί ακόμη αποτελεσματικές θεραπείες για το άσπρισμα των μαλλιών και τη φαλάκρα, μπορούμε να κάνουμε πολλά για να φροντίζουμε τα μαλλιά που έχουμε. Η λήψη επαρκών θρεπτικών συστατικών και η βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος στο δέρμα του κεφαλιού είναι ουσιώδους σημασίας. Οι εξαντλητικές δίαιτες ή η κατανάλωση μη ισορροπημένων γευμάτων μπορεί να επιταχύνουν το άσπρισμα και το αραίωμα των μαλλιών. Οι ειδικοί συστήνουν να λουζόμαστε τακτικά και να κάνουμε μασάζ στο κεφάλι μας, αποφεύγοντας να το γρατζουνάμε με τα νύχια μας. Αυτό διεγείρει την κατάλληλη κυκλοφορία του αίματος στο δέρμα του κεφαλιού. Μετά το λούσιμο, να ξεπλένετε καλά τα μαλλιά σας.

Μη βουρτσίζετε τα μαλλιά σας με πολλή δύναμη. Αν έχετε μακριά μαλλιά, είναι καλύτερα να μην τα βουρτσίζετε αμέσως από τις ρίζες ως τις άκρες. Αντίθετα, κρατήστε πρώτα τα μαλλιά σας και ξεμπερδέψτε με τη βούρτσα τις άκρες. Κατόπιν βουρτσίστε τα από τη μέση ως τις άκρες. Τέλος, αφήστε σιγά σιγά ελεύθερα τα μαλλιά σας και βουρτσίστε τα από τις ρίζες ως τις άκρες.

Αν δείτε ότι τα μαλλιά σας ασπρίζουν ή ότι πέφτουν πολλές τρίχες, μπορεί να ανησυχήσετε. Ωστόσο, να θυμάστε πως οι άλλοι συνήθως δεν ανησυχούν τόσο πολύ για τα μαλλιά σας όσο εσείς. Το αν θα τα βάψετε, θα προσθέσετε μαλλιά ή θα κάνετε κάποια άλλη θεραπεία είναι δική σας επιλογή. Ανεξάρτητα από το χρώμα και την ποσότητα των μαλλιών σας, αυτό που έχει σημασία είναι να τα διατηρείτε καθαρά και περιποιημένα.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο/Διάγραμμα στη σελίδα 27]

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ

Η ανάπτυξη των τριχών μας γίνεται κατά κύκλους. Αυτοί αποτελούνται από τη φάση της ανάπτυξης, μια σύντομη φάση παλινδρόμησης και τη φάση της ηρεμίας. Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου εξηγεί: «Η τρίχα σταματάει να αναπτύσσεται κάθε φορά που βρίσκεται στη φάση της ηρεμίας, κατά την οποία είναι γνωστή ως κορύνη. Η κορύνη παραμένει στον αδρανή θύλακο μέχρι την επόμενη φάση ανάπτυξης. Στη διάρκεια αυτής της φάσης, η κορύνη αποβάλλεται καθώς αναπτύσσεται η καινούρια τρίχα η οποία τη σπρώχνει έξω από το θύλακο». Κάθε δεδομένη στιγμή, το 85 ως 90 τοις εκατό των τριχών βρίσκονται στην ενεργή φάση, το 10 με 15 τοις εκατό στη φάση της ηρεμίας και το 1 τοις εκατό στη φάση της παλινδρόμησης.

[Διάγραμμα]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Αρχική ανάπτυξη

Ενεργή ανάπτυξη

θύλακος

αιμοφόρα αγγεία

σμηγματογόνος αδένας

στέλεχος τρίχας

Παλινδρόμηση

Ηρεμία

Νέα ανάπτυξη

 [Ολοσέλιδη εικόνα στη σελίδα 24]