Oto dulu okukondjifa etekomukumo

OHO tale ko ngahelipi eenghalo didjuu odo ho shakeneke? Ovashiivi nawa voinima vahapu ova itavela kutya enyamukulo kepulo olo olo tali ka ulika kutya ou na omukumo ile owa teka omukumo. Atusheni ohatu shakeneke omaudjuu monghalamwenyo, ashike vamwe ove na omaudjuu e dule avakwao. Omolwashike ovanhu vamwe have lididimike nokukendabala vali, ngeenge va taalela eenghalo didjuu, ofimbo vamwe hava kala va teka omukumo, nonande ova taalela omaupyakadi ahamakasha?

Pashihopaenenwa, natu tye nee ngeno oto kongo oilonga. Owa li wa ya komapulapulo, ndele ino tambulwa. Oto ka kala u udite ngahelipi eshi ino tambulwa? Otashi dulika shi ku udife nai, noto ka kala to lipula kutya, ‘Ope na ngoo ou ta ka pa nge oilonga?’ Omolweshongo olo wa pita mulo, otashi dulika u fike pexulifodiladilo kutya ku na efiku u pondole monghalamwenyo, nonokutya ou na omupya nokulitala ko uhe na oshilonga. Onghalo oyo otai dulu oku ku teya omukumo.

Nghee to dulu okukondjifa etekomukumo

Ongahelipi to dulu okukondjifa etekomukumo? Onghedi yotete noya fimana, okudidilika mo omadiladilo mai. Onghedi onhivali, okukondjifa omadiladilo a tya ngaho. Tala eenghedi omo to dulu okuungaunga nomalipulo oye. Pashihopaenenwa, lipula kutya mbela eshi ino mona oilonga osha hala ngoo shili kutya kape na oo a hala oku ku kuta? Ile pamwe omuyandji woilonga otashi dulika a li ta kongo omunhu oo e na owino wonhumba?

Okulipula omapulo a tya ngaho otaku ke tu kwafela tu kale tu na oushili ponhele yokufika pexulifodiladilo la puka. Ngeenge owa dopa lumwe monghalamwenyo, mbela osho osha hala kutya ku na eshi u shii, ile pamwe ope na oinima imwe omo wa li wa pondola, ngaashi okuhanga omalalakano opamhepo, okukala nekwatafano liwa novapambele, ile nookaume? Onghee efa po omadiladilo okukala wa teelela alushe oinima i ningwe monghedi omo wa hala. Lipula, pashihopaenenwa, ngeenge ou na ngoo oushili kutya ku na efiku u ka mone oilonga. Ope na shihapu osho to dulu okuninga opo u efe po omadiladilo mai.

Tala nghee to dulu okuhanga omalalakano oye

Omido opo da di ko, ovakonakoni ova li va dula okufatulula kutya okukala neteelelo osha hala okutya shike. Ova popya kutya okukala neteelelo osha kwatela mo okukala nelineekelo kutya oto ka hanga omalalakano oyo. Ngaashi hatu ke shi mona moshitukulwa tashi landula, okukala neteelelo osha kwatela mo shihapu, ndele efatululo eli otali tu kwafele meenghedi dihapu. Okukala nelineekelo la tya ngaho otashi ke ku kwafela u diladile kombinga yoinima oyo tai dulu oku ku kwafela u hange omalalakano oye.

Ngeenge otu na elineekelo la tya ngaho, otwa pumbwa okudiladila eenghedi omo hatu dulu okuhanga omalalakano etu. Nongeenge owa didilike kutya ope na eenghedi odo tadi ku kwafele, otashi ka kala pandunge okudiladila moule kombinga yomalalakano oo to litulile po. Shotete, mbela owe litulila po omalalakano onhumba? Luhapu ohatu kala twe litulila po omalalakano, ndele mbela omalalakano oo otaa ti sha ngoo kufye? Shi na sha nokulitulila po omalalakano, Ombiibeli oya hangwa nale ya popya kombinga yoshinima osho, ya ti: ‘Shiiveni oinima oyo ya fimanenena.’ — Ovafilippi 1:10.

Ngeenge otwa yandje elitulemo komalalakano oo a fimanenena, ngaashi oo e na sha noinima yopamhepo, noukwaneumbo nosho ookaume, ohatu ke a wanifa po noupu. Inatu pumbwa okulitulila po omalalakano mahapu pefimbo limwe, molwaashi itatu ka dula oku a wanifa po aeshe pefimbo limwe. Ngeenge otwa didilike kutya oshidjuu okuwanifa po elalakano lonhumba, otashi dulika shi ke tu teye omukumo, ndele hatu sholola. Nomolwaasho oshi li pandunge oku a tula momusholondodo, hatu di kwaao a fimanenena, fiyo aeshe a pwa ko.

“Onghendabala oi dule okumwena.” Nonande omupopyo oo otau monika wa fa wonghulu yonale, eendjovo dao odi li paushili. Konima eshi twa tula omalalakano etu melandulafano, ohatu ka pumbwa okukala twa tokola toko nokukala twa halelela oku a hanga. Okuninga ngaho otashi ke tu etela ouwa. Ngeenge otwa kala hatu diladila kunghee omalalakano etu a fimana nokouwa oo hatu ka mona, otashi ke tu xwaxwameka tu ninge eenghendabala tu a hange. Oshoshili kutya ohatu ka shakeneka omashongo, ashike katu na okweefa e tu imbe tu hange omalalakano etu.

Otwa pumbwa yo okudiladila keenghedi odo tadi tu kwafele tu hange omalalakano etu. Omushangimambo wedina C. R. Snyder, oo a konakona oshinima osho moule, okwa tumbula kutya osha fimana okudiladila keenghedi dihapu da yoolokafana odo tadi dulu oku tu kwafela tu wanife po omalalakano etu. Ngeenge owa kendabala onghedi yotete ndele inai pondola, kendabala vali ikwao, nosho tuu.

Snyder okwa ti yo oshiwa okupingena po elalakano olo ito dulu okuhanga naalo to dulu okuhanga. Ngeenge otwa nyengwa okuwanifa po elalakano lonhumba, inatu pumbwa okukala twa limbililwa molwaashi otashi ke tu teya omukumo. Ngeenge otwa pingena po omalalakano oo inaa fimana naanaa, otashi ke tu kwafela tu kale tu na omukumo.

Ombiibeli oi na oshihopaenenwa shiwa, osho tashi dulu oku tu kwafela shi na sha naasho. Ohamba David oya li ya halelela okutungila Jehova Kalunga otembeli. Ashike Kalunga okwa li a lombwela David kutya omonamati waye Salomo oye ta ka wanifa po oshilonga osho. Ponhele yokutula omutwe kepepe, ile a kondjele oshilonga osho, David okwa li a lundulula elalakano laye. Okwa li a ongela oimaliwa nosho yo oitungifo oyo omonamati waye a li ta ka pumbwa mokulonga oshilonga osho. —1 Eehamba 8:17-19; 1 Omafimbo 29:3-7.

Nonande otwa ningi eenghendabala tu kaleke po eteelelo letu mokukondjifa etekomukumo nokuyandja elitulemo koinima oyo tai tungu, otashi dulika natango tu taalele omashongo oo taa yeleke eteelelo letu. Ngahelipi mbela? Omashongo oo hatu shakeneke mounyuni ou ohaa etifwa koinima oyo i dule eenghono detu. Ngeenge hatu diladila komaupyakadi oo haa wilile po ovanhu kunena, ngaashi oluhepo, oita, okuhenouyuki, ouvela nosho yo efyo, oshike tashi ke tu kwafela tu kale tu na eteelelo?

[Efano pepandja 7]

Ngeenge ino tambulwa moilonga oyo wa li wa hala, mbela osho osha hala kutya ku na efiku u ka mone oilonga?

 [Efano pepandja 8]

Ohamba David oya ulika ondjele ngeenge tashi uya pokulitulila po omalalakano