Pakalegammu ta Kurug nga Iddanama?

ARI ngana nga maggana i relom tapus gittana nadaral ngana yatun. Turi ta ipapoli mu yatun, napakaru i pappiliammu. Aru nga totolay i mangiyanunsio nga malalaki ira ta pappoli tu relo ngem makkorontra mabba i karuan nga kakkagiadda. Ngem kunnasi nu mammuammu nga karrubam balo yuri i eksperto nga naddisenio ta relom piga dagun ngana i nappasa? Tapus kayà naka nga uffunan anna libre laman yatun. Magga ammum ngana nu sinni i pakiyoffunammu.

Sangaw, ikumparam yatun nga relo ta abilidad mu nga magiddanama. Nu mawanakka ngana tu iddanama kagitta na aru nga totolay taw nga mariga nga tiempo, sinni i pakiyoffunammu? Aru nga totolay i makkakkagi nga moffunaddaka. Ngem megafu ta karu na kakkagiadda anna makkorontra danatun, baka maguluakka ngana. Yayya nga ngatta ariammu arannian mismu i naddisenio ta totolay nga egga i kapasidadda nga magiddanama? Kagian na Biblia nga “ari tu arayyu yaya ta kataggi-tadday nittam” anna talaga kakayà naka nga uffunan.​—Kingngua 17:27; 1 Pedro 5:7.

I Mas Alawa nga Kebalinan na Iddanama

Mas alawa anna mas monag i konsepto na iddanama ta Biblia anne ta gagangay nga usu-usan na doktor, sientista, anna psychologist ira sangawe. I kebalinan na orihinal nga termino ta Biblia nga netransleyt tu “iddanama” ay sigga-pagayayya nga paginnag anna pagekspekta ta mapia. Egga i dua nga nelagum ta iddanama. I pakkaraga ta makasta nga gannug anna i basehan nu ngatta kurugammu nga egga i makasta nga mesimmu. Ari tu basta laman nga pagambision i nepromesa nga iddanama ta Biblia. Egga i maladda nga basehan natun anna suportadu na kinakurug anna ebidensia.

Egga i napparehuan na iddanama anna na pangurug. Mawag tu parehu nga nebase yatun ta ebidensia, ari nga yuri basta laman mangurug ka. (Hebreo 11:1) Ngem ta Biblia, egga i nadduman na pangurug anna na iddanama.​—1 Corinto 13:13.

Nonopammu yaw nga angngarigan: Nu makifabor ka ta meddu nga kofummu, baka iddanamammu nga uffunan naka. Egga i basehan na pagiddanamam megafu ta mangurug ka ta kofummu. Ammammum yayya tu mapia anna naobserbam nga kanayun yayya nga masippo anna minangngiyawa. Madduma i pangurug mu anna i iddanamam, ngem egga i koneksion natun anna maddepende paga lagu danatun ta kataggi-tadday. Kunnasi ka nga mapeggan tu kunnatun nga pagiddanama ta Dios?

I Basehan na Iddanama

I Dios i paggafuan na kurug nga iddanama. Ta tiempo na Biblia, magalan si Jehova nga “iddanama na Israel.” (Jeremias 14:8) Naggafu nisa i mapattalakkan nga iddanama na totolena, yayya nga ta nisa ira nga magiddanama. Ari tu basta laman nga pagambision i kunnatun nga iddanama. Niddan ira na Dios tu maladda nga basehan para tatun. Ta piga siglo nga pakilallanna ta nira, napakaru i nipromesana ta nira anna aru ngana tatun i sinuppalna. Kunnaw i kinagi na mangiyorollu ta Israel nga si Josue: “Ammunu . . . nga awan tu maski tadday nga uvovug ta ngamin nga makakkasta nga nipromesa ni Jehova nikamu i ari nga natuppal.”​—Josue 23:14.

Rinivu nga daga-ragun ngana i nappasa ngem kurug lagapa danatun nga natuppal ira nga promesa. Mabibbig ta Biblia i aru ta makakkasta nga promesa na Dios anna nu kunnasi i sakto nga nikatuppal danatun. Megafu ta kuruga mapattalakkan i promesana ira, gittana natuppal ngana danatun ta tiempo pagalaman na nikaprofesiyada.

Yayya nga makagi tam nga libru na iddanama i Biblia. Nu gigiammuammu tatun i pakilallang na Dios ta totolay, mas nga malladda i basehammu ta pagiddanamam nisa. Nitura ni apostol Pablo: “Ngamin i egga ta Masanto nga Tura ay netura tapenu matudduan ittam nga magiddanama gafu ta pappasa-pasensia anna kapasikan na nono nga maggafu ta Masanto nga Tura.”​—Roma 15:4.

Anni nga Iddanama i Iyawa na Dios Nittam?

Kanni tam nga pinakakawagan i iddanama? Ari kari nga nu meparubang ittam ta patay? Angngariganna, aru i makkakkagi nga nu kanni nga pinakakawagadda i iddanama megafu ta natayan ira, tatun gapa i tiempo nga pinakamariga nga malegan yatun. Ngem kurug gapa yatun megafu ta yatun i tiempo nga pinakamawanan ittam tu iddanama. Daddaddaggan na patay i kada tadday nittam. Awayyana nga malillitattam yatun ta ababba nga tiempo ngem ariattam nga matammangngan yatun. Mepangngo laman gafu nga agalan na Biblia i patay bilang “i urian nga kalaban.”​—1 Corinto 15:26, NW.

Kunnasi tam gafu nga malegan i iddanama nu meparubang ittam ta patay? I teksto ta Biblia nga inagalanna i patay nga i urian nga kalaban, kagianna gabbalaman nga “mapawan” noka yatun nga kalaban. Mas masikan si Jehova nga Dios anne ta patay. Mamippigana ngana nga pinakurug yatun. Kunnasi? Gukaban na pamaginnolena ta natay ira. Mabibbig tam ta Biblia i siam nga nadduruma nga situasion nu sitaw niyusa na Dios i pakapangnguana tapenu paginnolayan i natay ira.

Pinaginnolay ni Jesus i meddu nga kofunna nga si Lazaro nga appa nga aggaw ngana nga natay. Kappabbaw yatun nga pinangiyawa ni Jehova tu pakapangngua ta Anana. Napakaru i nakasingan tatun nga pamaginnolay nga kingngua ni Jesus.​—Juan 11:38-48, 53; 12:9, 10.

Ngem baka manono mu, ‘Ngatta pagalaman ta napaginnolay danatun nga totolay nu mabbako anna mallakay tapus matay gabbalaman uli ira?’ Kurug gapa yatun. Ngem megafu ta kurug nga nesimmu i paginnolay kagitta natun, ari laman tu basta pakkaraga i pagiddanama tam nga maginnolay noka i minatay tam ira. Egga i basehan nu ngatta kurugattam nga mesimmu yatun. Kayàna kagian nga kuru-kurug i iddanama tam.

Kinagi ni Jesus: “Sakan i paginnolay anna inango.” (Juan 11:25) Yayya i niddan ni Jehova tu pakapangngua tapenu paginnolayan noka i natay ira ta interu mundo. Kinagi paga ni Jesus: “Duttal noka i aggaw nga ngamin i natay ira ay maginna da i ngaral [ni Cristo], anna mallalawan ira ta livud-da.” (Juan 5:28, 29) Egga i iddanama na ngamin nga natay mga mapaginnolay ta paraiso nga davvun.

Imajinammu yaw nga makakkasta nga kinagi ni profeta Isaias meyannung ta paginnolay: “Maginnolay i minatem, manaddag uli i baggida. Malukag noka danuri nakkatrug ta davvun anna kumulle ira ta pagayayya; megafu ta i lumay mu ay lumay nga kumili-kili i nawagna, anna iyana noka uli na davvun danuri nabayag ngana nga natay.”​—Isaias 26:19, The New English Bible.

Ari kari nga makapabannay yatun? Ari ngana vuluvuga mappeligro i natay ira kagitta na beybi nga protektadu ta unag na san na yenana. Perfekto i memoria na Makapangngua-sa-ngamin nga Dios yayya nga meraddammanna i ngamin nga detalye danuri natay. (Lucas 20:37, 38) Mapaginnolay ira noka anna magayayya ittam nga dafungan ira nu kunnasi nga magayayya i tadday nga familia ta paddattal na bagu neyana nga beybi. Yatutta egga i iddanama maski nu meparubang ittam ta patay!

Nu Anni i Makua na Iddanama Para Nikaw

Aru i nituddu nittam ni Pablo meyannung ta importansia na iddanama. Negittana yatun ta tadday nga helmet nga importante nga parte na espiritual nga armas. (1 Tesalonica 5:8) Anni i kayàna kagian tatun? Ta tiempo na Biblia, mangusa i tadday nga suddalu tu balayang nga helmet nu umay yayya nga makiggerra ngem iyellunna labbi i gamusa onu i balat nga boja nigena nga usan i helmet. Megafu ta helmet, ari nga makanna i ulu na suddalu anna ari yayya nga matay. Anni i kayà kagian ni Pablo? Nu kunnasi nga protektan na helmet i ulu, protektan gapa na iddanama i nono. Nu maladda i pagiddanamam ta gakkag ira na Dios, ari vuluvuga madaral na anassing onu na pakkadismaya i imammo na nono mu nu makkaproblema ka. Sinni gapa nittam i ari nga makawag ta kunnatun nga helmet?

Niyusa paga ni Pablo i manawag nga ilustrasion meyannung ta iddanama nga mekunnay ta uray na Dios. Niturana: “Yaw nga pagiddanama i angkla na ikararua tam. Kurug anna maladda yaw nga pagiddanama.” (Hebreo 6:19) Mamippiga nga nepaliag si Pablo ta kadaral na barko yayya nga ammuna i importansia na angkla. Nu mabbagiu, ikazza na bugador ira i angkla na barko. Oras tu magadde yatun ta datag na bebay anna mekarol tu mapia, posible nga ari madaral na bagiu i barko megafu ta ari yatun nga meyana-anug magadde ta pipi anna ari nga mebangga ta bata-batu.

Kunnatun gapa i pagiddanama tam ta promesa ira na Dios. Nu “kurug anna maladda” yatun, maattammattam i gitta-bagiu ira nga problema. Nipromesa ni Jehova nga aranni ngana i tiempo sonu ari ngana vuluvuga mazziga-riga i totolay megafu ta gerra, krimen, paddaddam, onu patay. (Innan i kahon ta pahina 10.) Nu ariattam nga ibbattan yatun nga iddanama, malillitattam i peligro, mas massikan i nono tam nga mattolay segun ta estandarte na Dios, anna ari ittam nga meyanug naw nga magulu anna imoral nga mundo.

Nelagum ka mismu ta iddanama nga iyawa ni Jehova. Ikayana nga maekspiriensam i pattolay nga ginakkagna para nikaw. “Ikaya na tu mapaliag ngamin i totolay.” Kunnasi? Mawag labbi tu “kannammuad-da i kurug.” (1 Timoteo 2:4) Pagaramman naka na mangipublisa ira taw nga magazina nga gigiammuan i kinakurug ta Uvovug na Dios tapenu mapeggakka tu inango. Ararayyu nga mas makasta i iddanama nga iyawa nikaw na Dios kumpara ta maski anni nga iddanama nga malegammu taw ta mundo.

Nu egga nikaw i kunnatun nga iddanama, ari vuluvuga makkafi i nono mu megafu ta pasikannan naka na Dios tapenu magawa mu i anni laman nga addetan nga mekunnay ta urena. (2 Corinto 4:7; Filipos 4:13, NW ) Ari kari nga kunnatun nga klase na iddanama i kawagammu? Yayya nga nu kawagammu i iddanama, nu ala-alegammu yatun, maggutu ka. Egga i iddanama. Malegammu yatun!

[Kahon/Letratu]

Nu Ngatta Magiddanama Ka Nakuan

Makoffun i tumunug ira nga teksto tapenu magiddanama ka:

◼ Nipromesa na Dios i makapagayayya nga mappange.

Kagian na Biblia nga mabbalin noka tu paraiso i interu nga mundo. Maddian tatun i magayayya anna mattaradday nga familia na totolay.​—Salmo 37:11, 29; Isaias 25:8; Nepakannammu 21:3, 4.

◼ Ari vuluvuga malladdug i Dios.

Kala-kalussona i ngamin nga klase na palladdug. Masanto onu marenu si Jehova yatutta imposible nga malladdug yayya.​—Proverbio 6:16-19; Isaias 6:2, 3; Tito 1:2; Hebreo 6:18.

◼ Awan tu pagaddetan na pakapangngua na Dios.

Si Jehova laman i makapangngua-sa-ngamin. Awan tu maski anni ta uniberso i makefugag nisa tapenu tuppalan i promesana ira.​—Exodo 15:11; Isaias 40:25, 26.

◼ Ikaya na Dios nga mattolay ka tu mannanayun.

​—Juan 3:16; 1 Timoteo 2:3, 4.

◼ Ari vuluvuga mawanan i Dios tu iddanama ta nittam.

Maffokus yayya ta makasta ira nga kualidad tam anna ta appursigi tam, ari tu ta pakkafiattam anna ta liwi-liwa tam. (Salmo 103:12-14; 130:3; Hebreo 6:10) Magiddanama yayya nga kuattam i fustu anna magayayya yayya nu kunnatun i kuattam.​—Proverbio 27:11.

◼ Nipromesa na Dios nga uffunan naka ta anni laman nga planom ta passerbim nisa.

Ari nakuan vuluvuga mawanan tu iddanama danuri aripanna. Vuka-palag nga iyawa na Dios i masanto nga espirituna. Yatun i pinakamasikan nga fuersa nga usanna tapenu uffunan ittam.​—Filipos 4:13, NW.

◼ Kanayun nga mepangngo i pagiddanama ta Dios.

Mapattalakkan yayya anna ariannaka vuluvuga dismayan.​—Salmo 25:3.

[Letratu]

Protektan na helmet i ulu, nga kunna papprotekta na iddanama ta nono

[Letratu]

Nu maladda i basehan na iddanama tam kagitta na angkla, ari ittam nga meyana-anug

[Credit Line]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo