Jet Ai Myit Mada Lam Hpe Gara Kaw Mu Tam Lu Na Kun?

NANG na nayi hten mat sai. Gara kaw gram na kun? Dai hpe myit ra sana re. Nayi gram ai hte seng ai ndau shana ai lam ni gaw grai law ai. Ndau shana da ai lam ni hta, gram ya lu ai ngu tsun da tim, langai hte langai tsun ai lam n bung nga ai. Lai wa sai shaning ni hta, dai nayi hpe shalat wa ai htingbu langai gaw manu n jaw ra ai sha gram ya na ngu tsun yang gara hku hkamsha na kun? Shi hpe sha gram shangun na n re i?

Na a myit mada lam hpe mung dai nayi hte shingdaw mai ai. Yakhkak hkrum ai aten hta, masha law malawng zawn, nang mung myit mada lam n nga ai zawn byin nga yang, gara kaw na karum shingtau lu na kun? Manghkang ni hpe hparan ya lu ai ngu masha law law hpaji jaw chye ma ai. Raitim, dai hpaji jaw ga gaw shuk nna langai hte langai mung n bung ai. Rai yang, myit mada lam jaw lu ai atsam nga ai Karai kaw na karum n hpyi ging ai kun? Dai Karai gaw ‘anhte kadai hte mung n tsan’ ai sha n-ga, karum ya mayu ai myit mung nga ai ngu Chyum Laika hta tsun da ai.​​—⁠Kasa 17:27; 1 Petru 5:7.

Myit Mada Lam Ngu Ai Ga Si A Sung Htum Ai Lachyum

Ya prat na sarawun ni, hpungtang hpaji du ni, myit hpaji du ni gaw, myit mada lam hte seng nna tsun chye ai. Raitim, Chyum Laika hta lawm ai myit mada lam a lachyum gaw, dam lada nna lachyum sung ai. Madung amyu ga hta, “myit mada lam” ngu ai hpe sharawng awng let ala nga ai, kaja ai lam hpe myit mada ai ngu lachyum hpaw da ai. Myit mada lam ngu ai hta daw lahkawng lawm ai. Kaja ai hpe ra marin ai lam hte dai hte maren byin wa na ngu kam mai ai lam ni re. Chyum Laika hta lawm ai myit mada lam gaw, byin mayu ai myit daram sha n re. Gaja wa byin wa na ngu ai madi madun lam nga ai.

Kam loi ai n re ai sha, gaja wa nga ai ngu kam ai makam masham hte, myit mada lam gaw bung ai zawn gaw re. (Hebre 11:1) Raitim, Chyum Laika hta, makam masham hte myit mada lam hpe ginhka nna tsun da ai.—1 Korinhtu 13:13.

Ga shadawn, manang langai hpe nang karum hpyi ai ngu saga. Shi karum ya na re ngu nang myit mada da ai. Dai zawn myit mada ai gaw, shi hpe kam nna hku hkau ai majaw sha n re. Shi gaw tsawra matsan dum chye ai, gam jaw gam ya chye ai ngu ai madi madun lam nga ai majaw re. Ndai lam hta mu lu ai hte maren, makam masham hte myit mada lam gaw matut mahkai lam nga tim, n bung ai. Karai Kasang hpe mung dai zawn myit mada mai ai kun?

Myit Mada Mai Ai Lam Ni

Jet ai myit mada lam hpe Karai Kasang sha jaw ya lu ai. Chyum Laika prat hta, Yehowa hpe “Israela amyu a myit mada” lam ngu shaga da ai. (Yeremia 14:8) Israela ni gaw, Karai Kasang kaw na jet ai myit mada lam lu da ai majaw, Karai Kasang gaw shanhte a myit mada lam byin wa ai. Karai jaw ai myit mada lam gaw, byin mayu ai myit daram sha n re. Ngang kang ai madi madun lam nga ai. Tsaban shaning law law hta, Israela ni hpe Karai Kasang gaw ga sadi ni jaw wa nna, dai hte maren mung galaw ya wa ai labau ni nga ai. Shanhte a ningbaw Yawshu ndai hku tsun ai: “Karai Kasang Yehowa nanhte a matu tsun da ai chyeju lam langai mi muk n yawm ai sha, nlang hte hpring tup wa sai.”—Yawshu 23:⁠14.

Shaning ni grai na mat tim, dai hpring tsup wa ai ga sadi ni gaw naw hpring tsup nga ai. Chyum Laika hta, Karai Kasang jaw da ai ga sadi ni grai law hkra nga ai sha n-ga, ga sadi ni hpring tsup wa ai labau ni hpe mung ka da ai. Chyum Laika hta lawm ai n hpring tsup shi ai ga sadi ni hpe mung kam mai ai. Hpa majaw nga yang, dai ga sadi ni hpe jaw ai shaloi, hpring tsup ngut mat sai zawn ka matsing da ai majaw re.

Dai majaw, Chyum Laika hpe myit mada lam jaw ai laika buk ngu nna tsun yang mung n shut ai. Shinggyim masha hte Karai Kasang matut mahkai wa ai labau hpe hkaja yang, Karai Kasang ntsa myit mada lam grau ngang kang wa na re. “Anhte shakut sharang nga lu nna, Chyum Laika ni a shangwi shapyaw ai ga a majaw myit mada shara nga lu u ga, shawng e ka da ai lam shagu gaw, anhte hpe sharin achyin ya na matu, ka da nga sai” ngu nna kasa Pawlu ka wa ai.—Roma 15:4.

Anhte Hpe Hpa Myit Mada Lam Karai Kasang Jaw Da Ai Kun?

Gara aten hta myit mada lam ra dik htum rai kun? Si hkrung si htan hkrum ai aten hta re. Ga shadawn, masha law law gaw tsawra ai marai langai n nga mat ai shaloi, myit mada lam gaw hpa re ai hpe n chye ma ai. Si hkrung si htan daram myit mada lam n nga ai lam hpa n nga ai. Si hkrung si htan hpe kadai mung tawt lai n lu ai. Lani ni hta yawng hkrum nan hkrum ra na re. Dai majaw, Chyum Laika hta si hkrung si htan hpe “hpang jahtum na hpyen” ngu nna tsun da ai.—1 Korinhtu 15:26.

Si hkrung si htan hte seng nna hpa myit mada shara nga ai kun? Hpang jahtum na hpyen gaw, “yeng kau ai hkrum na” ngu dai Chyum daw hta sha tsun da ai. Yehowa Karai Kasang hta, si hkrung si htan hpe yeng seng kau lu ai atsam nga ai. Si mat ai ni hpe asak bai jahkrung ya ai hku nna sakse madun wa ai. Si mat ai marai 9 hpe asak bai hkrung wa hkra, Karai Kasang galaw ya wa ai hpe Chyum Laika hta ka da ai.

Si mat ai 4 ya na sai Lazaru hpe asak bai hkrung hkra, galaw ya na matu Kasha Yesu hpe Yehowa atsam jaw wa ai. Yesu gaw masha law law a man hta, Lazaru hpe bai jahkrung ya wa ai.—Yawhan 11:38-​48, 53; 12:​9, 10.

‘Si mat sai masha hpe hpa majaw bai jahkrung sharawt ya ai kun? Shanhte asak kaba wa nna, hpang jahtum gaw bai si ra ai sha n re i?’ ngu nna nang myit hkrup na re. Re, shanhte bai si mat ai. Raitim, bai hkrung rawt wa ai ngu ai madi madun lam a majaw, si mat ai tsawra ai ni hpe bai hkrung rawt shangun mayu ai myit sha n-ga, kamhpa mai ai lam mung nga wa ai. Shanhte bai hkrung rawt wa na re ngu ai hpe kam mai ai madi madun lam ni nga wa ai. Maga mi hku tsun na nga yang, jet ai myit mada lam nga wa ai.

“Ngai gaw bai hkrung rawt ai lam hte asak hkrung ai lam rai nga nngai” ngu Yesu tsun wa ai. (Yawhan 11:25) Mungkan ting na si mat ai masha ni hpe asak bai hkrung hkra, Yesu galaw ya lu na matu Yehowa shi hpe atsam jaw na re. “Lup ni hta rawng nga ai ni nlang hte gaw shi [Hkristu] a nsen na nna, pru lu na ahkying du na ra ai” ngu nna Yesu tsun ai. (Yawhan 5:​28, 29) Lup hta yup pyaw nga ai ni yawng, mungkan Hparadisu hta asak bai hkrung lu na myit mada lam nga ai.

Myihtoi Esaia gaw bai hkrung rawt wa na lam hte seng nna ndai hku tsun da ai: “Na a si ai masha ni bai hkrung na ma ra ai; nye a moi mang ni bai rawt na ma ra ai: ga nhpu hta shanu nga ai ni e, hprang nna mahkawn mangoi mu; kaning rai nme law, nang hta hkrat ai mari gaw, namlaw namlap hta hkrat ai mari hte bung nna, lamu ga gaw si mat ai ni hpe bai shapraw na ra ai.”—Esaia 26:19.

Dai ga sadi gaw nang hpe shalan shabran ya ai n rai? Kanu a hkritung hta shimlum nga ai ma langai zawn, si mat ai ni mung shimlum dik htum shara kaw nga nga ai hpe shingran yu mai ai. Lup hta rawng nga ai ni yawng gaw, atsam kaba dik htum Karai a matsing nyan hta nga nga ai. (Luka 20:37, 38) Ma chyangai langai shangai wa ai shaloi, nta masha yawng hkap tau la ai zawn, kade nna yang mungkan hta, asak bai hkrung wa na si mat ai ni hpe mung hkap tau lu na re. Dai majaw, si hkrung si htan hkrum wa yang pyi myit mada lam nga ai.

Myit Mada Lam Gaw Nang Hpe Hpa Galaw Ya Lu Na Kun?

Myit mada lam gaw kade daram ahkyak ai lam Pawlu tsun wa ai. Karai Kasang lajang ya ai sinda magap hta, hpri gup chyawp hpe myit mada lam hte shingdaw da ai. (1 Htesaloni 5:⁠8) Chyum Laika prat hta, hpyen la ni gaw, shan hpyi gup chyawp ntsa, hpri gup chyawp chyawp ma ai. Baw hpe hkra shangun chye ai laknak law malawng kashawt mat hkra re. Si na daram re ai ana lu na n re. Hpri gup chyawp gaw, baw hpe makawp maga ya ai zawn, myit mada lam mung sawn sumru ai lam ni hpe makawp maga ya lu ai ngu nna Pawlu tsun mayu ai re. Nang gaw Karai Kasang jaw ai myit mada lam hpe kamsham na nga yang, mayak mahkak ni hkrum wa ai shaloi hkrit gari nga na n re. Myit simsa nga na re. Dai majaw, anhte yawng hta hpri gup chyawp zawn myit mada lam nga na matu ahkyak ai.

Karai Kasang jaw ai myit mada lam hte seng nna Pawlu ndai hku tsun ai: “Dai myit mada shara chyawm gaw, anhte a myit masin a matu hpri chyinghkyi tai nga ai rai nna, dai gaw ngang mung ngang, grin mung grin rai nga ai.” (Hebre 6:19) Sanghpaw hten ai kaw na lawt wa ai Pawlu gaw, hpri chyinghkyi a ra ahkyak ai lam hpe atsawm chye da ai. Nbung laru kaba ru wa ai shaloi, sanghpaw la ni gaw hpri chyinghkyi hpe panglai de jahkrat kau ai. Panglai htumpa de hpri chyinghkyi shang mat yang, nbung laru hkrum tim sanghpaw gaw shoi hpa n nga ai sha waw nga na re. Dai hku n galaw yang gaw, lung rawk ni hte adawt nna htenza mat chye ai.

Dai zawn sha, Karai jaw ai ga sadi ni mung anhte a matu ngang kang ai myit mada lam byin nga yang, ndai mungkan hta byin nga ai lam ni hpe hkam sharang lu na matu karum ya na re. Majan, dawsa ai lam, yawn hkyen lam, si hkrung si htan n nga mat na aten, kade n nna yang du wa sana ngu Yehowa Karai Kasang ga sadi jaw da ai. (Laika man  10 na lawk hpe yu u.) Dai myit mada lam nga yang, shoihpa ni hpe koi yen lu na. Karai a tsang madang ni hte maren asak hkrung lu na. Ndai mungkan a akyang htenza lam ni hpe nyet kau lu na re.

Yehowa jaw ai dai myit mada lam gaw na a matu mung re. Masha amyu baw shagu hkye hkrang la hkrum na matu Karai Kasang ra sharawng ai. Hkye hkrang la hkrum na matu hpa galaw mai ai kun? Shawng nnan, tengman ai tara hpe tup hkrak chye na ra ai. (1 Timohti 2:4) Chyum Laika machye machyang hpe hkaja na matu n-gun jaw mayu ga ai. Karai Kasang jaw ai myit mada lam gaw, myit mada lam yawng hta grau ai.

Nang hta Karai jaw ai myit mada lam nga yang, karum shingtau lam n nga ai ngu nna galoi mung hkamsha na n re. Hpa majaw nga yang, Karai ra sharawng lam hte maren re ai bandung ni hpe galaw lu na matu, Karai Kasang n-gun lu jaw ai majaw re. (2 Korinhtu 4:7; Hpilipi 4:13) Dai myit mada lam lu na matu tam nga ai nga yang n-den marai nga u. Tam mu na gaw teng sha re.

[Lawk]

Myit Mada Lam Nga Shangun Ai Lam Ni

Lawu na lam ni gaw na a myit mada lam hpe shangang shakang ya na re:

Ngwi pyaw simsa ai htawm hpang myit mada lam Karai Kasang jaw da ai.

Ngwi pyaw simsa ai mungkan ga hta, kahkyin gumdin ai kun dinghku ni nga na ngu Chyum Laika hta tsun da ai.—Shakawn Kungdawn 37:11, 29; Esaia 25:8; Shingran 21:3, 4.

Karai Kasang gaw n chye masu ai.

Masu magaw ai lam hpe Yehowa n ju n dawng ai. San seng chyoi pra ai Karai Kasang gaw galoi mung masu na n re.—Ga Shagawp 6:16-19; Esaia 6:2, 3; Titu 1:3; Hebre 6:18.

Karai Kasang gaw atsam kaba dik htum madu re.

Yehowa chyu sha ninggawn tawa uphkang madu re. Ninggawn tawa hta Karai a ga sadi run mat hkra hpa mung n galaw lu ai.—Pru Mat Wa Ai 15:11; Esaia 40:25, 26.

Karai Kasang gaw nang hpe htani htana asak hkrung shangun mayu ai.

—Yawhan 3:16; 1 Timohti 2:3, 4.

Karai Kasang gaw anhte hpe myit mada da ai.

Karai Kasang gaw anhte a n hkum tsup ai lam ni hpe n yu ai sha, kaja ai lam, shakut shaja ai lam ni hpe sha maju jung ai. (Shakawn Kungdawn 103:12-14; 130:3; Hebre 6:10) Jaw ai hpe anhte galaw na ngu shi myit mada ai. Tengman lam galaw yang Karai Kasang myit pyaw ai.—Ga Shagawp 27:11.

Karai myit ra ai ban dung ni hpe dep lu hkra karum ya na ngu Karai Kasang ga sadi jaw da ai.

Yehowa hpe nawku ai ni gaw karum shingtau n nga ai ngu nna hkamsha ra na n re. Karai Kasang gaw atsam kaba dik htum re ai chyoi pra ai wenyi hpe nhpaw n ya jaw nna anhte hpe karum ya nga ai.—Hpilipi 4:13.

Karai Kasang hpe kamhpa ai gaw galoi mung n shut ai.

Karai Kasang gaw myit masin mahkra hte kamhpa ging ai wa re ai majaw, anhte myit daw ra na n re.—Shakawn Kungdawn 25:3.

[Sumla]

Hpri gup chyawp gaw baw hpe makawp maga ya ai zawn, myit mada lam mung myit hpe makawp maga ya

[Sumla]

Ngang kang ai myit mada lam gaw hpri chyinghkyi hte bung nna simsa lam lu shangun

[Credit Line]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo