Mungaiwana Kwapi Vetero yo Kadi-kadi?

Rerojhiyo yenyu airipizve kushanda i zvinovoneka kuti yagujuka. Pamunopsaka mundhu kuti ainasirire, munozwa mazano akawanda maningi akasiyana-siyana. Munozwazve masoko akasiyana-siyana ngo vaya vanonasirira marerojhiyo vecitonanga kuti vanonasirira ushoni kamare, vamweni vanotonyanyisa. Waro maizozwa kudini mukazwa kuti mundhu wakaitaro mukhaindi wo rerojhiyo yenyu i vhizinyu wenyu? Mozwazve kuti iyena anganasirira rerojhiyo yenyu ngo mahara. Apa wari zvaizoreruka kutema civaringo, andizvopi?

Wari amboezanisanyi rerojhiyo iyi no mugariro wenyu wokutamazve kuva no vetero. Kudari murikujizwa kuti murikuruza vetero, inga vandhu vamweni varikujizwavo kudari wari uno, waro ngo kwapi kwamugawana besero? Kuna vandhu vazinji vanonanga kuti vangamubesera, asi mazano avo ngari jimweni anobararisa hwiru i azwirani. Waro ngenyi atipsaki besero kuna wiya wakatisika no kutiita kuti tive no vetero? Bhaibheri rinoti “iyena aaripi ndhambo na itusu.” Anodavo maningi kutibesa. Mabasa o Vapostori 17:27; 1 Pedhru 5:7.

Kusananguhwa Kwakajika ko Vetero

Manera Bhaibheri rinosangura vetero, akasiyana kamare no mavonero o mamedhiko, masiyentista no mapisikorogo. Magama o ndimi jakatahwa ndirona Bhaibheri ecinangira ngo “vetero” anoreva kudari: ikuvetera no cidaka-daka cese kuva no cidaka-daka co zviro zvaushoni. Vetero yakacijikira pa zviro zviviri zvinosisira maningi. Cido co zviro zvaushoni no zvinomuitaro kuti muthembe kuti zviro izvi zvaushoni, zvinozoitika. Vetero inopa Bhaibheri, airevi basi kufunga madhisho katorangarira basi zviro zvo kuti azvizoitiki. Yakacijikira pa zviitiko zvokadi kamare.

Mukuzwirana na izvi, vetero inofananijwa no rutendo, unocijikira pa gwinyiso kamare, haiwa pa kutenda zva biresi (Vahebheru 11:1) Ngo kudaro, Bhaibheri rinosiyanisa rutendo no vetero. 1 Vakorinte 13:13.

Inga muezaniso: Pamunokumbira besero shamwari yenyu yamunothemba, kangaije mungava no vetero kuti iyona inozomubesera. Vetero yamunayo kuna shamwari yenyu asipi yabiresi, ngokuti munomuthemba i munonasa kumuziva, makambomuvona ecibesera vamweni pa mugariro jakasiyana-siayana. Rutendo hwenyu no vetero yenyu i zviro zvakadotojana, asi zvakasiyana. Waro mungaitenyi kuti muve no vetero iyi kuna Mwari?

Zvinotiita kuti Tive no Vetero

Mwari ndi cinyuki co vetero yokadi-kadi. Mu nguva jo Bhaibheri, Jehovha waidaninjwa kuti “ruvetero hwo vaIsraeli.” (Jeremia 14:8) Vetero yese yaithembeka yainga no vandhu vake yaivha kwaari, iyena wainga vetero yavo. Vetero iyi aicaigepi basi yo kuda kuti ciro ciitike. Mwari wakavapa zvitatijo kamare kuti vave no vetero yondhoyo. Ngo kunasa kuvataja pa kufamba ko nguva yakareba, Jehovha wakakhombija kuti wainga mundhu waigondesa no kukwanirisa zvaigondesaro. Joshuwa mutungamiriri wo jinja ro Israeri wakati kovari: “Zivanyi kuti bzigondiso bzese bzaakamuitira Tenji Mwari wenyu, bzakatevejwa bzese; apana cakaposa.”—Joxwa 23:14.

Pikija kuti paano zviuri no zviuru zvo makore, asi undhu wa Jehovha ndiwona wondhowo basi aucici. Bhaibheri rakazara ngo zvigondiso zva Mwari zvinonasa kuvoneka kamare no manera o zvakakwanirisika. Zvigondiso zva Mwari zvinothembeka maningi, atee zvimweni pa ngari yo zvakatahwaro zvaitovoneka inga zvakwanirisika pa mukuvo wondhowo kamare.

Ndizvona zvinotiita kuti tinange kuti Bhaibheri i bhuku ro vetero. Pamunojija manera Jehovha anotaja vandhu vake, kuthemba kwamunomuita kunovangavo maningi. Mupostori Pauro wakatara kudari: “Ngokuti zviro zvese zvakatahwa kare, zvakatahwa kuti zvitijijise, tova no vetero inovha pa kucungirira kwedu no kunyarajwa ngo Matahwa.”— Varoma 15:4.

Mwari Anotipa Vetero Yapi?

Ngowapi mukuvo watinovona kuti tinoda maningi vetero? Asipi paya patinofihwa? Ku vandhu vazinji i mukuvo wondhowo kamare watinoda vetero ngokuti tinonga tafihwa ngo mundhu watinoda. Waro ngozvapi zvinonyagajisa maningi kuciripi kufihwa? Rufu unoteverera umwe na umwe wedu ucikarembi. Atikwanisi kuita kuti mundhu atame kufa, ngokuti atikwanisi kuzvicinja. Ndizvona zvinoita kuti Bhaibheri rinange kuti rufu i “muvengi wo kupejisira.”—1 Vakorinte 15:26

Waro, ngozvapi zvatingaita kuti tive no vetero apo patinofihwa? Vonanyi kuti vhesi yondhoyo inonangaro kuti rufu i muvengi wo kupejisira, inonangazve kuti rufu “hunozoparajwa.” Jehovha ano simba maningi kupinda rufu. Iyena wakazvikhombija izvi pa vhaza jakawanda. Wakazvikhobijisa kudini? Ngo kumusa vakafa. Bhaibheri rinonga zviitiko zvipfumbwamwe zvo kuti Mwari wakashandisa simba rake kuti amuse vakafa.

Ciitiko cinokahamaja maningi ngo ciya co kuti Jehovha wakapa simba Jesu kuti amuse shamwari yake Razaro. Iyena wainga waano njiku murongomuna naafa. Jesu aazivi kumusa shamwari yake pacifise-fise, asi wakaimusa pakawanda vandhu kamare.—Johani 11:38-48, 53; 12:9, 10.

Kangaije mungajivhunjisa kudari: Vandhu ava vakamusihwenyi? Ivona avazivi kuita ukarahwa perapo vofazve? Hina izvi ndizvona ivona vakafazve. Asi ngo ndava yo zviitiko izvi zvinothembeka, itusu tinova no cokwadi co kuti vaya vakafaya vanozomuswa, itusu tinothembadi kamare kuti izvi zvinozoitika. Ngo magama amweni, itusu tina vetero yokadi-kadi kamare.

Jesu wakati: “Ndini rumuko no upenyu.” (Johani 11:25) Iyena anozopuwa simba ndi Jehovha kuti amuse vandhu vese vakafaya. Jesu wakati “inozoguma nguva yokuti vese vari mu makuva anoceukijwa, vanozozwa izwi rake” izwi ra Jesu. (Johani 5:28, 29) Hina ndizvona kamare, vese vari mu makuva vanozomuswa kuti vazopone mu paradhiso pasi pano.

Muporofita Isaya wakananga magama aya anodakajisa ngo pamusoro po rumuko iyena wakati: “Vakafa venyu vanozoraramabze, no mutembo yavo inozomuka. Mukanyi no kutamba, imwimwi munogara mu bukuta, ngokuti veto renyu, Mwari, i veto rinojeka, na Tenji anozohwirijabze vakafa mu nyika.”—Isaia 26:19.

Munovona kudini ngo cigondiso ici? Vandhu vakafa vakazorora, inga mwana mudoko ari mu ndani ma mai wake. Vaya vakafa vari mu murangariro wa Mwari wo masimba ese. (Ruka 20:37, 38) Ngo kukasika vacazomuswa kuitira kugara mu nyika ino mudakaro no inodakajisa, inga manera aizoashihwa mwana mudoko ngo mbhuri yake paano bahwa. Ngo kudaro, iripo vetero mundhu paanofa.

Vetero Ingamubeseresa Kudini?

Pauro wakajijisa zviro zvizinji ngo pamusoro po vetero. Iyena wakaezanisa vetero no divi rinosisira maningi ro zvijito zvo kumujimu, kapaseti (1 Vatesaronika 5:8) Pauro waida kurevenyi nga izvi? Mu njiku jo Bhaibheri masoca aisimira kapaseti yo simbi kuitira kwenda kuhondo, kazinji vaidira bendera mu musoro perapo vodira kapasetiyo. Ngo ndava yo kapaseti iyi masoca paaifuhwa mumusoro avacaikhuvazikepi maningi. Pauro waida kunanga kuti manera o kuti kapaseti unojivirira mumusoro, vetero inojiviriravo murangariro. Kudari mukava no vetero yo kadi kamare yo zvinogondesa Mwari, runyararo hwenyu hwo mukati auzopsaswi ngo ciricese haco pamunonga muri pa mugariro jinonesa. Ndiyani wedu acikadi kuva no kapaseti yakadari inga iyi?

Pauro wakashandisa muezaniso umweni kuti abhuye ngo pamuso po vetero inozwirana no kuda ka Mwari. Iyena wakatara kudari: “Ruvetero hwotinahwo hunoita kotiri inga nanga yokadi-kadi no yakavangisisa.” (Vahebheru 6:19) Zvecivoneka kuti wakapokonyoka pa vhaza jakawanda apo piketi payaivhirari, Pauro wainasa kuziva kusisira ko nanga. Vafambisi vo piketi pavaisongana no zibepo mujombe, ivona vaikhandira nanga mukumwa. Nangeyo painonasa kuguma pasi, piketi yaizocijikira mbhera pakati-kuti zibepo iri, kuciripi kundopepeswa ngo zibepo iri mbhera yotophwanyika-phwanyika

Munjira yakafanana, kudari zvigondiso zva Jehova zvikava vetero yakajiviririka no yakavanga kwatiri, vetero iyi inozokwanisa kutibesera kuti tihwisane no zviri zvese hazvo. Jehovha anogondesa kuti inozoguma nguva yo kuti vandhu avacazopsaswizve ngo hondo, uphanga, kusuruvara, pikija no kufa kamare. (Vonanyi bhokiso riri pa pheji 10.) Kubatisisa vetero iyi kunotibesera kuti titame kuwira mu ngozi yo kumujimu, asi yotivangisa kuti tipone mukuzwirana no mutemo ja Mwari, kuciripi kutendera kukweviwa ngo nyika iyi yakashatari maningi.

Jehovha anopavo vetero iyi kuna imwimwi mukuverengari wari. Iyena anoda kuti muzvibate mwega kuti muvone upenyu waari kuda kumupekeja. “Iyena anoda kuti vandhu vese vaponeswe.” Kuitisa kudini? Mundhu wese anodikana kuva no “zivo yakarungama yo cokwadi.” (1 Timoti 2:4) Vabudisi vo revhista iyi varikumuvangisanyi kuti muve no uzivi unosisirari wo Soko ra Mwari. Ngo ndava yo uzivi uu, Mwari anozomupa vetero inosisira maningi kamare, kupinda ciricese haco camungapuwa ngo nyika ino.

Imwimwi mukava no vetero iyi, amuzojizwi muri mwega, ngokuti munova no cokwadi kuti Mwari anokwanisa kumupa simba rinodikana kuti muite ciricese haco cinozwirana no kuda kwake. ( 2 Vakorinte 4:7; Vafiripi 4:13) Andiwopi mukhandi wo vetero yamunoda? Kudari muri kuda vetero, kana mukupsaka vetero, mucadoremba. Verero iyi iri phedo kamare. Imwimwi mungaiwana.

[Bhokiso/Pikica pa pejhi]

Mathangwe Anotiita kuti tive no Vetero

Zvokadi zvo Bhaibheri zvinotevera, zvingamubesera kuti muvangise vetero yenyu:

◼ Mwari anogondesa kumbeji kunodakajisa.

Soko rake rinonanga kuti nyika yese inozova paradhiso, inozogahwa ngo mbhuri yakabatana no mudakaro.—Nduyo 37:11, 29; Isaia 25:8; Apokaripsi 21:3, 4.

◼ Mwari aanyepi.

Iyena anonyenya mushowo wese wokunyepa. Zvecivoneka kuti Jehovha wakacena, azvikwanisiki kuti anyepe.—Mazwi Akangwara 6:16-19; Isaia 6:2, 3; Tito 1:2; Vahebheru 6:18.

◼ Mwari ano simba ricikapimiki.

Jehovha ndi Mwari womasimba ese. Apana cingakwanisa kuphingaija zvigondiso zvake —Exodo 15:11; Isaia 40:25, 26.

◼ Mwari anoda kuti murarame kwenda no kwenda.

​—Johani 3:16; 1 Timoti 2:3, 4.

◼ Mwari anovetera zviro zvaushoni kwatiri.

Iyena aasotesesi maningi zvatinoposa asi anosotesesa kuvangisira kwedu. (Nduyo 103:12-14; 130:3; Vahebheru 6:10) Iyena anothemba kuti tinokwanisa kuita zviro zvaushoni I anodakara patinoita izvi.—Mazwi Akangwara 27:11.

◼ Mwari anogondesa kumubesera kuti mukwanirise zvido zvenyu zvinozwirana no kuda kwake.

Vashandiri va Mwari, avana mathangwe kuti vathimwe-thimwe. Ngokuti iyena anovapa mujimu mucena wake, simba guru kuti avabesere.—Vafiripi 4:13.

◼ Vetero yedu kuna Mwari, asipi yabiresi.

Iyena ndi Mwari anothembeka, narini aazotisii.—Nduyo 25:3.

[Pikica pa pheji]

Kudari inga kapaseti inojivirira musoro, vetero inojivirira murangariro wedu

[Pikica pa pheji]

Kudari inga nanga, vetero yo kadi-kadi inova yakavanga

[Kwakabva Pikica]

Cortesia de René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo