Ёзулуг идегелди кайыын тывар?

СИЛЕРНИҢ шагыңар турупкан, ол үрелип калган. Ону септээр дээш чарлалдар дилеп эгелээн силер. Чарлалдар хөй-даа болза, оларның чамдыктары чигзинчиг болган. Хенертен кожаңарда силерниң шагыңарны чогаадып кылып каан мастер чурттап турар деп билип каан силер. Ол шагыңарны халас кылып бээр болган, силерниң ам кымче баарыңар билдингир.

Ам ол шагыңарны идегел-биле дөмейлептиңер. Дүвүрээзинниг бо делегейге идегелиңер кошкап эгелээр болза, кымдан дуза дилээр силер? Хөй улус бергелерни шиитпирлээринге дузалажып шыдаар бис деп турар, ынчалза-даа хөй саналдар кижини будалдырып, өскээр чыгап болур. Ынчаарга кижини идегеп чоруур кылдыр чаяап каан Хуу-боттан чүге дуза дилеп болбазыл? Библияда «Ол бистиң кижи бүрүзүнге чоок» база өөрүшкүлүг дузалаар деп бижээн (Ажыл-чорудулга 17:27; 1 Пётр 5:7).

Идегелдиң оон-даа ханы утказы

Идегелдиң библейжи тайылбыры эмчилерниң, эртемденнерниң болгаш психологтарның берип турар тайылбырындан калбак болгаш ханы уткалыг. Библияны бижээн дылдарда «идегел» деп очулдуртунган сөс бир-ле эки чүүлдү четтикпейн манаары дээн уткалыг. Херек кырында идегел ийи фактордан тургустунган. Ынаар бир-ле эки чүүлдү күзээри болгаш ол эки чүүлдүң чедип кээринге бүзүрелдиң үндезини кирип турар. Библияда бижээн идегел — анаа-ла хоозун чүве эвес-тир. Ол бүзүрелдиг фактыларга болгаш бадыткалдарга үндезилеттинген.

Ол талазы-биле идегел бүзүрелге дөмей. Чүге дээрге бүзүрел даап бодаашкыннарга эвес, а фактыларга үндезилеттинер (Еврейлерге 11:1). Ынчалза-даа Библия идегел биле бүзүрелди аңгылап турар (1 Коринфичилерге 13:13).

Ону чижекке көрүптээлиңер. Чоок эжиңерден дуза дилеп тургаш, ол силерге дузаны кадар деп бүзүрээр силер, чүге дизе эжиңер экииргек, харам эвес деп билир болгаш, аңаа идегеп турар силер. Идегел биле бүзүрел сырый харылзаалыг-даа болза, аразында дөмей-ле ылгал бар. Шак-ла ынчаар Бурганга идегеп болур бис бе?

Идегелдиң үндезини

Бурган — идегелдиң ёзулуг үндезини-дир. Библейжи үелерде Иегованы «Израильдиң Идегели» деп адаар турган (Иеремия 14:8). Чонга идегелди Иегова берип турган, оларның идегелиниң үндезини чүгле Ол турган. Бурганга идегели оларның анаа-ла күзели эвес, а быжыг үндезини турган. Иегова израиль чоннуң чүс-чүс чылдар ишти Бурганы бооп, оларга аазаашкыннарын берип, ону күүседип турган. Израильчилерниң баштыңы Нуннуң оглу Иисус оларга мынча дээн: «Дээрги-Чаяакчы Бурганыңарның аазаан эки чүүлдеринден күүсеттинмейн барган чүве чок дээрзин... шуптуңар эки билир силер» (Иисус 23:14).

Муң-муң чылдар эрте берген-даа болза, ол күүсеттинген аазаашкыннар бүзүрелди быжыктырып турар. Библияда Бурганның хөй-хөй кайгамчык аазаашкыннары бар. Ында оларның төөгү дургузунда күүсеттинип турганын бижээн. Бурганның өттүр сөглээн аазаашкыннары бүзүрелдиг, чамдыкта оларны чугаалаан үезинде-ле күүсеттине берген ышкаш кылдыр бижип турган.

Ынчангаш Библияны идегелдиң ному деп болур. Бурганның улуска кандыг хамаарылгалыг турганын эки шинчилээр болзувусса, Аңаа идегээр чылдагааннарывыс тыптып кээр. Павел элчин мынчаар бижээн: «А Бижилгелерде бистиң үевистиң мурнунда бижээн бүгү чүвени биске өөредиг кылдыр бижээн-дир. Бижилгелер дамчып кээр сорук кириишкинниң ачызында бис шыдамык бооп, идегеливис чидирбес ужурлуг бис» (Римчилерге 15:4).

Бурган биске кандыг идегелди берип турар?

Идегел биске кандыг байдалда чугула херегил? Ажыг-шүжүгге таваржы бээривиске эвес бе? Чамдык улустуң чоок кижизин чидирип алгаш, идегел дугайында бодаар харыы чок апаар. Өлүм ышкаш идегел чок чүве бар деп бе? Ол кижи бүрүзүн хөлеге дег эдерип чоруур. Бис ону чүгле бичии үе ишти соңгаарладып ап болур бис, ынчалза-даа оон ойлап-дезип шыдавас бис. Библияда өлүмнү «сөөлгү дайзын» деп адааны кончуг шын (1 Коринфичилерге 15:26).

Ажыг-шүжүгге таварышкан кижи идегелдиг бооп болур бе? Өлүмнү сөөлгү дайзын деп бижээн шүлүкте ол узуткаттырар деп бижээн. Иегова Бурган өлүмнү узуткап шыдаарын янзы-бүрү байдалдарга көргүскен. Канчаар? Библияда чок апарган кижилерни диргискен тос чижек бар.

Дөрт хонук ишти чок апаргаш чыткан Лазарны диргизер күштү Иегова Оглу Иисуска берген. А Иисус ону чажырбайн, хөй улустуң мурнунга кылган (Иоанн 11:38—48, 53; 12:9, 10).

«Кижилерни диргискен херээ бар бе, олар дөмей-ле кырааш, чок апарган болгай» деп боданыр чадавас силер. Ийе, ол ындыг. Бис ол болуушкуннарның ачызында бистиң чоок улузувус катап чурттаан болза деп чүгле күзелдиг эвес, а ол ындыг болур деп бүзүрээр үндезинниг бис. Өскээр чугаалаарга, ёзулуг идегелдиг бис.

Иисус: «Мен улусту өлүглер аразындан катап диргизип, оларга амы-тынны бээр мен» — дээн (Иоанн 11:25). Иегова бүгү делегейде чок апарган улусту диргизер күштү Иисуска берген. «Чевеглерде чыдар бүгү улус Ооң [Христостуң] үнүн дыңнааш, чевеглерден туруп кээри үе-шактың келгени бо-дур» — деп, Иисус чугаалаан. Чевеглерде удуп чыдар шупту улустуң дываажаң черге дирлип кээр аргазы бар.

Исайя медээчи диргизиишкин дугайында бижип тургаш, сагыш-сеткил көдүрлүп кээр сөстерни чугаалаан: «Сээң өлүг улузуң дирлип кээр, өлүглерниң мөчү-сөөгү амыдыралче эглип кээр! Довуракка хөмдүрген улус, оттуп келиңер, өөрүшкүлүг ырлажыңар! Сен оларны, эртенги шалың ышкаш, сериидедир сен. Өлүглер ораны бодунуң улузун үндүрүп салыр» (Исайя 26:19).

Ол сөстер оожургалды бээр эвес-тир бе? Чок апарган улус кижилерниң бодап турары дег эвес, а эң-не камгалалдыг черде турар. Чаш төлдүң иезиниң иштинде камгалаттынганы дег, чевеглерде удааннар Бурганның кызыгаар чок угаанында кадагалаттынган (Лука 20:37, 38). Удавас олар чаа делегейге дирлип кээрлер. Ол чүүл ынакшылдыг, сагыш човангыр өг-бүлеге чаш төлдүң төрүттүнүп кээри дег өөрүшкүге дөмей болур. Ынчаарга ажыг-шүжүгге таваржыр-даа болзувусса, идегеливис артар.

Идегел кандыг ажык-дуза эккээрил?

Павел элчин идегелдиң кайы хире үнелиин демдеглээн. Бо делегейден камгаланыр чепсек-херекселдерниң аразында куяк бөрттү ол идегел-биле деңнээн (1 Фессалоникчилерге 5:8). Чүге? Бурунгу үелерде дайынчы кижи кидис азы кештен кылган бөрттүң кырындан демир куяк бөрттү кедип алыр турган. Ол куяк бөрт тулчуушкун үезинде дайынчының бажын согуглардан камгалап турган. Павел мооң-биле чүнү чугаалаксааныл? Куяк бөрттүң башты камгалаары дег, идегел угаан-медереливисти камгалап турар. Быжыг идегеливис Бурганның күзел-соруу-биле дүгжүп турар болза, кандыг-даа бергелерге торулбас бис база сагыш-сеткиливиске амыр-тайбың турар. Кым ындыг куяк бөрттүг болуксавас деп?

Бурганның күзел-соруу биле кижиниң идегелиниң аразында харылзаазын Павел бир тода чижекке көргүскен. Ол мынча дээн: «Ол идегелди сеткил-хөңнүвүстүң айыыл чок быжыг якорун дег кадагалап чоруур бис» (Еврейлерге 6:19). Каш удаа далайга озал-ондакка таваржып чораан Павел якорьнуң кайы хире ачы-дузалыын эки билир турган. Далайжылар хат-шуурганга таварышкаш, якорьну далайже дүжүр октаптар турган. Бир эвес якорь далай дүвүнге быжыг ызыртына бээр болза, корабль бүдүн артар. А ызыртынмайн баар болза, чалгыглар корабльды эрикке азы хаяларга чуура шаап кааптар турган.

Ооң-биле дөмей, Бурганның аазаашкыннарынга быжыг бүзүрелдиг боор болзувусса, бо «хат-шуурганныг» үеде идегеливис биске быжыг артарынга дузалаар. Удавас кижи төрелгетенин бо делегейде дайыннар, кем-херек үүлгедиишкиннери, хилинчек база өлүм безин дүвүретпес үе кээр деп, Иегова аазаан. (10-гу арында көзенекти көрүңер.) Бо кончуг шуурганныг үеде мөзү-шынар чок чорукка удурланырынга база Бурганның негелделеринге дүүштүр чурттаарынга келир үеже идегеливис якорь дег биске дузалаар.

Иегованың берип турар идегели силерге хууда ажык-дузаны эккеп болур. Ооң күзел-соруунуң аайы-биле чурттаарыңарны Ол күзеп турар. «Бурган бүгү улустуң камгалалды алырын» күзеп турар болганда, ону канчаар чедип алырыл? Баштай кижи бүрүзүнге алыс шынны билип алыры чугула (1 Тимофейге 2:4). Бурганның Сөзүнден чурттаарынга херек билиглерни хүлээп алыңар. Иегованың берип турар идегели бо делегейниң сүмелеп турар идегелинден оранчок дээре.

Бурганга идегээр болзуңарза, ынаныш чок байдалга кажан-даа таварышпас силер. Бурганның күзел-соруунга дүгжүп турар шупту сорулгаларыңарны чедип алырынга Иегова силерге күштү бээр (2 Коринфичилерге 4:7; Филипчилерге 4:13). Ындыг идегелдиг боорун күзевес силер бе? Бир эвес силерге идегел херек, ону дилеп чоруур болзуңарза, дүжүп бербеңер. Ол болдунар, ону тып ап шыдаар силер!

[Схема/Чурук]

Идегээр чылдагааннар

Дараазында библейжи бодалдар идегелиңерни быжыктырарынга дузалаар.

▪ Бурган аас-кежиктиг келир үени аазап турар.

Ооң Сөзүнде бүгү чер дываажаң апаар, аңаа кижилер аас-кежиктиг, чаңгыс аай демниг өг-бүле бооп чурттаар дээн (Ырлар 36:11, 29; Исайя 25:8; Ажыдыышкын 21:3, 4).

▪ Бурган мегелеп шыдавас.

Ол меге чоруктуң кандыг-даа хевирлеринге хөңнү чок. Иегова ыдыктыг, арыг, ынчангаш Ол мегелеп шыдавас (Чугаалар 6:16—19; Исайя 6:2, 3; Титке 1:1—2; Еврейлерге 6:18).

▪ Бурганның эрге-чагыргазы кызыгаар чок.

Иегованың шыдавас чүвези чок. Аазаашкыннарын күүседиринге Октаргайда Аңаа чүү-даа шаптыктап шыдавас (Хосталыышкын 15:11; Исайя 40:25, 26).

▪ Бурган бистиң кезээ-мөңгеде чурттаарывысты күзеп турар.

(Иоанн 3:16; 1 Тимофейге 2:3, 4).

▪ Бурган бисче идегел-биле көрүп турар.

Ол бистиң частырыгларывысче эвес, а эки шынарларывысче база күжениишкиннеривисче кичээнгей салып турар (Ырлар 102:12—14; 129:3; Еврейлерге 6:10). Ол бистен шын чүүлдү кылырывысты манап турар. Кажан Ооң идегелин шынзыдарывыска, Ол өөрүп турар (Чугаалар 27:11).

▪ Аңаа таарымчалыг сорулгаларны чедип алырынга дузалаарын Ол биске аазап турар.

Бурганның бараалгакчылары Ооң деткимчезинге кезээде идегеп чоруур. Ол биске дуза кылдыр эң улуг күжүн, ыдыктыг сүлдезин, бээр деп аазаан (Филипчилерге 4:13).

▪ Бурганга идегээр кижи кажан-даа чөгенмес.

Бурган кымдан-даа артык идегелдиг болгаш бүзүрелге төлептиг. Ол силерни кажан-даа чөгендирбес (Ырлар 24:3).

[Чурук]

Куяк бөрттүң башты камгалаары дег, идегел угаан-медереливисти кадагалап турар.

[Чурук]

Быжыг үндезинниг идегел, якорь дег, кижини быжыглап болур.

[Алган үндезини]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo