Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Tumu Hidootaa Awuppe Demmana Danddayay?

Tumu Hidootaa Awuppe Demmana Danddayay?

Tumu Hidootaa Awuppe Demmana Danddayay?

NE SAATEE moorettennan aggenna, oottenna. Hegaa oottisana danddayiyo daro dooroy deˈees. Saatiyaa oottiya asata erissiya daro erissoy deˈees, ubbaykka suure oottiyaabadan mintti yootikkokka, issoy yootiyoobay haraagaara maayettenna. SHin unddenna layttappe kase he saatiyaa medhdhiday ne shooron deˈiya keehi eranchcha ura gidiyoogaa eriyaakkko waatuutee? Qassi I hegaa miishsha qanxxisennan oottana koyiyoogaa eriyaakko shin waatuutee? Ne oottanabay qoncce.

He saatiyaa ne hidootaara geeddarssa. Ha wayssiya wodiyan deˈiya darotuugaadan, neeni ay hidootanaakko metootikko, maaduwaa awuppe demmana danddayay? Daro asay metuwaa pagalana danddayiyoogaa yootees, shin eti yootiyo darobay asawu gelennabanne issoy haraagaara maayettennaba. Yaatiyo gishshawu, hidootanaadan oottidi asaa medhdhidaagaappe maaduwaa demmana daddayoos. Geeshsha Maxaafay ‘Xoossay nuuppe ooyynne haaho gidennaagaa’ yootees, qassi I nuna maaddanawu koyees.—Oosuwaa 17:27; 1 PHeexiroosa 5:7.

Hidootawu Deˈiya Ciimma Birshshettaa

Geeshsha Maxaafay hidootaabaa yootiyoobay ha wodiyan dottoreti, saynttisttetinne hara aakkimeti yootiyoogaappe keehi aahonne ciimma. Geeshsha Maxaafan “hidootaa” geetettidi birshshettida koyro doonatun xaafettida qaalati yeemotti naagiyoogaanne loˈˈobaa naagiyoogaa bessiyaaba. Hidootay naaˈˈu qaalaara gayttida qofa. Hidootay loˈˈobaa amottiyoogaaranne loˈˈobay yaanaagaa ammananawu baaso gidiyaabaara gayttidaba. Geeshsha Maxaafan qonccida hidootay tumaaninne naqaashan amppidabappe attin coo amo xalla gidenna.

Hegaara gayttidaagan, hodootay eeyyatettan coo ekkiyo ammano mala gidennan, naqaashan amppidi ekkiyo ammano mala. (Ibraawe 11:1) Gidoppe attin, Geeshsha Maxaafay ammanoynne hidootay dummatiyoogaa yootees.—1 Qoronttoosa 13:13.

Leemisuwawu, issi laggee neeyyo kehanaadan oychchiyo wode, I nena maaddanaagaa hidootaasa. Neeni ne laggiyaa ammanettanaadan oottiya gaasoy deˈiyo gishshawu hegaadan hidootaa wottaasa; A loytta eraasa, qassi I kehanne bawu deˈiyaabaa immiya asa gidiyoogaa eraasa. Ne ammanoynne ne hidootay issoy issuwaara dabbotiya eeshsha, shin eti issoy haraappe dummatoosona. Yaatin, hegaa mala hidootaa Xoossan waata wottana danddayay?

Hidootawu Baaso Gidiyaabaa

Xoossay tumu hidootawu pultto. Yihooway beni wode ‘Israaˈeeli naagiyo ufayssa’ woykko eta hidootta geetetti xeegettiis. (Ermmaasa 14:8) Beni A asay ammanettiyo hidoota ubbaa appe demmido gishshawu, I eta hidoota gidiis. Hegaa mala hidootay coo amo gididi attibeenna. Xoossay eti hidootaa wottanaadan baaso gidiyaabaa immiis. I xeetan qoodettiya layttawu, Israaˈeelatuura gayttidaagan darotoo qaalaa gelidi, he qaalaa poliis. Eta kaalettiya Yaasu Israaˈeelata, “GODAI intte Xoossay intteyyo immana giido lo77o ubbaappe issibinne attibeennaagaa intte ubbai . . . ereeta” yaagiis.—Yaasu 23:14.

SHaˈan qoodetiya layttay aadhdhikkokka, Yihooway haˈˈikka ba qaalaa naagees. Xoossay maalaaliya daro qaalaa gelidoogaanne I hegaa polidoogaa qonccissiya tumu taarikiyaa Geeshsha Maxaafay yootees. I sinttappe polanawu qaalaa gelidobati keehi ammanttiyaaba gidiyo gishshawu, hegee I he qaalaa gelidosaara polettidabadan issi issitoo odettiis.

Geessha Maxaafay hidootaa maxaafa geetettiyoy hegaassa. Xoossay asaara gayttidaagan oottidobaa neeni xannaˈiyo wode, an kaseegaappe aaruwan hidootaa wottiyo gaasuwaa demmaasa. Kiitettida PHawuloosi hagaadan giis: “Xoossaa maxaafai nuuyyo immiyo genccaaninne minttettuwan nuuni demmana giidi ufaissan naagi uttidoogee de7ana mala, Xoossaa maxaafan xaafettida ubbabai nuna tamaarissanau xaafettiis.”—Roome 15:4.

Xoossay Nuussi Immiyo Hidootay Aybee?

Hidootay nuussi keehi koshshiyoy awudee? Nuuni hayquwaa baazan eqqiyo wode gidiyoogee qoncce. SHin darotussi hegaa mala hidootay coo amo milatiyoy, siiqiyo uri hayqqiyo wodiyaana. Hayquwaa keena hidooti deˈennaba milatissiyaabi baynnaagee qoncce. Hayqoy aggennan nu ubbaa yedettees. Nuuni appe baqatana woy A xayssana danddayokko. Geeshsha Maxaafay hayquwaa “wurssetta morkke” giyoogee bessiyaaba.—1 Qoronttoosa 15:26, NW.

Yaatin, hayquwaa baazzan eqqiyo wode, hidootay deˈiyoogeeta waani gidana danddayiyoo? Hayqoy wursseta morkke gidiyoogaa yootiya xiqisee, he baarigaaray ‘xayanaagaakka’ yootees. Xoossaa Yihooway hayquwaappe gita wolqqay deˈiyoogaa. I hegaa darotoo bessiis. Waatidi? Hayqqidaageeta denttiyoogaana. Geeshsha Maxaafay Xoossay hayqqidaageeta ba wolqqan denttidoogaa bessiya uddufun hanotata qonccissees.

Yihooway ba Naˈawu Yesuusawu wolqqaa immin, hayqqidi oyddu gallassawu takkida ba laggiyaa I hayquwaappe denttidoogee he maalaaliya hanotatuppe issuwaa. Yesuusi hegaa geeman gidennan, cora asay beˈishin qoncciyan oottiis.—Yohaannisa 11:38-48, 53; 12:9, 10.

Geella neeni, ‘Asay hayquwaappe denddidoy aybissee? Eti ceeggidi zaarettidi hayqqibookkona?’ gaada oychchana danddayaasa. Eti zaarettidi hayqqidoogee tuma. SHin, hayqqida asay denddidoogaa yootiya hagaa mala ammanttiya taarikee deˈiyo gishshawu, nuuni siiqiyo hayqqida asay denddana giyoogee coo amo xalla gidenna; eti denddanaagaa nuuni ammanettanaadan oottiya naqaashay deˈees. Hara qonccissuwan, nuussi tumu hidootay deˈees.

Yesuusi, “Taani denddonne de7o” yaagiis. (John 11:25) Kumetta saˈan hayqqida asaa I denttanaadan Yihooway awu wolqqaa immiis. Yesuusi hagaadan giis: “Duufuwan de7iyaageeti [Kiristtoosa] cenggurssaa siyiyo wodee yees. Siyidi eti duufuwaappe gaxi kiyana.” (Yohaannisa 5:28, 29) Ee, duufuwan xiskkiya ubbay saˈan gannatiyan deˈanawu denddiyo hidootay deˈees.

Hananabaa yootiya Isiyaasi ufayssiya dendduwaa hidootaabaa hagaadan giis: “Haiqida ne asay paxana; eta ahaikka denddana. Inttenoo, biittaa buhiyaa giddon de7iyaageetoo, intte xaazai maallado xaazaa mala gidiyo gishshaunne, sa7ikka haiqqidaageeta zaarettidi immiyo gishshau, beegottitenne ufaissau yexxite.”—Isiyaasa 26:19.

Hagee minttettiyaaba gidennee? Naˈi ba aayee uluwan naagettidi deˈiyoogaadan, hayqqidaageetikka keehi ammanttiya hanotan naagettidi deˈiyoogaa qoppana dandddayoos. Duufuwan deˈiyaageeti polo hanotan naagetti uttidosona; Ubbaa Danddayiya Xoossay eta loytti hassayees. (Luqaas 20:37, 38) Naˈi yelettiyo wode siiqiyaanne yeemuwan naagiya keettaa asay mokki ekkiyoogaadan, hayqqidaageeti matan denddiyo wode ufayttiyaanne siiquwan mokkiya asay eta hammu giidi ekkana! Yaatiyo gishshawu, hayquwaa baazzan eqqiyo wodekka hidootay deˈees.

Hidootay Nena Waati Maaddii?

PHawuloosi hidootaa goˈˈaabaa nuna darobaa tamaarissees. I hidootay ayyaanaabaa ola maayotuppe issuwaa gidida, huuphiyan wottiyo birata qophe mala gidiyoogaa yootiis. (1 Tasalonqqe 5:8) I hegaadan giidoy woyganaassee? Beni olawu biya wotaaddaray shuraabiyaappe woy galbbaappe oosettida qophiyaa bolli birata qophiyaa wottees. He birata qophee huuphiyaa shocanawu yeddidobay qoho gattennan, an shocettidi simmanaadan oottees. PHawuloosi gaana koyido waannabay aybee? Birata qophee huuphiyaa naagiyoogadan, hidootaykka huuphiyaa woykko qofaa naagees. Xoossaa halchchuwaara maayyiya mino hidootay neeyyo deˈikko, yashshiyaabay gakkiyo wode guuggiyaa sarotettaa xayakka woykko metoy gakkiyo wode hidootaa qanxxakka. Nu ubbaykka hegaa mala birata qophee nuussi deˈanaadan koyoos.

PHawuloosi Xoossaa sheniyaara gayttida hidootaa xeelliyaagan hara qoncce leemisuwaakka goˈettiis. I, “Ha nuuni demmana giidi ufaissan naagi uttidoogee, nu shemppuwaayyo markkabiyaa oiqqiya qaaxxenna birata mala; . . . erettida [minoba]” yaagidi xaafiis. (Ibraawe 6:19) Issitoo xalla gidennan darotoo markkabee meqqishin attido gishshawu, PHawuloosi markkabee qaaxxennaadan oyqqiya birataa goˈˈaa loytti erees. Beetay denddiyo wode, markkabiyaa laaggiyaageeti I qaaxxennaadan oyqqiya birataa duge yeddoosona. He biratay duge saˈaa gakkidi mintti oyqqikko, markkabee abbaa doonan deˈiya shuchchaara shocettennan attidinne beetaappe halidi ba biyoosaa saruwan baana danddayees.

Hegaadankka, Xoossay nuussi qaalaa gelidobay “erettida mino” hidoota gidikko, he hidootay beetan balbbuqettiyaba milatiya ha alamiyaappe saro attanawu maaddana danddayees. Asay olan, danuwan, kayyuwan woy ubba hayquwan waayettenna wodee matan yaanaagaa Yihooway qaalaa geliis. (Sintta 10n deˈiya saaxiniyaa xeella.) He hidootaa nuuni mintti oyqqiyoogee ha wodiyan kumetta alamiyan aakkidanne maaraa mankka xayida iita kandduwaappe haakkidi, Xoossay kessido maaraa kaallanaadaaninne bashshaappe attanaadan maaddana danddayees.

Yihooway immiyo hidootay nena buzo xekkankka maaddees. Neeni deˈanaadan I koyiyoogaa mala deˈuwaa ne meezetanaadan koyees. I ‘asay ubbay attanaadan’ koyees. Waanidi? Koyro, nuussi ubbawu suure ‘tumaa eray’ koshshees. (1 Ximootiyoosa 2:4) Ha xuufiyaa giigigissiyaageeti neeni Xoossaa tumaa xeelliyaagan deˈuwaa demissiya he eraa demmanaadan minttettoosona. Ha ogiyan Xoossay immiyo hidootay neeni ha alamiyan demmana danddayiyo ay hidootaappenne aadhdhiyaagaa.

Ha hidootay neeni Xoossaa sheniyaara maayiya ogiyan kessiyo holliyawu gakkanaadan wolqqa gidiyo gishshawu, mule hidoota qanxxakka. (2 Qoronttoosa 4:7; Piliphphisiyuusa 4:13) Neeni koyiyo hidootay hegaa mala gidennee? Hegaa gishshawu, neessi hidooti koshshikko, qassi neeni hegaa koyiyaaba gidikko, hidootaa qanxxoppa. Hidootay deˈiyo gishshawu, demmana danddayaasa!

[Saaxiniyaa/Misiliyaa]

Hidootawu Gaaso Gidiyaabata

Kaallidi deˈiya xiqiseti ne hidootay kaseegaappe mino gidanaadan maaddana:

Xoossay ufayssiya wodiyaa ehaanawu qaalaa geliis.

A Qaalay kumetta saˈay gannate gidanaagaanne issippettettay deˈiyo ufayttiya asan kumanaagaa yootees.—Mazamure 37:11, 29; Isiyaasa 25:8; Ajjuutaa 21:3, 4.

Xoossay worddotanawu danddayenna.

I worddo gidida ubbabaa ixxees. Yihooway keehi geeshsha gidiyo gishshawu, worddotiyoogee awu danddayettenna.—Leemiso 6:16-19; Isiyaasa 6:2, 3; Tiitu 1:2; Ibraawe 6:18.

Xoossawu zawi baynna wolqqay deˈees.

Ubbaa danddayiyaagee Yihoowa xalla. I ba gelido qaalaa polennaadan teqqana danddayiyaabay saluwankka saˈankka baawa.—Kessaabaa 15:11; Isiyaasa 40:25, 26.

Xoossay neeni merinawu deˈanaadan koyees.

Yohaannisa 3:16; 1 Ximootiyoosa 2:3, 4.

Xoossay nubaa hidootees.

I nu balaa woy pacaa gidennan, nu loˈˈo eeshshaanne nu oottiyo loˈˈobaa xeellees. (Mazamure 103:12-14; 130:3; Ibraawe 6:10) I nuuni suurebaa oottanaagaa hidootees, qassi nuuni loˈˈobaa oottiyo wode ufayttees.—Leemiso 27:11.

Xoossay neeni A ufayssiya hoolliyawu gakkanaadan maaddanawu qaalaa geliis.

I ba ashkkarati hidootaa qanxxanaadan mule koyenna. Xoossay nuna maaddanawu ba gita wolqqaa, geeshsha ayyaanaa kehatettan immees.—Piliphphisiyuusa 4:13.

Xoossan hidootaa wottiyoogan mule zilˈˈettokko.

I muleera ammanettiyaagaa gidiyo gishshawu, nena mule yeggenna.—Mazamure 25:3.

[Misiliyaa]

Birata qophee huuphiyaa naagiyoogaadan, hidootaykka qofaa naagees

[Misiliyaa]

Markkabiyaa oyqqiya birataadan, mino hidootaykka qaaxennaadan maaddees

[Misilee ekettidosaa]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo