Biblijny punkt widzenia

Wychowywanie dzieci według zasad Bożych

„Jak ustalać zasady, których dzieci nie będą łamać”

„Pięć zasad, jakie trzeba wpoić dziecku, zanim ukończy pięć lat”

„Pięć umiejętności w sferze emocjonalnej, które powinno posiąść każde dziecko”

„Pięć oznak, że jesteś zbyt pobłażliwy”

„Magiczna dyscyplina w minutę”

GDYBY karcenie nie nastręczało trudności, niewiele osób interesowałoby się tego typu artykułami. Rynek nie byłby zasypany lawiną publikacji na temat wychowywania dzieci. Jednak zadanie to nigdy nie należało do łatwych. Już tysiące lat temu napisano, że „syn głupi jest utrapieniem dla swego ojca i goryczą dla swej rodzicielki” (Przysłów 17:25).

Pomimo licznych wskazówek udzielanych w tej dziedzinie sporo rodziców nie ma pewności, jak karcić dzieci. A jakich rad udziela Biblia?

Co naprawdę oznacza karcenie

Biblia wyraźnie wskazuje, jaką rolę w karceniu powinni odgrywać rodzice. Na przykład w Liście do Efezjan 6:4 czytamy: „Wy, ojcowie, nie drażnijcie swych dzieci, ale je wychowujcie, karcąc je i ukierunkowując ich umysły zgodnie z myślami Jehowy”. Z tego wersetu wynika, że to ojciec powinien przewodzić w wychowywaniu dzieci. Oczywiście matka ściśle z nim współpracuje.

Pewien słownik biblijny podaje: „W Biblii karcenie ma bezpośredni związek ze szkoleniem, pouczaniem i kształceniem, a także z naganą, korygowaniem i karą. Zazwyczaj odnosi się do wychowywania dzieci” (The Interpreter’s Dictionary of the Bible). A zatem karcenie to znacznie więcej niż tylko udzielanie nagany; obejmuje wszelkie szkolenie, jakiego dzieci potrzebują, by się dobrze rozwijać. Jak jednak unikać rozdrażniania ich?

 Wczuwaj się w położenie dziecka

Czym mógłbyś zirytować dziecko? Wyobraź sobie, że masz współpracownika, który łatwo wpada w złość i jest niecierpliwy. Nic go nie zadowala. Krytykuje wszystko, co zrobisz lub powiesz. Często pomniejsza wartość twojej pracy i sprawia, że czujesz się nic niewart. Czy nie popadłbyś w rozdrażnienie i zniechęcenie?

Tak samo może się poczuć dziecko, jeśli rodzice nieustannie je krytykują lub karcą ze złością. To prawda, że od czasu do czasu dzieci potrzebują skorygowania i Biblia upoważnia do tego rodziców. Ale szorstkie, nieżyczliwe traktowanie może wyrządzić szkody pod względem emocjonalnym, duchowym, a nawet fizycznym.

Poświęcaj dziecku uwagę

Rodzice muszą znajdować czas dla dzieci. W Księdze Powtórzonego Prawa 6:7 polecono ojcom, by ‛wpajali nakazy Boże swym synom i mówili o nich, gdy siedzą w domu i gdy idą drogą, i gdy się kładą, i gdy wstają’. Dzieciom od samego początku potrzebna jest świadomość, że rodzice szczerze się o nie troszczą. Spokojne rozmowy podczas codziennych zajęć ułatwią wam zrozumienie odczuć dzieci. Pomogą też wszczepić w ich serca zasady biblijne i zachęcić je, żeby ‛bały się prawdziwego Boga i przestrzegały jego przykazań’ (Kaznodziei 12:13). Są to elementy wychowywania według zasad Bożych.

Gdyby wychowywanie dzieci przyrównać do wznoszenia domu, karcenie przypominałoby jedno z narzędzi. Jeśli rodzice odpowiednio z niego korzystają, wbudują pożądane cechy w osobowość dzieci i wyposażą je do pokonywania różnych przeciwności życiowych. W Księdze Przysłów 23:24, 25 opisano rezultaty takiego postępowania: „Ojciec prawego na pewno będzie się radował; kto został ojcem mądrego, będzie się nim cieszył. Ojciec twój i twa matka będą się weselić, a twoja rodzicielka będzie się radować”.

[Ramka i ilustracja na stronie 27]

‛UKIERUNKOWYWANIE UMYSŁU ZGODNIE Z MYŚLAMI JEHOWY’

W Liście do Efezjan 6:4 wspomniano o ‛ukierunkowywaniu umysłu zgodnie z myślami Jehowy’. W różnych przekładach Biblii zwrot ten jest tłumaczony na „napominanie”, „radę” czy „pouczanie”. Wyraźnie więc widać, że rodziny powinny nie tylko czytać Biblię albo rutynowo omawiać materiał z podręczników biblijnych. Rodzice muszą się upewniać, czy dzieci rozumieją sens wypowiedzi ze Słowa Bożego oraz znaczenie posłuszeństwa i czy są przekonane, że Jehowa je kocha i obiecuje im ochronę.

Jak osiągnąć taki cel? Judy, matka trojga dzieci, dostrzegła, że nie wystarczy ciągle przypominać dzieciom o zasadach Bożych. „Zauważyłam, że nie lubiły, gdy w kółko powtarzałam to samo. Zaczęłam więc upatrywać rozmaitych sposobów udzielania im pouczeń. Między innymi wyszukiwałam w Przebudźcie się! artykuły zawierające świeże spojrzenie na różne kwestie. Nauczyłam się przekazywać dzieciom potrzebne im wskazówki, a przy tym ich nie drażnić”.

Angelo, którego rodzina przeżyła trudne chwile, opowiada, jak nauczył swoje córki rozmyślać nad Słowem Bożym: „Wspólnie czytaliśmy fragmenty Biblii, po czym wybierałem określone sformułowania i wyjaśniałem córkom, jak mogą wykorzystać te myśli w swojej sytuacji. Zauważyłem później, gdy już samodzielnie czytały Pismo Święte, że głęboko wnikały w jego treść i zastanawiały się, jakie znaczenie ma to dla nich”.