Ti Panangmatmat ti Biblia

Dakes Aya ti Agbalin nga Ambisioso?

“ANIA aya ti pagdaksan ti kinalatak, kinabaknang, ken pannakabalin?” Daytoy a saludsod ket mabasa iti report ti narelihiosuan a gunglo iti sidong ti paulo a “Dagiti Parikut iti Etika.” Ti salaysay tinukoyna ti imbaga ti Dios ken ni Abraham: “Mangaramidakto iti dakkel a nasion manipud kenka ket bendisionankanto ket pagbalinekto a naindaklan ti naganmo.”​—Genesis 12:2.

Nupay imbagana a “saan koma a maragpat ti ambision no madaksan ti sabsabali,” ti sinurat dinakamatna ti maysa a nalatak a rabbi idi umuna a siglo a nagkuna: “No diak itandudo ti bagik ken dagiti kalatko, siasino ngay ti mangaramid iti dayta?” sana kinuna: “No ditay ikagumaan nga usaren ti abilidadtayo tapno agballigitayo, awan ti mangaramid iti dayta.” Ti aya ambision ket mamataud iti parikut kadagidiay mayat nga agserbi iti Dios? Ania ti ramanen ti panangikagumaantayo a mangusar iti abilidadtayo tapno agballigitayo? Dakes kadi ti agbalin nga ambisioso? Ania ti panangmatmat ti Biblia?

Ambisioso Aya Idi ni Abraham?

Nagdinamag ni Abraham iti Biblia kas lalaki nga addaan iti nagpaiduma a pammati. (Hebreo 11:8, 17) Saan idi a parparegtaen ti Dios nga agbalin ni Abraham nga ambisioso babaen ti panangikarina nga agtaudto kenkuana ti maysa a dakkel a nasion ken pagbalinenna a naindaklan ti naganna. Ibagbaga ti Dios ti panggepna a mangbendision iti sangatauan babaen ken ni Abraham, maysa a panggep nga adayo a napatpateg ngem kadagiti ambision ti tao.​—Galacia 3:14.

Iti panangipakitana iti debosionna iti Dios, pinanawan ni Abraham ti nanam-ay ken narang-ay nga estilo ti panagbiag idiay Ur. (Genesis 11:31) Idi agangay, tapno agari laeng ti talna, situtulok nga impabus-oy ni Abraham ti pannakabalin ken autoridadna idi intukonna iti kaanakanna a ni Lot ti kapintasan a paset ti daga tapno pagnaedanna. (Genesis 13:8, 9) Awan ti mabasatayo iti Biblia a mangipakita nga ambisioso ni Abraham. Imbes ketdi, ti pammati, kinatulnog, ken kinapakumbabana ti impatpateg ti Dios kas maysa a pudno a “gayyem.”​—Isaias 41:8.

Naiduma a Panangmatmat iti Saad, Kinalatak, ken Pannakabalin

Ti ambision ket nadepinar kas “panagragut a maaddaan iti saad, kinalatak, wenno pannakabalin.” Idi un-unana, naaddaan ni Ari Solomon iti saad, kinalatak, ken pannakabalin, agraman dakkel a kinabaknang. (Eclesiastes 2:3-9) Ngem makapainteres ta idi damo, saan a nagragut a maaddaan kadagita. Idi tinawid ni Solomon ti kinaari, pinagkiddaw ti Dios iti aniaman a kayatna. Sipapakumbaba a kiniddaw ni Solomon a maaddaan iti natulnog a puso ken pannakaawat a kasapulanna tapno maiturayanna ti ili a pinili ti Dios. (1 Ar-ari 3:5-9) Idi agangay, kalpasan ti panangdeskribirna  iti kinaadu ti kinabaknang ken pannakabalin a naikutanna, imbaga ni Solomon nga “isuamin kinaubbaw ken panangkamkamat iti angin.”​—Eclesiastes 2:11.

Adda aya nasao ni Solomon maipapan iti panangikagumaan ti tattao a mangusar iti bukodda nga abilidad tapno agballigida? Adda pamay-an nga inaramidna dayta. Kalpasan nga inusigna ti adu a kapadasanna iti biag, ti konklusionna ket: “Agbutengka iti pudno a Dios ket salimetmetam dagiti bilinna. Ta daytoy isu ti intero a pagrebbengan ti tao.” (Eclesiastes 12:13) Mausar dagiti tattao ti bukodda nga abilidad tapno agballigida, saan a babaen ti pannakagun-odda iti saad, kinabaknang, kinalatak, wenno pannakabalin, no di ket babaen ti panangaramidda iti pagayatan ti Dios.

Ti Kinapakumbaba ket Agturong iti Pannakaitan-ok

Ipapantayon nga awan ti pagdaksan ti kalkalainganna a panagayat iti bagi. Ibilbilin ti Biblia kadatayo nga ayatentayo ti kaarrubatayo a kas iti panagayattayo iti bagitayo. (Mateo 22:39) Natural laeng a kayattayo ti agnam-ay ken agragsak. Ngem iparparegta met dagiti Kasuratan ti kinagaget, kinapakumbaba, ken kinaemma. (Proverbio 15:33; Eclesiastes 3:13; Mikias 6:8) Dagiti mapagpiaran, mapagtalkan ken nagaget ti masansan a madlaw, makasarak iti naimbag a panggedan, ken mararaem. Sigurado a ti panangsurot iti daytoy a kurso ket nasaysayaat ngem iti pananggundaway iti sabsabali tapno agnumartayo wenno makikompetensia iti sabsabali tapno nangatngato ti saadtayo.

Pinakdaaran ni Jesus dagiti agim-imdeng kenkuana a dida pilien dagiti natan-ok a puesto kadagiti paboda. Binalakadanna ida a mapanda iti kababaan a puesto ken ipabiangda iti agpasken no pangipatugawannanto kadakuada. Babaen iti nalawag a panangibagana iti nairaman a prinsipio, kinuna ni Jesus: “Tunggal maysa a mangitan-ok iti bagina maipababanto ket ti mangipababa iti bagina maitan-okto.”​—Lucas 14:7-11.

Dagiti Pudno a Kristiano Liklikanda ti Agbalin nga Ambisioso

Ipakita ti Biblia a ti naparammag nga ambision ket mainaig iti kinaimperpekto ti tao. (Santiago 4:5, 6) Ambisioso met idi ni apostol Juan. Agragut a maaddaan iti saad, ta uray la a duada iti kabsatna a situtured a nangibaga ken ni Jesus a maaddaanda iti natan-ok a saad iti Pagarian. (Marcos 10:37) Idi agangay, binalbaliwan ni Juan ti kababalinna. Kinapudnona, iti maikatlo nga ebangheliona, kasta unay ti panangbabalawna ken ni Diotrefes, a dineskribirna a, “kayatna nga ikutan ti umuna a saad.” (3 Juan 9, 10) Ipappapuso dagiti Kristiano ita ti imbaga ni Jesus isu nga agpakumbabada bayat a sursurotenda ti ulidan ti lakay idin a ni Juan a sinursurona nga inwaksi kadagiti pagannayasanna nga agbalin nga ambisioso.

Ngem kinapudnona, masapul a laglagipentayo a saan nga umdas dagiti saguday, abilidad, naimbag nga aramid, ken kinagaget tapno agbalin a natan-ok ti maysa a tao. No dadduma gunggonaan ida dagiti padada a tattao, ngem no dadduma saan. (Proverbio 22:29; Eclesiastes 10:7) No dadduma, dagidiay saan unay a kualipikado ti madutokan kadagiti nangato a saad, idinto ta saan a maikankano dagiti ad-adda a makabael. Iti daytoy imperpekto a lubong, dagidiay addaan iti saad ken pannakabalin ket mabalin a saan a kanayon a dagidiay kualipikado unay.

Para kadagiti pudno a Kristiano, ti ambision ket saan a mangpataud iti parikut a nainaig iti etika. Ti nasanay iti Biblia a konsiensiada ti tumulong kadakuada a mangiwaksi iti ambisionda. Ar-aramidenda laeng ti amin a kabaelanda iti tunggal kasasaad nga agpaay a pakaidayawan ti Dios, ket ipabiangda kenkuanan ti pagbanagan dayta. (1 Corinto 10:31) Ikagkagumaan dagiti Kristiano nga usaren ti abilidadda tapno agballigida babaen ti panagbutengda iti Dios ken panangsalimetmet kadagiti bilinna.

[Ladawan iti panid 12, 13]

Pinaregta kadi ti Dios ni Abraham nga agbalin nga ambisioso?