Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Paano Ako Dapat Makig-angot sa Babayi nga Naluyag sa Akon?

“Si Susan ang una nga nagpabutyag nga naluyag sia sa akon, kag indi ini problema sa akon. Maayo gani.”​—⁠ James.⁠ *

“Kon indi bunayag ang isa ka lalaki sa mga babayi, mahimo mangin malain ang resulta sini.”​—⁠ Roberto.

SINING karon lang isa ka pamatan-on nga babayi ang nagsiling nga may ipangabay sia sa imo. Masami mo sia makita sa grupo sang mga abyan, kag masadya sia sugilanunon kag pakig-updan. Apang nakibot ka sa ginhambal niya. Gusto niya nga magnobyahanay kamo kag luyag niya mahibaluan kon mapasugot ka.

Mahimo makibot ka sa sini kon nagapati ka nga lalaki ang dapat mangaluyag. Bisan pa nga sa masami lalaki ang nagapangaluyag, dumduma nga wala man sia sing nalapas nga prinsipio sa Biblia bangod sa iya ginhimo.⁠ * Ina nga katunayan mahimo makabulig sa imo sa paghulag sing nagakaigo.

Sa tapos ini mapamensaran, mahimo maghinakop ka nga bata ka pa agod makigdeyt ukon wala ka pa naluyag sa iya. Mahimo konsiensiahon ka man, nga nagapalibog kon bala may nahimo ka nga basi ginhangop niya sing sayop nga naluyag ka sa iya. Ano ang dapat mo himuon? Una, dapat pakitaan mo sing konsiderasyon ang iya balatyagon.

Magpasunaid sa Iya Balatyagon

Hunahunaa lang ang inagihan sang isa ka babayi sa sining kahimtangan. Bangod luyag niya nga maayo ang imo impresyon sa iya, ayhan pila ka adlaw niya nga gin-ensayo ang iya inughambal. Sang mapat-od niya kon paano ini ihambal lakip ang nagakabagay nga yuhum, ginbinagbinag man niya nga basi mangindi ka. Sa katapusan, sang matigayon ang hustuhan nga kaisog, nalandas niya ang iya kakulba kag ginsugid sa imo kon ano ang iya balatyagon.

Ngaa ginbutang niya ang iya kaugalingon sa mabudlay nga kahimtangan? Ayhan nagasalimuang sia sa imo. Sa pihak nga bahin, mahimo nga nagadayaw sia sa imo maayo nga mga kinaiya sa paagi nga wala matalupangdan sang kalabanan. Gani ang iya ginhambal mahimo pagpabutyag niya sang pagdayaw nga talagsa mo lang mabatian.

Wala ginlakip diri ining mga punto agod impluwensiahan ang imo desisyon, kundi agod pahanumdumon ka nga mangin mainayuhon. Ang pamatan-on nga babayi nga si Julie nagsiling: “Bisan pa wala maluyag ang lalaki sa babayi, dapat malipay sia nga may nakatalupangod sa iya. Gani, sa baylo nga magsiling  lang nga indi, dapat mangin mabuot sia kag balibaran sia sa mainayuhon nga paagi.” Pananglitan amo sina karon ang tuyo mo​​—⁠“balibaran sia sa mainayuhon nga paagi,” ukon mangita sing mahinuklugon nga paagi sa pagpangindi.

Ano kon ginbalibaran mo na sia anay? Mahimo nga daw supuhon mo na gid sia. Batui inang tentasyon. Ang Hulubaton 12:18 nagasiling: “May isa nga nagahambal sing di-mapatugsilingon kaangay sang mga buno sang espada, apang ang dila sang mga maalam nagabulong.” Paano ka maghambal nga may “dila sang mga maalam”?

Mahimo pasalamatan mo na lang sia sa pagpabutyag niya sang iya balatyagon kag sa mataas nga pagtamod niya sa imo. Magpangayo sing pasaylo bisan sa di-hungod nga paghatag sa iya sing sayop nga impresyon nga naluyag ka sa iya. Sa maathag apang mainayuhon nga paagi isiling sa iya nga tuhay ang imo ginabatyag. Kon wala niya mahangpan ang imo sabat kag kinahanglan maghambal ka sing mas malig-on, dapat mo gihapon likawan ang maparas kag masakit nga mga pulong. Nagapakig-angot ka sa iya sensitibo nga balatyagon gani mangin mapailubon. Kon ikaw ang sa lugar niya, indi bala nga apresyahon mo man ang iya mainayuhon nga paagi sa pagpangindi sa imo?

Apang, basi ipamilit niya nga hungod mo sia nga ginpatalang. Ayhan hinambitan niya ang mga ginhimo mo nga nangin rason kon ngaa naluyag sia sa imo. ‘Kadumdom ka sang ginhatagan mo ako sina nga bulak?’ mahimo isiling niya, ukon ‘Nadumduman mo bala ang ginsiling mo sa akon samtang nagalakat kita nga duha sang nagligad nga bulan?’ Dapat mo karon usisaon sing serioso ang imo kaugalingon.

Atubanga ang Kamatuoran

Masami gintamod sang mga manuglagulad sang una ang kadutaan nga ila natukiban subong mga butang nga dapat lupigon kag hingalitan, kag amo man sina karon ang pagtamod sang iban nga mga lalaki sa mga babayi. Nanamian sila magnobya-nobya apang nagalikaw sa salabton sa pag-asawahay. Ginaganyat nila ang mga babayi paagi sa paghampang sa ila balatyagon apang wala sila nagabaton sing salabton. Napaluyag sini nga lalaki ang isa ka babayi paagi sa pagpangdaya. Ang isa ka Cristianong gulang nagkomento: “Ang pila ka pamatan-on nga lalaki daw ginanobya ang isa ka babayi kag dayon ang isa naman. Indi makatarunganon nga hampangan lang sing subong sina ang balatyagon sang isa ka babayi.” Sa diin nagapadulong ining kakagod?

“Kaangay sa buangbuang nga nagapana sang nagakalayo nga mga baslay, mga pana kag kamatayon, amo man ang tawo nga nagdaya sang iya isigkatawo kag nagsiling: ‘Nagalahog lang ako indi bala?’ ” (Hulubaton 26:​18, 19) Kon gin-nobya sang isa ka lalaki sa isa ka babayi tungod sa makagod nga mga rason, mamutikan sa ulihi sang babayi ang matuod nga mga motibo sang lalaki. Nian ang pagpanunto sang lalaki makasakit gid sa balatyagon sang babayi, subong sang ginapakita sang masunod.

Ginpangaluyagan sang isa ka lamharon nga lalaki ang isa ka babayi apang wala sia sing tuyo nga pakaslan sia. Gindala niya ang babayi sa manami nga mga restawran, kag magkaupod sila nga nagakadto sa mga party. Nalipay ang lalaki sa ila pag-updanay, kag nasadyahan man ang babayi sa atension  nga ginhatag sa iya, nagapati nga luyag niya sia pangasaw-on. Sang matukiban niya nga luyag lamang sang lalaki nga may masadya sia nga kaupod, nasakitan gid sia.

Bisan kon di-hungod ka nga naghatag sing sayop nga impresyon sa isa ka lamharon nga babayi nga nagpalapit sa imo karon, ano ang dapat mo himuon? Ang pagpangapin sang imo kaugalingon kag pagpangatarungan magapahinakit lamang sa iya. Binagbinaga ining prinsipio sa Biblia: “Sia nga nagatabon sang iya mga kalapasan indi magmadinalag-on, apang sia nga nagatu-ad kag nagabiya sini pakitaan sing kaluoy.” (Hulubaton 28:13) Gani mangin maminatud-on. Batuna ang salabton mo sa bisan ano nga di-paghangpanay. Kag kon hungod ka nga namentaha sa iya balatyagon, batuna nga nagsayop gid ikaw. Sinsero nga magpangayo sing pasaylo.

Apang indi magdahom, nga tapos na ini kon makapangayo ka na sing pasaylo. Mahimo nga madugaydugay pa nga akig sa imo ang lamharon nga babayi. Ayhan dapat mo ipaathag sa iya mga ginikanan ang imo ginhimo. Kag mahimo may atubangon ka pa nga di-maayo nga mga resulta. Ang Galacia 6:7 nagasiling: “Kay bisan ano ang ginasab-ug sang tawo, ini man ang iya anihon.” Apang paagi sa pagpangayo sing pasaylo kag paghimo sang imo masarangan agod tadlungon ang sayop, mabuligan mo sia nga magpadayon sa iya kabuhi. Kag ining eksperiensia magatudlo sa imo nga ‘halungan ang imo mga bibig batok sa paghambal sing limbong’ sa tanan nga bahin sang imo kabuhi, lakip na ang imo pagpakig-angot sa mga katapo sang tuhay nga sekso.​​—⁠Salmo 34:13.

Magpamensar Gid sing Maayo Antes Ka Magsabat

Apang ano abi kon luyag mo gid makilala sing mas maayo pa ang babayi? Kon amo sina, dapat mahibaluan mo nga ang pagpakigdeyt kag pagnobyahanay indi lamang mga paagi agod makalingawlingaw. Ang mabaskog nga mga balatyagon nga ginapalambo para sa isa kag isa sang mga nagadeyt nagahanda sa ila sa salabton sa pag-asawahay. Sa tapos sila magpakasal, ini nga mga balatyagon nagabulig sa paghugpong sa ila subong bana kag asawa. Paano makaapektar sa imo karon ini nga ihibalo?

Sa tapos pamensaron sing maayo ining dalaga, ayhan marealisar mo nga makagalanyat sia sa pila ka paagi. Ginbuksan niya ang ganhaan, kag luyag mo huptan ini nga bukas. Apang sa baylo nga magpadasudaso sa pagpangaluyag, magpanginlaman na karon agod maamligan kamo nga duha gikan sa daku nga kasakit sa ulihi.

Sa pila ka punto mahimo pamangkuton mo ang pila ka hamtong nga mga indibiduwal nga nakakilala sa iya. Ipanugda sa babayi nga himuon man ini sa pila nga nakakilala sa imo. Dapat pamangkuton sang kada isa sa inyo ining mga hamtong kon ano ang ginakabig nila nga maayo nga mga kinaiya kag subong man ang mga kaluyahon sang tagsa sa inyo. Subong man, mahimo pamangkuton mo ang Cristianong mga gulang kon ano ang masiling nila. Maayo nga mahibaluan mo kon bala ang tawo nga naluyagan mo may maayo nga reputasyon sa Cristianong kongregasyon.

Apang mahimo magsiling ka, ‘Ngaa dapat gid hilabtan sang iban nga tawo ang pribado ko nga kabuhi?’ Ang matuod, bisan pa sa personal nga butang subong sang pagnobyahanay, maalamon nga mahibaluan ang opinyon sang iban. Ang matuod, Makasulatanhon ini, kay ang Hulubaton 15:22 nagasiling: “Sa kadam-an sang mga manuglaygay may hinimuan.” Ang mga adulto nga masugilanon mo indi magadesisyon para sa imo. Apang ‘ang laygay sang kalag’ nga ihambal nila mahimo magbuyagyag sa mga bahin sinang babayi, kag sang imo kaugalingon, nga indi mo makita.​​—⁠Hulubaton 27:9.

Ginhimo ini ni James, nga ginsambit sa panugod. Bisan pa nagakinaugalingon na sia, ginpakigsugilanon niya sa iya mga ginikanan ang tuhoy kay Susan. Nian ginhatagan nila ang isa kag isa sing mga ngalan sang mga hamtong nga mahimo may itugda kon bala bagay sila nga magnobyahanay. Sa tapos sila makabati sing maayo nga mga komento tuhoy sa kada isa, nagdeyt sanday James kag Susan agod mahibaluan kon bala mahimo sila mag-asawahay. Kon sundon mo ang dalanon nga kaanggid sini antes pa magbaskog ang imo balatyagon, mangin kompiansa ka sa imo mangin desisyon sa ulihi.

Labaw sa tanan, mangamuyo kay Jehova. Sanglit ang pagpakigdeyt isa ka tikang padulong sa pag-asawahay, pangabaya ang Dios nga buligan ka sa pagbinagbinag kon ang kaangtanan mo sa sining dalaga mahimo magdul-ong sa sinang tulumuron. Mas importante pa, pangabaya ang Dios nga buligan kamo nga duha nga maghimo sing mga desisyon nga magapasuod sa inyo sa iya. Amo ina ang makahatag sing matuod nga kalipay sa inyo nga duha.

[Mga nota]

[Mga retrato sa pahina 15]

Kon indi ka gid interesado, maghalong nga wala ka nagahatag sing sayop nga impresyon